İçeriğe atla

Garsoniyer (film)

Garsoniyer
The Apartment
"Garsoniyer" (The Apartment) filminin sinema afişi.
YönetmenBilly Wilder
YapımcıBilly Wilder
SenaristBilly Wilder
I.A.L. Diamond
OyuncularJack Lemmon
Shirley MacLaine
Fred MacMurray
MüzikAdolph Deutsch
Görüntü yönetmeniJoseph LaShelle
KurguDaniel Mandell
StüdyoThe Mirisch Corporation
DağıtıcıUnited Artists
MGM/UA Home Entertainment (DVD)
CinsiSinema filmi
TürüRomantik komedi, dram.
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1960
Çıkış tarih(ler)i15 Haziran 1960, New York
23 Şubat 1961, İstanbul (Site Sineması)
Süre125 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce
Bütçe$3 Milyon
Hasılat$25 Milyon (Ocak 1970 'e kadar)
Diğer adlarıGarsoniyer (Türkiye)
La Garçonnière (Fransa)
L'Appartamento (İtalya)
El Apartamento (İspanya)
Das Appartement (Almanya)

Garsoniyer, 1960 ABD yapımı dramatik komedi filmidir. Özgün adı The Apartment olan film 23 Şubat 1961 tarihinde Türkiye'de sinemalarda gösterime girmiştir.[1]

Filmin yapımcılığını ve yönetmenliğini Billy Wilder yapmıştır. Wilder ayrıca I.A.L. Diamond ile birlikte filmin senaryosunu da yazmıştır. Önemli rollerinde Jack Lemmon, Shirley MacLaine ve Fred MacMurray'in oynadıkları filmin siyah beyaz görüntüleri Joseph LaShelle'e aittir. Film 1961 yılında 10 dalda birden aday gösterildiği Oscar ödüllerinden "en iyi film", "en iyi yönetmen" ve "en iyi senaryo" da dahil olmak üzere 5 tanesini aldı. Filme aralarında Venedik Film Festivali'nin de olduğu birçok yarışmada 17 ödül daha verildi.

Bekâr evini iş arkadaşlarına ve patronlarına garsoniyer olarak kullandırtan bir sigortacının hikâyesinin anlatıldığı filmde arka planda da büyük şirketlerin çalışanlarını nasıl sömürdükleri ve yükselme hırsının insanları nasıl ahlaksızlaştırıp yozlaştırdığı anlatılmaktadır.

"Garsoniyer", 1994 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.

Özet

New York'ta büyük bir sigorta şirketinin 31.000 çalışanından biri olan C.C. 'Bud' Baxter (Jack Lemmon) Manhattan'daki bekar evini şirketin üst düzey yöneticilerinin kaçamakları için kullanmalarına izin vermesi ile başarı basamaklarını olduğundan daha hızlı bir şekilde tırmanmaya başlar. Sonunda şirkette ikinci idareci asistanlığına kadar terfi eder. Durumdan yararlanmak isteyen başka yöneticiler de apartmanın anahtarını istemeye başlayınca trafik biraz sıkışır ve Baxter kendi dairesini neredeyse kullanamaz hale gelir. Son olarak şirketin patronu Jeff Sheldrake (Fred MacMurray)'ın Baxter'ın garsoniyerine götüreceği kızın, kendisinin de hoşlandığı asansör görevlisi Fran Kubelik (Shirley MacLaine) olduğunu öğrenmesi Baxter'ın kalbini kırar ama yine de evin anahtarını patronuna verir. Kubelik patronların eve 'attıkları' diğer kızlardan farklıdır. Gösterişsiz ve sessizdir. Masum ve melankolik bir görünüşü vardır, yaptığının farkında değildir sanki. Baxter umutsuz bir sevgi arayışı içindeki bu kıza tutulur. Sonunda bu yozlaşmış dünyanın başarısızlığa uğramış iki günahsızı Baxter ve Kubelik, bu badireyi tek parça halinde atlatmayı başarırlar.

Oyuncu kadrosu

Aktör / AktrisKarakter
Jack LemmonC.C. 'Bud' Baxter
Shirley MacLaineFran Kubelik
Fred MacMurrayJeff D. Sheldrake
Ray WalstonJoe Dobisch
Jack KruschenDr. Dreyfuss
David LewisAl Kirkeby
Hope HolidayMrs. Margie MacDougall
Joan ShawleeSylvia
Naomi StevensMrs. Mildred Dreyfuss
Johnny SevenKarl Matuschka
Joyce JamesonSarışın
Willard WatermanMr. Vanderhoff
David WhiteMr. Eichelberger
Edie AdamsMiss Olsen

