Gazne Muharebesi (998)

Tarih	Mart 998
Bölge	Gazne, Afganistan
Sonuç	Gazneli Mahmut'un Zaferi

Komutanlar ve liderler

Gazneli İsmail

Gazneli Mahmut

Gazne Muharebesi Gazne hükümdarı İsmail ile ağabeyi Mahmut arasında 998 yılında yapılan muharebedir.

Arka plan

Mahmut, Samanîlerin iç savaşlarla uğraştığı dönemde Nişabur valiliği yapmaktaydı. Sebük Tegin 977 yılında ölmeden önce oğlu İsmail'in tahta geçmesini vasiyet etmiştir. Babasının ölümünün ardından İsmail, Belh'e gelerek hükümdar olduğunu ilan etmiştir.

Savaş

Bu haberi aldıktan sonra Mahmut, Gazne tahtında oturan kardeşi İsmail'e itiraz ederek amcası Borguz ve diğer kardeşi Nureddin Yusuf'un desteğini sağlayarak ordusuyla birlikte Gazne'ye ilerlemiştir. Yapılan savaşta İsmail yenilerek kaçmış ve bir kaleye sığınmıştır. Belli bir süre sonra da ağabeyine teslim olarak öldürülmüştür.

Kaynakça

M. Orhan Bayrak (2002). Türk İmparatorlukları Tarihi, Bilge Karınca Yayınevi, İstanbul, ISBN 975-6553-04-9

İlgili Araştırma Makaleleri

Sultan, tarihte pek çok farklı anlamda kullanılmış olan İslamî bir sıfattır. Sözcük olarak "güç", "otorite", "yönetici" anlamlarına gelir. Genelde bağımsızlığını ilan eden İslam hükümdarları tarafından kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dandanakan Muharebesi</span> Selçuklu ve Gazneli devletleri arasında 1040ta meydana gelen savaş

Dandanakan Muharebesi ya da Dandanakan Meydan Muharebesi (1040), Büyük Selçuklu İmparatorluğu ile Gazneliler arasında gerçekleşen ve Selçuklular'ın galibiyeti ile sona eren bir savaştır. Muharebe neticesinde Gazneliler devleti yıkılış dönemine girmiş, Büyük Selçuklu İmparatorluğu resmen kurulmuştur.

Gazneliler, 963-1186 yılları arasında Maveraünnehir, Afganistan, Hindistan'ın kuzeyi ve Horasan'da hüküm sürmüş olan Türk devleti. Gazneliler adlarını başkent edindikleri, hâlen Afganistan sınırları içinde bulunan Gazne şehrinden almıştı. Mahmud-ı Gaznevî'nin Yemînüddevle lakabına atıfla bu hanedana Yemînîler denilmektedir. Ayrıca hanedanın babası Sebük Tigin'e atıfla Sebük Teginîler olarak da anılmaktadır. Gazne Devleti'nden önce bu topraklarda hüküm sürmüş olan Fars asıllı Samanîlerin siyasi ve kültürel etkisinden dolayı Gazneli Türkler, zaman içerisinde Farslaşmışlardır.

Firdevsî, Samanîler ve Gazneliler dönemleri İran edebiyatının önde gelen Fars şairdir.

Mahmud Gaznevî veya Gazneli Mahmud, , 998-1030 yılları arasında hüküm sürmüş olan Gazne Devleti hükümdarıdır.

I. İsmail, bilinen adıyla Şah İsmail veya tam unvanıyla Ebu'l-Muzaffer Bahadır el-Hüseynî, Safevî Tarikatı'nın lideri, Safevî Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. Alevilik ve Bektaşilikte Yedi Ulu Ozan'dan birisi olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Tuğrul</span> Büyük Selçuklu Devletinin kurucusu ve ilk hükümdarı

Tuğrul Bey veya Toğrül, Tuğril, Toghrïl Beg, I. Tuğrul Tam adı: Rükneddîn Ebû Talîb Muhammed Tuğrul-Bey bin Mikail bin Selçuk) (Arapça: طغرل بك; Farsça: طغرل بیک) Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu ve ilk sultanıdır.

Alp Tigin veya Alp Tegin, Gazneli devletinin temellerini atan Türk asıllı kölemen asker ve hükümdardır.

Menuçehr bin Kabûs,, Cürcan ve Taberistan'a sahip olan Ziyarîlerin bir hükümdarı.

Sebük Tegin, 977–997 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

Gazneli İsmail, 997-998 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Mesud (Gazneli)</span>

I. Mesud, 1031-1041 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed (Gazne sultanı)</span>

Gazneli Muhammed, 1030–1031 yılları arasında ve 1041 yılında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

Gazneli Mevdud, 1041-1049 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

Ali Tigin, Karahanlı devletinin Maveraünnehir bölgesi hükümdarı, İlig Hanlar hanedanından (1017-1034). Türk idare teşkilâtına göre iç siyasette serbest, fakat önemli dış işlerde Büyük Hana bağlıydı. Hâkimiyeti elinden alınınca (1020), Karahanlı hükümdarı Yusuf Kadir Arslan Handana kaçarak başkent Buhara'ya geldi, bölgeyi istila etti. Karahanlı hükümdarına karşı Selçuklu Oğuzlarının başı Arslan Yabgu ile anlaştı. Bu anlaşmayı öğrenen Arslan Han, kardeşi İlig Arslan'ı müttefiklerin üzerine gönderdiyse de İlig Arslan yenildi. Gazne hükümdarı Sultan Mahmud, Ali Tigin ve Arslan Yabgu birleşmesini tehlikeli gördüğü için, onlara karşı harekete geçti; Maveraünnehir bölgesine girdi. Karahanlı hükümdarı Yusuf Kadir Han da hücuma geçerek Semerkand'a kadar olan bölgeyi istila etti. Arslan Yabgu ile Alı Tigin bu durumda ayrı ayrı hareket etmeye karar verdiler. Ali Tigin alelacele Buhara'yı terk etti (1025). Bir süre sonra memleketine gelerek düşmanlarını temizledi.

Sultan Ali, Safevi Tarikatı şeyhidir. Şah İsmail'in abisidir.

I. Tuğrul, 1109 yılında doğmuştur. Babası Büyük Selçuklu Sultanı Muhammed Tapar'dır. Babası Muhammet Tapar kendisine Irak-ı Acem'i vermişti. 1118 yılında babası Muhammet Tapar'ın ölümü üzerine abisi Mahmut Selçuklu tahtına çıksa da amcası Sencer'e yenilmişti. Sencer Mahmut'u affetti ve babasının topraklarını verdi. Ama Sencer Mahmut'a babası Muhammet Tapar'ın tamamen topraklarını vermemiş, Azerbaycan'ı Mahmut'un kardeşi Meusud'a, İsfahan'ın yarısını ve Fars eyaletini Mahmut'un bir diğer kardeşi Selçuk Şah'a verirken Tuğrul'u Irak-ı Acem'de bırakmış ve Sencer bazı toprakları devlete bağlamıştır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.