İçeriğe atla

Gadifer de la Salle

Ortaçağ el yazması Le Canarien [fr]'den bir  [ fr ]minyatür, 1402'de Kanarya Adaları'na yapılan sefer sırasında Gadifer de La Salle'yi gemisinde betimliyor.

Gadifer de La Salle (Sainte-Radegonde, 1340 – 1415), Jean de Béthencourt ile birlikte Kastilya Krallığı adına Kanarya Adaları'nı fetheden ve keşfeden Poitou kökenli bir Fransız şövalyesi ve haçlıydı.

Yaşam

Gadifer de La Salle, 1350 civarında Poitou'da küçük soylu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Ferrand de La Salle'dır. Gadifer önce Burgonya Dükü I. Philip'in emrinde, daha sonra da Berry Dükü'nün ailesinin bir üyesi olarak görev yaptı.[1]

Gadifer, Yüz Yıl Savaşları (1337-1453) sırasında Fransa'nın İngiltere'ye karşı yürüttüğü seferlerde ün kazanmıştı. 1378'de Berry Dükü, Töton Şövalyelerinin Prusya'daki haçlı seferine katılmak için onun Prusya'ya yaptığı yolculuğu finanse etti. Rodos'ta Hospitalierlerle birlikte görev yaptı ve Anjou Dükü I. Louis tarafından Venedik Cumhuriyeti'ne gönderilen heyetin bir parçasıydı. Kadırgaları Ragusa Cumhuriyeti tarafından ele geçirildi ve muhtemelen Louis, Gadifer'in fidyesini ödedi.[2]

1390'da Kuzey Afrika'daki Berberi Haçlı Seferi sırasında Mehdiye kuşatmasında Bourbon Dükü'nün komutası altındaydı. Sefer, Cenevizliler tarafından bir korsan kalesiyle başa çıkmak için düzenlenmişti.[3]

Oradayken, daha önce Orleans Dükü'nün hizmetindeyken bildiği Jean de Béthencourt ile tanıştı. Bethencourt daha sonra Kanarya Adaları'na yapılacak keşif gezisini finanse etmek için kendi toprak hakkını taahhüt etti. Gadifer de La Salle, La Rochelle'de Béthencourt'a katıldı.[4]

Keşif gezisine, daha sonra Lanzarote'de görev yapacak olan Saint-Jouin-de-Marneslı Fransisken rahibi Kardeş Pierre Bontier ve daha sonra Fuerteventura'da Bethencourt Meryem Ana kilisesine papaz olarak atanan rahip Jean le Verrier eşlik ediyordu. Bontier ve Le Verrier, keşif gezisinin tarihçileri olarak hizmet etti.[4]

1402'de yerel guançe reislerinin elinden en kuzeydeki yerleşim adası olan Lanzarote'yi aldılar. Gadifer daha sonra takımadaları keşfetti ve Béthencourt, Kastilya sarayından takviye ve mali destek aldığı yer olan Cádiz'e gitti. Bu sırada adada Gadifer ile başka bir subay olan Berthin arasında bir güç mücadelesi başlamıştı. Berthin fetihten vazgeçip bir köle yüküyle geri dönmek istiyordu. Gadifer başka bir adayı keşfederken Berthin, gemilerin neredeyse tamamıyla Gadifer'i ölüme terk ederek yola çıktı. Gadifer ve adamları, battaniyelerinin üzerinde biriken çiyler sayesinde hayatta kalarak adada yaklaşık bir hafta geçirdiler. Sonunda Gadifer'e hâlâ sadık bir asker, kalan gemilerden birini onları kurtarmak için getirdi. 1403'te Béthencourt'un gönderdiği bir ikmal gemisi vardıktan sonra Gadifer adaların fethini tamamlamayı ve sadakatsiz Kastilyalıların kökünü kazımayı başardı. 1404'ün başlarında yerli halk Hristiyanlığa geçti, aynı yılın sonlarında Béthencourt da geri döndü. De la Salle ve Béthencourt, 1404 yılında Betancuria şehrini kurdular.[5]

Béthencourt, Kanaryalar'ın kralı olmuştu (Béthencourt'un saygısına karşılık Kastilya Kralı III. Henry tarafından verilen bir ünvan). Hakarete uğradığını hisseden Gadifer, Kanarya Adaları'ndan ayrıldı ve Kastilya sarayına tazminat talebinde bulundu. Bu çağrının başarısızlıkla sonuçlanması üzerine Fransa'ya döndü.