Film hakkında notlar

Shirley MacLaine ve Jack Lemmon.
  • Oyun yazarı Neil Simon Broadway müzikali "Promises, Promises"i bu filmden adapte ederek yazdı.Müzikal 1968-1972 yılları arasında 1281 kez sahnelendi.
  • Bu film En İyi Film Akademi Ödülü kazanan son siyah-beyaz film olmuştur. Gerçi 1993 Schindler's List de aynı ödülü aldı, ama o filmde çok kısa da olsa renkli bölümler vardır.
  • 2007 yılında Amerikan Film Enstitüsü bu filmi "Tüm zamanların en iyi filmleri" listesinde 93. sırada ilan etti.
  • "Garsoniyer", her zaman IMDb'nin "en iyi 250 film" listesine girmekte ve sıralamada sürekli olarak üst sıralarda yer almaktadır.[2]
  • Filmin tema müziği İngiliz besteci Charles Williams 'ın bestesi olan The Jealous Lover'dır.
  • 1988 yılında Meksikalı yönetmen Víctor Ugalde, Para que dure no se apure adı ile filmi yeniden çekmiştir.

Ödüller

Kazandığı Ödüller

Adaylıkları

Kaynakça

  1. ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2010. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2009. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Shirley MacLaine</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Shirley MacLaine, Akademi ödüllü Amerikalı oyuncu. Sinema oyuncusu Warren Beatty'nin kardeşidir.

<i>Batı Yakasının Hikâyesi</i> (film, 1961)

Batı Yakasının Hikâyesi, 1961 yapımı, müzikal ABD filmi.

<span class="mw-page-title-main">Warren Beatty</span> Amerikalı film yönetmeni ve sinema oyuncusu

Henry Warren Beaty, Oscar ve Altın Küre ödülü sahibi Amerikalı oyuncu, senarist ve film yönetmenidir.

Terms of Endearment 1983 yapımı, Larry McMurtry'nin kitabından James L. Brooks tarafından sinemaya uyarlanan Amerikan filmi.

The Lost Weekend Oscar kazanmış 1945 yapımı film. Billy Wilder filmin yönetmenliğini yaparken, Ray Milland, Jane Wyman ve Phillip Terry filmde rol almıştır. Film Charles R. Jackson'ın aynı adlı romanından uyarlanmıştır.

<i>Kabare</i> (film) 1972 ABD yapımı dramatik müzikal film

Kabare 1972 ABD yapımı dramatik müzikal filmdir. Özgün adı Cabaret olan film 16 Mart 1973'te Türkiye'de gösterime girmiştir.

<i>Son Gösteri</i> film

Son Gösteri 1971 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı The Last Picture Show dur. Senaryosunu 1966 tarihli aynı adlı kendi romanından Larry McMurtry'nin Peter Bogdanovich'le birlikte yazdığı filmin yönetmeni de sinema eleştirmenliğinden yönetmenliğe geçmiş olan Peter Bogdanovich'tir. Önemli rollerinde Timothy Bottoms, Jeff Bridges, Cybill Shepherd, Ben Johnson, Cloris Leachman, Ellen Burstyn, Eileen Brennan, Clu Gulager, Randy Quaid ve Bill Thurman'ın oynadıkları bu siyah beyaz filmin görüntü yönetmeni Robert Surtees'dir. Film 1950'lerin başında Teksas'ın küçük ve ücra bir kasabasında hızla değişen çağa uyum sağlamaya çalışan bir grup gencin hikâyesini geleneksel bir üslupla anlatırken Hollywood'un klasik filmlerine de bir saygı duruşunda bulunuyor. Film 1972 yılında 8 dalda birden aday olduğu Akademi Ödülleri'nden en iyi yardımcı kadın ve erkek oyuncu ödüllerini aldı.

<i>Manzaralı Oda</i> (film) film

Manzaralı Oda, 1985 İngiltere yapımı dramatik komedi filmidir. Özgün adı A Room with a View olan film 1989 yılının Ocak ayında Türkiye'de de gösterilmiştir.

<i>Ölüm Tarlaları</i> (film)

Ölüm Tarlaları 1984 Birleşik Krallık yapımı politik dramatik filmdir. Özgün adı The Killing Fields'dir. Senaryosunu Bruce Robinson'ın yazdığı filmin yönetmeni Roland Joffé'dir. Filmin önemli rollerinde Sam Waterston, Haing S. Ngor, John Malkovich, Julian Sands ve Craig T.Nelson oynamışlardır. Filmde İç savaş sırasında Kamboçya'lı bir New York Times Gazetesi muhabirinin Amerikalı ve İngiliz meslektaşları ülkelerine döndükten sonra bölgede kalarak haberciliğe devam etmesi, bu sırada Kızıl Kmerlere esir düşmesi, zorlu esaret koşulları altında sergilediği azim ve dayanıklılık sınavı ile özgürlüğüne kavuşma çabaları anlatılmaktadır. Film gerçek olaylara dayanmaktadır. Filmde Sam Waterston'un canlandırdığı New York Times'ın Pulitzer ödüllü muhabiri Sydney Schanberg'in gazetesine yaptığı haberler ve buna dayandırdığı 1980 tarihli anı kitabı "Dith Pran'ın Ölümü ve Hayatı" 'ndan esinlenilerek yapılmıştır. Yapımcılığını David Puttnam'ın üstlendiği filmin müziklerini Mike Oldfield yapmıştır. Film üç Oscar ile ödüllendirilmişti. Ayrıca "en iyi film" ödülü de dahil 8 BAFTA ödülü almıştı.

