İçeriğe atla

Gates of the Arctic Ulusal Parkı

Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi
Gates of the Arctic National Park and Preserve
Gates of Arctic Ulusal Parkı havadan
Alan türü Ulusal Park ve Koruma Bölgesi
SınıflandırmaIUCN IV
Devlet ABD
DevletABD
Federasyon Alaska
Bölge Yükon-Koyukuk Sayım Alanı
North Slope Borough
Northwest Arctic Borough
İlFairbanks
Koordinatları K 67° 38' 48" B 153° 16' 17"
Karasal alanı 34.287.015 km2
Koruma tedbirleri IV
Kuruluş tarihi 2 Aralık 1980
Ziyaretçi sayısı 10.899 (2012)
Kontrol kuruluşu Ulusal Park Hizmeti
İnternet sitesi http://www.nps.gov/gaar/

Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi (İsmi Türkçe: Arktika'nın Kapıları Ulusal Parkı) Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinin kuzey kesiminde ve tümüyle Kuzey Kutup Dairesi içinde bulunan ve ABD ulusal parklarından en kuzeyde olanı; Brooks Sıradağları'nı kapsayan; (İsviçre'nin alanına eşit) 34.287 km²lik yüzölçümü ile ikinci büyük ABD ulusal parkı olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

Bu ulusal park 2 Aralık 1980'de ABD Kongresi'nden geçen "Alaska'de Ulusal İlgideğer Arazilerin Korunması Kanunu" ile kurulmuştur. Bundan önce aynı arazilerde doğa 1 Aralık 1978 çıkartılan bir ABD Devlet Başkanlığı kararı ile "ABD Ulusal Anıt" statüsü taşımak suretiyle korunmakta idiler.

Gates of the Arctic Ulusal Parkı'nın (2.900.460 hektarlık) büyük bir kısmı "Gates of Arctic Vahşi Arazileri" olarak ayrıca bir koruma statüsüne sahiptirler. Bu "Gates of the Ardtic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi'ne komşu olarak "Noatak Vahşi Araziler" koruma bölgesi bulunmaktadır. Bu iki komşu koruma bölgesi birlikte ABD'de en büyük yüzölçümlü birleşik tek özel korumaya tabi olan vahşi arazileri oluşturmaktadırlar.

Konum

Ulusal Park'ın ismi bu ıssız bölgeyi ziyaret eden bir doğa aktivistinin Koyukuk Nehri'nin Kuzey Dalı Çayı yörelerinde trekking yapmakta iken bu akarsunun iki tarafında bulunan çok sarp "Frigid Crags" ve "Boreal Dağı"'nı görüp bunları kuzey Arktika'ya açılan bir kapıya benzetmesinden ortaya çıkmıştır.

Park arazisinin çoğunluğu Brooks Sıradağları ile kaplıdır. Bu dağlık arazilerde manzarayı kayalık sivri sarp dağ dorukları ve buzullar tarafından kazılmış çok dik kenarlı vadiler kapsamaktadır.

Bu parkta ulusal "Vahşi ve Manzaralı Nehirler" statüsü verilmiş 6 akarsu bulunmaktadır. Bunlar uzunlukları ile

  • Alatna Nehri: 134 km
  • John Nehri: 84 km
  • Kobuk Nehri: 177 km
  • Koyukuk Nehri Kuzey Dalı: 164 km
  • Noatak Nehri'nin bir kısmı
  • Tinayguk Nehri 71 km

İklim

Park arazisinin tümü Kuzey Kutup Dairesi içinde bulunduğu için Haziran-Ağustos döneminde kısa bir yaz mevsimi ve Eylül-Mayıs döneminde ise uzun ve çok sert bir kış mevsimi bulunmaktadır. Ziyaretçilerin geldikleri yaz aylarında ısı ortalama 10 °C olmaktadır. Kış döneminde ortalama -35 °C olmakta ve en düşük ısı olarak -55 °C gözümlenmiştir. Park alanında yağış kar şeklinde olmaktadır ve yılın her döneminde kar yağışı olması mümkündür.

Ulaşım

"Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma bölgesi"'ne giden bir kara yolu yolu bulunmamaktadır. Fakat parkın doğusunda parkın sınırına yaklaşık 8 km yakından "Dalton Highway" Karayolu geçmektedir. Bu park ve bölgeye gidecek ziyaretçilerin ya sırt çantalı trekking ile yürüyerek bu arazilere gitmeleri ya da özel uçak taksilerini kullanmaları gerekmektedir. Bu arazilerde küçük yerli Alaskalı Amerikalı yerleşkeleri bulunmaktadır. Bu yerleşkelerin en büyüğü "Anaktuvuk Pass" koyudur. Bu köye yaz mevsiminde uçak taksiler işletilmektedir. Bu yerli Amerikalı yerleşkelerinin izini ile belirli mevkilerde ve park arazilerinin her tarafından kamp kurmak serbesttir.

