İçeriğe atla

Geç Taş Devri

Afrika çiftyüzlüsü (mızrak ucu) Geç Taş Devri'ne tarihlenmiştir.
Afrika çiftyüzlüsü (kazıyıcı/kesici alet) Geç Taş Devri'ne tarihlenmektedir.

Geç Taş Devri (LSA/GTD), Afrika tarih öncesinde Orta Taş Devri'ni izleyen bir dönemdir.

Geç Taş Devri, Afrika'da modern insan davranışının ortaya çıkışıyla ilişkilidir, ancak bu kavramın tanımları ve onu incelemenin araçları tartışmaya açıktır. Orta Taş Devri'nden Geç Taş Devri'ne geçişin ilk olarak 50.000 ila 39.000 yıl önce Doğu Afrika'da gerçekleştiği düşünülmektedir. Ayrıca, Geç Taş Devri halklarının ve/veya teknolojilerinin takip eden birkaç bin yıl içinde Afrika'nın dışına yayıldığı düşünülmektedir.[1]

Afrika arkeolojisi bağlamında "Erken Taş Devri", "Orta Taş Devri" ve "Geç Taş Devri" terimleri Alt Paleolitik, Orta Paleolitik ve Üst Paleolitik terimlerle karıştırılmamalıdır. 1920'lerde, Üst, Orta ve Alt Paleolitik'in mevcut kronolojik sisteminin Afrika'daki tarih öncesi geçmişle uygun bir ilişki olmadığı anlaşıldığı için tanıtıldılar. Bununla birlikte, bazı bilim insanları, her ikisinin de davranışsal modernitenin gelişimini temsil ettiğini savunarak bu iki kronolojiyi paralel olarak görmeye devam etmektedir.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Ambrose (1998). "Chronology of the Later Stone Age and Food Production in East Africa". Journal of Archaeological Science. 25: 377-392. doi:10.1006/jasc.1997.0277. 
  2. ^ Henshilwood (December 2003). "The Origin of Modern Human Behavior". Current Anthropology. 44 (5): 627-651. doi:10.1086/377665. PMID 14971366. 

Konuyla ilgili yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eski Taş Çağı</span> çağlar

Kaba Taş Devri, Yontma Taş Devri veya bilimsel adıyla Paleolitik Çağ olarak tanımlanan Eski Taş Çağı günümüzden yaklaşık 2 milyon yıl önce başlamış ve 12.000 yıl önce son bulmuştur. Ancak verilen bu tarihlerin dünya geneli içinde geçerli olduğunu ve yerel olarak değişmeye açık bulunduğunu da belirtmek gerekir. İnsanlık tarihinin %99'u gibi çok büyük bir bölümünü kapsayan bu çağ, aynı zamanda ilk insan atalarının ortaya çıkışı ve ilk aletlerin üretimi yoluyla insanın kavrama yeteneği ve temsil etmesiyle de söz konusu tarihin gelişimi içinde çok önemli bir yer tutmaktadır.

Orta Taş Çağı, Orta Taş Devri veya Mezolitik dönem, M.Ö. 22.000-10.000. Paleolitik ve Neolitik arası bir geçiş dönemidir. Taştan aletler daha çeşitlidir. Köpek ilk evcil hayvan olarak görülür. Gıda birikimine de başlanır. Mağara resimleriyle ilk resim sanatı ortaya çıkmıştır. Önemli bazı merkezler Samsun Tekkeköy, Karain ve Beldibi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Cape Town</span> Güney Afrika Cumhuriyetinin yasama başkenti

Cape Town, Güney Afrika'daki en eski şehirdir. Halk dilinde "Anne Şehir" olarak anılmaktadır. Güney Afrika'nın yasama başkentidir ve Batı Kap eyaletinin en büyük kentidir. Şehir, Cape Town Şehri adlı Metropoliten alan'ın sadece bir parçasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika Birliği</span> Birlik

Güney Afrika Birliği, Afrika kıtasının güneyinde Britanya İmparatorluğu'na bağlı sömürge bölgeleri olan Cape Kolonisi, Natal Kolonisi, Transvaal Kolonisi ve Oranj Nehri Kolonisi bölgelerinin birleştirilmesi ile meydana gelen ve varlığını 1910–1961 yılları arasında sürdüren ülke. Ülke 1961 yılında ardılı olan ve günümüzde de varlığını sürdüren Güney Afrika Cumhuriyeti'nin kurulması ile varlığını sonlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Durban</span>

