İçeriğe atla

Galiçya Özerklik Tüzüğü (1936)

Galiçya Özerklik Kanunu

Galiçya Özerklik Tüzüğü (1936), 1936 yılında Galiçya'nın İspanya bünyesinde özerklik kazanması için oluşturulan tüzük. İspanya Meclisinde oylamaya sunularak kabul edildi. İspanya İç Savaşı'nın (1936-1939) başlaması ile birlikte askıya alındı. Savaşı kazanan Frankocular tarafından tamamen yürürlükten kaldırıldı. Franco iktidarının sona ermesinden sonra 1981 yılında yeniden oluşturulan özerklik tüzüğüne emsal oldu.

Tarihi

Yirminci yüzyılın başlarında Galiçyalı siyasetçiler İspanya ile Galiçya arasındaki ilişkilere önem vermekteydiler. Onların fikrine göre Galiçya'nın özerkliği ileride bağımsızlığı getirecekti. İkinci İspanya Cumhuriyeti döneminde (1931-1939) bazı entelektüel insanlar, İspanya'da yaşayan diğer halklarla birlikte özerklikten yararlanabilmek için İspanya'yı federal devlete çevirmeyi teklif ettiler.[1] Bu fikirden ilham alınarak 1931 Aralık ayında Galiçya Partisi kuruldu. Eski Galiçya ve Modern Galiçya milliyetçiliği fikirlerinin yer aldığı kararları hazırladılar.

Belgenin hazırlanması

1931 yılında, İkinci İspanya Cumhuriyeti'nin kuruluşundan kısa bir süre sonra, Seminario de Estudos Galegos (Galiçya Araştırmaları Semineri) özerklik statüsü için erken taslak sundu. Bunlar şöyledir:

  1. Madde Galiçya, İspanya Federal Cumhuriyeti içinde özerk bir devlettir.
  2. Madde Galiçyaca: Devletin resmi dil Galiçyaca ve İspanyolcadır.
  3. Madde Galiçya toprakları A Coruña, Lugo, Pontevedra ve Ourense eski illerini kapsar.
  4. Madde Herhangi komşu bölge onların nüfusunun üçte ikisi tarafından onaylanması durumunda Galiçya'ya katılabilir (...)
  5. Madde Galiçya vatandaşlığı:
    1. a) Galiçya topraklarında Galiçyalı ebeveynlerden doğan herkes
    2. b) Yurt dışında doğmuş olsa bile, babası veya annesi Galiçyalı olan herkes(...)
    3. c) Galiçya'da ikamet eden herkes[2]

1932 yılında Santiago de Compostela valisi Raymundo Lopez Pol Galiçyalıları metin hakkında konuşmak için görüşmeye davet etti. İlk görüşme Kompostelada 3 Haziran'da yapıldı. Manuel Luqris, Alexander Bove ve Salvador Kabeza de Leon'dan oluşan değişiklik komitesi oluşturuldu. Tüzük 49 maddeden oluşuyor ve altı bölüme ayrılıyordu: 1) Giriş, 2) Bölgesel güçler, 3) Bölgenin potansiyeli, 4) Vergi ve gelir, 5) Genel ilkeler, 6) Geçici hazırlıklar. İspanya'nın federal devlete dönüşmesi halinde Galiçya da özerklik kazanacaktı.[3] Ülkenin resmi dilleri Galiçyaca ve İspanyolca dilleri olacaktı. Galiçya Başkanlığı görevinin kurulması planlanıyordu.[4]

Onayı

17-19 Aralık 1932 tarihlerinde son hazırlanan kararlar oylamaya sunuldu. Belediye temsilcilerinin %77'si, genel nüfusun ise %84,7'si "evet" dedi. Ancak siyasi istikrarsızlık tüzüğün İspanya hükûmeti tarafından tasdik edilmesini geciktirdi. Halk Cephesinin 1936 yılındaki zaferinden sonra da Galiçyalılar projelerinin projelerinin devamını getirmek istediler. Hatta bu amaçla birçok Galiçya Partisi üyesi Halk Cephesi partisine geçti. 1936 yılında yapılan son referandumda da kararlar olumlu görüş aldı.

Referandum 26 Temmuz 1936 yılında yapılmıştır. Nüfusun %74,56'sı (o dönem için büyük gösterge) referanduma katılmıştır. 993.351 kişi tüzüğe "evet", 6.161 kişi "hayır" demiştir.[5] 15 Temmuz 1936'da Galiçya Partisi Sekreteri Qomez Roman ve İspanya hükûmetinin üyesi Kastelao tüzüğü onayladı. Fakat iç savaş süreci geciktirdi. Cumhuriyet parlamentosu bu dönemde Katalonya'ya taşınmak zorunda kaldı. Son olarak, kararlar bir de 28 Şubat 1938'de tartışıldı. Resmi olarak 1945 yılında Meksika da tüzüğü inceleledi. Fakat bu sembolik bir jest idi ve Galiçya kurulmadı.

