İçeriğe atla

Gargantua ve Pantagruel

Kitabın 1537 tarihli basımının iç kapağı
Gargantua'nın eğitimine dair bir illüstrasyon

Gargantua ile Pantagruel, François Rabelais'in yazdığı, Gargantua ve Pantagruel adlarındaki baba-oğul devlerin hikâyelerinden oluşan, fantastik güldürü tarzındaki felsefi eser.

Bir Rönesans dönemi eseridir. Eserde toplumun, devletin, kilisenin, adaletin yozlaşmış yönleri esprili ve gerçeklikten uzak bir dil kullanarak eleştirilmiştir.[1] Feodaliteyi tasfiye edecek yeni bir toplumsal sınıf olan burjuvazinin bir temsillinin sunulduğu ilk eserlerdendir.

Gargantua ile Pantagruel, beş kitaptan oluşan bir seridir:[2]

Birinci kitap: Çok Ünlü Pantagruel’in Korkunç ve Ürkütücü Marifetleri ve Kahramanlıkları (1532). Yazar bu eseri Alcofribas Nasier takma adı ile yazmıştır.[3]

İkinci kitap: Pantagruel’in Babası Koca Gargantua’nın Paha Biçilmez yaşamı ve Gargantuaruel’in Babası Koca Gargantua’nın Paha Biçilmez yaşamı ve Gargantuantua (1534). Yazar bu eseri de ilki gibi Alcofribas Nasier takma adı ile yazmıştır.

Üçüncü kitap: Soylu Pantagruel’in Kahramanlıkları ve Sözlerinin Üçüncü Kitabı (1546). Yazar, bu kitabın asımı için kraliyet izni almış olduğundan, takma isim kullanmadan, kendi adıyla basmıştır.Ancak kitap sapkınlık nedeni ile sansür edilmiştir.

Dördüncü kitap: Soylu Pantagruel’in Kahramanlıkları ve Sözlerinin Dördüncü Kitabı (1552)

Beşinci kitap: Yazarın ölümünden sonra ortaya çıkan bu kitabin gerçekten de Rabelais tarafından yazılıp yazılmadığı tartışmalıdır.

Bu kitap dizisi, Orta Çağ edebiyat anlayışından modern edebiyata; romanesklerden romana geçişin ilk örneklerindendir. Yazılış tekniği, bugünkü roman anlayışına oldukça yakındır.

Konusu

Romanın çıkış noktası, Grandes Croniques adlı bir halk masalıdır. Bu masalda, İngiliz Kralı Arthur'a savaşta yardımcı olmaları için büyücü Merilin tarafından yaratılan bir dev ailesinin kahramanlıkları anlatılmaktadır. Dizinin ilk kitabında içkiciler kralı Pantagruel ve onun arkadaşı anarşist Panurge, ikinci kitapta baba Gargantua tanıtılır. Pantagruel, öğrenme açlığı ve bilgiye susamışlık çeken bir devdir. Merakını ve bilgi ihtiyacını gidermek, davranışlarını belirleyen temel güdüdür. Türlü maceralardan sonra gizemli bilgiye ulaşır. Buna göre hayattan haz almalı, tadını çıkararak yaşamalı ve beynini gerçek bilgiyle donatmalıdır.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Gargantua İle Pantagruel François Rabelais". www.fidankitap.com/. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  2. ^ "Ortaçağla çağımız arasında bir köprü: Gargantua | www.sabitfikir.com". www.sabitfikir.com. 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  3. ^ Koç, Yasemin (19 Haziran 2017). "Edebiyat Teorisi: Rabelais ve Dünyası". Söylem Filoloji Dergisi. 2 (1): 132-148. doi:10.29110/soylemdergi.292961. ISSN 2548-0502. 12 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  4. ^ Heroes, Novel. "Pantagruel / Pantagruel (Roman) / François Rabelais". www.novelheroes.com. 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Rodney William Whitaker, Amerikalı yazar. Romanlarında genellikle Trevanian takma adını kullandığı için bu isimle tanınır.

