İçeriğe atla

Gazze Şeridi tünelleri

Gazze Şeridi tünelleri, İsrail tarafından ekonomik ve ticari ambargo uygulanan Filistinlilerin Mısır'dan Gazze'ye ticari taşımacılık yaptığı tünellerdir.

Tünel derinliği metrelerce olup, uzunluğu ise kilometrelere varan ve 14 kilometrelik sınır boyunca konuşlanmakta, bu tünellerden inşaat malzemesi başta olmak üzere gıda, ilaç, yakıt gibi ihtiyaçlar[1] Gazze’ye getirilmektedir. Hamas'ın bu tüneli kullananlardan vergi aldığı bilinmekte olup[2] 900 tünel bu yolla resmi olarak çalıştırılmaktadır. Ancak diğer kaçak olarak tanımlanan tünellerle bu sayı 2 bine ulaşmaktadır.

İsrail tarafından yasadışı olarak Gazze çevresindeki bariyerin varlığından ve Refah Sınır Kapısı'ndaki geçişlerin kontrolünü İsrail Savunma Kuvvetleri elinde tuttuğundan Filistinliler ihtiyaç malzemesi taşımak için bu yöntemlere başvurmuştur. 1994 yılında ilk tünel açılmış o günden günümüze ara ara İsrail Hava Kuvvetleri'nin bombardımanına uğramaktadır. İngiltere Parlamentosu'nun bir raporuna göre İsrail Gazze Şeridi'nde bulunan 4 bin ürünün sadece 73 tanesinin girişine resmen izin vermektedir.[3]

Yapı özellikleri

Refah, Gazze Şeridi'nde yer alan bir tünel.

15 metre derinliğe kadar uzanan bazı tünellerde araba sürülebilecek genişlik mevcuttur. Tüneller çeşitli kaliteye sahip olup, yıkılma tehlikesi sürekli vardır; yine bazı tüneller beton ile kaplı olup bazı kamyonların geçişine izin verilebilmektedir.

Tünellerin kullanımı

İsrail hükûmetinin ticari taşımacılık, gıda, silah ve diğer ürünlerin Gazze'ye ulaşımını Refah Sınır Kapısı'nda vize yönünden engellemesinden ötürü Filistinli sivillerce açılan tüneller; vize ve sınır geçit protokolü ihlalinde cezai uygulamalara tabi tutulan Filistinlilerin geçişi, kapalı tutulan Refah Sınır Kapısı nedeniyle barınma, beslenme ve giyinme ihtiyacını karşılamak amacıyla gıda, ilaç ve silah geçişi yapmak için kullanılmaktadır. İsrail hükûmeti ile Mısır arasındaki işbirliği neticesinde sınır kapılarından geçişi sınırlamak dışında, deniz ve hava taşımacılığını ve bunun yanında uluslararası yardımların Gazze'ye geçişini kısıtlamakta veya Gazze Filosu Saldırısı'nda olduğu gibi tamamen engellemektedir.

Yaptırımlar

Tünellerin geçtiği topraklarda egemenliği bulunan İsrail, Mısır ile tüneller aleyhine taraf olan ABD ve diğer NATO ülkeleri toprak ve su üzerinde Gazze'ye taşımacılığın önlenmesi için nihai yaptım ve uygulamalar konusunda anlaştılar. 2008-2009 Gazze Savaşı ve 2012 İsrail-Gazze çatışmalarında İsrail Hava Kuvvetleri tünelleri hedef almış onlarca tünel imha edilmiştir.[4]

Kaynakça

  1. ^ Gazze'nin ölüm kalım tünelleri 20 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Star, Yayın tarihi: 28 Ağustos 2012, Erişim: 19 Kasım 2012, 20:46
  2. ^ Gazze’de uzun ince bin yol 28 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Zaman, Yayın tarihi: 9 Aralık 2010
  3. ^ Gazze'nin can damarı: tünel ekonomisi 6 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yayıncı: Hürriyet, Yayın tarihi: 19 Nisan 2010
  4. ^ Gazze'ye 'hayat' getiren tüneller onarılıyor 8 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Haber 7, Yayın tarihi: 5 Aralık 2012, 11:57

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gazze Şeridi</span> Filistinin batısında, Akdeniz kıyısında bir sahil şeridi

Gazze Şeridi, Filistin'in batısında, Akdeniz kıyısında bir sahil şeridi. Hamas kontrolündedir.

