İçeriğe atla

Gazlı kangren

Gazlı kangren
Diğer adlarMyonekroz, klostridyal myonekroz
Sağ bacak amputasyonu öncesi çekilmiş gazlı kangreni olan bir hastanın fotoğrafı.
UzmanlıkEnfeksiyon hastalıkları

Gazlı kangren (klostridial miyonekroz[1] ve miyonekroz[2] olarak da bilinir), dokuda gaz oluşumu ile seyreden bakteriyel bir enfeksiyonun neden olduğu kangren türüdür. Bu ölümcül kangren formuna genellikle Clostridium perfringens bakterisi neden olur. Amerika Birleşik Devletleri'nde yılda yaklaşık 1.000 gazlı kangren vakası bildirilmektedir.[3]

Myonekroz, kas dokusuna özgü bir nekrotik hasar durumudur. Genellikle C. perfringens veya sayısız diğer toprak kaynaklı anaerobik bakteri enfeksiyonlarında görülür. Bakteriler spesifik ekzotoksinleri ile miyonekroza neden olurlar. Bu mikroorganizmalar fırsatçıdır ve genel olarak vücuda derideki çatlak ve yarıklar yoluyla girerler. Toprak kaynaklı bakterilerin neden olduğu kangrenli enfeksiyonlar; steril olmayan saha cerrahisi ve ciddi mermi yaraları nedeniyle 20. yüzyıla kadar görülen savaş yaralanmalarında yaygındı.[4]

Myonekrozun diğer nedenleri arasında Bothrops (Viperidae familyası) cinsi yılanlar tarafından zehirlenme, damar tıkanıklığının neden olduğu iskemik nekroz, kan akışını engelleyen tümörler, yaygın damar içi pıhtılaşma veya diğer trombozlar bulunur .

Görünüm

Bağırsak (bağırsak) gazlı kangrenden ölen bir hastanın makroskobik ve mikroskobik bulguları
(a) Çoklu submukozal ve subserozal kistlerle ödemli bağırsak duvarının makroskopik resmi
(b) Reaktif olmayan nekrozlu bağırsak mukozasının histolojik resmi
(c) Büyük, çubuk şeklinde bakteri içeren kistlerin gram boyaması
(d) Submukozal kistte bulunan bir bakterinin elektron mikroskobik resmi
Sol bacağında gazlı kangren olan bir hastanın düz röntgeni

Gazlı kangren miyonekroza (kas dokusu ölümü), gaz üretimine ve sepsise neden olabilir. Toksemi ve şoka ilerleme genellikle çok hızlıdır. Oluşan büyük, kararmış yaraların yanı sıra nekrotik dokuda oluşan gazın neden olduğu belirgin krepitus ile kolayca fark edilebilir. 

Belirtiler

Gazlı kangren ile çok sayıda semptom ilişkilidir. Belirgin bir şekilde ciltteki siyah lezyonlar, gaz üreten bakterilerin neden olduğu kabarcık şeklinde görünür. Semptomlar şunları içerir:[5]

  • Cilt rengi değişikliği
  • Deride oluşan lezyonlardan "kötü, tatlı" kokulu akıntı
  • Ciltte belirgin siyah kabarcık lezyonları
  • Nekroz
  • Ateş
  • Ameliyat bölgesinde veya travmayı takiben ağrı
  • Baş dönmesi
  • Hızlı kalp atış hızı
  • Etkilenen alanda uyuşma
  • Kabarcıklar
  • Deri altı dokularda hava
  • Ödem
  • Sarılık

Etiyoloji

Clostridium türleri diğer bakteri taksonlarından daha fazla toksin üretir ve daha yüksek derecede virülans sergilerler.[6] Clostridium enfeksiyonları genellikle fırsatçıdır ve önceden var olan ciddi tıbbi durumları olan kişilerde görülür. Ancak bu enfeksiyonlarının sağlıklı bireylerde de görüldüğü bilinmektedir. Dört Clostridium türü (Clostridium botulinum, Clostridium perfringens, Clostridium tetani ve Clostridium sordelli) çoğu insan enfeksiyonundan sorumludur. Clostridium zorunlu anaerob olduğundan bu bakteriler kısıtlı kan akışı, kan damarlarının bozulması veya ateroskleroz nedeniyle anaerobik hale gelen hipoksik dokuları enfekte ederler. Bağışıklığı baskılanmış bireyler enfeksiyona karşı daha yüksek duyarlılık ve daha yüksek ölüm oranları görülür.