Cahit Uçuk ya da asıl adıyla Cahide Üçok, Türk hikâye ve roman yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sylvia Plath</span> Amerikalı yazar (1932 – 1963)

Sylvia Plath, Amerikalı şair ve yazar. Plath'ın başlıca eserleri şiirleri, özellikle de geride bıraktığı şiir kitabı Ariel ve tek romanı Sırça Fanus’tur. Plath ayrıca kısa öyküler ve çocuk kitapları da yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Murat Gülsoy</span> Türk yazar, akademisyen

Murat Gülsoy, Türk yazar, akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Elif Şafak</span> Türk yazar, akademisyen ve aktivist

Elif Şafak, Britanyalı-Türk yazar, akademisyen, kadın hakları ve LGBTQ+ aktivisti. İlk romanı Pinhan'ı yayımladığı 1997'den beri eserler vermekte olan yazar, 2009'da yayımlanan Aşk adlı romanı ile Türk edebiyat tarihinin en kısa sürede en çok satan edebi eserinin yazarı unvanına sahip oldu. Eserleri 50'den fazla dile çevrilen Şafak, ''Aşkın 40 Kuralı'' adlı romanı ile BBC'nin "Dünyayı Şekillendiren 100 Roman" listesine girdi. 2017'de Amerika Birleşik Devletleri merkezli Politico dergisi tarafından "Dünyayı daha iyi bir yer yapacak 12 kişi"den birisi olarak seçildi. 2021'de BBC 100 Kadın listesinde Fransa adına yer aldı. 2017 yılında Forbes dergisine göre Türkiye'nin en çok kazanan yazarıdır. Ayrıca yazar Elif Şafak'ın "Bit Palas" isimli kitabında, "Sinek Sarayı" kitabından intihal olduğu gerekçesiyle Anadolu 1. Fikri ve Sinai Haklar Hukuk Mahkemesi yazar ile yayınevinin maddi ve manevi tazminat ödemesine hükmetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yakup Kadri Karaosmanoğlu</span> Türk yazar, diplomat

Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Türk yazar ve diplomattır. Türk Dil Kurumunun kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandre Kazbegi</span>

Aleksandre Kazbegi, Gürcü roman ve oyun yazarı, şair, çevirmen ve tiyatro oyuncusu. Yazar olarak “Akaki Moçhubaridze”, tiyatroda “Moheve” takma adlarını kullanmıştır. 1882'de yayımlanan Baba Katili adlı yapıtıyla tanınır. Kitap, Kafkaslar'ın Robin Hood'u Koba'yı anlatır. Daha sonra Stalin olarak anılan İoseb Cugaşvili, Aleksandre Kazbegi'nin bu önemli yapıtının kahramanından esinlererek Koba takma adını almıştır. Yazarın birkaç öyküsü ve Elguca adlı romanı Türkçe yayımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ayşe Kulin</span> Türk yazar ve gazeteci

Ayşe Kulin, Türk yazar ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">François Rabelais</span> Fransız yazar, doktor, Rönesans düşünürü, keşiş ve Antik Grekçe bilgini

François Rabelais, Fransız yazar, doktor, Rönesans düşünürü, keşiş ve Antik Grekçe bilgini. İsminin harflerinin yerini değiştirerek oluşturduğu Alcofribas Nasier mahlası veya Séraphin Calobarsy olarak da tanınır. Tarihsel olarak elimizdeki bilgiler ve eserlerden onun bir fantezi, hiciv, grotesk, müstehcen güldürü ve şarkı yazarı olduğunu biliyoruz. Bir baba ile oğlunun hikâyelerinden oluşan Gargantua ve Pantagruel baş yapıtlarıdır. Rabelais klasik dünya edebiyatının büyük yazarları arasında sayılmakta ve modern Avrupa edebiyatının kurucularından olduğu kabul edilmektedir. Hümanizmin öncülerindendir, Desiderus Erasmus'la çağdaştır. Jean Paul Sartre, Rabelais'nin üslubuna hayranlığını saklamaz ve onun Avrupa düşüncesinin ve Hümanizmin tekamülü açısından önemini Erasmus ile Montaigne arasında köprü olmak derecesinde görür.

Mesnevi, özellikle Arap, Fars ve Osmanlı edebiyatında kendi aralarında uyaklı beyitlerden oluşan ve aruz ölçüsüyle yazılan divan edebiyatı şiir biçimidir.

<span class="mw-page-title-main">Sabahattin Eyüboğlu</span> Türk yazar, akademisyen ve çevirmen

Sabahattin Eyüboğlu, Türk yazar, çevirmen ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Azra Erhat</span> Türk yazar, akademisyen ve çevirmen

Azra Erhat, Türk deneme ve inceleme yazarı, Eski Yunan ve Roma dilleri uzmanı, filolog, arkeolog, çevirmen ve düşünce insanı. Özellikle Eski Yunan klasiklerinden yaptığı çevirilerle tanınmıştır. A. Kadir ile birlikte gerçekleştirdiği İlyada ve Odissea çevirileri referans kabul edilir.

Kemal Bilbaşar,, Türk yazar, romancı.

