İçeriğe atla

GRASS GIS

GRASS GIS (Geographic Resources Analysis Support System) (Coğrafi Kaynaklar Çözümleme Destek Dizgesi) taramalı, vektör topolojisi destekli, görüntü işleme ve grafik verileri işleme kapasitesine sahip bir ücretsiz, açık kaynak coğrafi bilgi sistemi (GIS)'dir.[1]

GRASS GNU Genel Kamu Lisansı (GPL) altında yayınlandı ve Mac OS X, Microsoft Windows ve Linux dahil olmak üzere çoklu platformlarda kullanılabilir. Kullanıcıları bir grafik kullanıcı arayüzü (GUI - Graphical User Interface) aracılığıyla veya QGIS gibi diğer yazılımlar aracılığıyla "içine takılı" GRASS yazılım özellikleri ile arayüz oluşturabilir. Ayrıca doğrudan ısmarlama kabuk programlama yoluyla veya ölçütü kabuk olan doğrudan bireysel modülleri arayarak modüllerine bütünleşik olabilir uygulama başlatıldı.

GRASS 6 sürümü ile vektör ağ analizi için yeni bir topoloji 2D/3D vektör motoru ve desteği tanıtıldı. Öznitelikleri .dbf dosyaları ya da MySQL, PostgreSQL/PostGIS ve SQLite gibi SQL tabanlı DBMS ile yönetilmektedir. Sistem 3D vektör grafik verileri ve voksel hacimleri görselleştirme yeteneğine sahiptir. GRASS OGC-biçimsel olmayan (Open Geospatial Consortium), diğer GIS ile birlikte çalışabilirlik için basit Özellikleri dahil GDAL bağlanma/OGR kütüphaneleri aracılığıyla taramalı (raster) ve vektör biçimleri geniş bir yelpazede destekler. Ayrıca Doğrusal Başvuru Sistemini (Linear Reference System) destekler.

GRASS Geliştirme Ekibi çeşitli yerlerde geliştiricilerden oluşan çok uluslu bir topluluktur. GRASS Açık Kaynak Uzamsal Vakfı'nın ilk sekiz yazılım projesinden biridir.

Mimari

GRASS iki ve üç boyutlu taramalı (raster) ve vektör verileri destekler. Vektör veri modeli alanları sınırları ve sentroidler tarafından tanımlanan, yani topoloji olan; sınırları tek bir katmanda üst üste binemez. Bu olmayan bir coğrafi kaynaklı vektör çizim programının yaptığı gibi OpenGIS basit özellikleri aksine çok daha özgürce vektörleri tanımlamaktadır.

GRASS özel GIS hesaplamalarını gerçekleştirmek için araçları çalıştırılır bir ortam olarak tasarlanmıştır. GUI tabanlı uygulama yazılımı aksine, GRASS kullanıcı eklentisi (modüller olarak da bilinir) GRASS komutlarının yürütülmesini destekleyen değiştirilmiş bir ortam içeren bir UNIX kabuk ile sunulmaktadır. Çevreye kapalı bir coğrafi bölge ve kullanılmakta olan harita projeksiyonu gibi parametreleri içeren bir durumu vardır. Ayrıca tüm GRASS modülleri çalıştırıldığında (bir hesaplama kullanmak gibi giriş ve çıkış haritaları ya da değerler gibi) bu durumunun okuması ile belirli parametreler verilmiştir. GRASS modülleri ve yetenekleri çoğunluğu kabuğa coğrafi verileri işleyerek başkaca, (bir GRASS modülü tarafından sağlanan) bir grafik kullanıcı arayüzü ile çalıştırılabilir.

Orada GRASS dağıtımı dahil 300'den fazla çekirdek GRASS modülü ve kullanıcılar tarafından oluşturulan 100'ün üzerinde ek modül internet sitesinden sunulmaktadır. GRASS kütüphaneleri ve çekirdek modülleri C dili ile yazılır; diğer modüller C, C ++, Python, UNIX shell, Tcl ya da diğer betik dillerinde yazılmıştır. GRASS modülleri Unix felsefesi altında tasarlanmıştır ve dolayısıyla C programlama bilgisi olmayan bir kullanıcı tarafından daha karmaşık veya özel modülleri oluşturmak için kabuk komut dosyası kullanılarak birleşikleştirilebilir.

GRASS 6.4.0 wxGUI diye adlandırılan grafik kullanıcı arayüzünün, yeni sürümünü tanıttı. wxGUI Python programlama dili ve wxPython grafik kütüphanesi kullanılarak tasarlanmıştır.

GRASS ve QGIS (Quantum GIS) projeleri arasında işbirliği vardır. QGIS son sürümleri GRASS ile kullanıcı dostu grafik arayüzü olarak kullanılmasına olanak tanıyan, GRASS ortamında çalıştırılabilir. Bu daha yakından kabuk tabanlı bir GRASS arayüzüne göre daha başka grafiksel CBS (GIS) yazılımını andırmaktadır. Bir diğer proje olan JGRASS Java ile yeniden uygulanan bir GRASS CBS yazılımıdır.

