İçeriğe atla

Galba

Galba
Augustus
6. Roma imparatoru
Hüküm süresi8 Haziran 68 – 15 Ocak 69
Önce gelenNero
Sonra gelenOtho
DoğumMÖ 24 Aralık 3
Terracina yakınları
Ölüm15 Ocak 69
Roma
Tam adı
Servius Sulpicius Galba
BabasıServius Sulpicius Galba
AnnesiMummia Achaica

Servius Sulpicius Galba (MÖ 24 Aralık 3 – 15 Ocak 69), 8 Haziran 68-15 Ocak 69 yılları arasında hüküm sürmüş, Neron'nun intiharının ardından tahta çıkmış, Dört İmparator Yılı'nın ilk imparatoru.

Gönençli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiş, MS'nin ilk yarısı boyunca Gallia Aquitania, Germania Superior ve Africa eyaletleri olmak üzere, prateor, konsül ve vali (Propraetor veya proconsul) olarak defalarca kez görev yapmıştır. Claudius hükümdarlığının ikinci yarısında emekli olmuş fakat Neron'un iktidarı sırasında Hispanya valisi olarak tayin edilmiştir. Vindex'in çıkardığı isyan ve Neron'un intiharını kendi lehine kullanarak Praetorian muhafızlarının da desteğiyle tahta oturmuştur.

Kökeni ve Yükselişi

Servius Sulpicius Galba olarak, Suetonius'un tabiriyle "Fundi'ye doğru giderken solda" Terracina yakınlarında doğdu.

Baba tarafından dedesi ve (" eğitimi bulunduğu yere göre daha seçkin — praetor derecesinin ötesine ilerleyemeyen" ve " büyük ve özenli tarih kitabı yayınlayan", Suetonius'a dayandırılarak), yükselişini önceden gören "Servius Sulpicius Galba"'nın soyundan gelir.[1] Galba'nın babası, boyu kısa, sırtı kambur ve vasat bir konuşmacı olduğu halde Konsüllüğe seçildi ama mahkeme kürsüsünde oldukça çalışkandı. Annesi Mummia Achaica, Catulus'un torunu ve Lucius Mummius Achaicus'un torununun kızıdır. Sadece bir çocukları daha vardı, Gaius adında Galba'dan daha yaşlı, servetinin büyük bölümünü çar çur ettiği için Roma'dan kaçan ve kendi döneminde eyaletinden arazi almasına izin vermeyen Tiberius'a suikaste teşebbüs eden bir kardeşi vardı. Babasının 2. karısı Livia Ocellina tarafından evlat edinildi ve imparator olana kadar adı Lucius Livius Ocella olarak kaldı.

Soylu bir aileden geliyordu ve çok zengindi ama doğumla ya da evlatlık edinilmeyle önceki 6 İmparator ile herhangi bir bağı yoktu. Gençliğinde dikkate değer yetenekleriyle saygı gördü ve söylendiğine göre her iki imparator Augustus ve Tiberius gelecekteki şöhretini tahmin etmişlerdi. (Tacitus, Annals, vi. 20; Suet. Galba, 4 26 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.).

20'de Praetor ve 33'te Konsül oldu, askeri yetenekleri, otoritesi ve tarafsızlığı ile Galya, Cermanya, Afrika ve İspanya eyaletlerinde çok ünlendi. Caligula'nın ölümünde, arkadaşlarının İmparatorluk için çaba harcama davetini reddetti ve sadakâtla Claudius'a hizmet etti. Nero'nun saltanatını ilk yarısında İmparator tarafından kendisine 61'de Hispania Tarraconensis eyaleti ihsan edilene kadar emekliye ayrıldı.

68 baharında, Galba Nero'nun kendisini öldürtme niyetini ve Julius Vindex'in Galya'daki isyanını öğrendi. Önce Vindex örneğini takip etmeye meyilliydi ama bozgun ve ölüm'den ikincisi tereddütünü arttırdı. Haberlere göre Praetorian Prefect'i Nymphidius Sabinus Galba'nın ruhunu canlandırmak için destek olmuştu. Şimdiye kadar kendini sadece Roma Senatosu'nun legate'si ve Romalı olarak çağırmaya cüret etmişti; Nero suikastının ardından Sezar unvanını aldı ve doğruca Roma'ya hareket etti.