Yasaklı kitaplar listesi, farklı ülkelerde çeşitli zamanlarda iktidarda bulunanlar tarafından siyasi, toplumsal, dinî veya ahlaki motivasyonlarla süresiz olarak ya da belirli bir süre için satışına, dağıtımına veya erişimine engel olunmuş, basılıp dağıtılmış olanlarının da toplatılmış olduğu kitapların yer aldığı liste. Birçok durumda yasaklanan bu kitapların yazarları da yargı önüne çıkartılmış ve cezalandırılmışlardır. Bu kitaplardan bir kısmı zaman içinde aklanmış ve yeni baskıları yapılmıştır.

Faruk Duman Türk öykü ve roman yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Gargantua ile Pantagruel</span>

Gargantua ile Pantagruel, François Rabelais'in yazdığı, Gargantua ve Pantagruel adlarındaki baba-oğul devlerin hikâyelerinden oluşan, fantastik güldürü tarzındaki felsefi eser.

Ölü Reşat, Aslı Tohumcu’nun yazdığı, 2014 yılında yayımlanan romanı.

Gargantua, François Rabelais'in kitaplarında ve Fransız-Bröton-Gal efsanelerinde geçen dev kral karakteridir. Rabelais'in yazıdığı Gargantua ve Pantagruel serisinde geçer. Rabelais'in kaynakları Kral Arthur efsanelerine dayanır. Efsanelerde Gargantua'nın Merlin tarafından yaratıldığı anlatılan bir dev hanedanına dayandığı söylenir. Henri Gaidoz, obur devin, görünüşe göre, dikilitaşların inşası gibi, Keltlerinkinden önceki bir zamana kadar geri giden, görünüşte yardımsever olan Gargan adlı çok eski bir Galya tanrısının varisi olduğu hipotezini geliştirdi. Belki de bu ismin Ogmios'a verilen bir unvan olduğunu öne sürer. Ayrıca Mabinogion ve Monmouthlu Geoffrey'in Britanya Kralları Tarihi'nda andığı Beleni'nin oğlu olarak geçen Gurguint Bartbuc olarak anılan bir kraldan bahseder. Ancak bu kralın ya da Gargan'ın bir dev olduğunu gösteren bir kanıt yoktur. Gaidoz daha sonra bu hipotezlerden vazgeçmiş olsa da tezler halefleri tarafından da ele alınmıştır. Arnold Van Gennep ve Félix Bourquelot tarafından teorize edilen teze göre Roma öncesi dönemden ziyade, devin Orta Çağ'da ortaya çıktığını öne sürülür. Kutsanmış Bran'la da bağlantılı olduğu öne sürülür. İngiliz folklorundaki varlığı,17.yüzyılda Shakespeare'in Size Nasıl Geliyorsa'da andığı adından veya Tom Thumb adlı (1621) karakterin hikâyelerinde ve son olarak Thomas Urquhart'ın yaptığı (1653) ilk Rabelais çevirisinde bahsedilmesiyle gösterilmiştir. Bu popülerlik,1569'dan önce en az 22 İngilizce versiyonunun varlığı ile açıklanmaktadır. Dev, Fransa'da da 16. yüzyılın ilk üçte birinde seyyar olarak satılan vakayinamelerde muazzam bir popülariteye sahipti. Gargantua'yı Arthur efsanesine bağlayan, aynı dönemde yayınlanan ve büyük ölçüde benzer içeriğe sahip sekiz versiyon bilinmektedir. Merlin tarafından görevlendirilen Gargantua'nın Kral Arthur'u ve Camelot'u düşmanlarından koruması ve yaralandığında Avalon'a gönderilmesi anlatılır. Anonim bir kitap olan Büyük ve Muazzam Dev Gargantua'nın Büyük Günlükleri'nden esinlenen Pantagruel, aynı türden bir kitap olarak sunulmaktadır. İlk kitapta Gargantua'nın oğlu Pantagruel'i konu alsa da Gargantua önemli bir karakter olarak yer almaktadır. Bilge bir kral ve oğluyla ilgilenen bir baba olarak sunar. İlk kitabın başarısı üzerine Gargantua'nın gençliğini anlatan ikinci bir kitap yazar. Kral Grandgousier ve Kraliçe Gargamelle'in oğlu olan Gargantua çok meraklı ve akıllı bir çocuk olarak büyür. Bağnaz düşünce ve saldırganlıkla mücadele eder. Özgür düşüncenin hakim olduğu Theleme Tekkesini kurar. Devam kitabında oğlunun üniversitedeki durumunu takip eder.Morgan le Fay tarafından Periler Ülkesine kaçırılınca Pantagruel onun yardımına koşar.

Göl Yazı , Enis Batur’nun 2017 yılında yayımlanan kitabı.