İçeriğe atla

Gamaleya Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Enstitüsü

Gamaleya Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Enstitüsü
Harita
Kuruluş1891 (133 yıl önce) (1891) (as N. F. Gamaleya Federal Research Center for Epidemiology & Microbiology)
AmaçAşı geliştirme çalışmaları
Merkez18 Gamaleya Street
Moskova, Rusya 123098
Genel DirektörAlexander Gintsburg
Ana kurumRusya Federasyonu Sağlık Bakanlığı
Personel379 (92 profesör dahil)[1][2]
Resmî sitegamaleya.org (Rusça)
gamaleya.org/en(İngilizce)

Gamaleya Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Enstitüsü (Rusça; Национальный исследовательский центр эпидемиологии и микробиологии имени почётного академика Н. Ф. Гамалеи, okunuş; Natsional’nyy isslyedovatyel’skiy tsentr epidyemiologii i mikrobiologii imyeni pochetnogo akadyemika N. F. Gamalyei), Önceki adıyla NF Gamaleya Federal Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Merkezi (Gamaleya Bilimsel Araştırma Enstitüsü veya Gamaleya Ulusal Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Merkezi olarak da bilinir) Moskova'da bulunan bir tıbbi araştırma enstitüsüdür. Rusya Federasyonu Sağlık Bakanlığı'na bağlı olarak faaliyet göstermektedir. 1891 yılında Filipp Markovich Blyumental tarafından kurulmuştur[3] İsmini mikrobiyoloji ve aşı araştırmalarında öncü olarak tanınan Ukrayna ev Rus kökenli Sovyet bilim adamı Nikolay Fyodorovich Gamaleya'dan (1859-1949) almıştır. Enstitü son zamanlarda COVID-19 salgını etkeni SARS-CoV-2'ye karşı etkili bir aşı bulmak üzere 48. Merkez Araştırma Enstitüsü ve Rospotrebnadzor Vektör Enstitüsü ile işbirliğinde bir çalışma başlatmıştır.[4][5]

Nikolay Gamelaya

Tarihçe

Kurum, 1891 yılında özel bir bakteriyoloji ve mikrobiyoloji laboratuvar olarak kurulmuş ve daha sonra Blumenthal Bakteriyoloji ve Kimya Enstitüsü adını almıştır. 1919 yılında kamulaştırılmıştır.

Araştırmalar

"Sputnik V" Aşısı

Ebola

Mayıs 2017 yılında Enstitü Gine'ye Ebola testi için 1000 doz GamEvac-Combi aşısını hazırladığını duyurmuştur.[6] Xinhua raporuna göre, Ebola enfeksiyonu için onaylı olarak kabul edilmiştir.[7] Ancak GamEvac-Combi yalnızca Rusya'da lisans almıştır. Kasım 2019 itibarıyla Dünya Sağlık Örgütü tarafından onaylanmış bir lisansa sahip değildir.[8]

COVID-19 aşısı

Merkez, Mayıs 2020'de bir COVID-19 aşısı adayı geliştirdiğini duyurmuştur.[9] Proje, Rusya Milli Servet Fonu tarafından finanse edilmiştir.[10] Faz I çalışmasının 18 Haziran 2020'de, Faz II'nin Temmuz 2020'de tamamlandığı bildirilmiştir.[11]

11 Ağustos 2020'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin , enstitünün Gam-COVID-Vac adlı bir COVID-19 aşısı geliştirdiğini açıklamıştır.[12]

Rusya'da aşının duyurulması sonrası uluslararası bilim camiasında bazı itirazlar dile getirilmiştir. Zira Gam-COVID-Vac üzerinde yapılan klinik araştırmalardan elde edilen sonuçların hiçbir bilimsel bir dergide yayınlanmamıştı.[13][14] Açıklanan bilgiler arasında, güvenlik, etkili doz, bağışıklık yanıtının biyolojik belirteçleri veya COVID-19 enfeksiyonuna karşı etkinlik konusunda hiçbir veri yoktu. 8 Ağustos 2020 itibarıyla, Gam-COVID-Vac adayı hakkında saygın bir bilimsel rapor yayınlanmamıştır.[15]

