İçeriğe atla

Geçici Sibirya Hükûmeti (Omsk)

Geçici Sibirya Hükûmeti
Временное Сибирское правительство (Омск)
Geçici Sibirya Hükûmeti
1918-1918
Geçici Sibirya Hükûmeti bayrağı
Bayrak
BaşkentOmsk
Yaygın dil(ler)Rusça
HükûmetGeçici hükûmet
Tarihçe 
• Kuruluşu
1918
• Kuruluş
30 Haziran 1918
• Fesih
Eylül 1918
• Dağılışı
1918
Öncüller
Ardıllar
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti
Geçici Tüm Rusya Hükûmeti

Geçici Sibirya Hükûmeti (Omsk) (Rusça: Временное Сибирское правительство (Омск)), Rus İç Savaşı döneminde Beyaz Ordu tarafından Omsk'ta kurulan geçici hükûmet.[1][2]

Tarih

Omsk'taki Geçici Sibirya Hükûmeti üyeleri

1918 yılı başında Rus İç Savaşı devam ederken Vladivostok'un doğu sahil kıyılarında Geçici Sibirya Hükûmeti kuruldu. Bu Sibirya'daki ilk geçici hükûmetin üyelerinin çoğu, bu hükûmetin başkanı olan Pyotr Derber de dahil olmak üzere Sosyalist Devrimci Parti'nin üyeleriydi.[3][4]

Haziran 1918'de Sibirya'nın merkezi bölgelerindeki Bolşevik güçleri Çekoslovak Lejyonu ve monarşist Rus subayları tarafından devrildi. Muhafazakâr ve milliyetçi Rus subayları, Sosyalist Devrimci Parti'yi ve Bolşeviklerle hemen hemen aynı buldu kendi siyasi yönüne daha yakın yeni bir rejim kurmaya çalıştı. 30 Haziran 1918'de Omsk merkezli böyle bir rejimin kurulması için bir toplantı düzenlendi. Yeni bir yönetim kurulması kararlaştırıldı ve yeni hükûmetin Bakanlar Konseyi Başkanı Pyotr Vologodski seçildi.[5][6]

Vladivostok'taki Derber hükûmeti, Omsk merkezli yeni hükûmetin meşruiyetini tanımayı reddetti. Vladivostok hükûmetinin yeniden yapılandırılmasını, Özgür Sibirya Geçici Hükûmeti adı altında yeni bi hükümüetin kabul edilmesi izledi.[5]

Vladivostok'taki Özgür Sibirya Geçici Hükûmeti ve Omsk'taki yeni Geçici Sibirya Hükûmeti, birbirlerini tanımayı reddetti ve her biri kendisini Sibirya'nın tek hükûmeti olarak ilan etti. Ancak Sibirya Ordusu generalleri, Vladivostok rejiminin marjinalleştirilmesine yol açan Omsk'taki Vologodski hükûmeti ile bağlılıklarını sürdürdü.[5][7]

Eylül 1918'de Geçici Sibirya Hükûmeti, Geçici Tüm Rusya Hükûmeti'nin bir parçası hâline geldi.[5][6][7]

Kaynakça

  1. ^ Журавлёв В. В. Государственное совещание в Уфе: к вопросу о путях и характере консолидации антибольшевистского движения на востоке России в июле-сентябре 1918 года // «Сибирь в контексте отечественной и мировой истории XVII−XXI вв.» : межвузовский сборник научных трудов — Новосибирск: Издательство Новосибирского государственного университета, 2007.
  2. ^ Декларация // «Прибайкальская жизнь» — Верхнеудинск, 9 ноября 1918 года. — № 65.
  3. ^ Шишкин В. И. «Административный совет Временного Сибирского правительства (24 августа−4 ноября 1918 г.)»// «Сибирь в контексте отечественной и мировой истории XVII−XXI вв.» : межвузовский сборник научных трудов — Новосибирск: Издательство Новосибирского государственного университета, 2007.
  4. ^ "№ 68. Грамота Временного Сибирского Правительства членам Западно-Сибирского Комиссариата, уполномоченным Временного Сибирского Правительства: В.О. Сидорову, М.Я. Линдбергу, П.Я. Михайлову и В.Д. Маркову" (Rusça). Scepsis.ru. 17 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2017. 
  5. ^ a b c d Pereira, White Siberia, University Press, 1996.
  6. ^ a b Evan Mawdsley. The Russian Civil (2008) Edinburgh, Birlinn.
  7. ^ a b "Гражданская война в России: катастрофа Белого движения в Сибири" ("Civil War in Russia: Catastrophe of White Movement in Siberia") - Moscow, "AST" Publishing House, 2005. ISBN 5-17-025035-5

