İçeriğe atla

Gabi Levi

Gabby Levy (d. 21 Haziran 1944, Bergama), Türk Yahudisi İsrailli diplomat ve büyükelçi.

Gabby Levy, 1944 yılında Bergama’da doğdu ve 1949 yılının başlarında dört yaşındayken ailesiyle birlikte İsrail'e göç etti. Levy Tel Aviv Üniversitesi, Orta Doğu Tarihi ve Coğrafya Bölümleri'nde lisans eğitimini aldıktan sonra Bar-Ilan Üniversitesi'nde yüksek lisans eğitimi aldı.

1963 yılında Hayfa'da bulunan İsrail Savunma Kuvvetleri Askeri Akademisi'nden mezun olmasının ardından 1963-1968 yılları arasında İsrail Savunma Kuvvetleri'nde binbaşı rütbesiyle zırhlı birlikler komutanı olarak hizmet vermiştir.

1973 yılında, akademik çalışmalarını tamamladıktan sonra, aday diplomat olarak İsrail Dışişleri Bakanlığı'na katılmış ve iki yıllık eğitimi sonunda Dışişleri Bakanlık kadrosuna dahil olmuştur.

Türkiye'deki büyükelçilik dönemi

2006 yılında İsrail Büyükelçisi olarak Türkiye'ye atandı ve 2010 yılında yaş haddinden dolayı görev süresi dolmasına rağmen görevi 1 yıl daha uzatıldı. Büyükelçilik görevinin ilk üç yılı olağan geçmişti, ancak görevinin son iki yılı çalkantılı geçti.

Gazze saldırısı

27 Aralık 2008-18 Ocak 2009 arasında İsrail Savunma Kuvvetleri, Işık Bayramı'nın devam ettiği[1][2] 27 Aralık 2008 tarihinde yerel saatle 09.30 sıralarında[3] Gazze Şeridinden İsrailli sivillere ve askeri birimlere karşı kassam roketli saldırılardan dolayı Gazze Şeridini yöneten Haması sorumlu tutarak Gazze Savaşı başlattı. İsrail'in saldırıları nedeniyle 1000'den fazla Filistinli sivil insan hayatını kaybedince, Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan İsrail'in yapmış olduğu harekatı "barışa indirilmiş bir darbe" olarak açıklarken,[4] İsrail'in "insanlık suçu" işlediğini belirtti.[5]

Gazze'deki harekâtın çok sayıda sivil halkın ölümü ile sonuçlanması ve aynı dönem İsrail'in Türkiye aracılığıyla süren görüşmeleri aniden kesmesi Türkiye-İsrail ilişkilerini olumsuz bir şekilde etkilemeye başladı.

Davos krizi

30 Ocak 2009 tarihinde İsviçre'nin Davos kasabasında toplanan Dünya Ekonomik Forumu sırasında İsrail devlet başkanı Şimon Perez ile Türkiye başbakanı Recep Tayyip Erdoğan arasında dünyanın gözleri önünde sert bir tartışma yaşandı. Erdoğan'ın toplantıyı terk etmesiyle sonuçlanan bu tartışmadan sonra Türkiye-İsrail ilişkilerinde büyük bir gerilim yaşandı.[6]

Gazze filosu saldırısı

2010 yılının Mayıs ayında İHH İnsani Yardım Vakfı, İsrail'in ablukası altında olan Gazze'ye bir yardım filosu gönderme kararı aldı. İHH Vakfı'nın kiraladığı Komorlar bandıralı MV Mavi Marmara yola çkıtı, ancak 31 Mayıs 2010'da uluslararası sularda Gazze'ye 100 km uzaktayken İsrail özel timi tarafından silahlı saldırıya uğradı ve Gazze filosu saldırısına yol açmıştır. Saldırıda 9 Türk aktivisti İsrailli komandolar tarafından öldürüldü. Saldırıda 10 İsrail Savunma Kuvvetleri komandosu ve yaklaşık 60 aktivist yaralandı.[7][8][9][10]

Bu saldırılar Türkiye ve İsrail arasında büyük bir diplomatik krize neden oldu.[11] Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Şili'den Türkiye'ye dönüşü öncesinde havaalanında yaptığı açıklamada "Bu saldırı, gerekçesi ne olursa olsun uluslararası hukuka aykırı bir 'devlet terörü'dür" dedi.[12] Türkiye Dışişleri Bakanlığı, İsrail Büyükelçisi Gabby Levy'i Dışişleri Bakanlığına çağırıp rahatsızlıklarını iletti. Ayrıca Türkiye'nin Tel Aviv büyükelçisi de Türkiye'ye geri çağrıldı.

