İçeriğe atla

Galeazzo Ciano

Gian Galeazzo Ciano (d. 18 Mart 1903, Livorno - ö. 11 Ocak 1944, Verona), İtalya Krallığı'nın Dışişleri bakanı ve Benito Mussolini'nin damadı. Faşist İtalya'nın kilit isimlerindendi.[1]

Galeazzo Ciano
İtalya Dışişleri Bakanı
Görev süresi
9 Haziran 1936 - 6 Şubat 1943
Başbakan Benito Mussolini
Yerine geldiğiBenito Mussolini
Yerine gelenBenito Mussolini
İtalya Basın ve Propaganda Bakanı
Görev süresi
23 Haziran 1935 - 5 Eylül 1935
Başbakan Benito Mussolini
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenDino Alfieri
Kişisel bilgiler
Doğum 18 Mart 1903(1903-03-18)
Livorno, Toskana, İtalya
Ölüm 11 Ocak 1944 (40 yaşında)
Verona, İtalyan Sosyal Cumhuriyeti
Partisi Ulusal Faşist Parti
Evlilik(ler) Edda Mussolini
İlişkiler Costanzo Ciano (baba)
Carolina Pini (anne)
Çocuk(lar) Fabrizio
Raimonda
Marzio
Bitirdiği okul Roma La Sapienza Üniversitesi
Mesleği Diplomat, siyasetçi
Dini Roma Katoliği

Yaşamı

18 Mart 1903‘te Birinci Dünya Savaş'ında Donanma kumandanı, ulaştırma bakanı, meclis başkanı ve kont olan Amiral Costanzo Ciano ve eşi Carolina Pini'nin oğlu olarak Livorno'da dünyaya geldi. Roma Üniversitesi‘nde hukuk eğitimi almasının ardından Roma'daki bir gazetede kısa bir süre drama ve sanat eleştirmenliği yaptı. 1925 yılında Dışişleri Bakanlığı'nın hizmetine girdi. Rio de Janeiro, Pekin ve Vatikan‘da görev yaptı. 24 Nisan 1930'da Benito Mussolini'nin kızı Edda'yla evlendi. Çiftin Raimonda isimli bir kızları ve Fabrizio ile Marzio isimli iki oğulları oldu. Şangay başkonsolosu olarak vazife yaptığı kısa bir sürenin ardından 1935 Haziran'ında Basın ve Propaganda Bakanı oldu. Aynı yıl, İtalya'nın Etiopya'yı istilası sırasında gönüllü olarak katıldığı İtalyan Hava Kuvvetleri Regia Aeronautica'da bombardıman filosu Komutanlığına atandı. Bu görevi sırasında Mareşal Badoglio'dan cesaret madalyası aldı. 1936 yılında, 33 yaşındayken Dışişleri Bakanı oldu. 5 Şubat 1943'te kabinenin geri kalanı ile birlikte görevden alınmasının ardından Roma'nın Vatikan Büyükelçiliği'ne atandı. 1943 yılında Müttefik Devletleri'nin Sicilya adasına çıkartma yapmaları üzerine Yüksek Faşist Konsey'de Mussolini'nin görevden alınması lehine oy kullandı. Oylamada 19'a 7 karşı oyla İtalya Kralı tarafından Mussolini‘nin görevine son verildi ve tutuklandı. Bu oylamada esas önemli nokta; damadı olarak kendisi de kayınpederi olan Mussolini'ye karşı oy kullandı. Ciano, kayınpederinin devrilmesinden sonra yeni İtalya hükûmeti tarafından görevinden alındı. Ciano, Edda ve üç çocuğu 28 Ağustos 1943'te yeni İtalyan hükûmeti tarafından tutuklanma korkusuyla Almanya'ya kaçtı, ancak Almanlar onu Mussolini'nin yönetimine teslim etti. Daha sonra resmi olarak ihanet suçlamasıyla tutuklandı. Alman ve Faşist baskısı altında Mussolini, yargılanmadan ve suçlu bulunmadan önce Ciano'yu hapse attırdı, vatana ihanetten yargılandı. Kuzey İtalya'daki Alman kukla devleti İtalya Sosyal Cumhuriyeti'ne bağlı Verona'da 11 Ocak 1944'te tarihinde, Mussolini'nin görevden alınmasına oy veren 4 diğer kişi ile birlikte (Emilio De Bono, Luciano Gottardi, Giovanni Marinelli ve Carlo Pareschi) kurşuna dizildi.