Konuyla ilgili yayınlar

  • Гинс Г. К. Сибирь, союзники и Колчак. — Пекин: Русская Духовная Миссия, 1921. — Т. 1.
  • Гинс Г. К. Сибирь, союзники и Колчак. — Пекин: Русская Духовная Миссия, 1921. — Т. 2.
  • Журавлев В. В. Рождение Временного Сибирского Правительства: из истории политической борьбы в лагере контрреволюции // Гражданская война на востоке России. Проблемы истории : Сб. — Новосибирск: Новосиб. гос. ун-т, 2001. — С. 26−47.
  • Луков Е. В. Индивидуальные законодательные акты сибирских правительств как источник для изучения их политической и социально-экономической программы // Проблемы истории Кузбасса : Материалы научно-практической конференции. — Прокопьевск, 2002. — С. 30−35.
  • Временное Сибирское правительство (26 мая−3 ноября 1918 г.). Сборник документов и материалов / Составитель и научный редактор В. И. Шишкин. — Новосибирск: Издательский дом «Сова», 2007. — 818 с.
  • Шишкин В. И. Журналы заседаний Совета министров Временного Сибирского правительства как исторический источник // Западная Сибирь: проблемы истории, историографии и источниковедения. Материалы окружной научной конференции, посвященной 300-летию со дня рождения Г. Ф. Миллера (Нижневартовск, 24−26 марта 2005 года). — Нижневартовск: Издательство Нижневартовского педагогического института, 2005. — С. 47−52.
  • Шишкин В. И. Административный совет Временного Сибирского правительства (24 августа−4 ноября 1918 г.) // «Сибирь в контексте отечественной и мировой истории XVII−XXI вв. Бахрушинские чтения 2007 г.» : межвузовский сборник научных трудов — Новосибирск: Издательство Новосибирского государственного университета, 2007. — С. 60−69.
  • Шишкин В. И. «На таком пути к желательному соглашению придти трудно». Алаш-Орда и Временное Сибирское правительство: несостоявшийся союз (1918 г.) // «Исторический архив». — М., 2009. — № 1. — С. 100−136.
  • Шишкин В. И. «…Я все время вел примиряющую политику…». Временное Сибирское правительство в оценке его премьер-министра П. В. Вологодского // «Исторический архив». — М., 2009. — № 6. — С. 43−112.
  • Шишкин В. И. Временное Сибирское правительство // Историческая энциклопедия Сибири. — Новосибирск, 2009. — Т. 1. — С. 345−347.
  • Шишкин В. И. Губернские (областные) комиссары Временного Сибирского, Временного Всероссийского и Российского правительства, управляющие губерниями и областями Российского правительства (июнь 1918−1919) // Историческая энциклопедия Сибири. — Новосибирск, 2009. — Т. 3. — С. 676.
  • Шишкин В. И. Взаимоотношения Алаш-Орды и Временного Сибирского правительства14 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Известия Уральского федерального университета. Серия 2. Гуманитарные науки. — Екатеринбург: Изд-во Урал. фед. ун-та, 2011. — С. 110−123.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kumuklar</span> Türk etnik grubu

Kumuklar, veya Kumuk Türkleri, Dağıstan, Çeçenya ve Kuzey Osetya'nın yerlisi bir Türk halkıdır Kuzey Kafkasya'daki Türkler arasında en kalabalık olanlardır. 1930'lara kadar Kuzey Kafkasya halkları arasında Kumukça lingua franca olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Salavat Yulayev</span>

