Geç Dönem
Mısır tarihi dizisinin bir parçası |
---|
![]() |
Geç Dönem, Antik Mısır'ın son dönemi olarak kabul edilir. Bu dönem mısırbilimcilerce 25. hanedan ve 27. hanedan arasında bir yere konumlandırılabilir ve Mısır'ın Perslerce fethine kadar sürer.
Mısır tarihi dizisinin bir parçası | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Greko-Romen Mısır
| ||||||||||||||||||
Orta Çağ
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Çağdaş Mısır
| ||||||||||||||||||
Geç Dönem, Antik Mısır'ın son dönemi olarak kabul edilir. Bu dönem mısırbilimcilerce 25. hanedan ve 27. hanedan arasında bir yere konumlandırılabilir ve Mısır'ın Perslerce fethine kadar sürer.
Antik Mısır, Antik Çağ'daki medeniyetlerden biridir. Kuzeydoğu Afrika'da Nil Nehri'nin denize ulaştığı yarısı çevresinde yayılmış antik bir uygarlıktır. Uygarlığın yayıldığı bölge, bugünkü Mısır toprakları içinde yer almaktadır. MÖ 3.050 yılları civarında kuruluşundan önce, "Aşağı Mısır" ve "Yukarı Mısır" olarak ikiye ayrılmaktaydı. Uygarlık, MÖ 3.150 yılında ilk firavunun yönetimi altında Aşağı Mısır ve Yukarı Mısır'ı politik olarak birleştirdi. Bu politik birlik, izleyen 3 bin yıl boyunca sürdü.
Bu makale Antik Mısır'ın Hanedan öncesi Mısır'dan, Firavun unvanının Roma İmparatorları tarafından son kez alınmasına kadar Mısır'ı yönetmiş olan bilinen firavunlarının bir listesidir. Verilen tarihler yaklaşık tahminler olarak alınmalıdır. Çeşitli kaynaklarda kullanılan sistem ve alınan varsayımlara göre farklı tarihlemeler bulunabilir.
Mısır'ın İlk Hanedan Dönemi Hanedan Öncesi Dönem'in hemen sonundaki dönemi anlatır. III. Naqada olarak bilinen arkeolojik evreye denktir. Bazen Hanedan 0 veya Geç Hanedan Öncesi Dönem olarak da adlandırılır.
Mısır'ın Erken Hanedan Dönemi veya Arkaik Mısır birinci ve ikinci hanedanlar döneminde MÖ 2920'de Mısır'ın İlk Hanedan Dönemi ardından, MÖ 2575 yani Eski Krallık döneminin başlangıcına kadar olan dönemdir. Bazı mısırbilimciler Üçüncü Hanedanı da bu döneme eklemektedirler.
Mısır tarihi'ndeki Birinci Hanedan bünyesinde bulunan bilinen kralları içerir.
Mısır tarihi'ndeki İkinci Hanedana ait bilinen yöneticiler.
Eski Krallık MÖ 3. bin yıllık döneme verilen addır. Mısır ilk defa bu dönemde medeniyet gelişmişliği ve başarıları açısından devamlı zirvededir. Bu dönem "Krallık" dönemleri olarak adlandırılan üç dönemden ilkidir, bunlar Nil Vadisi'nde medeniyetin en yüksek olduğu dönemlerdir. Eski Krallık genellikle Mısır'ın Üçüncü Hanedan'dan Altıncı Hanedan'a kadar yönetildiği zaman aralığından bahseder. Ayrıca birçok mısırbilimci, Memphisli yedinci ve sekizinci hanedanları Memphis merkezi idari yapılanmasının devamı olması nedeniyle Eski Krallık içinde sayar. Eski Krallık dönemini, mısırbilimciler tarafından Birinci Ara Dönemi olarak adlandırılan ayrılık ve göreli kültürel düşüş dönemi takip eder.
Mısır tarihi'nin Dördüncü Hanedan‘ı içinde yer alan bilinen yöneticiler.