4 Eylül 2020'de, Faz I-II denemesinde 76 katılımcıya ilişkin veriler yayınlanmış ve bu veriler bağışıklık yanıtını göstermiştir.[16] Ancak bir müddet sonra çalışmayı inceleyen 27 uluslararası aşı bilimci sonuçların eksik, şüpheli ve güvenilmez olduğunu rapor etmişlerdir.[17]

2 Şubat 2021'de, 21 977 katılımcıyı içeren Faz III klinik araştırmaların sonuçları The Lancet'te yayınlanmış ve aşının % 91.6 etkinliğe sahip olduğu gösterilmiştir.[18] Bu sonuç gecikmeyle de olsa önceki eleştirilere yanıt niteliğinde olmuştur.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. 
  3. ^ ""1891 г.[:] Частный химико-микроскопический и бактериологический кабинет Ф.М. Блюменталя."". 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. 
  4. ^ "COVID-19 vaccines by Gamaleya Center, Vektor are most promising". TASS. 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. 
  5. ^ "Russia's COVID-19 vaccine successfully completes first phase of human clinical trials - Health News, Firstpost". Firstpost. 13 Temmuz 2020. 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. 
  6. ^ "Safety and immunogenicity of GamEvac-Combi, a heterologous VSV- and Ad5-vectored Ebola vaccine: An open phase I/II trial in healthy adults in Russia". Human Vaccines and Immunotherapeutics. 13 (3): 613-620. 2 Şubat 2017. doi:10.1080/21645515.2016.1238535. ISSN 2164-5515. PMC 5360131 $2. PMID 28152326. 
  7. ^ "Russia to deliver Ebola vaccines to Guinea by end of June". Xinhua, New China. 18 Mayıs 2017. 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. 
  8. ^ "WHO prequalifies Ebola vaccine, paving the way for its use in high-risk countries". World Health Organization. 12 Kasım 2019. 13 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020. 
  9. ^ "Russia plans to start producing coronavirus vaccine in September" (İngilizce). Daily Sabah. 11 Ağustos 2020. 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2020. 
  10. ^ "Russia races for vaccine as Covid-19 nonchalance spreads". www.ft.com. 22 Temmuz 2020. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020. 
  11. ^ "Russian University Says It Has Finished Human Trials For Covid-19 Vaccine". 12 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. 
  12. ^ "Putin announces first 'registered' COVID-19 vaccine from Russia's Gamaleya Institute; his daughter among those inoculated - Health News, Firstpost". Firstpost. 11 Ağustos 2020. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. 
  13. ^ Callaway (11 Ağustos 2020). "Russia's fast-track coronavirus vaccine draws outrage over safety". Nature (İngilizce). 584 (7821): 334-335. doi:10.1038/d41586-020-02386-2. PMID 32782400. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. This is a reckless and foolish decision. Mass vaccination with an improperly tested vaccine is unethical. Any problem with the Russian vaccination campaign would be disastrous both through its negative effects on health, but also because it would further set back the acceptance of vaccines in the population. 
  14. ^ Cohen (11 Ağustos 2020). "Russia's approval of a COVID-19 vaccine is less than meets the press release". Science. 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2020. 
  15. ^ Kate Kelland (11 Ağustos 2020). "Scientists ask: Without trial data, how can we trust Russia's COVID vaccine?". Reuters (İngilizce). 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. 
  16. ^ Logunov (2020). "Safety and immunogenicity of an rAd26 and rAd5 vector-based heterologous prime-boost COVID-19 vaccine in two formulations: two open, non-randomised phase 1/2 studies from Russia". The Lancet. 396 (10255): 887-897. doi:10.1016/s0140-6736(20)31866-3. ISSN 0140-6736. PMC 7471804 $2. PMID 32896291. 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. 
  17. ^ Holly Ellyatt (10 Eylül 2020). "Scientists question 'strange' data in Russian coronavirus vaccine trial after 'unlikely' patterns". CNBC. 29 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  18. ^ Logunov. "Safety and efficacy of an rAd26 and rAd5 vector-based heterologous prime-boost COVID-19 vaccine: an interim analysis of a randomised controlled phase 3 trial in Russia". The Lancet. doi:10.1016/S0140-6736(21)00234-8. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aşı (tıp)</span> belirli bir hastalığa karşı bağışıklık sağlamak için üretilen biyolojik ilaç