<i>Merhaba Dünya</i> (film)

Merhaba Dünya 1979 ABD yapımı politik komedi filmidir. Özgün adı Being There dir. "Being there" İngilizcede "Doğru zamanda doğru yerde bulunmak" anlamına gelen bir deyimdir. Film çevrildikten tam 5 yıl sonra 1984 yılında Türkiye'ye gelmiş ve sinemalarda "Merhaba Dünya" ismi ile gösterime girmişti. Yıllar sonra piyasaya çıkan DVD'lerinde ise Bir Yerde ismi kullanılmıştır.

<i>Arabistanlı Lawrence</i> (film) Lawrence Of Arabia 1962 Yapımlı Oscar Filmdir

Lawrence of Arabia, 1962 yapımı Oscarlı filmdir. T. E. Lawrence'ın Bilgeliğin Yedi Sütunu kitabından uyarlanmıştır. Filmin yönetmenliğini David Lean, yapımcılığını Sam Spiegel yapmıştır. Başrolünde Peter O'Toole vardır. Ömer Şerif ve Alec Guinness filmde rol almıştır. Amerikan Film Enstitüsü'nün hazırladığı AFI's 100 Yılı... 100 Film listesinde 1998'de beşinci, 2007'de yedinci sırada yer almaktadır. Ayrıca Peter O'Toole'un Arabistanlı Lawrence rolünde gösterdiği Premiere Magazine'in Tüm zamanların en iyi 100 performansı listesinin ilk sırasındadır.

<i>Kim Korkar Hain Kurttan?</i> (film) Mike Nicholsun filmi (1966)

Kim Korkar Hain Kurttan?, 1966 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Who's Afraid of Virginia Woolf? olan film Türkiye'de ilk kez 30 Ocak 1967'de sinemalarda gösterime girmişti.

<span class="mw-page-title-main">Stephen Daldry</span>

Stephen David Daldry İngiliz tiyatro ve film yönetmeni.

Beklenmeyen Misafir 1967 ABD yapımı dramatik güldürü filmdir. Özgün adı Guess Who's Coming to Dinner olan film 21 Ocak 1969 tarihinde Türkiye'de sinemalarda gösterime girmişti. Film sonraki yıllarda TRT Televizyonunda bu kez Bir Akşam Yemeği adıyla gösterilmişti.

<i>Sokak Kızı Irma</i> (film) 1963 yapımı Amerikan romantik komedi filmi

Irma La Douce, yönetmenliğini Billy Wilder' ın yaptığı 1963, ABD yapımı bir romantik komedidir. Başrollerde Jack Lemmon ve Shirley MacLaine yer aldığı filmde, deneyimsiz bir polis olan Nestor ile fahişelik yaparak geçinen Irma'nın hikâyesi anlatılmaktadır.

1960'ta sinema, maddesi 1960 yılında gösterime giren filmleri listelemektedir.

The Front Page, Billy Wilder'ın yönettiği ve Jack Lemmon ile Walter Matthau'nun oynadığı 1974 Amerika yapımı kara komedi - dram filmidir. Wilder ve IAL Diamond tarafından yazılan senaryo, Ben Hecht ve Charles MacArthur'un diğer birçok filme ve televizyon filmlerine ve dizi bölümlerine ilham veren aynı adlı 1928 oyununa dayanıyor.

<i>Sudden Fear</i>

Ani Korku, David Miller tarafından yönetilen ve katil bir adamla evlenen başarılı bir kadının hikâyesinin anlatıldığı 1952 Amerika yapımı kara film ve gerilim filmidir. Filmin başrollerinde Joan Crawford ve Jack Palance oynadı. Lenore J. Coffee ve Robert Smith'in senaryosu, Edna Sherry'nin aynı adlı romanına dayanıyordu.

34. Akademi Ödülleri, 1961 yılının en iyi filmlerini ödüllendirmek amacıyla 9 Nisan 1962'de Santa Monica, California'daki Santa Monica Civic Oditoryumu'nda yapıldı.Törenin ev sahipliğini Bob Hope yaptı; bu, Hope'un Oscar'lara ev sahipliği yaptığı 13. tören oldu.

36. Akademi Ödülleri, 1963'ün en iyi filmlerini ödüllendirmek amacıyla 13 Nisan 1964'te Santa Monica, California'daki Santa Monica Civic Oditoryumu'nda gerçekleştirildi. Jack Lemmon törenin ev sahipliğini yaptı.