Bu parkta hiçbir alışveriş dükkânı bulunmamaktadır. Onun için yiyeceklerin birlikte getirilip taşınması gerekmektedir. Suyun da eğer kar veya akarsu olmayan yüksek arazilere gidilirse birlikte taşınması gerektir; Aksi halde etraftaki suyun ancak özel ilaçlar kullanılarak temizleştirildikten sonra kullanılması tavsiye edilmektedir.

Bu parktaki yerel hizmetler merkezi, park alanın güneyinde bulunan Ekim-Mayıs arasında açık olan "Betteles Ranger İstasyonu ve Ziyaretçi Merkezi"'dir. "Anaktuvak Pass" köyünde park içinde bulunan tek merkez "Anaktuvuk Pass Ranger İstasyonu"'dur ve bu yıl boyunca açıktır. Park sınırı dışında ve mevsimlik olarak açılan Dalton Highway kara yolu üzerinde "Coldfoot" köyünde bulunan "Arctic İnteragency Ziyaretçi Merkezi" bulunmaktadır. Fakat "ABD Ulusal Park Hizmetleri" tarafından parkın idare edilme merkezi Fairbanks'de bulunmaktadır.[1][2]

Resimler

  • Gates of the Arctic Ulusal Parkı
    Gates of the Arctic Ulusal Parkı
  • Marshall Gölü
    Marshall Gölü
  • Arrigetch Zirveleri
    Arrigetch Zirveleri
  • Koyukuk Nehri
    Koyukuk Nehri

Ayrıca bakınız

  • ABD'deki ulusal parklar listesi

Kaynakça

  1. ^ "Contact üs". Gates of the Arçtic National Park & Preserve. National Park Service. 26 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2013. 
  2. ^ "Directions". Gates of the Arçtic National Park & Preserve. National Park Service. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2013. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Gates of the Arctic Ulusal Parkı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Vikigezgin'de Gates of the Arctic National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

(İngilizce)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Glacier Millî Parkı (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

Glacier Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletler'in Montana eyaletinin batısında bulunan Kalispell şehri yakınında 41.101 km² yüzölçümünü kapsayan ve Kanada'nın Alberta ve Britanya Kolumbiyası eyaletleri ile uluslararası devlet sınırlarından güneye uzanan 11 Ekim 1910'da kurulmuş olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu bakir, insan eli girip bozulmamış çevre sistemi, "Kuzey Amerika Kıtası'nın Çevre Sistemi'nin Tacı" adı verilen ve koruma altında bulunan 41.000 km²'lik bir arazi bölgesinin içinde çok çekici bir dikkat merkezini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'ndeki millî parklar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Amerika Birleşik Devletleri ulusal parklar listesi 59 resmi ulusal park ismi vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">North Slope Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

North Slope ili veya North Slope Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Alaska North Slope denilen coğrafi bölgesinin büyük bir kısmında yer alan ve bir Eskimo halkı olan İnyupiklerlerce meskun olan bir ilsi. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. Yönetim merkezi Barrow'dur.

<span class="mw-page-title-main">Northwest Arctic Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Northwest Arctic ili veya Northwest Arctic Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Eskimo halklarından İnyupiklerlerce meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. Alaska'nin ikinci büyük ili olup yönetim merkezi Kotzebue'dür.

<span class="mw-page-title-main">Haleakala Ulusal Parkı</span>

Haleakala Ulusal Parkı, ABD'nin Hawai Eyaleti'nde Maui Adası'nda bulunan ulusal park. Parkın yüzölçümü 134,62 kilometre karedir; bunun 77.92 km²si "Vahşi Yaşam Bölgesi" olarak daha sıkı özel koruma altındadır. Bu ulusal park arazisinin 100km2 alanı çöldür. İsmini ulusal park içinde Maui Adası doğusunda bulunan Haleakala Dağı'dan alır. "Haleakala" sözcüğü Hawaii dilinde "Güneş'in Evi" anlamına gelir ve yerel Maui adası efsanesine göre yarı tanrı olan Maui günü dah uzun yapmak için güneşi bu dağ içinde tutuklamıştır. Haleakala Dağı bir uyuyan yanardağdır ve en son püskürmesini 1480 ila 1600 arasından yapmıştır. Bu ulusal park iki ayrık kısımdan oluşmaktadır: Haleakala Dağı zirvesi alanı ve Kipahulku sahili alanı.