Mısır tarihinin Beşinci Hanedanı içinde yer alan bilinen yöneticiler.
Antik Mısır tarihi'nin Altıncı Hanedan‘ı içinde yer alan bilinen yöneticiler.
Hanedan öncesi Mısır, medeniyetinde firavunlar öncesi döneme verilen isim. Bu dönemde insanların köylerde yasadığı, avcılık için ufak taşlardan ok-ucu yaptıkları düşünülmektedir. Insan sayısı tahminen 10 bin'den azdır. Bu dönemde köy gruplarının başında yerel derebeyler vardı.
18. Hanedan, Antik Mısır'da ikinci ara dönemi sonlandırıp ülkeyi bağımsızlığına ve bütünlüğüne yeniden kavuşturan firavunlar ailesi. 18., 19. ve 20. hanedanların tamamı yeni krallık dönemini oluşturur. Bu dönemde Mısır ekonomik, politik ve askeri olarak çok güçlü olmuştur. Son 4 firavunun tahta varis bırakmadan ölmesi üzerine yerini 19. Hanedana bırakmıştır. Bu dönemin firavunları şöyle sıralanır:
19. Hanedan, Antik Mısır'da yeni krallık döneminde hüküm sürmüş ve Ramses-II gibi ünlü firavunlar yetiştirmiş aileye verilen genel isimdir.
III. Thutmose, 18. Hanedan'ın altıncı firavunudur. II. Thutmosis'in Kraliçe Hatsepsut'tan olmayan oğludur. II. Thutmosis öldükten sonra Kraliçe Hatsepsut ülkeyi tek başına yönetti ve III. Thutmosis'i tahttan uzaklaştırdı. 20 yıldan fazla iktidarda kaldı. Ve ölümünden sonra III. Thutmosis tahta çıkabildi.
Mısır Piramitleri, Mısır'da yer alan piramit şeklinde antik yapılardır. Kasım 2008 tarihi itibarı ile tespit edilen piramitlerin sayısı 118 ile 138 arasındadır. Piramitlerin büyük çoğunluğu Eski Krallık ile Orta Krallık dönemlerinde firavunlar ve eşleri için anıt mezarlar olarak inşa edilmiştir.
II. Nebhepetre Mentuhotep Antik Mısır'ın 11. Hanedan'ı döneminde 51 yıl hüküm süren bir Firavun'dur. Tahtta bulunduğu 39 yıl boyunca Mısır'ın çeşitli sorunlarla mücadele ettiği Birinci Ara Dönem denilen dönemde ekonomik ve siyasi problemlerle uğraştı ve sonunda Mısır'ı yeniden bir araya getirdi. Dolayısıyla Mısır Orta Krallık Döneminin ilk firavunu olarak kabul edilir.
Mısır'ın 12. Hanedan'ı, Firavunları Mısır'da Milattan Önce 1991- Milattan Önce 1802 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedan.
Mısır'ın onuncu hanedanı. Teb'li bir sülaledir. Neferkare (2130-2120), III. Keti (2120-2070), Merikare (2070-2050) sırasıyla hükmetmişlerdir. Yukarı Mısır'da başkent Teb'tir, bu dönemde Aşağı Mısır'da da 9. Hanedan hüküm sürmektedir.
Birinci Ara Dönem milattan önce yaklaşık 2216 yılında başlayıp 2025 yılına kadar devam eden dönem. Bu dönemde 6. Hanedan sonrasında yıkılan antik Mısırda oluşan yeni hakimiyet bölgelerinde özellikle Teb ve Herakleopolis öne çıkan şehirler olmuşlardır.
Yeni Krallık; Antik Mısır'da MÖ 1550 yılından MÖ 1070 yılına kadar olan süre içerisinde 18. hanedan, 19. hanedan ve 20. hanedan olmak üzere üç hanedana ev sahipliği yapmış tarihsel dönemdir.