<span class="mw-page-title-main">1948 Arap-İsrail Savaşı</span> İsrail ile Arap ülkeleri arasında yapılan ilk savaş

1948 Arap–İsrail Savaşı veya Birinci Arap–İsrail Savaşı, Filistin'de İngiliz manda rejiminin sona ermesinin hemen ardından 14 Mayıs 1948'de Tel-Aviv'de toplanan Yahudi Millî Konseyi'nin, İsrail Devleti’nin kurulduğunu ilan etmesinden birkaç saat sonra Arap Birliği'nin İsrail'e savaş ilanıyla başlayan savaştır. Yeni kurulan devletin sınırlarıyla ilgili, “Eretz İsrail” dışında hiçbir bildiri yoktu. Bunun hemen ardından ABD ve ertesi gün de Sovyetler Birliği İsrail'i tanıdığını açıkladı. Bu gelişmelerin öncesinde ise İngiliz birlikleri bölgeyi terk etmeye başlamışlardı.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Filistin çatışması</span> Levantta devam eden askerî çatışma

İsrail-Filistin çatışması, Filistin ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında Filistin topraklarında devam eden silahlı çatışmadır. Başta 1897 Birinci Siyonist Kongresi ve 1917 Balfour Deklarasyonu olmak üzere, Filistin'deki bir Yahudi vatanına ilişkin iddiaların kamuoyuna duyurulması, bölgede erken gerilim yarattı. O zamanlar, Yahudi göçü önemli ölçüde artmasına rağmen, bölgedeki Yahudi nüfusu çok azdı. İngiliz hükûmetine "Filistin'de Yahudi halkı için ulusal bir yuva kurulması" için bağlayıcı bir yükümlülük içeren Filistin Mandası'nın kurulması ardından gerilim, Yahudiler ve Araplar arasında çatışmaya dönüştü. Erken çatışmayı çözme girişimleri, 1947 Birleşmiş Milletler Filistin Bölme Planı ve daha geniş Arap-İsrail çatışmasının başlangıcı olan 1947-1949 Filistin savaşıyla sonuçlandı. İsrail-Filistin süregelen durumu, 1967 Altı Gün Savaşı'nda İsrail'in Filistin topraklarını işgal etmesiyle başladı.

<span class="mw-page-title-main">Gazze</span> Filistinde bir şehir

Gazze, Filistin'in güneybatısında bulunan, Gazze Şeridi'nin en büyük şehri. Akdeniz sahilinden 4 km içeride kurulmuş olan Gazze'nin nüfusu yaklaşık 650 bindir.

<span class="mw-page-title-main">Camp David Sözleşmesi</span> 1978 yılında Mısır ile İsrail arasında imzalanan antlaşma

Camp David Sözleşmesi, Mısır devlet başkanı Enver Sedat ile, İsrail başbakanı Menahem Begin arasında, 12 gün süren gizli pazarlıkların ardından Camp David'de 17 Eylül 1978'de imzalanan ve ABD başkanı Jimmy Carter'ın gözetiminde gerçekleşen bir sözleşmedir. Bu sözleşme ile ilk kez bir Arap ülkesi İsrail'i resmen tanımış ve ele geçirdiği topraklar üzerindeki varlığını meşru olarak kabul etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gazze Savaşı</span> İsrail askeri operasyonu

Gazze Savaşı, İsrail Savunma Kuvvetleri'nin, Hanuka'nın devam ettiği 27 Aralık 2008 tarihinde yerel saatle 09:30 sıralarında Hamas'ın İsrailli sivillere ve askeri birimlere karşı kassam roketli saldırılar yaptığı gerekçesi ile başlattığı savaş. İsrail'in savaşta sadece 3 vatandaşı hayatını kaybederken yaptığı saldırılar nedeniyle Gazze'de 1133 insan ölmüş 4000'den fazla insan yaralanmış ve on binlerce insan evsiz kalmış ve yaşam alanını terk etmek zorunda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Refah (şehir)</span>