Kaynakça

  1. ^ Le Canarien, (E. Serra Rafols and A. Cioranescu, eds.), Las Palmas, 1959
  2. ^ Keen, Maurice. Nobles, Knights and Men-at-Arms in the Middle Ages, A&C Black, 1996 14 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 9781852850876
  3. ^ Goodman, Jennifer Robin. Chivalry and Exploration, 1298-1630, Boydell & Brewer, 1998 14 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 9780851157009
  4. ^ a b Descendants of Jean de Bethencourt 2007-12-29 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ ‘Gadifer de la Salle: A late medieval knight-errant’, in C. Harper and R. Harvey, eds. The ideals and practices of Medieval Knighthood, 74-85.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kristof Kolomb</span> İtalyan kaptan, kâşif ve sömürgeci (1451–1506)

Kristof Kolomb, Atlantik Okyanusu'na yaptığı dört seferi tamamlayarak coğrafî keşifleri başlatan ve Amerika'nın kolonizasyonunun yolunu açan Cenevizli kaptan ve kâşiftir. Katolik hükümdarlar tarafından desteklenen keşifleri; Karayipler, Orta Amerika ve Güney Amerika ile Avrupalıların ilk temâsı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Töton Şövalyeleri</span> Hristiyan tarikatı

Töton Şövalyeleri ya da Teutonik Şövalyeler, yahut tam adıyla Kudüs Azize Meryem Hastanesi ve Töton Şövalyeleri Tarikatı, bir Cermen-Roma dini tarikatıdır. Tarikat, Katolik hacılara, hac yolunda yardım etmek, hasta ve yaralı Katoliklerin bakımlarını sağlamak üzere hastane kurmak amacıyla kurulmuştur. Adlarını özellikle Orta Çağ’da Haçlı Seferleri'ne katılarak duyurdular. Normalde asıl üyelerin sayısı her zaman sınırlıydı ancak ihtiyaç durumunda gerek gönüllülerin gerekse paralı askerlerin katılımıyla sayıları hayli artmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Haçlı Seferleri</span> Orta Çağda Avrupalı Katoliklerin Orta Doğuyu ele geçirmek için Müslümanlara karşı başlattığı seferler

Haçlı Seferleri veya Haçlı Akınları, Orta Çağ döneminde Hristiyan Latin Kilisesi tarafından başlatılan, desteklenen ve bazen de yönetilen bir dizi dini savaştı. Bu askeri seferlerin en iyi bilinenleri, 1095 ile 1291 yılları arasında Kudüs ve çevresini Müslüman yönetiminden geri almayı amaçlayan Kutsal Topraklara yapılan seferlerdir. 1099'da Kudüs'ün ele geçirilmesiyle sonuçlanan Birinci Haçlı Seferi'nden başlayarak düzinelerce askeri sefer düzenlendi ve yüzyıllar boyunca Avrupa tarihinin odak noktasını oluşturdu.

<span class="mw-page-title-main">Kanarya Adaları</span> Atlas Okyanusunda İspanyaya bağlı takımadalar

Kanarya Adaları, Fas'ın batısında İspanya'ya bağlı, Atlas Okyanusu'nda yer alan takımadalar. Kanarya Adaları yerel idare bakımından 2 Ağustos 1982'de yürürlüğe giren bir kanunla Kanarya Adaları Özerk Topluluğu" olarak kabul edilmişlerdir. Kanarya Adaları Tenerife, Fuerteventura, Gran Canaria, Lanzarote, La Palma, La Gomera ve El Hierro olmak üzere başlıca 7 ada ile birkaç küçük adacıktan oluşur.

Villehardouinli Geoffrey, Fransız edebiyatının erken dönemlerinde lirik şair. Yazdığı fabliauxlarla ünlüydü.

