İçeriğe atla

Gazne Minareleri

Koordinatlar: 33°33′52.4″K 68°26′01.8″D / 33.564556°K 68.433833°D / 33.564556; 68.433833
Gazne Minareleri
2001 yılında görülen Gazne Minareleri'nden biri
Diğer adıIII. Mes'ud ve Behram Şah Minareleri[1]
KonumGazne, Afganistan
BölgeGazne (il)
Koordinatlar33°33′52.4″K 68°26′01.8″D / 33.564556°K 68.433833°D / 33.564556; 68.433833
TürMinare
Yükseklik20 m
Tarihçe
KurucuIII. Mes'ud ve Behram Şah
MalzemeTuğla
Kuruluş12. yy
Sit ayrıntıları
DurumTehlike altında

Gazne Minareleri, Afganistan'ın merkezindeki Gazne şehrinde bulunan, özenle dekore edilmiş iki minare kulesidir. On ikinci yüzyılın ortalarında inşa edilmişlerdir ve Bahram Şah Camii'nin ayakta kalan tek unsurlarıdır.[2] İki minare birbirinden 600 metre uzaklıktadır ve Gazne şehrinin kuzey-doğusundaki açık bir düzlükte yer almaktadır.[3]

Gazne'nin her iki minaresi de 20 metre yüksekliğindedir ve pişmiş kerpiçten yapılmıştır. Kulelerin yüzeyi, karmaşık geometrik desenler ve özenle hazırlanmış pişmiş toprak çiniler üzerine Kuran ayetleri ile güzelce dekore edilmiştir. 1960'larda, her iki kuleye de sınırlı bir koruma çabasıyla sac metal çatılar takıldı.[2][4]

Tarihi

12. yüzyıl minareleri, Gazne şehrinin en ünlü anıtlarıdır ve büyük Gazne İmparatorluğunun hayatta kalan son kalıntıları arasındadır. İki minareye, onları inşa eden hükümdar III. Mesud (MS 1099-1115) ve Bahram Şah (MS 1118-1157) 'onuruna III. Mesud Minaresi ve Behram Şah Minaresi adı verilir.[1] III.Mes'ud'un sarayı kulelerin yakınında yer almaktadır.[3]

Bir 1839 resmi, minarelerin 1902 depreminde yıkılmadan önceki silindirik üst kısımlarını göstermektedir.

Minareler, zamanla üst kısımlarının zarar görmesinden ve yıkılmasından önce daha uzundu. III. Mes'ud Minaresi'nin tepesinin bir kısmı 1902'de meydana gelen depremde yıkılmıştır.[2][4]

Tehditler

Gazne Minareleri iyi korunmamış veya korunmamaktadır. Her iki kule de doğal unsurlar ve Afganistan'daki siyasi istikrarsızlık nedeniyle tehlike altındadır. Vandalizmi önlemek için herhangi bir temel güvenlik önlemi bulunmamaktadır ve kulelere su sızmasını önlemek için kulelerin yeni çatı kaplamasına ihtiyacı vardır.[4]

Kulelerin cephesi, yağmur ve kara maruz kaldıkça hızla bozulan karmaşık geometrik desenler ve Kuran yazıtları içermektedir. Yakındaki yoldan etkilenmektedir ve bölge periyodik olarak sele maruz kalmaktadır.[4]

Fotoğraf Galerisi

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "072. Ghazni: Bahram Shah Minaret". cemml.colostate.edu. 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2018. 
  2. ^ a b c C.E. Bosworth, The Later Ghaznavids, (Columbia University Press, 1977), 115.
  3. ^ a b "Ghazni Towers Documentation Project: History". eca.state.gov. 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2018. 
  4. ^ a b c d "Ghazni Minarets". wmf.org. World Monuments Fund. 19 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sultanahmet Camii</span> İstanbulda I. Ahmed tarafından Mimar Sedefkâr Mehmet Ağaya yaptırılan Eski bir 6 minareli cami