Mirası

Tüzük hayata geçirilmese de, gelecekte Galiçya'nın kurulması için önemli bir rol oynadı. 1977'de Francisco rejiminin sona ermesi, 1978 yılında yeni anayasanın kabul edilmesinin ardından 1981 yılında eski esasnamenin dayalı yeni kararları hazırlanmış, İspanya hükûmeti tarafından kabul edilmiştir. 1981 yılında Galiçya İspanya bünyesinde özerklik kazanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Castelao (1944): Sempre en Galiza, among others
  2. ^ A Autonomía galega (1846–1981), pp. 228–229, Consellería da Presidencia (Xunta de Galicia), Santiago de Compostela, 1986.
  3. ^ Hooper (1986)
  4. ^ Enciclopedia Galega Universal, Ir Indo Edicións.
  5. ^ According to Hooper (1986:246): "the turnout was almost 75 per cent and of those who voted more than 99 per cent voted 'yes'"

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Galiçya, İspanya</span> Ispanyada özerk bölge

Galisya ya da Galiçya, İspanya'da bulunan özerk bir bölgedir. Bölgenin yüzölçümü 29.574 km², nüfusu ise 2.738.000 kişidir. Başkenti Santiago de Compostela şehridir. 1981 yılında bu bölgeye özerklik verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyetler Birliğinin nüfus ve yüzölçümü bakımından en büyük ve kurucu cumhuriyeti

Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (RSFSC) (Rusça: Росси́йская Сове́тская Федерати́вная Социалисти́ческая Респу́блика; Rossiyskaya Sovetskaya Federativnaya Sotsialistiçeskaya Respublika), Sovyetler Birliği'nin nüfus ve yüzölçümü bakımından en büyük ve kurucu cumhuriyetidir.

<span class="mw-page-title-main">Santiago de Compostela</span> İspanyanın A Coruña ilinde belediye

Santiago de Compostela, İspanya'nın özerk bölgelerinden biri olan Galiçya'nın başkentidir. Kuzeybatıdaki A Coruña ili'ne bağlıdır ve 1997'ye kadar Galiçya bölgesi merkezi A Coruña şehri idi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Federasyonu</span> Federasyon

Bosna-Hersek Federasyonu (Federacija Bosne i Hercegovine, Федерација Босне и Херцеговине,

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Anayasası</span> 1982 yılından beri yürürlükte olan Türkiye Anayasası

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası veya resmî olmayan kullanımıyla 1982 Anayasası, Türkiye'nin 9 Kasım 1982'den bu yana geçerli olan anayasasıdır. 12 Eylül Darbesi sonrasında askerî yönetimin emriyle Danışma Meclisi tarafından hazırlanmış, 23 Eylül 1982 tarihinde Danışma Meclisi tarafından ve 18 Ekim 1982 tarihinde Millî Güvenlik Konseyi tarafından kabul edilmiştir. Devlet Başkanı Kenan Evren, Anayasa'nın ilk üç maddesinin "değiştirilemeyeceğini ve değiştirilmesinin teklif edilemeyeceğini" dördüncü madde olarak taslağa ekletmiştir. 7 Kasım 1982 Pazar günü yapılan halk oylaması sonucu yüzde 91,37 oranında kabul oyu ile kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya kısaca Abhazya ÖSSC, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı 1931'den 1996'ya kadar varlığını sürdürmüş özerk Sovyet sosyalist cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya bayrağı</span> Ulusal bayrak

İspanya bayrağı, İspanya Krallığı'nın resmi ulusal bayrağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya'nın dağılması</span>

Yugoslavya’nın dağılması, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Josip Broz Tito'nun ölümünden sonra artan etnik çekişmeler, ekonomik bunalım ve Doğu Avrupa'daki değişiklikler nedeniyle 1980'lerin sonlarından 2000'li yıllara kadar yaklaşık 20 yıl süren kanlı bir süreç sonunda yedi ayrı egemen ülkeye bölünmesidir.

<span class="mw-page-title-main">2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumu</span> Türkiyede yapılan altıncı halk oylaması

2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumu, Türkiye'de Anayasa'da yapılan birtakım değişikliklerin 12 Eylül 2010 tarihinde halk oylamasına sunulmasıdır. Yirmi altı maddelik bir değişikliği içeren paket, TBMM tarafından kabul edildikten sonra Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından referanduma sunuldu. Referandum sonucunda %57,88 evet ve %42,12 hayır oyu çıkarak anayasa değişiklikleri kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Mariano Rajoy</span>

Mariano Rajoy Brey, 2011'den 2018'e kadar İspanya Başbakanı olarak görev yapan ve güvensizlik oylamasıyla hükûmeti düşürülen İspanyol siyasetçidir. 5 Haziran 2018'de Halk Partisi liderliğinden istifa ettiğini açıkladı.