Ek resimler

Kaynakça

  1. ^ James, William D.; Berger, Timothy G. (2006). Andrews' Diseases of the Skin: clinical Dermatology. Saunders Elsevier. s. 269. ISBN 978-0-7216-2921-6.  Yazar eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L. (2007). Dermatology: 2-Volume Set. St. Louis: Mosby. ISBN 978-1-4160-2999-1.  Yazar eksik |soyadı1= (yardım)
  3. ^ "Clostridium perfringens Poisoning", Poisoning and Toxicology Handbook, 4th, Informa, 2008, ss. 892-893, ISBN 978-1-4200-4479-9  r |ad2= eksik |soyadı2= (yardım); r |ad3= eksik |soyadı3= (yardım)
  4. ^ "La gangrène gazeuse: une affection militaire?" [Gas gangrene: a military disease?]. Acta Chir. Belg. (Fransızca). 86 (2): 63-71. 1986. PMID 3716723. 
  5. ^ "Gas gangrene". www.amboss.com (İngilizce). 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2021. 
  6. ^ "179: Gas Gangrene and Other Clostridial Infections". Harrison's Principles of Internal Medicine. 19th. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ayak mantarı</span> Ayak hastalığı

Ayak mantarı, ayaklarda oluşan bir mantar enfeksiyonudur. Sporcularda sık görülen bir rahatsızlık olduğundan bazı dillerde atlet ayağı olarak bilinir. Ayak mantarı rahatsızlığına neden olan cilt mantarı, nemli ortamlarda yaşamakta ve duş gibi ortak kullanım alanlarında ve ortak kullanılan havlu, çorap gibi nesneler vasıtasıyla kolaylıkla bulaşabilmektedir.

Şok, kalbin aorta attığı kanın akut olarak azalmasına bağlı bir hipoperfüzyon sendromdur. Şok olgusunda yaşamsal dokulara ve organlara yeterli kan gidemez. Dolaşan kanın azalması, dokuların oksijen ve enerji kaynaklarının kesilmesi, metabolizma artıklarının temizlenememesi anlamına gelir. Başlangıç belirtiler hipotansiyon, bilinç kaybı, ağızda kuruluk, deride solukluk, terleme, nabızda artma/azalma, laktik asidoz, parmak uçlarında ve dudaklarda siyanozdur.

Kangren veya gangren, dokuların kendilerini besleyen atardamarların herhangi bir sebeple, tamamen yetersiz hale gelmesi sonucunda hayatiyetini kaybetmesi durumu.

<span class="mw-page-title-main">Salmonelloz</span>

Salmonelloz, Salmonella türünden patojenik bakteri'nin neden olduğu bir semptomatik enfeksiyondur. İnsanlarda en yaygın semptomlar ishal, ateş, karın krampları ve kusmadır. Belirtiler tipik olarak maruziyetten 12 saat ila 36 saat sonra ortaya çıkar ve iki ila yedi gün arasında sürer. Bazen daha önemli hastalık dehidrasyon ile sonuçlanabilir. Yaşlı, genç ve bağışıklık sistemi zayıf olan diğerlerinin ciddi hastalık geliştirme olasılığı daha yüksektir. Belirli "Salmonella" türleri, tifo ateşi veya paratifo ateşi ile sonuçlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Verem</span> Mycobacterium tuberculosis adlı bakterinin neden olduğu bulaşıcı hastalık

Verem veya tüberküloz, bakteriyel ve bulaşıcı bir hastalık. Halk arasında ince hastalık olarak da bilinir. Mycobacterium tuberculosis mikrobunun neden olduğu uzun seyirli ve granülomatöz karakterde bakteriyel ve bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Bulaşma yolu, çoğu zaman, bir tüberküloz hastasının çevreye tükürdüğü balgamı ya da öksürdüğünde saçılan basil yüklü damlacıklarla olur.