Sultan Ahmet Camii veya Sultânahmed Camiî, 1609-1617 yılları arasında Osmanlı Padişahı I. Ahmed tarafından İstanbul'daki tarihî yarımadada, Mimar Sedefkâr Mehmed Ağa'ya yaptırılmıştır. Cami; mavi, yeşil ve beyaz renkli İznik çinileriyle bezendiği için ve yarım kubbeleri ile büyük kubbesinin içi de yine mavi ağırlıklı kalem işleriyle süslendiği için Avrupalılar tarafından "Mavi Camii " olarak adlandırılır. Ayasofya'nın 1935 yılında camiden müzeye dönüştürülmesiyle, İstanbul'un ana camii konumuna ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bodrum Kalesi</span> Bodrum ilçesinde tarihi bir yapı

Bodrum Kalesi, Türkiye'nin liman kenti Bodrum'da yer alan ve 1402 yılında St. Jean Şövalyeleri tarafından Aziz Peter Kalesi adıyla inşa edilmiş kale. Bodrum'un simgesi haline gelmiş kale, 1960 yılından beri "Sualtı Arkeoloji Müzesi" olarak kullanılanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gök Medrese (Sivas)</span> Sivas, Türkiyede bir medrese

Gök Medrese ya da diğer adıyla Sahibiye Medresesi, Sivas'ta yer alan medresedir.

<span class="mw-page-title-main">Sultan Alaeddin Camii</span>

Sultan Alâeddin Camii, 12. yüzyılda Ankara'da İç Kale’nin girişinde, Selçuklu meliki Muhyiddin Mesud tarafından yaptırılmış camidir.

<span class="mw-page-title-main">İnce Minareli Medrese</span>

İnce Minareli Medrese, Konya ili, Selçuklu İlçesi'nde, Alaaddin Tepesi'nin batısındadır. Selçuklu Sultanı II. İzzeddin Keykavus devrinde Vezir Sahip Ata Fahrettin Ali tarafından, hadis ilmi öğretilmek üzere 663 H.(1264 M.) yılında inşa ettirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zal Mahmud Paşa Camii</span> Mimar Sinanın yaptığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliye

Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">Cam Minaresi</span>

Cam Minaresi Batı Afganistan'da yer alan bir UNESCO Dünya Mirası Alanıdır. Gor ilinin Şahrak ilçesi sınırları içinde bulunan yapı, Hari Irmağı'nın hemen yanındadır. Kızarmış taştan yapılmış olan 65 metre yüksekliğindeki minarenin çevresi 2400 m'ye varan dağlarla çevrilidir. Yapı; girintili çıkıntılı taşları, dış kaplaması ile Küfi ve Nesih el yazmaları, geometrik desenler ve Kur'an ayetleriyle süslenmiş taşlarıyla ün yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Emevî Camii</span> Şamda bir cami, İslamda en kutsal dördüncü yer

Emevi Camii, Şam Ulu Cami olarak da bilinen yapı, Şam'ın eski şehir kısmında yer alır ve dünyanın en büyük ve en eski camilerinden birdir.

<span class="mw-page-title-main">Gazne</span>

Gazne, Afganistan'ın kuzeyinde, Gazni Vilayeti'nin merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Kutub Minar</span>

Kutub Minar, Delhi’de Kuvvetii'i-İslam Camii'nin 50m. güneyinde 13.yüzyılda inşa edilmiş zafer anıtı niteliğindeki minare.

<span class="mw-page-title-main">Salepçioğlu Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Salepçioğlu Camii İzmir'in Konak ilçesinde bulunan Salepçizade Hacı Ahmed Ağa tarafından yaptırılmış ve 1897-1905 yılları arasında inşası tamamlanmış cami.

<span class="mw-page-title-main">Kalan Minaresi</span>

Kalan Minaresi Buhara, Özbekistan'daki Po-i-Kalan Cami kompleksinin minaresi ve şehrin en önemli simgelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sâmâni Türbesi</span>