Geçmişi

GRASS (Coğrafi Kaynaklar Analiz Destek Sistemi) 1982[2] yılından bu yana sürekli gelişim altında olmuştur ve federal ABD kurumları, üniversiteler ve özel şirketlerin çok sayıda katılımı vardır.

GRASS temel bileşenleri ve GRASS bültenleri içine bütünleşme çabalarının yönetimi başlangıçta ABD Ordusu tarafından yönetildi. ABD-CERL 1992 yılında sürüm 4.1 olarak bilinen GRASS sürümünün son serbest bırakılmasını tamamlamış ve 1995 yılı boyunca bu sürümde beş güncelleştirmeyi ve düzeltme eklerini sağlamıştır. ABD-CERL de GRASS 5.0 kayan noktalı sürümünün çekirdek bileşenlerini yazdı.

GRASS gelişiminde arazi yönetimi ve çevresel planlama için yazılımlar ABD ordusunun ihtiyacını karşılamak için ABD-CERL tarafından başlatıldı. Bir anahtar güdüsü Ulusal Çevre Politikası Yasası oldu. Geliştirme platformu UNIX VAX donanımı üzerinde çalışır. 1982 ile 1995 döneminde, ABD-CERL, üniversiteler ve diğer federal kurumlar dâhil olmak üzere sayısız katılım ile, GRASS gelişimini açmıştır. Gelişme 1993 yılından bu yana küçük yamalarla sınırlı olmuştu; ABD-CERL resmen, 4.1 (1995) serbest bırakılmasını GRASS katılımının sonrasında durdurdu. Baylor Üniversitesi'nde oluşturulan bir grup GRASS 4.2 dağıtımını, yazılımı devraldı. Bu dönemde çevresinde, Linux yazılımı ile bir bağlantı noktası oluşturulmuştur. 1998 yılında, mevcut proje lideri, Markus Neteler, yeni bir grafik kullanıcı arayüzü de dâhil olmak üzere önemli iyileştirmeler sundu; GRASS 4.2.1 sürümünün dağıtımını duyurdu. 1999 yılının Ekim ayında, başlangıçta kamu etki alanında GRASS yazılım lisans sürümü 5.0 GNU GPL ile değiştirildi.[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Neteler, M.; Mitasova, H. (2008). Open Source GIS : a GRASS GIS approach. 3. New York: Springer. ISBN 978-0-387-35767-6. 
  2. ^ Westervelt, J. (2004). GRASS roots (PDF). FOSS/GRASS Users Conference. Bangkok, Thailand. ss. 12-14. 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Ağustos 2014. 
  3. ^ GRASS Geliştirme Ekibi. GRASS Tarihçesi 6 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 29 Mart 2008 tarihinde erişilmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">MySQL</span>

MySQL, altı milyondan fazla sistemde yüklü bulunan çoklu iş parçacıklı, çok kullanıcılı, hızlı ve sağlam bir veri tabanı yönetim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Unix</span>

UNIX türevi işletim sistemleri çok işlemcili çok pahalı makinelerden tek işlemcili, basit ve çok ucuz ev bilgisayarlarına kadar pek çok cihaz üzerinde çalışabilen esnek ve sağlamlığı çok değişik koşullarda test edilmiş sistemlerdir. Fakat özellikle kararlı yapısı ve çok kullanıcılı-çok görevli yapısıyla çok işlemcili sunucularda adeta standart haline gelmiştir ve özellikle akademik dünyada iş istasyonları üzerinde çok yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. UNIX, Interdata 7/32, VAX ve Motorola 68000 arasında hızla yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">DirectX</span>

DirectX, Microsoft'un video oyunları başta olmak üzere çoklu ortam yazılımlarını rahat, hızlı ve uyumlu şekilde hazırlayabilmek için yarattığı bir uygulama programlama arayüzüdür (API). Şu andaki en güncel resmî sürüm DirectX 12'dir. İçerdiği bileşenlerden bazıları şu şekilde özetlenebilir:

<span class="mw-page-title-main">Windows 2.0</span> 1987 yılında piyasaya sürülen ve MS-DOS üzerinde yükselen Windows sürümü

Windows 2.0 Microsoft'un MS-DOS adlı işletim sistemi üzerinde oluşturduğu grafik arayüz (GUI) içeren işletim sistemi ailesi Windows'un ikinci sürümüdür. Microsoft'un meşhur Word ve Excel yazılımları, ilk kez bu işletim sistemi üzerinde kullanılmaya başlanmıştır. Aynı zamanda bu sürüm, ciddi bir biçimde MacOS'a benzemekle suçlandı. Apple 1988 yılında Microsoft ve Hewlett-Packard'a lisanslı Macintosh yazılımını ve/veya yazılımın öğelerini izinsiz kullanmak suçlamasıyla dava açtı.