Salavat Yulayev ya da Salavat Yulayoğlu, ünlü Başkurtistan istiklal savaşcısı ve şairidir. Başkurtistan'ın halk kahramanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Brest-Litovsk Antlaşması</span>

Brest-Litovsk Antlaşması, 3 Mart 1918 tarihinde Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı Devleti ve Bulgaristan Krallığı arasında imzalanmış, İttifak Devletleri'nin yenilmesi üzerine geçersiz kalmış bir barış antlaşmasıdır. Osmanlı Devleti'nin toprak kazandığı en son antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Murad Adji</span>

Murad Eskenderoviç Adjiev, Sovyet ve Rus bilim insanı, türkolog, araştırmacı yazar. Kadim Türklerin ana vatanı Altay'dan başlayan Büyük Kavimler Göçü tezinin müellifi. Coğrafyacı, Doktorasını iktisat alanında yapmıştır. Doçent. Kumuk kökenli.

Beyaz Terör, Rusya'da 1917-1922 yılları arasında gerçekleşen Rus İç Savaşı sırasında Çarlık yanlısı Beyaz Orduların Kızıllara ve kendilerine destek vermeyen sivil halka yönelik şiddet ve katliam hareketlerine verilen isimdir.

Leonid Potapov, Rus etnograf, Türkolog. Tarih bilimi doktoru, profesör. Altaylar, Şorlar, Hakaslar, Tıvalar ve Güney Sibirya'nın öteki toplumlarının tarih ve kültürleri üzerine çalışan bilim kişisi. Birçok ödülün sahibi.

Uraankay veya Uranhay - Çin ve Moğolistan'ın kuzey taraflarında ormanlık alanlarda yaşayan genel olarak Türk soyundan gelen uluslara denilen tarihi bir adlandırma. Evenki dilinde uraņkay denilen söz "kişi" diye çevrilmektedir. Saha dilince uraaņhay denilen söz de "kişi" diye çevrilmektedir. Tarihi kaynaklarda orman halkı anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kereet</span>

Kereet veya Hereet - Tıva Türklerinde bir sülale adı. Eski Türkler çağında tarihi bir soy veya boy adı.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Bağımsızlık Savaşı</span>

Ukrayna Bağımsızlık Savaşı, 8 Kasım 1917 ile 17 Kasım 1921 yılları arasında süren, içinde çeşitli siyasi ve askerî kuvvetlerin yer aldığı ve Ukrayna'da cumhuriyetin kurulmasıyla sonuçlanan bir süreçtir. Bu cumhuriyet, daha sonra Sovyetler Birliği tarafından ilhak edilerek, Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüştürülmüştür. Savaşın tarafları arasında; Ukraynalı milliyetçiler, Bolşevikler, anarşistler, İttifak Devletleri'ni oluşturan Alman ve Avusturya-Macaristan imparatorluklarının askerî kuvvetleri, Belarus Gönüllüler Ordusu ve İkinci Polonya Cumhuriyeti kuvvetleri bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Semyon Kojin</span> Rus sanatçı

Semyon Leonidoviç Kojin (Rusça: Семён Леони́дович Ко́жин, (11 Mart 1979, Moskova, Rusya – Rusya'nın önde gelen ressam.

Uluslar Halk Komiserliği veya Narkomnatlar SSCB'nin erken döneminde 1917'den 1924'e kadar Rus olmayan milletler konusunda faaliyet gösteren kuruluş. Jozef Stalin 1917-23 arasında Halk Komiserleri Kurulu'nun Uluslar Halk Komiseri görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İvan Papanin</span> Sovyet kâşif

İvan Dimitriyeviç Papanin - - Sovyet kâşif. Coğrafî Bilimler Uzmanı ve Tümamiral (1943).