Sâmâni Türbesi, Özbekistan'ın Buhara ilinin kuzeybatı kesiminde, tarihi merkezin hemen dışında yer alan, 10. yüzyılda inşa edilmiş bir türbedir. Türbe erken İslam mimarisinin ikonik örneklerinden biri olarak kabul edilir ve Orta Asya mimarisinin en eski mezar binası olarak bilinir. Yaklaşık olarak 900'den 1.000'e kadar hüküm süren güçlü ve etkili İslami Samani aile hanedanının mezar alanı olarak inşa edilmiştir. Samaniler fiilen bağımsızlıklarını Bağdat merkezli Abbasi Halifeliği'nden elde etti ve günümüzün Afganistan, İran, Özbekistan, Tacikistan ve Kazakistan'ını kapsayan bazı bölgelere hükmetti. Mükemmel simetrik, boyutu açısından karmaşık, ancak yapısı ile anıtsal olan türbe, sadece Soğd, Sasani, Fars ve hatta Klasik gibi çok kültürlü bina dekoratif gelenekleri birleştirmekle kalmadı, aynı zamanda yenilikçi kubbe destek sistemi ve geleneksel Orta Çağ İslami bina özellikleri - dairesel kubbe ve mini kubbeler, sivri kemerler, ayrıntılı kapılar, sütunlar ve karmaşık geometrik tasarımları da sergilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kutluğ Timur Minaresi</span>

Kutluğ-Timur Minaresi, Türkmenistan'daki Köhne Ürgenç'te yer alan bir minaredir. 1011 yılında Harezm Hanedanlığı döneminde inşa edilmiştir. Minarenin yüksekliği 60 metre, çapı tabanda 12 metre, tepede 2 metredir. 2005 yılında, minarenin bulunduğu Eski Ürgenç kalıntıları UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Herat'taki Musalla Minareleri</span>

Herat Musalla Minareleri, Afganistan'ın batısındaki Herat şehrinde bulunan beş büyük yıkık minare kulesidir. Minareler ve külliye 1417'de Gevher Şad Begüm tarafından yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gazne Kalesi</span>

Gazne Kalesi, Afganistan'ın doğusunda, Gazne şehrinde bulunan büyük bir Orta Çağ kalesidir. 13. yüzyılda Gazne kasabasını çevreleyen duvarlı bir şehir oluşturmak için inşa edilmiştir. 45 metre yüksekliğindeki kale, ufuk çizgisine hakimdir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammad Camii</span>

Muhammad Camii veya Siniggala Camii, Azerbaycan'ın Bakü kentinin çekirdeği İçerişehir'de 11. yüzyılda inşa edilen camidir. Cami, minaresinin adı olan Siniggala olarak da bilinir. Cami, ikinci ismini 1723 yılında Amiral Matyushkin'in komuta ettiği 15 savaş gemisinden oluşan Rus Ordusu filosunun şehre deniz kenarından yaklaşması ve Rus-İran Savaşı (1722-1723) sırasında teslim olmasını talep etmesiyle almıştır. Rus savaş gemileri teslim olmayı reddettikten sonra şehir bombalanmaya başladı. Rus mermilerinden biri Muhammad Camii'nin minaresine isabet etti ve minareye zarar verdi. Daha sonra fırtınalı bir rüzgar Rus gemilerini denize doğru savurdu. Şehirde yaşayan kişiler rüzgarı, işgalcilere gönderilen ilahi bir bela olarak yorumladı. O zamandan 19. yüzyılın ortalarına kadar caminin minaresi yeniden inşa edilmedi. Kule sanıklarının ısrarı ve cesaretinin bir sembolü olarak kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan mimarisi</span>

Özbekistan mimarisi özgün bir tarza sahiptir. Ülkenin yaşadığı değişken ekonomik koşullara, teknolojik gelişmelere, demografik dalgalanmalara ve kültürel değişimlere rağmen Özbekistan'ın mimarisi dikkate değer yapısını korumaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şemkir minaresi</span>

Şemkir minaresi veya Şemkir kulesi, "Şamhor sütunu" olarak da bilinir, Şemkir yakınlarında bulunan bir kule veya minaredir. Kulenin 11. yüzyılın sonunda inşa edilen görünümü, 19. yüzyılın ilk yarısında Şemkir'in Orta Çağ yerleşimini ziyaret eden N. Florovsky'nin ayrıntılı yazılı açıklamasının yanı sıra Grigory Gagarin ve Dubois de Montpereux gibi sanatçıların resimlerinden bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Cami (Vodina)</span>

Yeni Cami, Yunanistan'ın Vodina kentinde bulunan bir camidir. Cami, 17. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Kentte ayakta kalan tek cami olup günümüzde müze olarak hizmet vermektedir.