Kont Galeazzo Ciano’nun Günlükleri

Kont Galeazzo Ciano II. Dünya Savaşı sırasında ve öncesinde bulunduğu makamı dolayısıyla etkin rolü ve yaşamı vardı. Bu dönemlerde düzenli olarak siyasi günlükler tutmuştur. Günlükler yaşadığı dönemin siyasi arka planına ışık tutarken takındığı tavrı kendi ifadeleriyle not düşmüştü. Günlüklerin yayınlanmasını sağlayan kişi eşi Edda'dır.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Galeazzo Ciano, conte di Cortellazzo | Italian diplomat | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022. 
  2. ^ Türkçe’de mevcut olan çevirileri: Kont Galeazzo Ciano - Savaş Günlükleri 1939-1943 (çeviren: Selçuk Uygur - Kronik Kitap, 2017)
Siyasi görevi
Önce gelen:
Benito Mussolini
İtalya Dışişleri Bakanı
1936-1943
Sonra gelen:
Benito Mussolini
Önce gelen:
Yeni makam
İtalya Basın ve Propaganda Bakanı
1935
Sonra gelen:
Dino Alfieri


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Benito Mussolini</span> İtalya diktatörü (1922–1945)

Benito Amilcare Andrea Mussolini, Ulusal Faşist Parti'nin lideri olan İtalyan politikacı ve gazeteci. Kendini faşist olarak tanımlayan Mussolini, iktidara geldikten sonra Duce (Lider) olarak tanındı. Mussolini, faşizm ideolojisinin ilk örneği olan İtalyan faşizminin kurucusudur, bu sebepten dolayı faşizmin kurucusu olarak da kabul edilmektedir. 31 Ekim 1922 ve 25 Temmuz 1943 tarihleri arasında İtalya Krallığı'nın başbakanı, 23 Eylül 1943 ve 25 Nisan 1945 tarihleri arasında ise İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin Ducesi olarak görev yaptı. II. Dünya Savaşı öncesinde ve savaş sırasında İtalyan siyasetinde önemli bir rol oynadı. Nisan 1945'te, Luftwaffe miğferi takıp bir Nazi konvoyu ile İsviçre'ye kaçmaya çalışırken, komünist İtalyan partizanlar tarafından fark edildi ve sevgilisi ile beraber kurşuna dizilerek infaz edildi. Ayrıca; Adolf Hitler, Francisco Franco ve António de Oliveira Salazar gibi aşırı sağ totaliter yöneticilere de ilham vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Faşist Parti</span> İtalyan politik partisi

Ulusal Faşist Parti, Benito Mussolini'nin faşizmin politik ifadesi olarak 9 Kasım 1921 tarihinde Roma'da kurduğu siyâsî parti. Faşizmi bu zamandan önce Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı isimli teşkilata bağlı Fasci olarak bilinen gruplar temsil ediyordu. Partinin temel politikaları, milliyetçilik, vatanseverlik, cumhuriyetçilik, korporatizm ve popülizm üzerine kuruluydu. Cumhuriyetçi Faşist Parti ile birlikte şu anda İtalya'da anayasa tarafından yeniden kurulması yasaklanan iki partiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Dino Grandi</span> İtalyan Devlet Adamı.

Dino Grandi Mordano kontu, Benito Mussolini'nin devrilmesinde önemli rol oynamış, Büyük Faşizm Konseyi üyesi faşist İtalyan devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">III. Vittorio Emanuele</span> 1900-1946 yılları arasında İtalyanın kralı

III. Vittorio Emanuele, 1900-1946 arasında İtalya kralı.

<span class="mw-page-title-main">Rodolfo Graziani</span>

Rodolfo Graziani, Benito Mussolini'ye bağlılığıyla tanınan İtalyan mareşal ve siyasetçidir.

Laterano Antlaşması, 1929 Laterano Paktı olarak da bilinir, İtalya'yla Vatikan arasında imzalanan antlaşmadır. İtalyan hükûmeti adına Benito Mussolini'nin, Papalık adına da Dışişleri Bakanı Kardinal Pietro Gasparri'nin imzaladığı antlaşma, 1948 İtalyan Anayasası'yla da onaylanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan Sosyal Cumhuriyeti</span> Kuzey İtalyadaki eski Nazi kukla devleti

İtalyan Sosyal Cumhuriyeti, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın desteği ile kurulmuş, İtalya'nın kuzeyindeki eski kukla devlettir. 1943-1945 yılları arasında varlığını sürdürmüştür. Kurucusu ve yöneticisi Benito Mussolini'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ferruccio Parri</span>

Ferruccio Parri, 1945 yılında birkaç ay için İtalya'nın 43. Başbakanı olarak görev yapmış bir İtalyan Partizan ve politikacı. Direniş sırasında Maurizio olarak biliniyordu.

İtalyan faşizmi, Ulusal Faşist Parti'nin 1922 ile 1943 yıllarında içerisinde yönettiği İtalya Krallığı'nda, 1943 ile 1945 yılları arasında ise İtalya'nın kuzeyinde kurulan İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin resmî ideolojisi olarak uygulanmış yönetim sistemidir. "İtalyan faşizmi" kavramı, Benito Mussolini'nin kurucusu olduğu faşizmin İtalya'da uygulandığı dönemi tanımlayıp nazizm, falanjizm ve daha pek çok faşist hareketten ayırmak için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı</span>

Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı, 1919 yılında Benito Mussolini tarafından kurulmuş siyasi teşkilat. 1921 yılında ardılı olarak Ulusal Faşist Parti kurulmuştu. Teşkilatın merkezi Milano şehriydi.