Aşı, belirli bir bulaşıcı veya malign hastalığa karşı aktif kazanılmış bağışıklık sağlayan biyolojik bir preparattır. Aşıların güvenliği ve etkinliği geniş çapta incelenmiş ve doğrulanmıştır. Bir aşı tipik olarak hastalığa neden olan bir mikroorganizmaya benzeyen bir ajan içerir ve genellikle mikrobun zayıflatılmış veya öldürülmüş formlarından, toksinlerinden veya yüzey proteinlerinden yapılır. Vücudun bağışıklık sistemi ajanı bir tehdit olarak tanır, yok eder ve bu sayede gelecekte karşılaşabileceği bu ajanla ilişkili mikroorganizmaları daha fazla tanır ve yok eder.

<span class="mw-page-title-main">Aşılama</span> hastalıklara karşı koruma için aşının uygulanması

Aşılama, bağışıklık sisteminin bir hastalığa karşı bağışıklık geliştirmesine yardımcı olmak için bir aşının uygulanmasıdır. Aşılar zayıflatılmış, canlı veya öldürülmüş halde bir mikroorganizma veya virüs ya da organizmadan alınan proteinler veya toksinler içerir. Vücudun adaptif bağışıklığını uyararak, bulaşıcı bir hastalıktan kaynaklanan hastalıkları önlemeye yardımcı olurlar. Bir nüfusun yeterince büyük bir yüzdesi aşılandığında, sürü bağışıklığı ortaya çıkar. Sürü bağışıklığı, bağışıklık sistemi baskılanmış - zayıflatılmış bir versiyonu bile kendilerine zarar vereceği için aşı olamayan - kişileri korur. Aşılamanın etkinliği geniş çapta incelenmiş ve doğrulanmıştır. Aşılama, bulaşıcı hastalıkların önlenmesinde en etkili yöntemdir; çiçek hastalığının dünya çapında ortadan kaldırılmasından ve çocuk felci ve tetanos gibi hastalıkların dünyanın büyük bir kısmından yok edilmesinden büyük ölçüde aşılama sayesinde sağlanan yaygın bağışıklık sorumludur. Bununla birlikte, Amerika'daki kızamık salgınları gibi bazı hastalıklarda, 2010'larda nispeten düşük aşılama oranları nedeniyle - kısmen aşı tereddütlerine atfedilen - artan vakalar görmüştür. Dünya Sağlık Örgütüne göre aşılama sayesinde yılda 3,5-5 milyon ölüm önlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19 aşısı</span> COVID-19 hastalığına karşı bağışıklık sağlamayı amaçlayan biyoteknoloji ürünü

COVID‑19 aşısı, COVID-19 hastalığına karşı kazanılmış bağışıklık sağlamayı amaçlayan bir biyoteknoloji ürünüdür.

Sputnik V ya da resmî kayıt adıyla Gam-COVID-Vac, Gamaleya Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Enstitüsü tarafından üretilen COVID-19 aşısı adayıdır. Aşı adayı, Rusya Sağlık Bakanlığı tarafından 11 Ağustos 2020'de duyuruldu. Soğuk Savaş dönemindeki uzay rekabetine atfen isimlendirilen aşı COVID-19'a karşı tescil edilen ilk aşıdır. 8 Ağustos 2020 itibarıyla, Gam-KOVİD-Vak aşı adayı hakkında güvenilir bilimsel bir rapor yayımlanmamıştır. Rus yetkililere göre iki aydan kısa bir süre insan deneklerde test edilen aşıyı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin duyurdu ve 20'den fazla ülkeden milyarlarca talep olduğu belirtildi.

<span class="mw-page-title-main">Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısı</span> Pfizer ile işbirliği içinde BioNTechten COVID-19a karşı mRNA aşısı

Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısı BioNTech ve Pfizer şirketlerinin iş birliğinde geliştirilen COVID-19 aşısı. Dünya Sağlık Örgütü tarafından sıkı düzenleyici kurumlar olarak tanımlanan kurumlardan acil kullanım onayı ve düzenli kullanım onayı alan ilk COVID-19 aşısıdır. Etkin maddesi tozinameran adıyla bilinmektedir.

Sinovac Biotech, 1993 yılında Weidong Yin tarafından kurulan ve bulaşıcı insan hastalıklarına karşı koruma sağlayan aşıların araştırılması, geliştirilmesi, üretimi ve satılmasına odaklanan bir biyofarmasötik şirketidir. Şirketin merkezi Pekin, Çin'dedir.