<span class="mw-page-title-main">Fyodor Dostoyevski bibliyografyası</span>

Fyodor Dostoyevski bibliyografyası; roman, öykü, deneme ve diğer edebi eserleri içermektedir. Okumuş bir aile tarafından yetiştirilen Dostoyevski, annesinin Kutsal Kitabı kendisine tanıttığı erken yaşlarda edebiyatı keşfetti. Hastanelerin yakınlarındaki dadılar, Dostoyevski'nin masal, efsane ve destanlarla tanışmasını sağlarken annesinin Kütüphane Okuma Kütüphanesi'ne aboneliği sayesinde önde gelen çağdaş Rus ve Rus olmayan edebiyatına erişti. Annesinin ölümünden sonra Dostoyevski, yatılı okuldan askeri akademiye geçti ve parasızlık çekmesine rağmen ölünceye kadar edebiyatın etkisi altında kaldı.

Kuban Sovyet Cumhuriyeti, 13 Nisan - 30 Mayıs 1918 tarihleri arasında eski Kuban Bölgesi sınırları içinde bulunan RSFSR'nin bir parçası olarak Rusya İmparatorluğu ve Rusya İç Savaşı'nın, Sovyet Cumhuriyeti'nin çöküşü sırasında bir devlet kurumudur. Başkenti Krasnodar'dır. İç Savaş ve yabancı askerî müdahalelerin patlak vermesi sırasında kurulan Kuban Sovyet Cumhuriyeti, yaklaşık bir buçuk ay boyunca var olan Karadeniz Sovyet Cumhuriyeti ile birleşerek, kısa bir süre Kuban-Karadeniz Sovyet Cumhuriyeti'nin bir parçası oldu. Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin selefi Kuban Halk Cumhuriyeti idi ve Kuban Bölgesel Konseyi ilan edildi ve Kuban Bölgesinde, Petrograd'daki silahlı ayaklanmanın sonucu olarak Geçici Hükûmetin devrilmesinden sonra iktidarı ele geçirdi. Kuban'da Sovyet iktidarının kurulması, komşu Karadeniz eyaletindeki Sovyetlerin zaferi ve Birinci Dünya Savaşı'nın cephelerinden dönen Kazaklar da dahil olmak üzere askeri birimlerde devrimci duygularla kolaylaştırıldı. Kuban hükûmetinin kendi silahlı kuvvetlerini oluşturma girişimleri özellikle başarılı değildi, ancak Krasnodar'da Sovyet gücünün kurulmasını Mart 1918 ortasına kadar gerçekleştirebildi. Bolşevikler ve Sol Sosyal Devrimciler koalisyonu tarafından yönetilen bölge topraklarının devrimci güçlerin kontrolüne geçmesinden sonra meydana gelen Kuban Bölgesi II. Sovyetler Kongresi'nde RSFSR'nin bir parçası olarak Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin ilan edildi. Ancak, genişleyen bir iç savaş zemininde gerçekleşti. İlk Kuban (“Buz”) seferi sırasında Don bölgesinde gönüllü ordu kuruldu Kuban'daki Sovyet rejimini devirmeye çalıştı, fakat Krasnodar'a yapılan saldırıda yenildi ve geri çekilmek zorunda kaldı. Nisan-Mayıs 1918'de Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin durumunun geçici olarak istikrara kavuşturulması, Sovyet hükûmetinin sosyalist dönüşümler, Bölgedeki ekonomik durumu iyileştirmek ve ayrıca silahlı kuvvetleri inşa etme çabalarıyla karakterize edildi. Bununla birlikte, cumhuriyetteki iç siyasi durum yine de zor kaldı ve kötüleşme eğilimindeydi, bu da hem liderlik için yaşanan çatışmaları, hem de toprak sorununu çözmedeki fazlalıklar nedeniyle yerel Kazaklar arasında artan hoşnutsuzluk ile ilişkiliydi ve yaşanan bu durumların birçoğu Sovyet karşıtı ayaklanmalarla sonuçlandı. Bölgede Sovyet iktidarının kurulması mücadelesi sırasında ortaya çıkan Kuban ve Karadeniz'in birleşmesi eğilimi ve sonraki aylarda gerçekleşen, mantıksal çözümler Mayıs 1918'in sonunda gerçekleştirilebildi. Bu zamana kadar, Kuban ve Karadeniz Sovyet cumhuriyetlerinin askeri-stratejik durumu, Gönüllü Ordu ve Sovyet karşıtı hareketlerin tehdidi nedeniyle ve aynı zamanda Brest Antlaşması'nın koşullarını ihlal eden Alman müdahalesiyle bağlantılı olarak ciddi şekilde kötüleşti. 30 Mayıs'ta Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin varlığı sona erdi ve Karadeniz Cumhuriyeti ile birlikte birleşik Kuban-Karadeniz Cumhuriyeti'nin bir parçası oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ergek</span>

