İçeriğe atla

Gabriel Prosser

Gabriel Prosser (d. 1776- ö. 1800), Afrikalı-Amerikalı bir köleydi. ABD'de çıkmış etnik kökenli isyanı başlattı.

İsyan

Dindar bir siyah köle olan Gabriel Prosser 1776'da doğdu. Gabriel Prosser'in, büyük bir Siyahi Devlet kurma amacı vardı. Bu uğurda Henrico ilçesinde bir isyan başlatmayı umuyordu. Aylar süren çalışmalardan sonra 30 Ağustos 1800'de yaklaşık 1.000 köleden oluşan kılıçlı ve sopalı "ordusu", şehirden altı kilometre uzakta bir buluşma noktasına gitmek üzere, Behemont, Virginia'dan harekete geçtiler. Kalabalığın ilerleyişi bir süre sonra başlayan fırtına nedeniyle, olanaksız hale geldi. Köylüler dağılmak zorunda kaldılar.

Bir daha toplanma kararı alan köylüler, Virjinya valisi James Monroe bu durumu öğrenince, bölgeye gönderilen bir birlik tarafından durduruldular. Aralarında Gabriel'in de bulunduğu grup tutuklandı ve daha sonra haklarında idam kararı alındı.

Grup Eylül 1800'de asıldı.

Konuyla ilgili yayınlar

  • Aptheker, Herbert. American Negro Slave Revolts. New York: International Publishers, 1983 (1943).
  • Egerton, Douglas R. Gabriel's Rebellion: The Virginia Slave Conspiracies of 1800 and 1802. (Chapel Hill: University of North Carolina Press, 1993).
  • Rodriguez, Junius P., ed. Encyclopedia of Slave Resistance and Rebellion. Westport, CT: Greenwood, 2006.
  • Sidbury, James. Ploughshares into Swords: Race, Rebellion, and Identity in Gabriel's Virginia, 1730-1810. New York: Cambridge University Press, 1997.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

1800 (MDCCC) yılı Gregoryen takvimine göre çarşamba ve Jülyen takvimine göre Pazar günü ile başlayan bir yıldır.

Siyaset bilimi, politika bilimi ya da politoloji, siyasi teorileri ve siyasi teorilerin pratiklerini inceleyen, siyasi sistemler ve siyasi davranışlar alanıyla ilgilenen bir sosyal bilim alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">George Washington</span> Amerika Birleşik Devletlerinin ilk başkanı (1789–1797)

George Washington, subay, devlet adamı, Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Kıta Ordusu'nun başkomutanı ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Jefferson</span> 3. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1801–1809)

Thomas Jefferson, Amerika Birleşik Devletleri'nin üçüncü başkanı. 1801-1809 tarihleri arasında başkanlık görevini sürdürdü. Eski Virginia valisidir. Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin asıl yazarı olması ve ABD'deki Cumhuriyetçilik akımının ideallerini savunması ve yayması nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucu babaları arasında en etkili olanlarından biri olarak kabul edilir. Jefferson, Amerika'yı hep Cumhuriyetçiliği savunan ve İngiliz İmparatorluğu'nun emperyalizmine karşı gelen büyük bir Özgürlük İmparatorluğu'nun ardındaki güç olarak tahayyül etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Virginia</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Virginia, ABD'nin Atlas Okyanusu sahilindeki bir eyaletidir. Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri arasında 8,5 milyon kişiyle nüfus açısından 12., yüzölçümü açısından 35. sıradadır. Washington'a yakınlığından dolayı stratejik önemi yüksektir. CIA ve Pentagon'a ev sahipliği yapan eyaletin kodu VA'dır.

<span class="mw-page-title-main">James Madison</span> 4. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1809–1817)

James Madison, Amerika Birleşik Devletleri'nin 4. başkanı, siyaset felsefecisi, devlet adamı ve ABD'nin kurucu babalarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Toni Morrison</span> Amerikalı romancı (1931 – 2019)

Toni Morrison, Amerikalı Nobel ödüllü yazar.

<span class="mw-page-title-main">Batı Virginia</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Batı Virginia, ABD'nin eyaletlerinden birisidir. Güneydoğuda Virginia'yla, güneybatıda Kentucky'yle, kuzeybatıda Ohio'yla ve kuzeydoğuda ise Pensilvanya ve Maryland ile sınırdır. Başkenti ve en büyük şehri Charleston'dur.

Fries İsyanı, 1799 yılında ABD'de çıkmış sosyo-ekonomik ayaklanmadır.