Nero'nun ölümünün ardından, Nymphidius Sabinus, Galba'nın gelişinden önce onu yakalamak için güç aradı ama Praetorian Muhafızların sadakâtını kazanamadı ve akabinde öldürüldü. Galba'nın Ekimde şehre yaklaşması üzerine, Galba askerlerin bahşiş taleplerini dinledi ve onlardan birçoğunu öldürerek cevap verdi.

Yönetimi ve Düşüşü

Kısa saltanatında Galba'nın ilgilendiği ilk şey devletin mali yapısını düzeltmekti ve bunu sonlandırmak için birçok popüler olmayan yöntem üstlenmek zorunda kaldı, en tehlikeli olanı da kendi adına Praetorian'lara söz verilmiş olan ödülü reddetmesiydi. Galba, askerlerin sadakâtları için rüşvet almak istemeleri fikrini küçümsedi. İlaveten pintiliği ve ihtişam ve teşhir'den hoşlanmayışı ile ayak takımının nefretini kazandı. İlerlemiş yaşı gücünü tüketiyordu ve tamamen gözdelerinin eline düştü. Bunların üçü de, Galba'nın Konsül arkadaşı Titus Vinius, Praetorian muhafızların komutanı Cornelius Laco ve Galba'nın azledilmiş kölesi (freedman) Icelus Marcianus, söylendiğine göre imparatorluğu perde arkasından yönetiyorlardı. Bu üçlü Galba üzerindeki etkileri nedeniyle "üç pedagoglar" olarak adlandırılıyorlardı. Tüm bunlar yeni imparatorun popülaritesini tüketiyordu.

1 Ocak 69'da Germania Superior daki iki lejyon Galba'ya sadakât için yemin etmeyi reddettiler ve heykelini devirdiler, yeni imparator seçimi talebinde bulundular; sonraki gün Germania Inferior askerleri isyan ettiler ve kendi kendilerine imparatorun kim olması gerektiği hakkında karar aldılar ve sonunda eyalet valisi Vitellius'u İmparator ilan ettiler. Bu isyanın patlak vermesi, Galba'yı düşen popülaritesi ve genel hoşnutsuzluk hakkında haberdar etti. Yükselen fırtınayı kontrol edebilmek için L. Calpurnius Piso'yu yardımcısı ve halefi olarak evlatlık edindi. Halk halef seçimini bir korku göstergesi olarak algıladı ve Praetorians kızdılar çünkü bahşişleri gelmeyecekti.

M. Salvius Otho, Lusitania valisi ve Galba'nın en eski destekçisi, kendi yerine Pisonun seçilmesine içerledi, hoşnutsuz Praetorian'larla iletişime geçti ve onlar tarafından İmparator olarak kabul edildi. Galba, önce isyancılarla konuşmayı denedi — o kadar zayıftı ki sedye ile taşındı— bir süvari birliği ile buluştu Lacus Curtius yakınlarında boğazı kesilerek öldürüldü. Hemen ardından Piso da öldürüldü. Plutarch'a göre, son anlarında Galba boynunu uzatarak "Vur!, eğer Romalılar için iyi olacaksa" dedi.

Otho'dan lütuf ve ödül alabilme umudu ile Galba'yı öldürmek için yaklaşık 120 kişi gönüllü oldu. İsimlerinin bir listesi Otho'nun ardından imparator olan Vitellius'un eline geçti ve listedekilerin tümü tek tek idam edildi.

Eyalet valiliğinin son zamanların da Galba, tembel ve duygusuzdu ama, bu diğerlerine göre bir arzu olarak Nero'nun dikkatini çekmedi ya da artan yaşının getirdiği bir zayıflıktı. Tacitus'a göre "eğer asla İmparator olmasaydı herkes onun imparatorluğa layık olduğunu söyleyecekti." ("omnium consensu capax imperii nisi imperasset").

Kaynakça

  1. ^ "Suetonius, 4". 26 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2007. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Galba ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Birincil Kaynaklar

İkincil Kaynaklar

Siyasi görevi
Önce gelen:
Nero
Roma imparatoru
68 - 69 		Sonra gelen:
Otho

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Neron</span> 5. Roma imparatoru (s. 54–68)

Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus, esas adı Lucius Domitius Ahenobarbus olan ve aynı zamanda Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus olarak da bilinen, Julio-Claudian Hanedanı'nın beşinci ve son Roma imparatoru. Nero, büyük amcası Claudius tarafından tahtın vârisi olarak evlatlık edinilmiştir. Nero Claudius Caesar Drusus olarak, İmparator Claudius'un ölümünün ardından, 13 Ekim 54'te Roma tahtına oturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Vitellius</span> Roma İmparatoru (15-69)