Ergek Tabiat Parkı, Güney Sibirya'da Krasnoyarsk Krayı'nın güneyinde yer almakta olan bölgesel öneme sahip bir doğal parktır. Özel koruma altındaki tabiat alanı olan tabiat parkı 4 Nisan 2005 tarihinde açılmıştır. Alanı 342.873 hektardır. Batı Sayan'daki Ergek dağ sırtının turizm merkezidir. Büyük Kebeje, Büyük Klüç, Taygiş, Yukarı Buyba, Orta Buyba ve Aşağı Buyba akarsularının kaynağında bulunur. Altay-Sayan ekolojik bölgesi doğa rezervleri ve milli parkları birliğine dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği-Yugoslavya ilişkileri</span>

Sovyet-Yugoslav ilişkileri, SSCB ile Yugoslavya arasında 25 Haziran 1940'ta kurulan ikili ilişkilerdir. İki ülke arasındaki ilişkiler çok belirsiz bir şekilde gelişti - 1940'a kadar açıkça düşmandılar, 1948'de ilişkiler yeniden tırmandı ve 1949'da bozuldu. 1953-1955'te ikili ilişkiler restore edildi, ancak Yugoslavya'nın çöküşüne kadar çok kısıtlı kaldı. YSFC, SSCB tarafından sosyalist bir devlet olarak tanındı ve CMEA'nın çalışmalarına katıldı. Ancak Yugoslavya, Varşova Paktı'na katılmadı ve bazı durumlarda Sovyet dış politikasını desteklemedi. 1960-1980'lerde iki ülke arasındaki ticaret hacmi önemliydi ve 1985'e kadar büyüdü. SSCB ayrıca Yugoslav kültürel ürünlerinin önemli bir tüketicisi haline geldi: 1960'lar-1980'lerde Sovyetler Birliği'nde Yugoslav yazarların kitaplarının çevirileri yayınlandı ve Yugoslav filmleri gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">İçkerin Savaşı</span>

İçkerin Savaşı Mayıs-Haziran 1842’de İçkerin ormanında, Kozhalg-Duk tepesinde Çeçenistan'daki Shuani köyü, General Grabbe komutasındaki Rus birlikleri arasında İçkerin Savaşı, İçkerya generallerinin komutasındaki Çeçen birlikleri Shuaib Centoroevsky ve Ullubiy-Mulla Aukhovsky. Rus birliklerinin harekâtının amacı aul Dargo’yu yok etmekti. Ancak, müfreze kaleye ulaşamadı, ağır kayıplar nedeniyle Grabbe geri çekilmek zorunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Kürdemir Muharebesi</span>

Kürdemir Muharebesi, 7-10 Temmuz 1918 tarihleri arasında, Osmanlı-Azerbaycan koalisyon kuvvetleri ile Stepan Şaumyan liderliğindeki Bakü Komünü birlikleri arasında Kürdemir'in kontrolü uğrunda yapılan muharebedir. Kürdemir istasyonu Transkafkasya Demiryolunun Bakü yolu üzerindeki en önemli stratejik noktasıydı. 10 Temmuz'da, Bakü'ye ilerleyen Kafkas İslam Ordusu ve Azerbaycan Millî Ordusu birlikleri Kürdemir'i ele geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Omsk Saati</span> zaman dilimi

Omsk Saati (OMST), Rusya'da kullanılan bir zaman dilimidir. UTC'ye göre altı saat ileridedir (UTC+06.00) ve Moskova Saati'ne (MSK) göre üç saat ileridedir. Omsk Oblastı'nda kullanılmaktadır.

Abhazya'daki Lazlar, Abhazya'da yaşayan Laz diasporasının temsilcileridir.