İçeriğe atla

Gastronomi ve mutfak sanatları

Yükseköğretim kurumlarında lisans düzeyinde eğitim verilen bölümün adı.[1]

Bu bölümde gastronomi bilimi ile ilgili konularda teorik ve mutfak ile ilgili konularda da uygulamalı ve sanatsal dersler verilmektedir. Bu süre zarfında kurumlar arasında farklılık arz edebilmekle beraber temel mutfak teknikleri, mutfak uygulamaları, beslenme, hijyen ve sanitasyon, menü planlaması, pastacılık, ekmek yapma teknikleri gibi dersler bulunmaktadır.[2][3][4]

Bölümü başarı ile tamamlayan bireyler yiyecek içecek profesyoneli olarak sektörde aşçı, menü planlamacısı, yemek yazarı, yemek stilisti, yemek fotoğrafçısı gibi farklı unvanlar ile çalışabilirler. Ayrıca hedefi akademik kariyer yapmak olanlar ise yüksek lisans ile akabinde doktora yapabilirler. Üniversitelerde çalışabilirler. Hedefi öğretmenlik olanlar ise gastronomi ve mutfak sanatları alanında öğretmen olarak atabilirler. Bunların dışında özel eğitim kurumlarında da eğitmen, eğitmen şef, usta öğreticilik yapabilirler.[5][6][7]

Tarihçe

Tarihte ilk porfesyonel aşçılık okulları 19. yüzyuıl sonlarında açılmaya başlanmıştır. 1883 yılında Paris'te aşçılıkla ilgili eğitim vermeye başlayan Le Cordon Bleu formal aşçılıkta öncüler arasında gösterilen bir eğitim kurumudur.[8] Gastronomi ve Mutfak Sanatları bölümü Türkiye'de lisans düzeyinde ilk olarak 2008 yılında Yeditepe Üniversitesi tarafından açılarak eğitim verilmeye başlamıştır.[9]

2023 yılı itibarıyla Türkiye'de lisans düzeyinde eğitimi verilen bölüm ayrıca KKTC'de bulunan Girne Üniversitesi, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi ve Kıbrıs İlim Üniversitesi'nde de okutulmaktadır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b "Gastronomi ve Mutfak Sanatları (Fakülte) Programı Bulunan Tüm Üniversiteler | YÖK Lisans Atlası". yokatlas.yok.gov.tr. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  2. ^ "GASTRONOMİ VE MUTFAK SANATLARI". İstanbul Kent Üniversitesi. 2018. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  3. ^ "Gastronomi ve Mutfak Sanatları". Bilgi Üniversitesi. 2018. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  4. ^ "GASTRONOMİ VE MUTFAK SANATLARI". Kastamonu Üniversitesi. 2018. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  5. ^ "Turizm Fakültesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Program Profili". Anadolu Üniversitesi. 11 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  6. ^ "Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü". Yeditepe Üniversitesi. 2016. 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  7. ^ "Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programı". Özyeğin Üniversitesi. 2016. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020. 
  8. ^ Allen, G. (2003). Education about food. ın the encyclopaedia of food and culture, (Vol. l, pp. 556- 558). New York: Encyclopaedia of Food and Culture.
  9. ^ Görkem, O. ve Sevim, B. (2016). Gastronomi - eğitiminde geç mi kalındı acele mi ediliyor? Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(58), 977-988

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Üniversitesi</span> Antalyada kurulu devlet üniversitesi

Akdeniz Üniversitesi, Antalya'da kurulu bir devlet üniversitesidir. 20 Temmuz 1982 yılında Batı Akdeniz bölgesi Antalya'da kurulmuştur. Türkiye'nin köklü üniversitelerinden biridir. Kampüsünün geniş ve yeşil bir araziye sahip olması ve Konyaaltı Sahili'ne yakınlığı ile Boğaziçi Üniversitesi'nden sonra Türkiye'nin en güzel ikinci kampüsü seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Haliç Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

Haliç Üniversitesi, 1998 yılında Bizim Lösemili Çocuklar Vakfı tarafından İstanbul'da kurulmuş bir vakıf üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeditepe Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

Yeditepe Üniversitesi, İstanbul'da yer alan bir vakıf üniversitesi.

<span class="mw-page-title-main">Gastronomi</span>

Gastronomi, eski Yunanca γαστήρ -τρός "mide" ve -νομία "-kural" sözcüklerinden türetilen bileşik bir kelimedir. Yemek ve kültür arasındaki ilişkiyi, zengin veya hassas ve iştah açıcı yiyecekleri hazırlama ve sunma sanatı, belirli bölgelerin pişirme stilleri ve iyi yeme biliminin incelenmesidir. Gastronomide çok bilgili olan kişiye gastronom denir, gastronomist ise gastronomi çalışmasında teori ve pratiği birleştiren kişidir. Pratik gastronomi, dünyanın dört bir yanındaki ülkelerden çeşitli yiyecek ve içeceklerin hazırlanması, üretimi ve servisinin uygulanması ve çalışılmasıyla ilişkilidir. Teorik gastronomi, pratik gastronomiyi destekler. Tariflere, tekniklere ve yemek kitaplarına odaklanan bir sistem ve süreç yaklaşımı ile ilgilidir. Yemek gastronomisi, yiyecek ve içeceklerle ve bunların oluşumuyla bağlantılıdır. Teknik gastronomi, gastronomik konuların değerlendirilmesine titiz bir yaklaşım getirerek pratik gastronominin temelini oluşturur.

Tuğrul Şavkay, Türk gazeteci, yemek uzmanı.