<span class="mw-page-title-main">Rachele Mussolini</span> Mussolininin metresi ve dul eşi

Rachele Guidi İtalyan diktatör Benito Mussolini'nin metresi ve dul eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Pietro Nenni</span> İtalyan sosyalist siyasetçi

Pietro Nenni, İtalyan sosyalist siyasetçi. Eski dışişleri bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Ugo Cavallero</span>

Ugo Cavallero İtalyan asker.

<span class="mw-page-title-main">Emilio De Bono</span>

Emilio De Bono, İtalyan Mareşal ve Faşist Büyük Konsey üyesi. Trablusgarp Savaşı, I. Dünya Savaşı ve İkinci İtalya-Habeşistan Savaşı'nda görev aldı.

<span class="mw-page-title-main">Benito Mussolini'nin ölümü</span> Mussolininin ölüm olayı

Benito Mussolini'nin ölümü, görevden alınan İtalyan faşist diktatörü, 28 Nisan 1945'te, Avrupa'da II. Dünya Savaşı'nın son günlerinde, İtalya'nın kuzeyindeki küçük Giulino di Mezzegra köyünde bir İtalyan partizan tarafından infaz edildiğinde meydana gelen bir olaydır. Olayların genel kabul gören versiyonu, Mussolini'nin "Albay Valerio" nun takma adını kullanan komünist partizan Walter Audisio tarafından vurulmasıdır. Bununla birlikte, savaşın sona ermesinden bu yana, Mussolini'nin ölüm koşulları ve katilinin kimliği, İtalya'da devam eden kafa karışıklığı, anlaşmazlık ve tartışmaların konusu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Facta</span>

Luigi Facta İtalyan siyasetçi ve gazeteci. Roma'ya Yürüyüş ve Benito Mussolini diktatörlüğünden önceki son İtalya Başbakanıydı.

İtalya'da faşizmin sona ermesi veya 25 Temmuz Olayı 1943 yılının bahar aylarında başlayarak birbirinden bağımsız iki ayrı koldan Kont Dino Grandi ve Kral III. Vittorio Emanuele tarafından yürütülen, sonuçta da 24-25 Temmuz 1943 tarihli Büyük Faşizm Konseyi toplantısında Başbakan Benito Mussolini'nin güvensizlik oyu alarak görevden alınmasıdır. Kararın ardından Mussolini hapse atılmış, yeni bir hükûmet kurulmuş ve İtalya Krallığı'nda 21 yıl süren İtalyan faşizmi sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Faşizm Konseyi</span>

Büyük Faşizm Konseyi, Benito Mussolini liderliğindeki Faşist İtalya'da iktidarı elinde tutan en yüksek organdı. Ulusal Faşist Parti bünyesinde bir organ olarak 1923 yılında kurulmuş, sonrasında 9 Aralık 1928 itibarıyla devlet kurumu haline gelmişti. Konsey, İtalyan hükûmetlerinin toplandığı Roma'daki Palazzo Venezia'da toplanırdı. II. Dünya Savaşı sürmekteyken 25 Temmuz 1943 günü gerçekleşen Konsey toplantısında Mussolini iktidarının aldığı güvensizlik oyu sonucu İtalya'da faşizmin sona ermesi üzerine konseyin varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Faşist İtalya (1922-1943)</span> İtalya Krallığının faşist yönetim altında olduğu dönem

Faşist İtalya (1922-1943) Benito Mussolini'nin İtalya Krallığı Başbakanı olduğu 1922-1943 yılları arasında Ulusal Faşist Parti iktidarı altındaki dönemi anlatır. Totaliter bir rejim kuran İtalyan faşizmi ekonomik kalkınma modeli benimsemişse de siyasal muhalefeti ortadan tamamen kaldıracak hamlelerde bulunmuş, geleneksel muhafazakâr değer yargılarını savunmuş Katolik Kilisesi'yle yakın işbirliği yapmıştır. Çeşitli farklı dönemlerden geçen rejim özellikle gerçekleştirdiği emperyalist hamlelerle II. İtalya-Habeşistan Savaşını çıkarmış, Milletler Cemiyeti'nden atılmıştır. Ayrıca Sovyetler Birliği'nde karşı Çelik Pakt'a katılmış, II. Dünya Savaşı'na gidişi hızlandıran hamlelerde bulunmuştur. Dahil olduğu Mihver Devletlerinin II. Dünya Savaşı'nda mağlup olması sürecinde alaşağı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Carlo Sforza</span> İtalyan siyasetçi (1872-1952)

Kont Carlo Sforza, İtalyan diplomat ve faşizm karşıtı bir politikacı.