<span class="mw-page-title-main">Veba</span> Yersinia pestis adındaki bakterinin neden olduğu enfeksiyon hastalığına verilen genel isim

Veba, Yersinia pestis adındaki bakteri tarafından oluşturulan enfeksiyon hastalıklarına verilen genel isimdir.

Toksinler ya da ağılar, mikroorganizmaların salgıladıkları birtakım zehirli maddelerdir. Toksinler iki grupta toplanırlar:

<i>Clostridium</i>

Clostridium, gram pozitif, çoğu hareketli, zorunlu anaerob, katalaz negatif, fermentatif, endospor üreten çubuk şeklinde bakterilerden oluşan bir bakteri cinsidir. Bilimsel yayınlarla doğrulanmış 151 türü bulunmaktadır. Karbonhidratları parçalayarak, butirik asit, asetik asit, aseton, bütanol, izopropanol, etil alkol ve karbondioksit oluştururlar. Ayrıca, proteolitik etkiye sahip türleri de mevcuttur. Psikrotrof, mezofil ve termofil türlere sahiptirler. Endosporlar ısıya karşı çok dayanıklı olduklarından konserve besinlerin üretim teknolojisinde önem taşırlar. Bu özellikleri dolayısıyla bazı besinlerin sterilizasyonu için gerekli ısı-zaman düzenlerinin belirlenmesinde indikatör mikroorganizma olarak kullanılmaktadır.

<i>Helicobacter pylori</i> Bakteri cinsi

Helicobacter pylori mide ve duodenum'um çeşitli alanlarında yerleşen, gram (-), mikroaerofilik bir bakteridir. Yerleştiği yerlerde kronik enflamasyona neden olur. Bu kronik enflamasyon sonucunda duodenum ülseri, mide ülseri ve mide kanseri gelişebilir.

<span class="mw-page-title-main">Nekroz</span> doku ölümü

Nekroz, bir veya daha fazla sayıda hücrenin, dokunun ya da organın geri dönüşemez şekilde hasar görmesi sonucu görülen patolojik ölümdür. Hücre ölümünün oluşmasındaki en temel ilke, hücrenin uyum sağlayamayacağı ya da basit bir dejenerasyonla geçiştiremediği düzeydeki streslerin sonucunda yaşamsal işlevlerini ve bütünlüğünü yitirmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Nekrotizan fasiit</span>

Nekrotizan fasiit, Türkçe ifadesiyle et yiyen bakteri hastalığı da denen, yumuşak dokuları tutan ve tuttuğu dokularda nekroza sebebiyet veren nadir görülen bir hastalıktır. Bu hastalığa yakalananların birçoğu hayatını kaybeder. Hayatta kalma şansını artırmak için en kısa zamanda müdahale edilmesi gerekir. Küçük kırmızı kabarcıklarla başlayan hastalık ter, ateş ve grip gibi belirtilerle ortaya çıkar. Organ yetmezliği ve şoka girmeye de yol açarak ölümcül seyreder.

Kokuşma, ölmüş hayvan bedeninin ayrışmasının yedi aşamasından biridir. Geniş anlamda, dokular arasındaki uyumsuzlukla ve çoğu organın sıvılaşmasıyla sonuçlanan bir süreç içinde, protein yapılarının bozulmasıdır. Organik maddelerin bakterilerle veya mantarlarla ayrışmasından kaynaklanır ve zararlı kokuların oluşumuyla sonuçlanır.