Ankara Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, 12 Mart 1998'de Ankara'da kurulan konservatuvar.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Topkapı Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

İstanbul Topkapı Üniversitesi veya eski adıyla İstanbul Ayvansaray Üniversitesi, Plato Vakfı tarafından 24 Kasım 2013 tarihli ve 29898 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanan 6761 numaralı kanun 16 Kasım 2016 kabul tarihi ile kurulmuştur.

Toros Üniversitesi, 2009 yılında Mersin'de Mersin Eğitim Vakfı tarafından kurulmuş olan bir Vakıf Üniversitesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Avrasya Üniversitesi</span> Trabzonda kurulu vakıf üniversitesi

Avrasya Üniversitesi, Trabzon'da yerleşik; Maçka İmar, Eğitim, Kültür ve Sosyal Hizmet Vakfı tarafından kurulmuş kamu tüzel kişiliğine haiz bir vakıf üniversitesi'dir. Yükseköğretim Kurulu'na 2010 yılında yapılan başvuruyu takiben mevzuatta öngörülen süreçler tamamlanmış ve TBMM Genel Kurulunda kanunla Avrasya Üniversitesi'nin kurulması kabul edilmiştir. Kanunun 28.01.2011 tarihli Resmî Gazetede 27829 sayı numarasıyla yayımlanmasıyla Avrasya Üniversitesi tüzel kişiliğini kazanmıştır. Avrasya Üniversitesi Mütevelli Heyeti tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">TED Üniversitesi</span> Ankarada kurulu vakıf üniversitesi

TED Üniversitesi, 7 Temmuz 2009'da Türk Eğitim Derneği Yükseköğrenim Vakfı tarafından kurulan bir vakıf üniversitesi. 2012-2013 akademik yılında alınan 320 öğrencisi ile eğitime başlamıştır. TED Üniversitesi'nde eğitim dili İngilizcedir. Türkiye'de Sabancı Üniversitesi'nden sonra liberal bilimler tarzı eğitim veren ikinci yükseköğretim kurumudur. TED Üniversitesi, Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından 2021 yılında akredite edilen Koç Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi ile birlikte üç vakıf üniversitesinden biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nevin Halıcı</span> Yemek kitabı yazarı

Nevin Halıcı, Türk mutfak kültürü ve yemekleri araştırmacısı, yazarı.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Nişantaşı Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

İstanbul Nişantaşı Üniversitesi, Nişantaşı Eğitim ve Kültür Vakfı tarafından kurulup, 16/05/2012 tarih ve 6307 sayılı kuruluş kararıyla 31/05/2012 tarih ve 28309 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla kamu tüzel kişiliğini kazanan bir Vakıf Üniversitesi olarak 2012-2013 Eğitim - Öğretim yılında faaliyete başlamak üzere yükseköğretimindeki yerini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Enginar dolması</span> enginarın iç malzeme (havuç, bezelye, vb. sebzeler) ile doldurulması suretiyle yapılan yemek

Enginar dolması, etli veya zeytinyağlı olarak hazırlanan bir çeşit dolmadır. Girit mutfağının tercih edilen yemeklerinden biridir. Osmanlı mutfağında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Rumeli Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

İstanbul Rumeli Üniversitesi, Balcı Vakfı tarafından 2015 yılında 6640 sayılı kanun ile İstanbul Silivri'de kurulmuş bir vakıf üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Kent Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

İstanbul Kent Üniversitesi, Engelsiz Eğitim Vakfı tarafından İstanbul'un Cihangir semtinde Sıraselviler Caddesi üzerinde kurulmuş vakıf üniversitesi. Üniversitenin Mütevelli Heyet Başkanı Berna Yılmaz, Rektörü Prof. Dr. Necmettin Atsü'dür.

<span class="mw-page-title-main">Mutfak şefi</span>

Restoran ya da otel işletmesinde mutfakta tüm sorumluluğu taşıyan kişiye mutfak şefi denir. Mutfak şefinin, mutfağın bütün bölümleri hakkında çok köklü bilgi ve becerisi olması gerektiği gibi rahat iletişim kurabilen biri olmalıdır. Gastronomi dünyasındaki mutfak çeşitlerindeki her mutfak şefinin görev ve sorumlulukları farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Galata Üniversitesi</span>

İstanbul Galata Üniversitesi, Bulut Eğitim Vakfı tarafından kurulmuş bir üniversitedir.

<span class="mw-page-title-main">Kadınbudu köfte</span> yumurta sarısı ve galeta ununa bulanarak kızartılan kıymalı-pirinçli köfte

Kadınbudu köfte; kıyma, soğan, pirinç, yumurta, sıvı yağ, karabiber, tuz ile yapılan bir tür köftedir. Osmanlı mutfağında yer alır. Hem soğuk meze olarak hem de sıcak yemek olarak yenebilir.

Mandalina tatlısı bir çeşit tatlıdır. Osmanlı mutfağında yapılan bir tatlı çeşididir.

Mutfak Sanatları Akademisi (MSA), İstanbul merkezi bir uluslararası bir aşçılık okuludur. 2004 yılında kurulmuş olup üstün mesleki eğitim kalitesi nedeniyle City&Guilds tarafından akredite edilmiş ve Dünya Şefler Toplulukları Birliği tarafından ödüllendirilmiştir. MSA'nın Maslak'taki kampüsünde profesyonel mutfaklar, amatör atölye mutfağı, bar ve miksoloji sınıfı, sommelier eğitim tesisi, seminer odaları, Türkiye'nin ilk ve tek mutfak oditoryumu, Ar-Ge laboratuvarı ve MSA öğrencilerinin stajlarını tamamladığı Okulun Mutfağı adlı restoran bulunmaktadır.