Refah Gazze Şeridi'nin güneyinde yer alan bir Filistin şehridir ancak Mısır'daki Sina Yarımadasında da devam etmektedir. Gazze'nin 30 kilometre güneyinde yer alan Refah şehrinin nüfusu neredeyse tamamı Filistinlilerden olmak üzere 71,000 kişidir. Refah ilinin idari merkezidir. Gazze Şeridi'nin tek hava alanı olan; 1998 - 2001 tarihleri arasında çalışan Yaser Arafat Uluslararası Havaalanı şehrin hemen güneyindedir. Refah'ta ayrıca Filistin'in Gazze Şeridi bölgesi ile Mısır arasındaki tek sınır kapısı olan Refah Sınır Kapısı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İsrail pasaportu</span> Pasaport

İsrail pasaportu, uluslararası seyahat amacıyla İsrail Devleti vatandaşlarına verilir ve yurt dışında İsrail'in konsolosluk görevlilerinin korunması hakkını tanır.

Filistin Otoritesi pasaportu 1993 Oslo Anlaşması kapsamında Filistin Yönetimi'nin 2 Nisan 1995 yılından bu yana uluslararası seyahat amacı ile Filistin topraklarında yaşayan Filistin vatandaşları için Filistin Otoritesi tarafından verilen seyahat belgesidir. Sadece Batı Şeria'daki Filistin vatandaşlarına verilir. Filistin Otoritesi pasaportu, Filistin'de doğduğunu gösteren bir doğum belgesi ibraz eden herkes tarafından kullanılabilir. Kudüs'te yaşayan Filistinliler ancak Ürdün'den alınan geçici pasaport ve İsrail'den geçici alınma seyahat belgesi taşıyabilmektedirler. Filistin dışında doğan Filistinliler için pasaportun geçerli olup olmadığı hâlen net değildir. Bununla birlikte, pasaport verilmesi İsrail hükûmeti tarafından getirilen ek kısıtlamalara tabidir. İsrail, Geçici Anlaşma uyarınca güvenlik ihtiyaçları için gerekli olduğunu kabul etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mart 2012 İsrail-Gazze çatışmaları</span>

Mart 2012 İsrail-Gazze çatışmaları (İbranice : (העימות בין ישראל לרצועת עזה Dokuz Mart 2012'de İsrail savunma kuvvetleri bakanı Ehud Barak, direniş kuvvetlerinin elinde bulunan füzelerin imhası için emir verir. Bir grup IDF askeri füzeleri imha etmek için Gazze'den içeri sızar. Ancak nöbet tutan direniş güçleri arasında uzak mesafeden çatışma çıkar. Ölen ya da yaralanan olmaz ve İsrail güçleri geri püskürtülür. Bunun üzerine hava kuvvetlerine talimat verilerek daha önce heronlar ile tespit edilmiş yerlere saldırı başlatılır. İsrail'in, kendi topraklarına yönelik büyük bir saldırı planı hazırlığını öne sürdüğü Filistin Halk Direniş Komiteleri adlı milis örgütün genel Sekreteri Züheir El Kaysi ve iki yardımcısının bulunduğu bir arabayı Gazze'de havaya uçurmasının üzerine Filistin milis örgütleri kısa süre sonra saldırıya Beerşeba, Aşdod ve Gan Yavne kentlerini roketler atarak yanıt verdi. İsrail Demir Kubbe adı verilen füze savar sistemiyle roketlerin bir kısmını durdurdu.

