İçeriğe atla

Gamalı Fatma

Kontrol Edilmiş

Gamalı Fatma (Kamalı Fatma, Kamacı Fatma) (1885, Kaşoba - 1964), bir Kurtuluş Savaşı halk kahramanı.

Adana'nın Kaşoba köyündendir.[1] Çukurova'nın işgali üzerine Kuvâ-yi Milliye'ye katıldı. Çukurova'daki faaliyetlerinden sonra Batı cephesinde savaştı. Kendisine saldıran bir düşman askerini kamasıyla öldürmesinden sonra "Gamalı" unvanını aldı.[2] İstiklal madalyası sahibidir.

Yaşamı

1885 yılında Karaisalı'nın (günümüzde Çukurova ilçesine bağlı) Kaşoba köyünde doğdu.[3] İlk evliliğini genç yaşta yaptı. Eşini I. Dünya Savaşı öncesinde kaybetti.

I. Dünya Savaşı'ndan sonra Çukurova'nın Fransızlarca işgali ve Ermeni saldırıları başlayınca kendi köyünden İbo Osman Ağa'nın Kuvâ-yıi Milliye müfrezesine katıldı. Çetenin ilk başarısı, Kokarçeşme'de Ermeni çeteleri püskürtmekti. Belemedik-Hacıkırı arasında kalan bir yerde ırzına geçme teşebbüsünde bulunan bir düşman askerini koynunda sakladığı kama ile öldürdü. Bu olaydan sonra Gamalı (Kamalı) Fatma adıyla anılır oldu.

Gamalı Fatma, Milli mücadele sırasında vereme yakalanan oğlunu tedavi için İstanbul'a götürdü ve onu Kuvâ-yi Milliyecilere emanet ettikten sonra Kuva-yi Milliyeci kadınlarla birlikte Yunan Harbi'ne katıldı. Zaferin ardından köyüne döndü ve iyileşip köye dönen oğluna kavuştu; ancak oğlu yeniden hastalanarak öldü. Gamalı Fatma savaştan sonra yeniden evlendi ve yaşamına Kaşobası köyünde çiftçilik yaparak devam etti.[1]

Gamalı Fatma'nın kahramanlığı yıllar boyunca anlatılmış ve kendisi, İstiklal madalyası ile ödüllendirilmiştir. Gamalı Fatma, uzun yıllar Adana'nın düşman işgalinden kurtuluşunun kutlandığı 5 Ocak'taki Kurtuluş Törenlerine at sırtında, siyah şalvarı, gaması ve tüfeği ile katıldı. 1964 yılında öldü.

2018 yılında Adana'da, Çukurova ilçesinin Kurttepe mahallesinde bir parka anıtı dikildi. Anıtın açılışı, 8 Mart Kadınlar Günü'nde yapıldı.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Delikoca, Yusuf (29 Eylül 2015). "Gamalı Fatma". Karaisalihaber.net. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  2. ^ "Karaisalılı Kamalı Fatma Anıtı Açıldı". www.karaisalihaber.net. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  3. ^ Şavkili, Cengiz; Köseler, Oğuz (30 Nisan 2023). "Millî Mücadele'nin Çukurova Havalisinde Kadın ve Çocuklar". Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 20 (1): 258-276. doi:10.33437/ksusbd.1221086. ISSN 1304-8120. 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  4. ^ "Adana'ya "Kamalı Fatma" Anıtı". Milliyet. 11 Mart 2018. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Hacım</span>

Mehmet Hacım ya da Mütevellizade Hacımlı Mehmet Bey, Türk iş insanı.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Safa Özler</span>

İsmail Sefa Özler, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Reşat Kayalı</span>

Mehmet Reşat veya bilinen adıyla Reşat Bey, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">İstiklâl mahkemesi</span> Türk Kurtuluş Savaşı ve cumhuriyetin ilk yıllarında faaliyet gösteren özel mahkemeler

İstiklâl mahkemesi, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında ayaklanma çıkaran ve yağmaya girişenleri, bozguncuları, orduya ait silah ve mühimmatı çalanları, casusları, asker kaçaklarını ve bağımsızlık hareketini engelleme amacıyla propaganda yapanları yargılamak için, çıkarılan özel bir kanunla ilk olarak 18 Eylül 1920 tarihinde kurulan mahkemelerdir. İlk dönem İstiklâl Mahkemeleri, Ankara'daki hariç olmak üzere 17 Şubat 1921 tarihinde kapatıldı. İkinci dönem İstiklâl Mahkemeleri, çalışmalarına 30 Temmuz 1921'de başladı ve 1923'ün Ekim ayına dek faaliyetlerini sürdürdü. Üçüncü ve son dönem İstiklâl Mahkemeleri ise 1923 ile 1927 yılları arasında etkin oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ali Saip Ursavaş</span> Türk asker ve siyasetçi

Ali Saip Ursavaş, Türk asker ve siyasetçi.

