İçeriğe atla

Gamelan

Endonezya da Gamelan müziği icra eden bir müzik topluluğu.

Gamelan, Endonezya ve Güneydoğu Asya’nın yerel dillerinde "müzik topluluğu" anlamına gelir. "gamelan" kelimesi, hem bu bölgelere özgü yaygın bir müzik türünü, hem bu müziği icrâ eden toplulukları, hem de icrâ sırasında kullanılan çok sayıda sazı nitelemektedir. Gamelan, çoğunlukla, sesleri yedili ya da beşli gamda, eşitsiz aralıklara ayarlanmış vurmalı sazlardan oluşmaktadır. Kendine has bir güzelliği olan bu ses dizileri ve aralıklar Endonezya’ya özgüdür. "Gamel" kelimesi, bir şeyi elde tutmak anlamına gelir ve elindeki tokmakla çalmaya hazırlanan bir vurmalı saz icrâcısını çağrıştırır. Ayrıca üflemeli, telli sazlar ve ses icrâsı da bazı gamelan türlerinin önemli parçalarındandır. Sazlar, tunç, demir, ağaç ya da bambudan yapılır. Yatay ya da dikey yerleştirilmiş sesi ayarlı metal gonglar, bir gamelandaki en kalabalık saz grubudur.[1]

Notlar

  1. ^ Kanada Ulusal Müzesi Endonezya Cumhuriyeti, Bülten (Istanbul: Nisan 1961), s.2 Büyükelçiliği, Donald A. Lentz gösterdi. Java ve Bali Gamelan Müzik: İlköğretim Ton Teorik Sistemleri Tamamlayıcı Sanatsal Bir Anomali. Lincoln Nebraska Press, 1965. Sayfa 5.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çalgı</span> bir müzisyen tarafından bu amaçla kullanılan ve ses üreten nesne

Çalgı, müzik aleti veya enstrüman, müzik yapmak için kullanılan aletlere verilen genel isimdir. Prensip olarak, ses çıkaran her nesne çalgı olabilir; ancak bir nesneyi çalgı yapan şey, müzik yapmak amacıyla kullanılmasıdır. Çalgıların tarihi, insan kültürünün başlarına kadar uzanır. İlk çalgıların ritüellerde kullanıldığı düşünülmektedir: Örneğin avın başarıyla tamamlandığını belirtmek üzere trompet, dini törenlerde davul kullanılmıştır. Zaman içinde eğlenceli amaçlı müzikler üretilmeye ve melodiler icra edilmeye başlanmıştır. Kullanım alanları arttıkça çalgılar da gelişmiştir.

Ney, üflemeli çalgıdır. Kaşgarlı Mahmut, Divân-ı Lügati't-Türk adlı Türk kültür ve dilini anlatan eserinde, sagu denilen, "erler" için düzenlenen, ölüm, erdem ve acıları anlatan törenlerde kullanıldığını aktarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ut</span> Telli müzik aleti

Ut ya da Ud, telli bir müzik aleti. Kelimenin aslı Arapçada sarısabır veya ödağacı anlamındaki el-oud dan gelir. Baştaki el- sözcüğünün, bazı dillerde olup bazılarında olmayan harf-i tarif olduğunu bilen Türkler bu edatı atmış, geriye kalan oud kelimesini de - gırtlak yapıları ayna uygun olmadığı için - "ut" şekline sokmuşlardır. Dillerinde tanım edatı olan batılılar, 11-13. yüzyıllar arasındaki Haçlı Seferleri sırasında tanıyıp Avrupa'ya götürdükleri bu saza, fr:luth, en:lute, de:Laute, it:liuto, Alaut (İsp.)Laúd, Luit (Dat.) gibi hep L ile başlayan isimler vermişlerdir. Hatta saz yapıcılığı anlamında kullanılan lütiye kelimesi de yine lütfen yapılmadır.

<span class="mw-page-title-main">Tambur</span>

Tambur, Türk müziğinde yaygın olarak kullanılan telli bir sazdır.

<span class="mw-page-title-main">Bendir</span>

Bendir, zikir defi veya zikir bendiri Klasik Türk müziğinde kullanılan başlıca vurmalı ritim çalgılarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Necdet Yaşar</span> Klasik Türk müziği sanatçısı, tanburi (1930-2017)

Necdet Yaşar,. Klasik Türk müziği sanatçısı, tanburi.

<span class="mw-page-title-main">Müzik</span> sanatın ses kullanılan şekli

Müzik, insanın doğaya eklediği uyumlu seslerdir. Ses, bir doğa olayıdır. Müzik, bu doğal ve etkin olaydan bilinçli bir çalışma ve emek ile bir sanat yapıtı yaratmak, sesi bilimsel ve estetik bir temele oturtmaktır. Bütün müzik türleri için ana öğeler ritim, tonalite, dinamik ve ses rengi olarak belirtilir. Bu önemli elemanlardan anlaşılacağı gibi müzik yalnız insanın içinden yansıyan duygularla değil, bilgi ve anlayışla yaratılabilir. Müziğin bilgisine bakış, bir sanat olayını anlamamızı da sağlar. Ritim, tonalite, dinamik ve ses renginden hiçbiri, müzikte tek başına yer almaz ancak birlikte müziksel bir bütünlük yaratırlar. Değişik müzik türlerinde farklı oranlarda ağırlık taşıyabilirler. Müzik teorisi, müzik sanatını gerçekleştiren belirli kavram ve sistemlerin bir araya gelmesinden oluşur.