<span class="mw-page-title-main">2012 İsrail-Gazze çatışmaları</span>

2012 İsrail-Gazze çatışmaları, Kasım 2012 tarihinde Gazze Şeridi ile İsrail arasında yaşanan askeri kriz ve çatışmalardır. Gazze Şeridi'nde yönetimi elinde bulunduran Hamas militanlarının, İsrail tarafına ateş açmasıyla başlamıştır. İsrail çok sert bir cevap vermiştir. 20 Filistinli ölmüş, yüzlercesi yaralanmıştır. Onlarca İsrail vatandaşı saldırılarda yaralanmıştır. İsrail Hava Kuvvetleri, Gazze'yi bombalamıştır. İsrail Ordusu, yedekte bulunan 75 bin askeri, Gazze sınırına kaydırmıştır. Hamas, roket saldırılarını sürdürmekte, İsrail ise saldırılara cevap vermektedir.

Gazze-İsrail çatışması, birinci ve ikinci intifadalar ile başlayan on yıllardır devam eden Gazze-İsrail çatışması.

<span class="mw-page-title-main">Refah Sınır Kapısı</span>

Refah Sınır Kapısı, Filistin'in Gazze Şeridi bölgesi ile Mısır arasındaki tek sınır kapısı olan ve adını sınırın geçmesiyle bölünen Refah şehrinden alan sınır kapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gazze Şeridi ablukası</span>

Gazze Şeridi Ablukası, Hamas'ın Gazze Savaşı sırasında Gazze Şeridi'ni kontrol altına almasının ardından El-Fetih ve Filistin Ulusal Yönetimi'ne ait hükûmet kurumlarını ele geçirmesi üzerine Gazze Şeridi'nin İsrail ve Mısır tarafından konulan ve devam eden kara, hava ve deniz ablukasıdır.

Paris Protokolü olarak da adlandırılan Ekonomik İlişkiler Protokolü, İsrail ile FKÖ arasında 29 Nisan 1994'te imzalanan ve Eylül 1995 Oslo II Anlaşmasına küçük değişikliklerle dahil edilen bir anlaşmadır.

Hamas'ın Haziran 2007'de Gazze Şeridi'ni ele geçirmesinden bu yana Gazze Şeridi'nin yönetimi Hamas tarafından yürütülmektedir ve bu yönetim genellikle Gazze'deki Hamas hükûmeti olarak anılmaktadır. Hamas yönetimi 2007'den 2014'e kadar ve 2016'dan itibaren İsmail Haniye tarafından yönetildi.

<span class="mw-page-title-main">Filistin'in vize politikası</span>

Filistin'in vize politikası, bir ziyaretçinin Filistin topraklarına girmek için karşılaması gereken belirli giriş koşullarına atıfta bulunur. İsrail'in vize politikası tarafından getirilen kurallar dışında yabancı uyruklulara uygulanan herhangi bir vize koşulu bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gazze-İsrail bariyeri</span>

Gazze-İsrail bariyeri, Gazze-İsrail sınırının İsrail tarafında bulunan bir sınır bariyeridir. Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Erez Geçişi, İsrail'den Gazze'ye gelen insan ve malların tek geçiş noktasıdır; Bariyerde Kerem Ebu Salim sınır kapısı adı verilen ve İsrail malların Mısır-Gazze sınırı üzerinden doğrudan Mısır'dan Gazze'ye gitmesine izin vermediği için Mısır'dan gelen malların geçişine özel ikinci bir geçiş noktası bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İsrail'in Gazze Şeridi'ne uyguladığı abluka (2023-günümüz)</span>

İsrail, 9 Ekim 2023'te Gazze Şeridi'ne "topyekun kuşatma" uygulayarak Gazze'ye gıda, su, ilaç, yakıt ve elektrik girişini engelledi. Gazze, 2005'ten bu yana İsrail ve Mısır'ın kısmi abluka ve ambargoları altında.

7 Ekim 2023 günü Hamas militanları Güney İsrail sınırlarından içeri girerek Aksa Tufanı isimli bir harekât başlattı. İsrail ise bu saldırıya karşılık olarak Demir Kılıçlar Harekâtı'nı başlattı. Bu sayfada devam eden savaştaki olaylar zaman çizelgesi olarak gösterildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.