İçeriğe atla

Gazanfer Bey Camii

Koordinatlar: 44°45′46″K 17°11′19″D / 44.76278°K 17.18861°D / 44.76278; 17.18861
Gazanfer Bey Camii
Harita
Temel bilgiler
KonumBanja Luka, Bosna-Hersek
Koordinatlar44°45′46″K 17°11′19″D / 44.76278°K 17.18861°D / 44.76278; 17.18861
İnançSünni İslam
Mimari
Mimari türCami
Mimari biçimOsmanlı
İslam
TamamlanmaMuhtemelen 16. yüzyıl
Özellikler
Minare sayısı1

Gazanfer Bey Camii veya Gazanferiye Camii, Bosna-Hersek'teki Banja Luka kenti sınırları içerisinde, Vrbas Nehri'nin sağ kıyısında, Donji Šeher bölgesinde yer almaktadır. Caminin kitabesi günümüze ulaşmamıştır, ancak Gazanfer Bey'in Gazi Ferhad Paşa ve Defterdar Hasan Efendi ile çağdaş olduğu göz önüne alındığında, Gazanfer Bey Camii'nin 16. yüzyılın sonlarında inşa edildiği düşünülmektedir. Ferhat Paşa‘nın yakınlarından olan Gazanfer Bey‘in, Ferhat Paşa Vakfiyesi‘ndeki imzasından Banja Luka Voyvodası ve zâim olduğu anlaşılmaktadır.[1] Gazanfer Bey‘in Sefer Sipahi (Sefer-spahija)‘nin Vakıfnamesi‘nde de imzası bulunmaktadır.[1][2]

Tarihi

Kare planlı olduğundan ve 1773 tarihli bir haritada kubbeli bir şekilde gösterildiğinden özgün durumunda bir kubbesi olduğu varsayılmaktadır. Caminin duvarları, pencereleri, giriş kapıs, cami içindeki mihrap ve mahfili caminin özgün döneminden günümüze ulaşma ihtimali olduğu düşünülen ögelerdir.

19. yüzyılda, cami vakfının o dönemki yöneticisi olan Hacı Feslija tarafından ahşap direkler üzerine oturtulmuş olan son cemaat yerinin açıklıkları duvarla örülerek cami alanı genişletilmiştir. Günümüzde örülerek kapatılmış çift kanatlı pencereler caminin özgün durumu hakkında fikir vermektedir.

Caminin yanındaki iki adet türbe muhtemelen 16. yüzyılın sonları ile 17. yüzyılın başlarında inşa edilmiştir. Bu türbelerin Gazanfer Bey tarafından kendisi ve ailesi için inşa edildiği düşünülmektedir. Caminin banisinin mezarı girişin solunda yer almaktayken, girişin sağında bulunan ikinci türbede inanışa göre Gazanfer Bey'in isimleri bilinmeyen iki oğlunun mezarları bulunmaktadır.[1]

Caminin bitişiğinde 17. yüzyıla tarihlendiği düşünülen haziresindeki en eski tarihli mezar taşı üzerinde Hicri 1175 (Miladi 1761/1762) tarihi bulunmaktadır.

Araştırma ve Onarım Süreçleri

1979 yılında, Banja Luka'daki Kültürel ve Tarihi Miras ile Doğal Mirasın Korunması Enstitüsü tarafından cepheleri temizlenmiş ve türbeler onarılmıştır.

Yıkılışı

4 Temmuz 1993 tarihinde Bosna Savaşı sırasında cami dinamitlenerek yıkılmıştır ve bu patlamadan yanındaki türbeler de büyük hasar görmüştür.[1][3]

Koruma Durumu

Yapının korunması için Banja Luka Kültürel, Tarihi ve Doğal Miras Koruma Enstitüsü, 26 Mart 1971 tarihli 08-UP-I-10II numaralı kararıyla bu yapıyı 529 numaralı olarak kayıt altına almıştır.