2010 yılında Birleşmiş Milletler Gazze filosuna yapılan saldırıyı soruşturmaya başladı ve 1 Eylül 2011 yılında Palmer Rapor'u yayınladı. Ancak Birleşmiş Milletler raporu Türkiye'nin istediği doğrultuda çıkmayınca Türkiye bu rapordan sonra İsrail'e yaptırım kararı aldı ve ilişkilerin düzeyini ikinci kâtip seviyesine düşürdü. İsrail ayrıca Ankara'ya büyükelçi atamayacak. İngiliz Guardian gazetesi, "İsrail'in Ankara Büyükelçisi Gabby Levy'nin İsrail’de olduğu bildirildi ve Ankara’ya geri dönmeyecek" diye yazdı. Türkiye ilişkilerin düzelmesi için, MV Mavi Marmara baskınından sonra İsrail'in özür dilemesini ve tazminat ödemesini istiyor. İsrail ise özür dilemiyeceğini açıkladı ve ancak olaylardan dolayı "üzüntülerini" ifade edip, tazminat ödemeyi kabul edeceğini açıkladı.[13]

Kaynakça

  1. ^ For Hanukah 4 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., lyrics by israeli national poet, Hayyim Nahman Bialik, mp3.co.il (link to English translation [1] 30 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
  2. ^ Operation 'Cast Lead' Begins; One Israeli and 205 Arabs are Dead 10 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Arutz Sheva, 27 Aralık 2008
  3. ^ Harel, Amos (27 Aralık 2008). "ANALYSIS / IAF strike on Gaza is Israel's version of 'shock and awe'". Ha’aretz. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  4. ^ http://www.haberler.com/basbakan-erdogan-gazze-saldirisi-bize-de-yapilmis-haberi/ 3 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 30 Aralık 2008'de erişildi.
  5. ^ http://www.focus.de/politik/ausland/nahost/friedens-nobelpreistraeger-alle-anzeichen-von-kriegsverbrechen_aid_358423.html 18 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 30 Aralık 2008 tarihinde erişildi.
  6. ^ "Davos'ta Yüksek Gerilim, Milliyet, 30 Ocak 2009". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2011. 
  7. ^ "Israeli commandos: Gaza flotilla crew tried to lynch us". Haaretz. 31 Mayıs 2010. 17 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2010. 
  8. ^ "More Than 10 Dead After Israel Intercepts Gaza Aid Convoy". Wall Street Journal. 31 Mayıs 2010. 3 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2011. 
  9. ^ "Israel: Activists on Gaza sail had weapons - Israel News, Ynetnews". Ynetnews.com. 14 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2010. 
  10. ^ "Harper regrets deaths in Israeli attack on aid convoy". The Gazette. Montreal. 31 Mayıs 2010. 3 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2010. 
  11. ^ http://www.aktifhaber.com/news_detail.php?id=292583 []
  12. ^ "Başbakan'dan ilk açıklama". Sabah. 31 Mayıs 2010. 30 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2010. 
  13. ^ Gazete Vatan, 3 Eylül 2010, Perşembe - "Bundan sonra Türkiye'ye sadece turist olarak gelirim"[]

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hamas</span> Filistinde Sünni İslamcı paramiliter örgüt

Hamas veya resmî adıyla İslamî Direniş Hareketi, Filistin Ulusal Yönetimi'nde seçimle belirlenmiş Filistin Parlamentosunda çoğunluğu elinde tutan Filistinli paramiliter örgüt ve sünni, İslamcı ve militarist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Gazze Savaşı</span> İsrail askeri operasyonu

Gazze Savaşı, İsrail Savunma Kuvvetleri'nin, Hanuka'nın devam ettiği 27 Aralık 2008 tarihinde yerel saatle 09:30 sıralarında Hamas'ın İsrailli sivillere ve askeri birimlere karşı kassam roketli saldırılar yaptığı gerekçesi ile başlattığı savaş. İsrail'in savaşta sadece 3 vatandaşı hayatını kaybederken yaptığı saldırılar nedeniyle Gazze'de 1133 insan ölmüş 4000'den fazla insan yaralanmış ve on binlerce insan evsiz kalmış ve yaşam alanını terk etmek zorunda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Davutoğlu</span> 26. Türkiye başbakanı