Aulus Vitellius Germanicus, Dört İmparator Yılı olarak bilinen MS 69 yılında 17 Nisan'dan aynı yılın 22 Aralık tarihine kadar görev yapan Roma imparatorudur. Lucius Vitellius'un oğlu olup Sextilia ile evlidir ve Genç Lucius Vitellius adında bir kardeşi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Nerva</span> Roma imparatoru

Marcus Cocceius Nerva. 96 - 98 arası Roma imparatoru. Halefini aile bağlarına göre değil, kapasitesi ve potansiyeline göre seçen ilk Roma imparatorudur. Bu uygulama Beş İyi İmparator'u diğerlerinden ayıran bir çizgi olmuştur. Kısa hükümdarlık süresince Nerva, devletin iç işleriyle ilgilenmiş ve artan mali yükü hafifletmeye çalışmıştır. Domitianus dönemindeki müsriflik Nerva döneminde yerini tutumluluğa bırakmıştır. Kariyeri boyunca ihtiyatlı davranan Nerva, sağduyulu ve dengeleme ustası olmasıyla ün kazanmıştır. Başa geçmesiyle bambaşka bir halef krizi ortaya çıkmıştır. Selefleriyle doğrudan kan-bağı bulunmayan Nerva, tahta geçtiğinde oldukça yaşlıydı ve çocuğu bulunmamaktaydı. Askeri kökenden gelmeyen Nerva için orduyu kontrol altında tutmakta oldukça zordu. Preator Muhafızları’nın ayaklanması ise imparatorun karizmasını olumsuz yönde etkilemişti. Ölümünden önce Traianus'u halefi olarak seçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Otho</span>

Marcus Salvius Otho. 15 Ocak - 16 Nisan 69 arası Roma imparatoru, Dört İmparator Yılı'nın ikinci imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Titus (Roma imparatoru)</span>

Titus Flavius Vespasianus, Titus adıyla da bilinen Flavius Hanedanı mensubu, Roma imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">Vespasianus</span>

Imperator Caesar Vespasianus Augustus, Asıl adı Titus Flavius Vespasianus olan, 69 - 79 yılları arasında tahta çıkmış Roma imparatoru. Vespasian, etkili ancak kısa ömürlü bir hanedan olan ve yerine geçen oğulları Titus ve Domitian'ında dahil olduğu Flavian Hanedanı'nın kurucusudur. İmparatorluğa, gürültülü Dört İmparator Yılı'nın sonunda yükseldi. Vespasian'ın yönetiminde Julio-Claudian Hanedanı'nın sona ermesinden sonra en bilinen reform, Yahudiler'e karşı savaş ve Colosseum'un yapımına başlanılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Caligula</span> Roma İmparatorluğunun üçüncü imparatoru

Gaius Julius Caesar Augustus Germanicus, daha çok Caligula takma adı ile bilinen, 37 - 41 yılları arasında görev yapmış, Julio-Claudian Hanedanı mensubu ve Roma İmparatorluğu'nun üçüncü imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Poppea Sabina</span>

Poppaea Sabina, Roma İmparatoriçesi ve Roma İmparatoru Nero'nun ikinci karısı. Antik dönem tarihçileri onun güzelliğinden ayrı olarak birkaç iyi özelliğini aktarırlar ve imparatoriçe olmak için yaptığı entrikalara odaklanırlar. Binbeşyüz yıl sonra, Claudio Monteverdi son operası olan L'incoronazione di Poppeada, onu daha olumlu bir yönden, imparatorla olan aşkıyla vurgular.

Dört İmparator Yılı, adını 69 yılında birbiri ardınca Roma İmparatorluğu tahtına çıkan Galba, Otho, Vitellius ve Vespasian adlı imparatorlardan alır.

<span class="mw-page-title-main">Suetonius</span> Romanın en dikkat çeken tarihçisi ve biyografi yazarı

Gaius Suetonius Tranquillus, yaygın adıyla Suetonius, erken Roma İmparatorluk döneminde yaşamış Romalı tarihçiydi. Suetonius'un günümüze ulaşan en önemli eseri, Julius Caesar'dan Domitianus'a kadar 12 Roma hükümdarının biyografilerinden oluşan De vita Caesarum eseridir. Suetonius'un diğer eserleri Roma'da günlük yaşam, siyaset, hitabet ve şairler, tarihçiler ve gramerciler gibi ünlü yazarların yaşamlarını konu almaktadır. Bu kitaplardan bazıları kısmen günümüze ulaşabilmiş olsa da, büyük kısmı kaybolmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Statilia Messalina</span>

Statilia Messalina Roma İmparatoru Nero'nun üçüncü karısı ve Roma İmparatoriçesi olan Roma'lı patrician kadın.