<span class="mw-page-title-main">Niğbolu Muharebesi (1396)</span> 1396da Osmanlı Devleti ile Avrupa devletleri arasında yaşanmış muharebe

Niğbolu Muharebesi, 25 Eylül 1396'da Sultan Yıldırım Bayezid liderliğindeki Osmanlı ordusunun Burgonya Dukalığı veliahtı ve asilzadelerinin liderliğini üstlendiği, ayrıca Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu, Fransa, Eflak, Lehistan, Britanya Krallığı, Macaristan, İskoçya Krallığı, Venedik Cumhuriyeti, Ceneviz Cumhuriyeti, St. Jean Şövalyeleri askerlerinden oluşan bir Haçlı ordusuyla, Tuna Nehri üzerinde bulunan Niğbolu Kalesi yakınlarında gerçekleşen ve Osmanlı kuvvetlerinin kesin zaferiyle sonuçlanmış bir muharebedir. Bu muharebe aynı zamanda Avrupa tarihçiliğinde, Niğbolu Haçlı Seferi diye de anılır ve Orta Çağ'ın son büyük haçlı seferi olarak nitelendirilmektedir. Bazı kaynaklarda savaşın tarihi 28 Eylül olarak verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Las Navas de Tolosa Muharebesi</span>

Las Navas de Tolosa Muharebesi, İspanya'yı geri almak isteyen Hristiyan León, Kastilya, Navarra ve Portekiz karma ordularının Müslüman Muvahhidleri ağır bir yenilgiye uğrattığı çarpışmadır. Çarpışma güney İspanya'da, Endülüs'de Jaén kentinin 64 km kuzeyinde olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lüzinyanlı Guy</span> Fransız yazar (1150-1194)

Lüzinyanlı Guy ya da Guy de Lusignan, Evlilik yoluyla bir Haçlı devleti olan Kudüs Krallığı'nın başına geçen, Selahaddin Eyyübi'nin ordularıyla yaptığı Hıttin Savaşı'nı kaybederek Kudüs'ün Haçlıların elinden çıkarak tekrar Eyyubilerin eline geçmesine neden olan bir Fransız Haçlı şövalyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz coğrafi keşifleri</span> Avrupada Portekiz öncülüğünde başlatılan coğrafî keşifler

Portekiz Coğrafi Keşifleri (1415-1542), 15. ve 16. yüzyılda Portekizliler tarafından dünya çapında özellikle denizde yapılan coğrafi keşifleri tanımlar. Bu dönemde Portekiz, Afrika kıtasının etrafını Ümit Burnu yoluyla dolanıp Hindistan'a giden doğu yolunu keşfetmiş, bu sayede Güneydoğu Asya'nın neredeyse tamamıyla temas kurmuş, Afrika'nın bazı bölgelerini sömürgeleştirmiş, Brezilya'yı keşfetmiş ve Çin'e, Avrupa'dan giden ilk ticari ve diplomatik elçileri göndermiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. João</span> Portekiz kralı (1455-1495; hd. 1481-1495)

II. João, Príncipe Perfeito olarak da bilinir, Portekiz'in onüçüncü kralıdır. Portekiz tahtını konsolide etmiş, ekonomisini güçlendirmiş, coğrafi keşifleri sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. İsabella</span>

II. Isabella, ayrıca Yolande de Brienne olarak da bilinir, Kudüs'ün hükümdarı olan Fransız kökenli bir prensestir.

<span class="mw-page-title-main">Urbain Le Verrier</span> Fransız gökbilimci (1811 – 1877)

Urbain Jean Joseph Le Verrier, özellikle gök mekaniği alanında çalışan ve Neptün gezegenini saptayan Fransız matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Haçlı Seferleri</span>

Kuzey Haçlı Seferleri veya Baltık Haçlı Seferleri, Kuzey Avrupa, Baltık Denizi, güney ve doğu kıyılarında etrafında yaşayan pagan halklarına karşı Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na bağlı Alman Saksonya Krallığı; Danimarka Krallığı ve İsveç Krallığı Katolik Hristiyan kralları ve Livonyalı Kılıç Kardeşleri ve Töton Şövalyeleri askeri tarikatları ve onların müttefikleri tarafından yürütülen haçlı seferleridir.