İsviçre Federal Anayasası, İsviçre'nin üçüncü ve şimdi geçerli olan anayasasıdır. Bu anayasa 26 kantondan oluşan İsviçre Konfederasyonunun hukuksal çerçevesini tanımlar, bireysel ve grup haklarını içeren temel bir belgedir. Ayrıca kantonlar ve konfederasyonun sorumluluklarını ve federal devlet kurumlarının nasıl oluşacağını belirler.

<span class="mw-page-title-main">Bask milliyetçiliği</span> Ulusal hareket

Bask milliyetçiliği, Baskların millet olduğunu ileri süren ve Bask kültürel birliğini savunan bir milliyetçilik türüdür. Son yıllarda, Bask milliyetçiliği, ayrılıkçı hareketler ile sıkı sıkıya bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Irmandades da Fala</span>

Irmandades da Fala, 1916-1936 yılları arasında faaliyet gösteren Galiçya milliyetçisi örgüt. Sadece Galiçyacayı kullanan Galiçya'daki ilk siyasi örgüttü.

Ramón Piñeiro, Galiçyalı yazar ve siyasetçi, Galiçyaca ve Galiçya milliyetçiliği üzerine çalışmalarıyla tanınır. 2009 yılında Galiçyaca Edebiyat Günü ile onurlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ayrılıkçılık</span> bir topluluğu bölme, birliği parçalama amacı, bölücülük

Ayrılıkçılık veya separasyonizm veya sesesyonizm ; herhangi bir kültürel, etnik, aşiretsel, dinî, ırksal grubun genel ülkeden sınırlarından ayrı bir otonom ya da özerklik talebini içeren terim. Günümüzde bazı devletlerin anayasaları bu ayrımların devletin ve toplumun temel esaslarını sarstığını iddia ederek ülkenin ulusal güvenliğine ciddi tehlike kaynağı kabul etmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu</span> Türkiyede yapılan yedinci halk oylaması

2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu, 16 Nisan 2017'de gerçekleşen halk oylamasıdır. Seçmenler, mevcut Türkiye Anayasası'nın 18 maddesi üzerindeki değişikliklerini oyladı. Hükûmetteki Adalet ve Kalkınma Partisi ve kurucularından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından desteklenen madde değişiklikleriyle ilgili tartışmalar uzun süre devam ettikten sonra muhalefetteki Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) desteğiyle birlikte meclisten geçerek halk oylaması kararı alındı. Değişiklik paketi, yürürlükteki parlamenter sistemin kaldırılarak yerine başkanlık sisteminin getirilmesini, başbakanlık makamının ortadan kaldırılmasını, meclisteki vekil sayısının 550'den 600'e çıkarılmasını ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun (HSYK) yapısında değişiklikler yapılmasını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gagavuzya tarihi</span>

Gagavuzya tarihi eskilere dayanmaktadır. 1906 yılında bir grup Gagavuz'un ayaklanması sonucu ortaya çıkan altı günlük de-facto bağımsız Komrat Cumhuriyeti dışında Gagavuzlar Rus İmparatorluğu (1812-1917), Romanya, Sovyetler Birliği ve Moldova tarafından yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Blas Infante</span>

Blas Infante Pérez de Vargas, bölgeci, federalist ve milliyetçi yönleriyle Endülüsçülüğün ideoloğu olarak tanınan İspanyol denemeci, noter ve politikacıydı. İspanya iç savaşının başında askeri darbeyle vuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Zyatkiv Anlaşması</span>

Zyatkiv Anlaşması, Batı Ukrayna Halk Cumhuriyetine (BUHC) bağlı Galiçya Ordusu ile Güney Rusya Silahlı Kuvvetleri arasında imzalanan ateşkes ve askeri ittifak anlaşmadır.

Franco İspanyası'nda devlet terörü İspanya İç Savaşı sonrasında iktidara gelmiş olan Francisco Franco önderliğindeki milliyetçilerin toplumsal hayata dair giriştiği katliam, yargısız infaz, tasfiye, tecavüz, sürgün gibi yasadışı uygulamaları anlatır. Rejim, iç savaştan mağlup çıkan İkinci Cumhuriyetçiler, aydınlar, komünistler, Protestanlar, eşcinseller, azınlıklar, Bask-Katalan milliyetçilerini hedef almıştır. Uygulamalar Katolik Kilisesi tarafından onaylanmış, Guardia Civil adlı yasal kolluk kuvvetleri ve Falanjist milisler tarafından uygulanmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.