2003 yılında Gazanferiye (Gazanfer Bey) Camii'nin etrafı ve mimari kalıntıları, Bosna-Hersek'in ulusal anıtı ilan edilmiştir.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b c d Tokuz, H. (2019). Bosna-Hersek'teki Osmanlı Türbe Mimarisi [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
  2. ^ "Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika". old.kons.gov.ba. 4 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024. 
  3. ^ Husedžinović & Arslanagić 2005, s. 578.
  4. ^ http://www.aneks8komisija.com.ba/main.php?id_struct=6&lang=1&action=view&id=1827 [[Kategori:Yalın URL kaynaklı maddeler {{yk:ŞUANKİAY}} {{yk:GÜNCELYIL}}]][]

Bibliyografya

  • Husedžinović, Sabira; Arslanagić, Dževahira (2005). Dokumenti opstanka: vrijednosti, značaj, rušenje i obnova kulturnog naslijeđa. Zenica: Muzej grada Zenice. ISBN 9958-9413-2-5. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fatih Camii</span> İstanbul, Fatihte Fatih Sultan Mehmed tarafından yaptırılmış olan cami ve külliye

Fatih Camii ve Külliyesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde II. Mehmed tarafından yaptırılmış olan cami ve külliyedir. Külliye içinde 16 adet medrese, darüşşifa (hastane), tabhane (konukevi) imaret (aşevi), kütüphane ve hamam bulunmaktadır. Şehrin yedi tepesinden birinde inşa edilmiştir. Cami 1766 depreminde yıkıldıktan sonra onarılarak 1771'de bugünkü halini almıştır. 1999 Gölcük Depreminde zemininde kaymalar tespit edilen camide 2008 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından zemin güçlendirme ve restorasyon çalışmalarına başlandı ve 2012 yılında tekrar ibadete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Banja Luka</span> Bosna-Hersekte şehir

Banja Luka ya da Banaluka, Bosna-Hersek'te bir şehir ve aynı zamanda Bosna-Hersek'te bulunan özerk yönetim Sırp Cumhuriyeti'nin fiilî başkentidir. Osmanlı kaynaklarında Banaluka (بنالوقه) olarak geçen şehir 1639 yılında değin Bosna beylerbeyinin ikâmetgâhı olarak büyük bir gelişme gösterdi. Daha sonra eyalet merkezinin Saraybosna'ya taşınmasıyla eski önemini yitirdi.

<span class="mw-page-title-main">Ferhad Paşa Camii (Banja Luka)</span>

Ferhad Paşa Camii veya Ferhadiye Camii (Ferhadija džamija), Bosna-Hersek'in iki siyasi biriminden biri olan Sırp Cumhuriyeti'nin fiilî başkenti Banja Luka'da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Eyüp Sultan Camii</span> Tarihî cami

Eyüp Sultan Camii, İstanbul'un Konstantinopolis Surları dışındaki, Haliç kıyısında yer alan ilçesi Eyüpsultan'daki bir camidir. Külliyede, İslam peygamberi Muhammed'in sancaktarı ve sahabesi Ebu Eyyûb el-Ensarî'nin gömüldüğü türbe de yer almaktadır. Çok daha eski bir alanda bulunan mevcut yapı 19. yüzyılın başlarından kalmadır.

<span class="mw-page-title-main">Laleli Camii</span> 1760-1763 yıllarında III. Mustafa tarafından inşa ettirilmiş camii

Laleli Camii, 1760-1763 yılları arasında Osmanlı padişahı III. Mustafa tarafından inşa ettirilmiş ve bulunduğu semte adını vermiş olan bir camidir. Caminin adı 3. Mustafa'nın velisi saydığı Laleli Baba'nın ismini bu ibadethaneye vermesinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Nuruosmaniye Camii</span> İstanbulda Barok mimari tarzında yapılan ilk cami

Nuruosmaniye Camii, İstanbul'da inşa edilmiş ilk barok özellikli camidir. Çemberlitaş semtinde, Kapalıçarşı girişinde yer alır. 1748-1755 yıllarında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hekimoğlu Ali Paşa Camii</span>

Hekimoğlu Ali Paşa Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Cerrahpaşa mahallesinde Kızılelma caddesi ile Hekimoğlu Ali Paşa caddesi kavşağında Osmanlı dönemi, 18. yüzyıla özgü bir camidir. Külliyesi ile birlikte klasik Türk mimarisinin son eseri olarak kabul edilir. 1734-1735 yılları arasında inşa edilmiştir. Üç kere sadrazamlık yapmış olan Hekimoğlu Ali Paşa adına yapılmıştır. Mimarları Çuhadar Ömer Ağa ile Hacı Mustafa Ağa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Ahmed Paşa Camii</span> İstanbulda 1558 tarihli cami