Semah, Alevi ve Bektaşi topluluklarında cem olunarak canların dayanışma ruhunu yükseltip, doğayla/evrenle bir olma halinin saz, deyiş ve hareketle temsil eden törendir. Aynı zamanda yeni nesillerin sözlü gelenekle bilgi edinmelerini sağlayan yöntemlerden biridir. Belli bir disiplin içinde törensel niteliği olan semah, eşitlik, sevgi ve birlik gözetilerek uygulanır.

Perküsyon veya vurmalı çalgı; bagetle, elle veya benzer başka bir çalgıyla vurma, sürtme veya ovma yoluyla ses çıkaran çalgı türüdür. Vurmalı çalgıların insan sesinden sonra en eski çalgı türü olduğu düşünülmektedir.

Legato, italyanca bir sözcüktür, "bağlı" anlamına gelir. Ardışık notaları, aralarında hiçbir kopukluk olmaksızın bağlı çalmaya denir.

<span class="mw-page-title-main">Göksel Baktagir</span> Türk kanun sanatçısı

Göksel Baktagir, kanun sanatçısı ve bestekârdır.

İstanbul Devlet Klasik Türk Müziği Korosu, 1976 yılında, dönemin Konya Milletvekili olan tarihçi yazar Yılmaz Öztuna'nın özel gayretleri sonucu Dr. Nevzat Atlığ tarafından Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı olarak kuruldu. Türkiye'de devlet eliyle kurulan ilk Türk müziği icra organı olarak kabul edilmektedir. Klasik Türk müziğini en üst seviyede icra ve temsil etmek gibi bir misyonu olan İstanbul Devlet Klasik Türk Müziği Korosu, tam otuz yıldır Taksim'deki Atatürk Kültür Merkezi'nde periyodik pazar konserlerine devam etmektedir. Özellikle İstanbul'da "Devlet Korosu" olarak tanınan bu koronun, kendine özgü çok ciddi bir dinleyici topluluğu vardır. Koro, periyodik konserlerinden başka, yurt içinde ve yurt dışında çeşitli konserler vermekte, birçok televizyon ve radyo programı ile CD ve kaset çalışmaları da gerçekleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan müziği</span>

Azerbaycan müziği, Kafkas, Orta Asya ve İran ağırlıklı etkileri görülür. Tar, kemençe, ut, bağlama, balaban, zurna, kaval, nağara, garmon, tütek, tef ve davul kullanılan başlıca müzik aletleridir.

<span class="mw-page-title-main">Yaylı tambur</span>

Yaylı tambur, yayla çalınan bir tambur türüdür. Yaklaşık bir asırlık bir geçmişi vardır. Tanburi Cemil Bey tarafından icat edilmiş ve daha sonraki yıllarda Ercüment Batanay ve Fahrettin Çimenli tarafından geliştirilerek bugünkü hâline getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tabla</span>

Tabla,, Hindistan'a özgü vurmalı çalgı. Elle çalınan, farklı büyüklüklerde ve tınılarda iki parçadan oluşur. Tabla kelimesi Arapçada davul anlamına gelir.

<i>Şamisen</i>

Şamisen ya da sangen, baçi adı verilen bir mızrap ile çalınan üç telli bir Japon çalgısıdır. 16. yüzyılda güney Japonya'da doğmuştur. Şamisenler çeşitli biçimlerde üretilirler ve genelde teatral çalışmalarda kullanılırlar.

Balta sazı, bağlama ailesi içinde yer alan bir bağlama türü.

<span class="mw-page-title-main">Bali dansı</span>

Bali Dans, Bali Adası'nın geleneksel dansı. Hinduizm'da dans, dünyanın aralıksız çözülmesi ve reformuna eşlik eder. Yaratma ve üreme dengesi Shiva'nın eşi Durga olarak personelize edilir. Bali Hinduizminde Rangda'nin genel şahsiyeti çok yönlerde Durga'ninkine benzediği için Bali'de bunun önemi vardır. Bali'de Mahabharata ve Ramayana gibi epik performanslar dahil olmak üzere çeşitli dans kategorileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ünlü (sosyoloji)</span>

Ünlü; mesleği, herhangi bir konudaki başarısı veya diğer ünlü kişilerle olan bağlantıları nedeniyle geniş bir kesim tarafından tanınan kişi. Modern kullanımda ünlü kelimesi ile daha çok magazin basınına ve televizyon programlarına konu olan; genellikle sosyeteye mensup; aktör, şarkıcı, futbolcu, sunucu gibi meslekleri icra eden kimseler kastedilir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan müzik aletleri</span>

Azerbaycan müzik aletleri(Azerice: Azərbaycan musiqi alətləri) Azerbaycan'da, öncelikle halk çalgı aletleri topluluğunda kullanılan müzik aletleridir. Eski müzik aletleri, halkın tarihi, kültürel ve manevi anıtlarıdır. Azerbaycan halk çalgı aletlerinin sınıflandırılması Azerbaycan'da var olan çalgı aletlerinin türleri belirlenirken klasik şiirlerden alınan dizeler de çok değerli kaynaklardır.