<span class="mw-page-title-main">John Hawkins</span>

Amiral Sir John Hawkins, bir İngiliz gemi yapımcısı, deniz amiri, gezgin, kumandan, seyir subayı ve köle tüccarıdır. Kraliyet Donanması'da haznedar (1577) ve denetleyici(1589) görevlerindeyken donanmadaki eski gemileri onarmış ve İspanyol Armada'nda ki kadar hızlı gidebilecek gemilerin tasarlanmasına büyük yardımları olmuştur. Daha sonraları İspanyol hazine gemilerinin yollarını keserek, onları deniz ablukasına almayı keşfetmiştir. 16. yüzyıl İngiltere'sin deki en önemli deniz adamlarından birisidir. Ayrıca Elizabeth donanmasının baş mimarı olarak görülür.

<i>12 Yıllık Esaret</i> (film)

12 Yıllık Esaret, David Wilson'ın 1853 tarihli aynı adlı köle anlatısından uyarlanmış 2013 İngiliz-Amerikan yapımı tarihsel epik dram filmidir. Film New York Eyaletinde özgür bir siyahi olarak doğmuş olan ve 1841 yılında Washington DC'de kaçırılıp köle olarak satılan Solomon Northup'un 12 yıl boyunca köle olarak geçirdiği yaşamı anlatmaktadır. Film Northup'un 1853 yılında aynı isimle yazdığı Twelve Years a Slave isimli anılarına dayanılarak sinemaya uyarlanmıştır. Anılarını yayınlamadan önce Northup 12 yıl boyunca, Louisiana eyaletinde tarlalarda köle olarak çalışmıştır. Northup'un anılarının ilk bilimsel baskısı, 1968 yılında Sue Eakin ve Joseph Logsdon'un eş editörlüğünde gerekli izinler alınmasının ardından redakte edilerek, doğruluğu kanıtlandıktan sonra basılmıştır.

Amerika'nın kolonizasyonu, İskandinav denizcilerin 10. yüzyılda, bugünkü Grönland ve Kanada'nın belli bölgelerini keşfederek buralara yerleşmesiyle başladı. İskandinav folkloruna göre, kızılderililerle yerleşimciler arasında cereyan eden şiddetli çatışmalar neticesinde bu yerleşimler terk edilmek zorunda kalındı. Gerçek Avrupa kolonizasyonu, Christopher Columbus'un 1492 yılında Uzakdoğu'ya yeni ticaret rotaları bulmak için, İspanya sponsorluğunda, batıya doğru çıktığı keşif gezisinde, kazara Amerika Kıtası'nı keşfetmesiyle başladı. Hemen sonra Avrupalılar kıtanın derinliklerine inerek, fetih ve kolonizasyon hareketine giriştiler. Columbus, 1492-1493 yıllarında yaptığı ilk iki seyahatte, Bahamalar'a ve aralarında Hispaniola, Puerto Rico ve Küba'nın da bulunduğu bazı Karayip Adaları'na ulaştı. 1497 yılında İngiltere Krallığı adına Bristol'den yola çıkan John Cabot, Kuzey Amerika'da karaya çıktı. Bir yıl sonra Columbus, üçüncü seferinde Güney Amerika sahillerine ulaştı. Christopher Columbus'un seferlerinin sponsoru olan İspanyol İmparatorluğu, Kuzey Amerika'dan Güney Amerika'nın en aşağı noktasına kadar, Karayip Adaları da dahil olmak üzere, en büyük sömürgelere sahip ilk Avrupa ülkesi oldu. İlk İspanyol şehri, 1496 yılında kurulan, bugün Dominik Cumhuriyeti sınırlarında kalan Santo Domingo'dur. San Juan, Porto Riko 1508'de, Veracruz ve Panama City ise 1519 yılında kurulmuştur. 1565 yılında İspanyollar tarafından kurulan St. Augustine, Florida şehri, ABD'nin üzerinde yerleşim bulunan en eski şehridir.

<i>Tom Amcanın Kulübesi</i> Harriet Beecher Stoweun 1852 tarihli romanı

Tom Amca'nın Kulübesi, Amerikalı yazar Harriet Beecher Stowe'un kaleme aldığı kölelik karşıtı roman. 1852'de yayımlanan kitap, Will Kaufman'a göre "İç Savaş'ın temellerinin atılmasına katkı yapmıştı".