Ahmet Davutoğlu, Türk siyasetçi, siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler profesörü, akademisyen ve büyükelçi, Gelecek Partisi'nin kurucu genel başkanı, eski dışişleri bakanı, eski başbakan vekili, Adalet ve Kalkınma Partisinin 2. genel başkanı ve 26. Türkiye başbakanıdır. 2014–2016 yılları arasında AK Parti Genel Başkanlığı ve Başbakanlık görevini sürdürmüştür. Bu görevinden önce 2009–2014 yılları arasında Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 60. Türkiye Hükûmeti ve 61. Türkiye Hükûmeti'nde Dışişleri Bakanı olarak yer almıştır. 2003–2009 yılları arasında o dönem başbakanlık yapan Erdoğan'ın ve Abdullah Gül'ün dış politika danışmanlığını yapmıştır. 2011, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde AK Parti Konya milletvekili olarak meclise girmiştir. Başbakanlık ve Ak Parti Genel Başkanlığı görevinden 22 Mayıs 2016 tarihinde istifa etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Türkiye-İsrail ilişkileri, Türkiye ile İsrail’in, Türkiye’nin İsrail’i tanıdığı Mart 1949 tarihinden sonra kurdukları ikili ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Mavi Marmara Saldırısı</span> Gazzeye insani yardım taşıyan 6 gemiye İsrail Savunma Kuvvetlerinin yaptığı müdahale

Mavi Marmara Saldırısı, Gazze filosu saldırısı, Mavi Marmara katliamı veya Deniz Meltemi Harekâtı, İHH İnsani Yardım Vakfı ve Özgür Gazze Hareketi'nin organize ettiği ve Gazze'ye insani yardım taşıyan 6 gemiye; Akdeniz'de, İsrail'den 70-80 mil açıktaki uluslararası sularda 31 Mayıs 2010'da İsrail Savunma Kuvvetleri'nin yaptığı saldırı. Olay; gemilerde bulunan insani yardım kuruluşu üyelerinin bir kısmının öldürülmesi, bir kısmının yaralanması ve gemilerin yolcularıyla birlikte rehin alınması ile sonuçlanmıştır.

31 Mayıs 2010'da meydana gelen Mavi Marmara Saldırısına verilen tepkiler.

<span class="mw-page-title-main">Avigdor Liberman</span> İsrail savunma bakanı

Avigdor Levi Liberman, İsrailli siyasetçi, siyasi parti lideri eski bakan.

<span class="mw-page-title-main">Furkan Doğan</span> Amerikalı aktivist (1991 – 2010)

Furkan Doğan, Türk yardım gönüllüsü. İsrail güçleri tarafından düzenlenen Gazze filosu saldırısında ölen en genç isimdir. İsrail'in yardım filosuna düzenlediği dokuz kişinin ölümüyle sonuçlanan baskının sembol ismi hâline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cevdet Kılıçlar</span>

Cevdet Kılıçlar, Türk gazeteci. Selam, Millî Gazete ve Vakit gazetelerinde çalıştı. Son olarak İHH İnsani Yardım Vakfı internet sitesi sorumlusu olarak görev yapan Kılıçlar, İsrail'in Gazze filosu saldırısında öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Gazze filosu gemileri</span>

31 Mayıs 2010'da İsrail Deniz Kuvvetleri'nin saldırısına uğrayan Gazze filosunda 8 gemi bulunmaktadır. Filo organizasyonunu İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH), Özgür Gazze Hareketi ve Ship to Gaza üstlenmişti.

Alçak koltuk krizi Ocak 2010 tarihinde İsrail Dışişleri Bakanı Yardımcısı Danny Ayalon Türkiye’nin İsrail Büyükelçisi Oğuz Çelikkol’u, İsrail Parlamentosu Knesset’e çağırmış ve çalışma ofisinde ağırladığı Çelikkol'la görüşmesi öncesi basın mensuplarını da odaya davet etmiş, Çelikkol ise görüşmenin muhabirler çıktıktan sonra yapılmasını istemiştir. Bunun üzerine Ayolon basın muhabirlerine dönerek “Bizim yüksek, onun daha alçak bir koltukta oturduğuna, masada yalnızca İsrail bayrağı bulunduğuna ve bizim gülümsemediğimize dikkatinizi çekerim” demiş, muhabirlerin “fotoğraf için el sıkışın” önerisini geri çevirmiştir. Büyükelçiye hiçbir ikramda da bulunulmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">2014 İsrail-Gazze çatışması</span> 2014 yılında silahlı siyasi temeller nedeniyle gerçekleşmiş çatışma

2014 İsrail-Gazze çatışması ya da İsrail hükûmetinin ifade ettiği adla Koruyucu Hat Operasyonu, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF)'nin 8 Temmuz 2014'te Gazze Şeridi'ne yönelik başlattığı kara, hava ve deniz operasyonlarını içeren askerî harekât.