<span class="mw-page-title-main">Fuerteventura</span>

Fuerteventura Adası, İspanya'da, Kanarya Adaları Özerk Topluluğu'na bağlı Las Palmas ilinde ada. Atlas Okyanus'nda bulunup kuzeybatı Afrika sahillerinden 97 km uzaklıktadır. Kanarya Adaları takım-adalarının doğusunda bulunan adalardan olup Lanzarote adasının güneybatısında ve Gran Canaria adasının doğusunda yer alır.

<span class="mw-page-title-main">IX. Louis</span> 1226-1270 arasında Fransa kralı olarak görev alan Fransız soylu (1214-1270)

IX. Louis, Capet Hanedanı üyesi olan 9. Fransa Kralıdır. Fransa Kralı VIII. Louis ile Kastilyalı Blanche'in oğludur. Kasım 1226 – 1237 döneminde babasının Fransa Kralı olmasından sonra Artois Kontluğu'na geçmiş ve kendisi 1226'da Fransa Kralı oluncaya bu unvanı taşımıştır. 1226'da babası VIII. Louis'nin ölümü üzerine henüz 12 yaşındayken Fransa Kralı olmuş ve 1270'te Tunus'ta Sekizinci Haçlı seferini yapmakta iken ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Jean</span> Fransa Kralı

II. Jean –, İyi olarak adlandırılır, 1350'den 1364'teki ölümüne kadar Fransa Kralıydı. İktidara geldiğinde Fransa birçok felaketle karşı karşıyaydı: nüfusunun yaklaşık üçte biri ile yarısını öldüren Kara Ölüm; Jacqueries olarak bilinen halk isyanları; ülkeyi yağmalayan rutinlerin özgür şirketleri ; ve Jean'ın yakalandığı 1356 Poitiers Muharebesi da dahil olmak üzere feci askeri kayıplarla sonuçlanan İngiliz saldırganlığı.

<span class="mw-page-title-main">III. Philippe</span>

III. Philippe, lakabı Cesur Philippe, 1270-1285 yılları arasında Fransa kralı. Dış politikada ve askeri alanda büyük ölçüde başarısızlığa uğramasına karşın krallık yönetiminin otoritesini pekiştirmiş ve ülke topraklarını genişletmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Burgonya Düklüğü</span>

Burgonya Düklüğü, Duché de Bourgogne (Fransızca) veya Hertogdom Bourgondië (Felemenkçe), Frank Krallığı'nın parçalanmasıyla 877'de bağımsız siyasi bir yapıya kavuşmuş ve 1477'ye kadar bağımsızlığını muhafaza edebilmiştir. Bu süre zarfında farklı hanedanlar dukalığı yönetmiştir. Dokuzuncu yüzyılın sonunda kurulan üçüncü Burgonya Krallığı'nı yöneten hanedanlık 956'da sona erdikten sonra bir Robertiyen ailesi tarafından yönetilen Burgonya, bu ailenin 1361'de sona ermesiyle birlikte, 1364'te Fransız kralı II. Jean'ın dördüncü oğlu Cesur Filip'e verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jean de Bethencourt</span> Fransız kaşif (1362 – 1425)

Jean de Béthencourt, 1402'de Kanarya Adaları'na bir keşif gezisine öncülük eden ve önce Lanzarote'nin kuzey tarafına ayak basan bir Fransız kaşifti. Oradan Kastilya için Fuerteventura (1405) ve El Hierro adalarını yerel reislerini devirerek fethetti. Béthencourt, Kanarya Adaları Kralı unvanını aldı, ancak fetih sırasında yardım sağlayan Kastilya Kralı III. Henry'yi efendisi olarak tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Philippe d'Artois (1358-1397)</span> Fransız asker (1358-1397)

Philippe d'Artois, bazen I. Philippe, Eu Kontu Jean d'Artois ile Melunlu Isabeau'nun oğludur 1387'den ölümüne kadar kardeşi Robert'ın ardından Eu Kontuydu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.