İçeriğe atla

Gasadinari Manastırı

Koordinatlar: 41°15′06″K 42°30′34″D / 41.25167°K 42.50944°D / 41.25167; 42.50944
Gasadinari Manastırı
Harita
Temel bilgiler
KonumKirazlı, Şavşat
Koordinatlar41°15′06″K 42°30′34″D / 41.25167°K 42.50944°D / 41.25167; 42.50944
İnançDoğu Ortodoks Kilisesi
MezhepGürcü Ortodoks Kilisesi
DurumYıkıntılar
Mimari
Mimari türManastır
Mimari biçimGürcü mimarisi
Tamamlanma? Orta Çağ
Özellikler
MalzemelerKireç harcı, moloz taş

Gasadinari Manastırı (Gürcüce: გასადინარის მონასტერი), Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı Kirazlı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü manastırıdır. Manastır, ortadan kalkmış bir yerleşime yöre halkının verdiği ad üzerinden bu şekilde adlandırılmıştır.[1]

Tarihçe

Bugün Kirazlı adını taşıyan Balvana ve Gasadinari köyleri, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyleri, 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Eski kaynaklarda Balvana geçmesine karşın, Gasadinari adı yer almamıştır. Gürcüce bir yer adı olan Gasadinari (გასადინარი), suyu bir yerden başka bir yere akıtan kanal veya dereyi ifade eder. Nitekim Gürcistan'ın Samtse-Cavaheti bölgesinde Gasadinari adını taşıyan bir köy bulunmaktadır.[2] Gasadinari Manastırı, kesin tarihi bilinmemekle birlikte, yöre halkının Müslümanlaştığı Osmanlı dönemi öncesinde inşa edilmiş olmalıdır.

Mimari

Gasadinari Manastırı, Kirazlı köyünün merkez mahallesinin 1,5 kilometre güneydoğusunda, eski yerleşim olan Gasadinari'nin 300 metre doğusunda yer alır. Çam ağaçlarından oluşan bir ormanın içindeki manastırdan günümüze zarar görmüş halde çeşitli yapılar kalmıştır. Bu yapılardan biri doğudan bir kayaya yaslanmış olup kireç harcı kullanılarak moloz taşlarla inşa edilmiştir. Bu yapının kuzey duvarı daha sağlam biçimde günümüze ulaşmıştır. Günümüze kalan duvarlarında küçük pencereler bulunmaktadır. Birkaç kat olan bu yapının Gasadinari Manastırı'nın meskeni olduğu tahmin edilmektedir. Bu yapının 10 metre uzağında ise, manastırın kilisesi bulunmaktadır. Gasadinari Kilisesi de kireç harcıyla moloz taşlardan inşa edilmiştir. Kilisenin doğu duvarı kayaya yaslanmaktadır. Bu kısımda harçlı bölümler ve kesme taşlar kalmıştır. Buranın yaklaşık 50 metre yukarısında bir kayaya oyulmuş mağara bulunmaktadır. Bu mağaranın ön tarafına bir duvar örülmüştür. Gasadinari Manastırı, Balvana Manastırı'yla benzerlikler göstermektedir. Gasadinari Manastırı 2015 yılında bir Gürcü araştırma grubu tarafından tespit edilmiştir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 23. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9123-9-9
  2. ^ "Koba Haradze, "Samtshe-Cavaheti'de Bazı Coğrafi Adlarının Yazılışlarının Genel Sorunları (სამცხე-ჯავახეთის ზოგიერთი გეოგრაფიული სახელწოდების მართლწერის სრულყოფის პრობლემები), შრომათა კრებული, Tiflis, 2016, s. 14" (PDF). 30 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Haziran 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kirazlı, Şavşat</span>

Kirazlı, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Balvana Manastırı</span> Şavşatta Gürcü manastırı

Balvana Manastırı, tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Balvana olan Kirazlı köyü sınırları içinde erken Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü manastırıdır. Balvana Manastırı, Sulesi ve Balvana köyleri sınırında bulunduğu için Sulesi Manastırı olarak da bilinir.

Gunatle Manastırı veya Gunatle Vani Manastırı, tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Şavşat ilçesine bağlı Susuz köyünde eski Gürcü manastırıdır. Gurnateli köyünde bulunduğu için Gurnateli Manastırı olarak da bilinir.

Vaşlobi Kilisesi, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı ve eski adı Vaşlobi olan Övündü köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesisidir. Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili, 1902 yılında kiliseyi tanımlamış, Gürcüce Vaşlobi'nin elma bahçesi anlamına geldiğini ve Vaşlobi Kilisesi'nin de elma bahçesi içinde bulunduğunu yazmıştır.

Tataleti Kilisesi, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı ve eski adı Tataleti olan Baltalı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Yapı, büyük ölçüde zarar görmüş halede günümüze ulaşmıştır.

Tagureti Kilisesi, Tavgeti Kilisesi olarak da bilinir, Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı Bağdaşen köyünün sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir.

Urumi Kilisesi, Urum Kilisesi olarak da bilinir, Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı Bağdaşen köyünün sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma bir yapıdır. Günümüzde ortadan kalkmış olan ve adının Urumi kelimesinden geldiği tahmin edilen Urumi köyünün kilisesiydi.

Muriana Kilisesi, Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı Bağdaşen köyünün sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir. Bu yapı, ortdan kalkmış olan ve yöre halkı tarafından "Muriana" olarak adlandırılan köyün kilisesiydi.

Balvana Harabeleri, tarihsel Eruşeti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı ve eski adı Vardosani olan Yamaçyolu sınırları içinde geniş bir alana yayılan eski bir yerleşimin kalıntılarıdır.

Tsihisdziri Kilisesi, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Tsihisdziri olan Kayadibi köyünde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir.

Monasteri Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı Yeşilköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Gürcüce Monasteri Kilisesi "manastır kilisesi" anlamına gelir.

Sabauri Kilisesi, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı Karşıköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Eski Sabauri köyünün kilisesidir.

Hertvisi Manastırı, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Hertvisi olan Camili köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü manastırıdır.

Akria Kilisesi, tarihsel Maçaheli bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Akria olan Uğurköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.

Sananesi Kilisesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı ve eski adı Sananesi olan Yarbaşı köyünde Orta Çağ'dan kalma bir kilisesidir.

Sananesi Kalesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı ve eski adı Sananesi olan Yarbaşı köyünde Orta Çağ'dan kalma bir kaledir. Köyün bugünkü adından dolayı Yarbaşı Kalesi olarak da adlandırılmaktadır.

Odeki Kalesi, Aşağı Odeki Kalesi ve Aşağı Odik Kalesi olarak da bilinir, Erzurum ilinin Tortum ilçesinde, eski adı Odeki olan Aşağıserdarlı köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kaledir. Bu yapı 2017 yılında "Katıklı Kalesi" adıyla tescil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Parehi Kalesi</span> Artvin Şavşat Taşköprü Köyü Orta Çağ Gürcü Kilisesi

Parehi Kalesi, tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı Taşköprü köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kaledir. Taşköprü'nün eski adından dolayı İphreuli Kalesi olarak da bilinir. Türkçe kaynaklarda Parih Kalesi olarak geçer.

Bebereki Kilisesi, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Bebereki olan Çetinsu köyünde Orta Çağda Gürcülerden kalma bir kilisedir.

Karapi Kilises, tarihsel Speri bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin İspir ilçesine bağlı ve eski adı Karapi olan Yedigöze köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir. Köyün adının Osmanlıca yazılışına atfen Kerab Kilisesi olarak da bilinir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.