<span class="mw-page-title-main">CoronaVac</span> COVID-19a karşı Sinovac aşısı

CoronaVac, Çinli biyofarmasötik şirketi Sinovac tarafından geliştirilen inaktif bir COVID-19 aşısıdır. 2020'nin ortalarından itibaren Faz III klinik araştırmalarından geçmeye başlayan aşı, klinik sonuçlar açıklanarak Faz III aşamasını tamamlamıştır. 2 ile 8 derece sıcaklığında buzdolabında saklanabilmektedir.

Bu, profilaktik insan aşılarının geliştirilmesinin bir zaman çizelgesidir. Erken aşılar, geliştirme veya testin ilk yılına göre listelenebilir, ancak daha sonraki girişler genellikle aşının denemeleri tamamladığı ve piyasaya sürüldüğü yılı gösterir. Aşağıda listelenen hastalıklar için aşılar bulunmasına rağmen, dünya çapında sadece çiçek hastalığı ortadan kaldırılmıştır. Aşıyla önlenebilir diğer hastalıklar her yıl milyonlarca ölüme neden olmaya devam ediyor. Şu anda, çocuk felci ve kızamık, dünya çapında aktif şekilde ortadan kaldırılmaya çalışılan hastalıklardır.

<span class="mw-page-title-main">İnaktif aşı</span> bir hastalık patojeninin öldürülmüş bir halini kullanan aşı

İnaktif aşı, kültürde yetiştirilen ve daha sonra hastalık üretme kapasitesini yok etmek için öldürülen virüs partikülleri, bakteriler veya diğer patojenlerden oluşan bir aşıdır. Buna karşılık, canlı aşılar hâlâ canlı olan patojenleri kullanır. İnaktif aşılar için patojenler kontrollü koşullar altında yetiştirilir ve enfektiviteyi azaltmak ve böylece aşıdan kaynaklanan enfeksiyonu önlemek için bir araç olarak öldürülür.

<span class="mw-page-title-main">BBV152</span> COVID-19 aşı adayı

BBV152, Hindistan Tıbbi Araştırma Konseyi ile işbirliği içinde olan Bharat Biotech tarafından geliştirilen, inaktive edilmiş virüs bazlı bir COVID-19 aşısıdır.

<span class="mw-page-title-main">COVIran Bereket</span>

COVIran Barakat, İran devletine ait Shifa Pharmed Sanayi Grubu tarafından geliştirilen bir COVID-19 aşısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Oxford-AstraZeneca COVID-19 aşısı</span>

Vaxzevria adı altında satılan AstraZeneca COVID-19 aşısı Oxford Üniversitesi ve AstraZeneca tarafından geliştirilmiş bir COVID‑19 aşısıdır. Eski Adı : Azd1222

<span class="mw-page-title-main">Viral vektör aşısı</span> aşı türü

Bir viral vektör aşısı, alıcının konak hücrelerine istenilen antijenin genetik materyal kodlamasını sağlamak için bir viral vektör kullanan aşıdır. Nisan 2021 itibarıyla, en az bir ülkede altı viral vektör aşısı yetkilendirilmiştir. Bu aşılar dört COVID-19 aşısı ve iki ebola aşısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hatırlatma dozu</span> ilk uygulamadan sonra ekstra aşı uygulaması

Tıbbi terimlerle bir hatırlatma dozu, pekiştirme dozu, takviye dozu veya rapel bir aşının daha önceki (primer) bir dozdan sonra fazladan uygulanmasıdır. İlk bağışıklamadan sonra bir hatırlatma enjeksiyonu veya bir hatırlatma dozu, bağışıklık kazandırıcı antijene yeniden maruz kalmadır. Bu antijene karşı hafıza zamanla azaldıktan sonra, o antijene karşı bağışıklığı tekrar koruyucu seviyelere yükseltmesi amaçlanır. Örneğin, tetanoz aşısı hatırlatıcıları genellikle her 10 yılda bir önerilir; çünkü tetanoza özgü bellek hücreleri işlevlerini kaybeder veya apoptoza uğrar.