Gazze-İsrail çatışması, birinci ve ikinci intifadalar ile başlayan on yıllardır devam eden Gazze-İsrail çatışması.

<span class="mw-page-title-main">Mart 2016 Ankara saldırısı</span>

Mart 2016 Ankara Saldırısı veya Güvenpark Saldırısı, 13 Mart 2016'da yerel saatle 18:45'te Güvenpark, Kızılay, Ankara'da otobüs duraklarına yakın bir mesafede gerçekleşen, 2'si saldırgan olmak üzere toplam 38 kişinin hayatını kaybettiği ve 19'u ağır 125 kişinin de yaralandığı bombalı araba saldırısı. Saldırı, Ekim 2015'teki ve Şubat 2016'daki patlamalar ile birlikte beş ay içinde Türkiye'nin başkentinde gerçekleşen üçüncü bombalı saldırı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Filistin-Türkiye ilişkileri</span>

Filistin-Türkiye ilişkileri, Filistin ile Türkiye'nin sürdürdüğü uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan-İsrail ilişkileri</span>

Gürcistan-İsrail ilişkileri, Gürcistan ve İsrail arasındaki diplomatik, ticari ve kültürel bağlardır. ABD ile diplomatik ilişkilerin yanı sıra diplomatik ilişkiler resmi olarak 1 Haziran 1992'de kuruldu. Gürcistan'ın Tel Aviv'de büyükelçiliği var. İsrail'in Tiflis'te büyükelçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Yunanistan ilişkileri</span>

İsrail-Yunanistan ilişkileri, Yunanistan Cumhuriyeti ile İsrail Devleti arasındaki ikili ilişkidir. İki ülke arasındaki ilişkiler 20. yüzyılın sonlarında gerildi, ancak 2008'den beri Doğu Akdeniz'in en güçlüleri arasında yer aldılar. İsrail ve Yunanistan birbirlerini askeri, istihbari, ekonomi ve kültürel açıdan güçlü işbirlikçiler olarak görüyor. Her iki ülke de 2015 yılına kadar hem İsrail hem de Kıbrıs'tan petrol ve gaz çıkarılmasına atıfta bulunan ve Yunanistan üzerinden bir boru hattıyla Avrupa ana karasına teslim edilecek olan Enerji Üçgeni'nin bir parçasıdır. Gazze filosu saldırısının ardından İsrail'in Türkiye ile ilişkilerindeki bozulma, Yunanistan-İsrail ilişkilerinin güçlenmesine büyük katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2021 Filistin-İsrail çatışmaları</span> Mayıs 2021de İsrailliler ve Filistinliler arasında başlayan çatışma

2021 Filistin-İsrail çatışmaları, 6 Mayıs 2021'de İsrail Yüksek Mahkemesinin Kudüs'ün Şeyh Cerrah Mahallesinde oturan bazı Filistinli ailelerin evlerinden zorla çıkarılmasına ve başka bir yere yerleştirilmesine karar vermesi üzerine başlayan, ardından Mescid-i Aksa'daki Filistinlilere orantısız müdahale sonrası başlayan protestolarla büyüyen ve daha sonra karşılıklı saldırılara dönüşerek devam eden çatışmalar bütünü.

<span class="mw-page-title-main">Nijer-Türkiye ilişkileri</span>

Nijer-Türkiye ilişkileri, Nijer ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Hamas-İsrail Savaşı</span> 7 Ekim 2023te başlayan Hamas-İsrail Savaşı

Hamas-İsrail Savaşı, İzzeddin el-Kassam Tugayları tarafından Aksa Tufanı Operasyonu ve İsrail tarafından Demir Kılıçlar Operasyonu olarak adlandırılan, 7 Ekim 2023 tarihinde paramiliter örgüt Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın, İsrail geneline geniş çaplı saldırısı ile başlayan bir savaştır. Saldırı sonrası İsrail, Hamas için savaş ilanı kararı almış ve çıkan çatışmalarda en az 1.400 İsrailli ve 15.000+ Filistinli sivil olmak üzere 15.000'den fazla kişi ölmüş, 45.000'den fazla kişi yaralanmıştır. 1 milyon Gazzeli ve 500.000 İsrail'li yerinden edilmiştir. İsrail Yom Kippur Savaşı'ndan bu yana ilk kez savaş ilanı kararı almış, Gazze'ye büyük bir bombardıman yapılmıştır.