Durban Güney Afrika Cumhuriyeti'nde Hint Okyanusu kıyısında ülkenin ikinci büyük, aynı zamanda eThekwini metropolitan alanının merkezi ve en büyük şehridir. Metropolitan alan nüfusu 3.346.799 (2004) olup, içinde yer aldığı KwaZulu-Natal vilayetinin de en büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Apartheid</span> Güney Afrikada ırk ayrımı sistemi

Apartheid, Afrika'nın güneyinde bulunan Güney Afrika Cumhuriyeti ile bu devlete bağlı Güneybatı Afrika'da (Namibya) 1948-1994 yılları arasında resmî devlet politikası olarak iktidarda bulunan Ulusal Parti hükûmeti tarafından uygulanan ve bu doğrultuda yasalar çıkartarak ırksal ayrımcılığı savunan sistemdir. Apartheid kelimesi Afrikaanca "ayrılık" anlamına gelmektedir. Bu süreç Avrupa kökenli beyazlar tarafından, baasskap adı da verilen ve beyaz ırkın diğer ırklardan üstün olduğunu savunan bir ideoloji ile yürütülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Orinyasiyen</span>

'Orinyasiyen' (Aurignacian), Üst Paleolitik dönem içinde önemli bir arkeolojik dönemi temsil eder. Bu dönem Erken Avrupa modern insanının (EEMH) ortaya çıkışıyla yakından ilişkilidir ve yaklaşık 43.000 ila 26.000 yıl öncesine kadar sürdüğü tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İnsanlığın Beşiği</span>

İnsanlığın beşiği, 1999 yılında UNESCO tarafından dünya mirası listesine dahil edilen, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Gauteng il sınırları içerisinde bulunan, Johannesburg şehrinin yaklaşık 50 kilometre kuzeybatısında yer alan bir mevkidir. Kapladığı alan 470 km²'dir. Bölgede bir dizi kireçtaşı mağarası bulunmaktadır, aralarında Dr. Robert Broom ve John T. Robinson tarafından 1947 yılında keşfedilen 2.3 milyon yaşındaki Australopithecus africanus fosilinin bulunduğu Sterkfontein Mağarası da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika incir kuşu</span>

Afrika incir kuşu, Afrika'nın orta, güney ve doğu bölgelerinde yaşayan Kuyruksallayangiller familyasından bir kuştur.

<span class="mw-page-title-main">Orta Taş Devri</span>

Orta Taş Devri, Erken Taş Devri ile Geç Taş Devri arasında yer alan bir Afrika tarih öncesi dönemiydi. Genellikle yaklaşık 280.000 yıl önce başladığı ve yaklaşık 50-25.000 yıl önce sona erdiği kabul edilir. Belirli MSA taş aletlerinin başlangıçlarının kökeni 550-500.000 yıl öncesine kadar uzanır ve bu nedenle bazı araştırmacılar bunu MSA'nın başlangıcı olarak görür. MSA'nın, özellikle kabaca çağdaş zaman aralıkları nedeniyle, Avrupa'nın Orta Paleolitik'i ile eş anlamlı olduğu sıklıkla yanlış anlaşılır, ancak Orta Paleolitik Avrupa, Afrika'nın MSA'sından tamamen farklı bir hominin popülasyonu olan Homo neanderthalensis'i temsil eder. Neandertal popülasyonuna sahip değildir. Buna ek olarak, Afrika'daki mevcut arkeolojik araştırmalar, MSA sırasında Afrika'da modern insan davranışının ve bilişinin Orta Paleolitik Dönem'de Avrupa'dakinden çok daha erken gelişmeye başladığını gösteren birçok kanıt ortaya koydu. MSA, hem anatomik olarak modern insanlarla hem de bazen Homo helmei olarak adlandırılan arkaik Homo sapiens ile ilişkilidir. Erken fiziksel kanıtlar Etiyopya'daki Gademotta Formasyonu, Kenya'daki Kapthurin Formasyonu ve Güney Afrika'daki Kathu Pan'dan elde edilmiştir.

Orta Paleolitik, Eski Taş Devri'nin ikinci alt devridir. Çok geniş anlamda 300.000 ila 30.000 yıl öncesine kadar uzanmaktadır.