<span class="mw-page-title-main">COVAX-19</span>

COVAX-19, ticaret adıyla SpikoGen, İran ve Avustralya devletlerine ait Vaxine ve CinnaGen şirketleri tarafından geliştirilen bir COVID-19 aşısıdır. Spikogen alt ünite aşılardandır. Bu tip aşılarda, patojenin genomunun veya proteomunun, vücudun söz konusu patojene bağışıklık geliştirmesini sağlayacak parçalarının aşı olarak kullanılması söz konusudur. Aşının hayvanlar üzerindeki denemesi başarılıydı. COVAX-19 aşısı İran'da üçüncü doz olarak kullanılması onaylandı.

<span class="mw-page-title-main">PastoCovac</span>

PastoCovac, İran ve Küba'nın ortak COVID-19 aşısıdır. Bu aşı Küba Finlay Enstitüsü ile İran Pasteur Enstitüsü tarafından geliştirilmektedir. Aşı iki temel doz ve PastoCovac Plus adlı bir takviye dozundan oluşmaktadır. Soz konusu aşılar Küba'da Sobrana02 ve Sobrana adıyla üretmektedir. PastoCovac ve PastoCovac Plus, protein bazlı aşılarındandır. PastoCovac 29 Haziran 2021 tarihinde İran'da ve Ağustos 2021'de Küba'da acil kullanım onayı almıştır. Üstelik bu aşı 2 yaş üstü çocuklar için kullanılabilir. 2 Ocak 2022 tarihina kadar aşının 8 milyon dozu İran'ın sağlık bakanlığı'na sunuldu. İranlı ve Kübalı araştırmacılar aşıyı Omicron varyantına karşı da tasarlıyorlar. PastoCovac, iki ülkede üzerinde çalışılan tek İran aşısıdır ve İran, Küba, Nikaragua, Venezuela'da kullanım onayı almıştır. Aşının Gana ve Arjantin'de üretilmesi için planlar yapılmış. İran ve Küba arasındaki ortak işbirliği doğrultusunda, Sobrana aşısının üretimine etkili katılım nedeniyle İran Pasteur Enstitüsü Başkanı'na Küba Ulusal Ödülü verildi.

Jcovden markası altında satılan Janssen COVID‑19 aşısı, Hollanda'nın Leiden kentindeki Janssen Vaccines ve Belçikalı ana şirketi Janssen Pharmaceuticals tarafından geliştirilen bir COVID‑19 aşısıdır.

IIBR-100 olarak da bilinen BriLife, replikasyon yetkinliğine sahip bir rekombinant VSV viral vektörlü COVID-19 aşısı adayıdır. İsrail Biyolojik Araştırma Enstitüsü (IIBR) tarafından geliştirilmiştir. IIBR, klinik deneyleri tamamlamak ve aşıyı ticarileştirmek için ABD merkezli NRx Pharmaceuticals ile ortaklık kurmuştur. Hamsterlarda yapılan bir araştırma, aşının bir dozunun COVID-19'a karşı korumada güvenli ve etkili olduğunu öne sürmüştür.

Ebola aşıları, Ebola'yı önlemek için onaylanmış veya geliştirilmekte olan aşılardır. 2022 yılı itibarıyla yalnızca Zaire ebolavirüsüne karşı aşılar bulunmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri'nde onaylanan ilk aşı Aralık 2019'da rVSV-ZEBOV'du. Kivu Ebola salgınında yaygın olarak kullanılmıştı. 21. yüzyılın başlarında birçok aşı adayı, insan olmayan primatları üzerinden etkinlik gösterdi.

Homolog aşılama, daha önce uygulanan aşının aynısının uygulanmasını içerirken, heterolog aşılama farklı bir aşının uygulanmasını içerir.

"Heterolog birincil takviye bağışıklama, aynı veya örtüşen antijenik ekleri ifade eden iki farklı vektörün veya iletim sisteminin uygulanmasıdır."

"Etkili bir aşı genellikle birincil takviye şeklinde birden fazla kez bağışıklama gerektirir. Geleneksel olarak aynı aşılar homolog boost olarak birden fazla kez verilir. Yeni bulgular, birincil takviyenin aynı antijenleri içeren farklı aşı türleriyle yapılabileceğini göstermiştir. Birçok durumda bu tür heterolog birincil takviye, homolog birincil takviyeden daha immünojenik olabilir."