Gazi Ahmed Paşa Camii ya da Kara Ahmed Paşa Camii, İstanbul'un Topkapı semtinde Fatma Sultan mahallesinde 1558 yılında tamamlanmış bir camidir. Caminin banisi Kara Ahmed Paşa, Yavuz Selim'in damadıdır. Caminin yapımı 1555 yılında Edirnekapı civarında başlanmıştır. 1555'te muhtemelen Rüstem Paşa ile husumeti yüzünden idam edilmiş; ölümünen az önce yapımı başlayan caminin tamamlandığını görmemiştir. İnşaat Mihrimah Sultan'ın isteği üzerine durdurulmuştur ve bölgede Mihrimah Sultan Camii'nin inşaatına başlanmıştır. Bunun üzerine cami ve türbenin inşaatı Topkapı'daki yeni bir vakıf arazisinde yapılmuştır. Kara Ahmed'in türbesi caminin 50 metre batısında müstakil bir yapıdır. Cami, medrese, türbe ve sıbyan mektebinden oluşan bir külliye şeklinde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zal Mahmud Paşa Camii</span> Mimar Sinanın yaptığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliye

Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">Karacabey Camii</span> Ankaranın Altındağ ilçesinde 1427de inşa ediildiği tahmin edilen cami

Karacabey Camii Ankara'nın Hamamönü semtinde bulunan, 1427'de inşa edildiği sanılan bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Konak Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Konak Camii, bilinen diğer adıyla Yalı Camii, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir camidir. Konak ilçesinde, kent merkezindeki Konak Meydanı'nda konumlanır.

<span class="mw-page-title-main">Çapanoğlu Camii</span>

Çapanoğlu Camii, Osmanlı döneminin Bozok Sancağı valisi Çapanoğlu Mustafa Bey tarafından 1779 tarihinde Yozgat şehir merkezinde yaptırılan cami. Cami halk arasında Büyük Cami veya Ulucami diye bilinmektedir. Yozgat çarşısı, Büyük Camii etrafında kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Mahmut Bey Camii</span> Kastamonu merkez ilçesinde bir cami

Kasabaköy Mahmutbey Camii (halk arasında Çivisiz Cami olarak bilinir) Kastamonu'ya 18 km uzaklıktaki Kasaba Köyü'nde bulunan 1366 tarihli cami.

Rum Mehmet Paşa Camii, İzmir'in Tire ilçesinde bulunan tarihi cami.

<span class="mw-page-title-main">Pazar Camii (İlkadım)</span>

Pazar Camii, Samsun'un İlkadım ilçesinde bulunan tarihî cami. Miladi 1380 yılına tarihlenen İlhanlı dönemi yapısı olan cami dikdörtgen planlı olup, moloz taş duvarlar üzerinde tek katlı bir yapıdır. Üzeri ahşap çatı ile örtülüdür. 1819'da ve cumhuriyetin ilk yıllarında iki kez onarımdan geçtiği bilinen yapı yenileme çalışmaları sonrasında orijinalliğini kısmen kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Cami (Lefkoşa)</span> Kuzey Lefkoşada yer alan bir cami

Yeni Cami, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir camidir. İçinde bulunduğu Yenicami Mahallesi'ne adını verir. Mevcut cami 1898-1899 yılında tamamlanmış olup, yanında bulunan ve günümüze kalıntıları ulaşan eski cami ise kiliseden çevrilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Süleymaniye Camii (Travnik)</span> Bosna Hersekte cami

Süleymaniye Camii veya Alaca Cami, Bosna Hersek'in Travnik kasabasinde, Donja Čaršija adlı bölümde yer almaktadır ve 16. yüzyılın ikinci yarısında inşa edildiği tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Paşa Camii (Saraybosna)</span>

Ali Paşa Camii, Saraybosna'da yer almaktadır. 1560 - 1561 arasında inşa edilmiştir. Cami, klasik bir İstanbul tarzında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Ömer Camii (Banja Luka)</span> Camii

Hacı Ömer Camii, Bosna Hersek'teki Banja Luka şehrinde cami. O 1992 yılında Bosna Savaşı'nda Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından tahrip edildi. Yeniden inşa edildi ve resmen 2007'de açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Hazreti Süleyman Camii</span> Sur, Diyarbakırda cami

Hazreti Süleyman Camii ya da bilinen diğer adlarıyla Kale Camii, Nasiriyye Camii, Meşhed Camii veya Murtaza Paşa Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir camidir. İnaloğulları Beyliği tarafından inşa edilen cami ayrıca içerdiği türbe mezarlardan ötürü 27 Sahabe Türbesi olarak da bilinir. Günümüzdeki cami, İnaloğulları ve Osmanlı dönemlerinin izlerini taşımaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.