İçeriğe atla

Galatya (eyalet)

MS 125 yılında Roma İmparatorluğu'nun Galatya eyaleti

Galatya, (Latince Galatia), Galat Kralı Amyntas'ın MÖ 25 yılında ölmesinin ardından Roma İmparatoru Augustus tarafından düzenlenen Roma eyaleti.

Roma etkisinin başlangıcı

Anadolu'daki Galatya Bölgesi'nin konumu

MÖ 189 yılında Galatlara karşı bir sefer için Romalılar tarafından bölgeye gönderilen Gnaeus Manlius Vulso, Galatlarla yaptığı savaşı kazandı. 189 yılından sonra artık bölgenin kontrolü Romalıların eline geçmişti. Kısa bir süre Pontus krallığının hakimiyetinde kalan bölge nihayet Mitridatik Savaşlarının ardıdan, Romanın da yardımıyla, yeniden özgürlüğüne kavuştu.

MÖ 64 yılındaki yerleşmelerin ardından Galatya, Roma'ya bağlı bir vasal devlet haline geldi ve her biri bir kabilenin başına olmak üzere üç yeni şef atandı. Ancak bu yapı, şeflerden Deiotarus'un tüm kabilelerin şefi olma tutkusunu tetikledi ve nihayet Romalıların da tanımasıyla Galat Kralı olarak tahta çıkan ilk kişi oldu.

İmparatorluk dönemi

Galatların üçüncü kralı Galatyalı Amyntas'ın MÖ 25 yılında ölmesi üzerine, Galatya Octavian Augustus tarafından başkenti Ancyra (modern Ankara) olacak şekilde bir Roma eyaleti olarak Roma imparatorluğuna eklemlendi. Amyntas tarafından Augustus'a olan sadakatini ve saygısını göstermek için eski bir Frig tapınağının yerine yeniden inşa edilen Ankara anıtı duvarları üzerine kazınmış olan ve Res Gestae Divi Augusti olarak bilinen yazıt, İmparator Augustus'un fiiliyatı hakkında günümüze kadar ulaşmış en önemli belgedir. Sadece birkaç eyalet Roma'ya sadık kalmak için bu kadar hevesli olmuştur. Galatlar, Kelt bölgelerinde yaygın olduğu üzere Roma-Kelt kökenli çok tanrılı bir tapınım sergilemişlerdir

386-95 yılları arasında yapılan yönetim reformlarının ardından Galatia Prima ve Galatia Secunda ya da Salutaris adında Frigya'ya bağlı iki yeni eyalet olarak yeniden düzenlenmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Perge</span> Pamfilya bölgesine başkentlik yapmış antik kent

Perge, Antalya'nın 18 km doğusunda, Aksu ilçesi sınırları içinde bulunan, bir zamanlar Pamfilya Bölgesine başkentlik yapmış antik bir kenttir. Şehirdeki akropolisin Tunç Çağı döneminde kurulduğu düşünülmektedir. Helenistik dönem boyunca şehir eski dünya içerisindeki en zengin ve güzel şehirler arasında sayılmaktadır. Ayrıca Yunan matematikçi Pergeli Apollonius'un memleketidir. Perge, Hititler döneminde Parha olarak bilinmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Augustus</span> İlk Roma imparatoru (s. MÖ 27 – MS 14)

Augustus, Roma İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk imparatorudur. MÖ 27 - MS 14 yılları arasında hüküm sürmüş olan Augustus, Gaius Octavius Thurinus olarak doğmuş ve MÖ 44 yılında Jül Sezar tarafından evlatlık edinilmesinin ardından Gaius Julius Caesar Octavianus adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">İsauria</span>

İsauria, Antik dönemde, Anadolu'nun orta güneyinde yer alan coğrafi bir bölgeydi. Sınırları zamanla değişmekle birlikte, genellikle Toros Dağları'nın kuzey yüzündeki engebeli arazide yer alan, Türkiye'nin Konya iline bağlı Bozkır ilçesi ve çevresini kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Galatlar</span> Antik bir ulus

Galatlar, MÖ 280-274 yıllarında Balkanlar ve Batı Anadolu'da yaşadıktan sonra Orta Anadolu'da Ankara ve Çorum, Yozgat yöresine yerleşen Orta Avrupa kökenli Kelt kavmine mensup Galyalılara, Yunanların ve Romalıların verdiği ad. Galatların yerleştiği bölgeye Antik Çağ'da Galatya adı verildi. Aşiret yapısına dayanan Galat krallıkları Roma İmparatorluğu'nun egemenliği altına girdikleri MÖ 1. yüzyıla kadar bu bölgede varlıklarını sürdürdüler. Orta Anadolu'da Galat dilinin MS 7. yüzyıla dek konuşulduğuna dair belirtiler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara tarihi</span>

Ankara'nın tarihi, Tunç Çağı Hatti uygarlığına kadar uzanmaktadır. Bunu milattan önce ikinci milenyumda Hitit uygarlığı dönemi, milattan önce onuncu yüzyıldaki Frigya uygarlığı dönemi ve sonrasında sırasıyla Lidyalılar, Farslar, Makedonlar, Galatyalılar, Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu, Selçuklu Hanedanı ve Osmanlı İmparatorluğu dönemleri takip etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya (eyalet)</span> Antik Roma döneminde İtalya yarımadasının ismix