İnfarkt, dolaşım yetmezliğine bağlı yerel iskemik doku nekrozudur; bu olguya infarksiyon (infarction) nitelemsi yapılır. Kısa sürede oluşan güçlü iskemilerin büyük bölümü infarktla sonuçlanır. Çoğu infarktlar arterlerin bir embolus ya da trombusla tıkanmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Vena tıkanmaları ve bunlara ilgili infarktlar seyrektir. İnfarktlar genellikle koagülasyon nekrozu, beyindekiler kollikuasyon nekrozu biçimindedir.

<span class="mw-page-title-main">Noma</span>

Noma (cancrum oris), anaerobik canlı etkenlerin neden oldukları gangrenli bir stomatittir. Çoğunlukla bağışıklık sistemi defektlerine neden olan sistemik hastalıklarda ve beslenme bozukluğu içindeki çocuklarda görülür. Fusobacterium necrophorum ve Prevotella intermedia olarak bilinen bakreilerin neden olduğu “nekrotizan ülseratif gingivitis” bulgularıyla başlayan dişeti lezyonları hızla yayılır. Bazı olgularda başlangıç yeri yanak mukozasıdır. Yenidoğan lezyonlarına neden olan etken Pseudomonas aeruginosa'dır. Yaygın nekrozlar nedeniyle yumuşak dokuların büyük bölümü ortadan kalkar, kemik dokusu açığa çıkar. Etkilenen dişler sallanır ve dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Clostridium perfringens</span>

Clostridium perfringens, Clostridium cinsine ait Gram pozitif, çubuk şeklinde, anaerobik, spor oluşturan patojenik bir bakteridir. C. perfringens doğada yaygındır ve çürüyen bitki örtüsünde, deniz tortusunda, insanların ve diğer omurgalıların bağırsaklarında, böceklerde ve toprakta normal olarak bulunabilir. Thioglycolate besiyerinde 6,3 dakika bir bölünerek, herhangi bir organizma için bildirilen en kısa jenerasyon süresine sahip bakteri türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Miyaz</span> Infestation of parasitic maggots

Miyaz, hayvan ve insanlarda vücudunun sinek larvaları (kurtçuklar) tarafından parazitik istilasıdır. Larvalar konağın dokularında beslenerek gelişim gösterirler. Sinekler genellikle açık yaralara, dışkı veya idrarla kirlenmiş vücut yüzeylerine larva bıraksalar da, bazı sinek türleri sağlıklı dokulara dahi larva bırakabilmektedir. Bazı durumlarda miyaz etkenleri, bu etkenlerle kirlenmiş topraklardan/yüzeylerden veya bu etkenlerin bulaştığı başka böceklerden de dokulara geçebilmektedir.

Fournier kangreni, dış genital bölgeyi veya perineyi etkileyen bir nekrotizan fasiit veya kangren türüdür. Genellikle yaşlı erkeklerde görülür, ancak kadınlarda ve çocuklarda da ortaya çıkabilir. Şeker hastalarında, alkoliklerde veya bağışıklığı baskılanmış kişilerde görülme olasılığı daha yüksektir.

<span class="mw-page-title-main">Erizipel</span>

Erizipel, cildin yüzeysel tabakasının nispeten yaygın bir bakteriyel enfeksiyonudur. Cilt içindeki yüzeysel lenf damarlarına kadar uzanır. Kabarıklık ile karakterize, İyi tanımlanmış, hassas, parlak kırmızı döküntü, tipik olarak yüzde veya bacaklarda, ancak cildin herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. Bir selülit şeklidir ve potansiyel olarak ciddi seyredebilir.

Eperythrozonsis, riketsiyal mikoplazma Eperythrozoon coccoides'i neden olduğu, dünya çapında ruminantlarda görülen, nadir, sporadik, kan yoluyla bulaşan bir hastalıktır.

<i>Clostridium botulinum</i>

Clostridium botulinum, nörotoksin botulinum üretme yeteneğine sahip, gram pozitif, çubuk şeklinde, anaerobik, spor oluşturan, hareketli bir bakteridir.