<span class="mw-page-title-main">Olympic Ulusal Parkı</span> ABD de bir milli park

Olympic Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Washington eyaletinde, Seattle şehri yakınlarında bulunan, Olympic Yarımadası'nın 3.734 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Mount Rainier Ulusal Parkı</span>

Mount Rainier Ulusal Parkı kuzey-batı Amerika Birleşik Devletleri'nde, Washington eyaletinde, Tacoma şehri yakınlarında bulunan, Mount Rainer Dağı ve etrafında 956,6 km² yüzölçümü kaplayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Havza Millî Parkı</span>

Great Basin Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Nevada eyaletin merkezî-doğusunda Utah eyaleti sınırında olan "Ely", "Baker" ve "Border" gibi küçük kentlerin yakınlarında, 312,3 km² yüzölçümünü kapsayan, 27 Ekim 1986'da kurulmuş olan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaleti iç bölgesinde, Denali Borough, Matanuska-Susitna Borough'da bulunan, Kuzey Amerika kıtasının en yüksek zirvesi olan 6 194m irtifalı McKinley Dağı'nı ihtiva eden ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafından idare edilen bir ulusal park ve ve Koruma Bölgesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Hot Springs Ulusal Parkı</span>

Hot Springs Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Arkansas eyaletinde, Hot Springs, Arkansas şehrinin bir semtinde bulunan 22 km² yüzölçümlü, emsalsiz tek bir şehirsel alanda kurulu ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Theodore Roosevelt Ulusal Parkı</span>

Theodore Roosevelt Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Kuzey Dakota eyaletinde, Medora, Dickinson küçük şehirleri yakınlarında bulunan, 285 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu parkın ismi, Kuzey Dakota'da günümüzde bü ulusal park içinde bulunan bir büyükbaş hayvan çiftliği (ranch) satın alıp bunu işleten 26. ABD Devlet Başkanı Theodore Roosevelt'in anısınadır.

<span class="mw-page-title-main">Voyageurs Ulusal Parkı</span>

Voyageurs Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri Minnesota eyaletinin kuzeyinde, International Falls(en:International Falls, Minnesota) şehri yakınlarında bulunan, 882 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir ulusal parktır.

<span class="mw-page-title-main">Saguaro Millî Parkı</span>

Saguaro Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri Arizona eyaletinin güneyinde olup, Tucson şehri yakınlarında bulunan Sonora Çölü arazilerini içine alan ve "Tucson Dağları" adı verilen tepeleri ile "Rincon Dağları" arazilerini içine alan iki bölgeden oluşan, 370,04 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır. Bu ulusal park 14 Ekim 1994'te kurulmuş ve ismini kapsadığı çölün tipik bitkisi olan büyük "saguaro" türü kaktüsten almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Glacier Bay Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Glacier Bay Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinin "tava sapı" şeklindeki güneyinde Juneau şehrinin batı yakınlarında bulunan, 13.287 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Great Sand Dunes Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Great Sand Dunes Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Colorado eyaletinde, Alamosa küçük şehri yakınlarında bulunan,343 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu ulusal park 343 km² alan ile 2004'te kurulmakta iken Ulusal Park arazisi 17.906 hektar olarak tespit edilmiş ve buna 16.870 hektar arazi eklenmiş ve bu iki tip arazi "Koruma Bölgesi" olarak nietlendirilip özel statülü olduğu kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Shenandoah Ulusal Parkı</span>

Shenandoah Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Virginia eyaletinde, Blue Ridge Dağları'nın sırtlarında dar ve uzun olarak kurulmuş Front Royal küçük şehri yakınlarında bulunan, 806 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinde Anchorage şehrinin batı yakınlarında bulunan, 33.682,5 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Ulusal park ve koruma bölgesi birlikte 53.320.757 km² alanla, federal büro-daire olan Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen en geniş arazili kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, güneybatı Alaska'da bulunan bir ABD millî parkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, Alaska'nın güneyinde yer alan, boz ayılarıyla ve Ten Thousand Smokes Vadisi 'yle ünlü bir ABD ulusal parkı.

<span class="mw-page-title-main">Colorado Platosu</span>

Kolorado Platosu, ABD'nin güney-doğusunda coğrafik ve jeolojik niteliklere göre belirlenmiş çok büyük bir bölgedir. Tüm yüzölçümü 337.000 km² olup Utah, Arizona, New Mexico ve Kolorado eyaletlerine yayılmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.