<span class="mw-page-title-main">Kentucky ve Virjinya Önerileri</span>

Kentucky ve Virjinya Önerileri Kentucky ve Virginia yasama meclislerinin federal Yabancılara Uygulanacak ve İsyana Teşvik Ceza Yasalarının anayasaya aykırı olduğu pozisyonunu almalarına sağlayan 1798 ve 1799 yıllarında dile getirilen politik görüşlerdir. Bu görüşlere göre eyaletler Kongre tarafından çıkarılan; anayasaya aykırı olan yasaların bu durumlarını söyleme hak ve görevleri olduğunu ifade etmektedir. Bu görüşler, eyaletlerin haklarını ve Anayasanın katı biçimde uygulanmasını savunmaktadır. 1798 Kentucky ve Virjinya Önerileri gizlice -yazım sırasıyla- Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Thomas Jefferson ve James Madison tarafından yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika'da kölelik</span>

Kölelik tarihsel olarak Afrika'da yaygındı ve Modern Afrika'da kölelik hala bazı Afrika ülkelerinde devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ruanda-Türkiye ilişkileri</span>

Ruanda-Türkiye ilişkileri, Ruanda ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin Aralık 2014'ten bu yana Kigali'de bir büyükelçiliği vardır. Ruanda'nın ise Ankara Büyükelçiliği Ağustos 2013'te açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zenc İsyanı</span>

Zenc İsyanı, Abbâsîlere karşı 869'dan 883'e kadar devam etmiş bir isyandır. Günümüzde Irak'ın güneyinde yer alan Basra kenti yakınlarında başlamış ve Ali ibn Muhammed tarafından yönetilmiş ayaklanma, Zenc adı verilen; Doğu Afrika kıyılarında yakalanarak bölgedeki bataklıkları kurutmak için Orta Doğu'ya nakledilmiş ve Bantu dilleri konuşan köle bireylerce sürdürülmüştür. İsyan, ilerleyen zamanlarda halifeliğin çeşitli bölgelerine yayılarak hem Afrikalılar hem de Araplar dahil olmak üzere köleleri ve özgür insanları kapsayacak şekilde büyümüş ve mağlup edilene kadar on binlerce kişinin ölümüyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Túpac Amaru İsyanı</span>

II. Túpac Amaru İsyanı, Peru İspanyol Valiliği'ndeki Bourbon reformlarından yararlananlara karşı yerli kasikeler tarafından yönetilen, yerli ve mestizo köylülerin ayaklanmasıydı. Diğer nedenler arasında yaygın ekonomik gerileme ve yerli bir kasike ve isyanın orijinal lideri 2. Túpac Amaru'da vücut bulan İnka kimliğinin yeniden canlanması yer alır. 2. Túpac Amaru 1781'de yakalanıp idam edilirken, isyan başka liderler altında en az bir yıl daha devam etti. Gerçek İsmi José Gabriel Condorcanqui olan 2. Túpac Amaru, İsyan sırasında, büyük atası olan son İnka İmparatoru Túpac Amaru'ya ithafen bu ismi almıştır. İsyanın sonucunda Keçuvaca'nın konuşulması yasaklanmış ve Peru'nun bağımsızlığını kazanması'ndan sonra kısa bir canlanma yaşasa da zamanla dil eski prestijini kaybetmiştir.

<i>12 Yıllık Esaret</i>

12 Yıllık Esaret, Amerikalı Solomon Northup tarafından anlatılmış ve David Wilson tarafından yazılmış 1853 tarihli bir anı ve köle anlatısıdır. New York eyaletinde özgür doğmuş siyahi bir adam olan Northup, kandırılarak Washington, DC'ye götürülmesi ve kaçırılarak Derin Güney'de köle olarak satılmasını ayrıntılı olarak anlatmaktadır. Northup, New York'taki arkadaşlarına ve ailesine gizlice haber göndermeyi başarana dek Louisiana'da 12 yıl esaret altındaydı ve devletin yardımıyla serbest bırakılması sağlandı. Northup'un anıları Washington, DC ve New Orleans'taki köle pazarları hakkında kapsamlı bilgi içermekte ve Louisiana'daki büyük plantasyonlarda pamuk ve şeker ekimi ile kölelerin maruz kaldıkları muameleyi tasvir etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kölelerin evliliği (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

İç Savaş'tan önce Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kölelerin evliliği genellikle yasal değildi. Afrika Amerikalı köleler mal olarak düşünülürdü ve kölelik İç Savaştan sonra kaldırılmasıyla ve Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın on üçüncü değişikliğine kadar kölelerin sivil ve insan hakları reddedildi. Hem eyalet hem de federal yasalar, köleler için olan hakları reddediyor veya nadiren tanıyordu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.