İtalya (Italia), Roma Cumhuriyeti ve ardından gelen Roma İmparatorluğu döneminde İtalya yarımadasına verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Afrika (eyalet)</span>

Afrika (Africa), Roma İmparatorluğuna bağlı bir eyalet. Kabaca günümüz Tunus topraklarının kuzeyini ve batı Libya'nın Gabes Körfezi boyunca uzanan Akdeniz kıyılarını içerirdi. Kıta Afrika adını bu Roma eyaletinden sonra almıştır. Aynı bölge, daha sonra Araplar tarafından da orijinal lisanına sadık kalınarak İfrikiya olarak adlandırılmıştır.

Amyntas, Trocmi Tetrark'ı, MÖ 36 ve MÖ 25 yılları arasında Galatya ve sınırdaşı birkaç ülkenin Kralı olan ve Strabo'nun isminden bahsettiği çağdaşı Kelt soylusu.

<span class="mw-page-title-main">Asya (eyalet)</span> Romanın Anadoludaki İlk Provinciası

Roma Eyaleti Asya (Asia), Cumhuriyetin sonlarına doğru oluşturulmuş bir Roma İdari birimi olup bir prokonsül tarafından yönetilen Senatoryal eyalet statüsündeydi. Bu düzenleme Roma İmparatorluğunun idari olarak yeniden düzenleneceği 211 yılına kadar değişmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tektosaglar</span>

Tektosaglar Tuna nehri bölgesinden Avrupa'ya göç etmiş, MÖ 275-260 yılları arasında Garonne vadisi'ne yerleşmiş, Volcae (Volk) adlı bir Kelt kavminin boyuydular. Tektosages, keltçe "servet arayanlar" demektir.

<span class="mw-page-title-main">Germania Superior</span> Roma eyaleti

,

Tavium veya Tavia, Galatya'daki Trocmi kabilesinin en büyük şehriydi. Trocmiler, 3. yüzyılda Tuna Nehri vadisinden Galatya'ya göç eden üç Kelt kabilesinden biriydi. Şehir, büyük yolların üzerinde olmasından dolayı önemli bir ticaret merkeziydi. Bu site Hititler, Kimmerler, Persler, Keltler, Yunanlar, Romalılar ve Osmanlılar tarafından kullanılmıştır. Roma devrinde Tavium önemli bir yol kavşağı ve kervan yollarında bir dinlenme yeriydi.

<span class="mw-page-title-main">Likaonya</span> Orta Anadoluda var olmuş antik bölge

Likaonya Orta Anadolu'da bulunan antik bölge. Doğuda Kapadokya, güneyde Kilikya, batıda Pamfilya ve Pisidya, kuzeyde de Frigya ve Galatya ile çevrilidir. Bugünkü Konya ve Karaman illerinin büyük bölümünü kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Galyalılar</span> Kelt kökenli antik bir halk

Galyalılar, günümüzde genel olarak Fransa, Belçika, İsviçre ve İtalya’nın kuzey bölgelerini içeren Galya olarak tanımlanan bölgede Demir Çağından Roma Cumhuriyeti dönemine kadar yaşayan Kelt kökenli bir halktır.

<span class="mw-page-title-main">Camulodunum</span> İngilteredeki Essex sınırları içinde Colchesterda bulunan Antik Roma dönemi kenti

Camulodunum, bugün İngiltere'deki Essex sınırları içinde Colchester'da bulunan Antik Roma dönemindeki önemli bir kenttir. Roma işgalinden önce önemli bir Kelt yerleşim yeridir. Büyük Britanya'daki en eski Roma yerleşimi olarak bilinir. Terhis edilen Romalı askerler için yerleşim olarak planlandığında adı Colonia Claudia Victricensis olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Galatya</span> Orta Anadoluda var olmuş antik bölge

Galatya veya Galatiya günümüz Türkiye'sinin Ankara ve Eskişehir illerini kapsayan, orta Anadolu tepeliklerinde bulunan antik bir bölgedir. Galatya, M.Ö. 279'da Balkanlara göçlerinin ardından, 3.yy.'da Trakya'dan buraya göç edip yerleşen Galya kabilelerinden ismini almıştır. Romalı tarih yazıcıları tarafından bu bölge Doğu Galya ve yerlileri Galli olarak adlandırılmıştır.

Olimpos Dağı Muharebesi, MÖ 189'da Galatya ile Roma Cumhuriyeti ve Bergama'dan oluşan bir ittifak arasında yapıldı. Savaş ezici bir Roma ve Bergama ittifakı zaferiyle sona erdi. Titus Livius bu savaşı aktaran ana kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Kapadokya (eyalet)</span>

Cappadocia (Kapadokya) eyaleti, başkenti Caesarea'da bulunan, Anadolu'da bir Roma İmparatorluğu eyaletiydi.

Roma Galyası, MÖ 1. yüzyıldan MS 5. yüzyıla kadar Roma yönetimi altında bulunan Galya'yı ifade eder.