Gaius Nymphidius Sabinus ya da Nymphidius Sabinus, 65 yılından 68 yılına kadar Roma İmparatoru Nero'nun Praetorian muhafızlarının Prefect'liğini yapmış olan Roma'lı asker. Bu görevi önceki prefect Faenius Rufus'la yer değiştirerek Gaius Ophonius Tigellinus ile birlikte üstlenmiştir. 60'lı yılların ortasına doğru Nero'nun popülaritesinin azalmasına bağlı olarak ortaya çıkan isyanlar, sonunda imparatorun devrilerek 68 yılında ölümüyle sonuçlandı. Nymphidius, Nero'ya karşı düzenlenen nihai komplonun içinde bulunmuş, askerleri İmparatoru yalnız bırakmaya ikna etmiş ancak kendisini imparator ilan etmeye kalkınca kendi askerleri tarafından öldürülmüştür.

Publius Petronius Turpilianus, Romalı politikacı ve general.

Pisonia Tertibi, Gaius Calpurnius Piso tarafından 65 yılında Roma İmparatoru Neron'a karşı gerçekleştirilen ve onun saltanatında gerçek bir kırılma noktası olarak gösterilen tertip.

Cluvius Rufus Romalı bir senatör, vali ve tarihçiydi. Tacitus, Suetonius, Josephus ve Plutarkhos kendisinden çeşitli vesilelerle bahsederler. Caligula'nın hükümdarlığı sırasında Josephus kendisini korkonsüler saygınlığa sahip bir senatör olarak tarif eder. Caligula'yı öldürmeye yönelik komplonun içinde yer aldığı bilinmekle birlikte ne dereceye kadar işin içinde olduğu bilinmemektedir. Nero'nun hükümdarlığının başlarında Nero'nun yakın çevresindekilerin çoğunu tanıyan eski bir konsüldü. Ayrıca Nero'nun son dönemlerinde ve dört imparator yılında İspanya valisiydi. Tacitus kendisi için "İspanya sivi yaşamda her türlü başarıyı elde etmiş, belagat sahibi ama savaş hakkında hiçbir tecrübesi olmayan Cluvius Rufus'un kontrolündeydi" diye yazmıştır. Cluvius'un Vitellius'un hükümdarlığı sırasında senatörleri imparatordan daha fazla güç talep etmeye yönelttiğinden bahsedilir.

Lucius Virginius Rufus (15-97), Comum yakınlarında doğan ve üç kez Konsüllük yapmış olan Romalı vatansever ve asker.

Gaius Iulius Vindex, İmparator Claudius tarafından senetör statüsü verilmiş olan Aquitanialı soylu bir Galya ailesinden gelen, Roma İmparatorluğu eyaleti Gallia Lugdunensis valisi. 67 ya da 68 başlarında, Roma İmparatoru Nero'nun vergi politikalarına karşı ayaklanmıştır. Tarihçi Cassius Dio'ya göre, Vindex "güçlü bir vücuda ve keskin bir zekaya sahipti, muharebe konusunda yetenekli ve herhangi bir büyük girişim için gözüpekti; ve ayrıca özgürlüğü çok düşkündü ve büyük emelleri vardı.". İsyanına destek sağlayabilmek, müttefiki olan Hispania Tarraconensis valisi Galba'yı yeni imparator olarak ilan etti. Vindex, Germania Superior eyaleti valisi Lucius Virginius Rufus tarafından Vesontio yakınlarındaki bir savaşta yenildi ve öldürüldü.

Gaius Suetonius Paulinus,, Daha çok Iceni kraliçesi Boudica'nın isyanında kazandığı zaferle ile hatırlanan Roma'lı general.

Praetorian Muhafızlar Roma İmparatorları tarafından, hem Roma'da hem de savaş alanında kişisel güvenliklerini sağlamak amacıyla oluşturulmuş özel birlikler. İmparatorlar tarafından koruma amaçlı kullanılmaya başlamadan çok önce, Scipio ailesi tarafından MÖ 275 yılı civarından aynı formatta Generallerin muhafızı olarak kullanılmaya başlandıkları bilinir. MS 4. yüzyılda I. Konstantin tarafından kaldırılmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.