Türk Kurtuluş Savaşı boyunca Anadolu’nun çeşitli yerlerinde birçok ayaklanmalar çıkmıştır. Bu ayaklanmaların bir bölümü, Anadolu topraklarının bir bölümü üzerinde yeni bir devlet kurmayı amaçlayan, diğer bölümü ise, saltanat ve hilâfete geleneksel ve dinsel bakımdan bağlı olanlarca çıkarılmış isyan hareketleridir. Hıyanet, kin ve taassubun yarattığı isyanların amacı; millî hareketi boğmaktır. Atatürk, öncelikle iç isyanların bastırılmasına, ülkede iç güvenliğin sağlanmasına son derece önem vermiştir. Bir yandan vatana ihanet yasası çıkarılırken, öbür yandan da iç isyanları bastırmada kullanılmak üzere Seyyar Jandarma Müfrezeleri kurulmuştur. Ayaklanmalar Millî Mücadele’nin neticelenmesini geciktirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kuvâ-yi Milliye</span> Mütareke döneminde direnişçi paramiliter gruplar

Kuvâ-yi Milliye, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'ndaki yenilgisini takiben Mütareke döneminde ortaya çıkan milis gruplarıdır. Kuvâ-yi Milliye, Kurtuluş Savaşı'nın ilk silahlı savunma kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Kaşoba, Çukurova</span> Çukurova, Adana, Türkiyede mahalle

Kaşoba, Adana ilinin Çukurova ilçesine bağlı bir mahalledir.

Dürrizade Abdullah Beyefendi, 1920 yılında İstanbul İngilizlerin işgali altındayken Osmanlı Devleti'nin şeyhülislamı.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Seher Erden</span> Türk Kurtuluş Savaşı milis komutanı

Fatma Seher Erden ya da soyadı kanunundan önceki takma adıyla Kara Fatma, Kurtuluş Savaşı kahramanı kadın askerdir.

<span class="mw-page-title-main">Bekir Sami Günsav</span>

Bekir Sami Günsav Çerkes asıllı Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Anzavur Paşa</span> Kuvâ-yi İnzibâtiye komutanı

Ançok Ahmed Anzavur Paşa, Kuvâ-yi Milliye hareketine karşı ayaklanma başlatmış eski bir Osmanlı jandarma subayı ve Kuvâ-yi İnzibâtiye kumandanı.

Yüzbaşı Hasan Tahsin Akıncı, Türk asker, bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Karboğazı Baskını</span>

Karboğazı Baskını, 27-28 Mayıs 1920 tarihlerinde, Türk Kurtuluş Savaşı esnasında Kuvâ-yi Milliye ile Fransızlar arasında Toros Dağları'nın eteğinde çıkan çatışma.

<span class="mw-page-title-main">Rüştü Akın (asker)</span> Türk asker

Rüştü Akın Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Çete Ayşe</span> Türk ulusal kahraman

Çete Ayşe, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Aydın'ın Yunan işgalinden kurtulmasında rol almış kuvâ-yı millîyeci.

Abdülgani Girici, Türk mücahit.

Balıkesir'in Kurtuluşu, Türk ordusunun Balıkesir'e girmesi ile 6 Eylül 1922 tarihinde, Balıkesir'in Yunan işgalinden kurtulması olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kılavuz Hatice</span>

Kılavuz Hatice veya Hatice Hatun (Gülekli Hatice), Milli mücadelede Adana ve yöresinde savaşan halk kahramanıdır.

<span class="mw-page-title-main">İbo Osman (Bekir Ağa)</span>

İbo Osman , Çukurova yöresinde gösterdiği başarılı silahlı mücadele ile bilinen Kuvayı milliyeci.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.