Alacakaranlık Mağarası olarak da bilinen Enkapune Ya Muto, Kenya'nın Mau Escarpment bölgesinde bir Geç Taş Devri bölgesidir. Alanda bulunan delikli devekuşu yumurtası kabuğundan yapılmış boncuklar 40.000 yıl öncesine tarihlenmektedir. Alanda bulunan boncuklar, kişisel süslemelerin ilk insan kullanımını temsil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Esvatini-Türkiye ilişkileri</span>

Esvatini-Türkiye ilişkileri, Esvatini ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin Güney Afrika'daki Pretoria Büyükelçisi Esvatini'ye akredite edilmiştir. Esvatini'nin Brüksel Büyükelçiliği de Türkiye'ye akredite edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika Parlamentosu</span>

Güney Afrika Parlamentosu, Güney Afrika'nın yasama organıdır; Mevcut Güney Afrika Anayasası uyarına göre, iki taraflı Parlamento bir Ulusal Meclis ve Ulusal İller Konseyi'nden oluşur. Mevcut 27. Meclis ilk olarak 22 Mayıs 2019 tarihinde toplandı.1910'dan 1994'e kadar, parlamento üyeleri güney Afrika beyaz azınlığı tarafından seçildi. Evrensel oy hakkı olan ilk seçimler 1994 yılında yapıldı.

Apidima Mağarası, Güney Yunanistan'da, Mani Yarımadası'nın batı kıyısında yer alan ve dört küçük mağaradan oluşan bir komplekstir. Mağaranın sistematik olarak incelenmesi sonucunda Paleolitik çağa ait Neandertal ve Homo sapiens fosilleri ortaya çıkarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kozarnika</span>

Kozarnika veya Peshtera Kozarnika, kuzeybatı Bulgaristan'da Alt Paleolitike kadar erken bir tarihe tarihlenen, barınak olarak kullanılmış bir mağaradır. Cebelitarık rotasından önce, Balkanlar aracılığıyla Afrika'dan Avrupa'ya erken insan göçünün ilk rotalarından birisi üzerinde yer alır. Mağara muhtemelen insanlara ait sembolik davranışların en eski kanıtlarına ev sahipliği yapmaktadır ve en erken Avrupa Gravette çakmak taşı toplulukları Kozarnika'da bulunmuştur.

Azerbaycan'daki Taş Devri, Paleolitik, Mezolitik ve Neolitik dönemlere ayrılmıştır. Karabağ, Kazah, Lerik, Kobustan ve Nahçıvan'da Taş Devri ile ilgili araştırmalar gerçekleştirilmiştir. Kazah bölgesindeki Gyrag Kasaman köyü yakınlarında bulunan Şorsu vadisinde Taş Devri'ne ait taş malzemeler Mammadali Hüseynov tarafından bulunmuştur. Hüseynov'un araştırmalarına göre, insanlar ilk olarak 2 milyon yıl önce Azerbaycan topraklarına yerleşmişlerdir. Taş Devri'nde bölgede iki farklı insan türü yaşamaktaydı: Homo neanderthalensis ve Homo sapiens.

<span class="mw-page-title-main">Davranışsal modernite</span>

Davranışsal modernite, mevcut Homo sapiens'i diğer anatomik olarak modern insanlardan, homininlerden ve primatlardan ayıran bir dizi davranışsal ve bilişsel özelliktir. Bilim insanlarının çoğu, modern insan davranışının diğerlerinin yanı sıra soyut düşünme, planlama derinliği, sembolik davranış, müzik ve dans, büyük oyunlardan yararlanma ve bıçak teknolojisi ile karakterize edilebileceği konusunda hemfikirdir. Bu davranışların ve teknolojik yeniliklerin altında, evrimsel ve kültürel antropologlar tarafından deneysel ve etnografik olarak belgelenmiş bilişsel ve kültürel temeller yatar. Bu insan evrensel kalıpları, kümülatif kültürel adaptasyonu, sosyal normları, dili ve yakın akrabaların ötesinde kapsamlı yardım ve işbirliğini içermektedir.

İlk modern insanın 100.000 yıldan daha uzun bir süre önce Güney Afrika'da yaşadığına inanılıyor. Güney Afrika'nın tarih öncesi, teknoloji kalıplarına dayalı olarak iki aşamaya ayrılmıştır: Taş Devri ve Demir Devri. Taung'da ve Sterkfontein, Swartkrans ve Kromdraai'deki kireçtaşı mağaralarında Australopithecine fosilleri bulunmuştur. 1999'da Unesco, bölgeyi İnsanlığın Beşiği Dünya Mirası alanı olarak belirledi.

<span class="mw-page-title-main">Wonderwerk Mağarası</span> Güney Afrika arkeolojik bölgesi

Wonderwerk Mağarası, Güney Afrika'nın Northern Cape Eyaleti'nde Danielskuil ve Kuruman arasında yer alan Kuruman Tepeleri'nin dolomit kayalarında eski bir çözelti boşluğu olarak oluşmuş arkeolojik bir alandır.