<span class="mw-page-title-main">NetBeans</span> Vikimedya kategorisi

NetBeans, Oracle tarafından geliştirilen bir Java geliştirme ortamıdır (IDE) ve ücretsiz olarak dağıtılmaktadır. Özellikle kullanıcı arayüzü tasarımında sağladığı kolaylıklardan dolayı tercih edilmektedir. Henüz Eclipse kadar popüler olmasa da popülerliği giderek artmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">R (programlama dili)</span> istatistik analizi için kullanılan programlama dili

R, istatistiksel hesaplama ve grafikler için yazılım ortamı olup aynı zamanda programlama dilidir. R Foundation tarafından desteklenen ve GNU Tasarısının parçası olan bir özgür yazılımdır. Yeni Zelanda Auckland Üniversitesinden Ross Ihaka ve Robert Gentleman tarafından ortaya çıkarılan R, hâlihazırda R Geliştirme Çekirdek Ekibi tarafından geliştirilmektedir. S programlama diline benzeyen R, S'nin uyarlaması olarak değerlendirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Qt (çalışma alanı)</span>

Qt, birden çok platformu destekleyen bir grafiksel kullanıcı arayüzü geliştirme araç takımıdır. Genellikle GUI programları geliştirmek için kullanılsa da gelişmiş kütüphanesi GUI bileşenlerinin dışında birçok araç içermektedir. Qt, en çok KDE masaüstü ortamında, Opera ağ tarayıcısında ve Skype anlık mesajlaşma programlarında kullanılmasıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">QGIS</span>

QGIS, veri görüntüleme, düzenleme ve çözümleme yetenekleri sağlayan çoklu platform destekli özgür ve açık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır.

Jeo uzam topolojisi veya diğer bir söylemle uzamsal topoloji, bir coğrafi bölgenin görsel özelliklerini gösterir; noktalar, çizgiler ve çokgenler arasındaki ilişkilerle ilgili kuralları inceler. Örneğin, iki çokgen komşu ilçeleri temsil eder, özgün detaylar arasındaki topoloji kuralları ilçelerin ortak bir sınırı paylaşmasını gerektirecektir. Benzer şekilde, üst üste gölleri temsil eden iki çokgene izin vermek anlamsız olacaktır.

SFML (Simple and Fast Multimedia Library), bilgisayar bileşenleri için basit arayüz sağlayan platform bağımsız yazılım geliştirme kütüphanesi. C++ ile nesne yönelimli olarak geliştirilmiştir ve C, D, Java, Python, Ruby, .NET, Go, Rust, OCaml, Euphoria ve Nimrod gibi programlama dilleri için de bağlayıcıları vardır. Android ve iOS için uygulama geliştirebilmeyi sağlayacak deneysel portu SFML'nin 2.2 sürümüyle birlikte gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">MacOS Server</span>

macOS Server, Apple tarafından üretilen ve ayrı piyasaya çıkarılan add-on bir işletim ve sunucu sistemidir, macOS işletim sistemi için ek sunucu programları, idaresi ve yönetimi araçları sağlar. Mac OS X Server İngilizce, Japonca, Fransızca, Almanca, Basitleştirilmiş Çince, Hollandaca, İtalyanca, Almanca, İspanyolca ve Geleneksel Çince mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X Public Beta</span>

Mac OS X Public Beta, Apple Computer Mac OS X Cheetah işletim sisteminin Aqua kullanıcı arayüzüne özelliğine ilk halka açık versiyonu oldu. 29,95$'a satılmıştır.13 Eylül 2000 tarihinde kamuoyuna serbest bırakıldı. Bu, yazılım geliştiriciler ve erken benimseyenlere yaklaşan işletim sisteminin bir önizlemesini test etmek ve nihai yayınlanmasından önce gelecek işletim sistemi için yazılım geliştirmeye izin verdi. ABD sürümünün 1H39 bir yapı numarası ve uluslararası sürümün 2E14 yapı numarası vardır.

<span class="mw-page-title-main">Vektör grafik editörü</span>

Vektör grafik editörü kullanıcıların bir bilgisayarda vektör grafikleri interaktif olarak oluşturup düzenlemesine ve bunları EPS, PDF, Windows Metafile, Ölçeklenebilir Vektör Grafikleri (SVG) veya VML gibi birçok popüler vektörel grafik formatından birine kaydetmesine olanak tanıyan bir bilgisayar programıdır.

<span class="mw-page-title-main">Metin tabanlı kullanıcı arayüzü</span> bir metin ekranına çıktı vermeye veya onu kontrol etmeye dayalı arabirim türü

Metin tabanlı kullanıcı arayüzü, metinsel kullanıcı arayüzü veya terminal kullanıcı arabirimi olarak da adlandırılır, grafik kullanıcı arayüzlerinin (GUI) icadından bir süre sonra ortaya çıkan ve onu grafik kullanıcı arayüzünden ayırt etmek için türetilen yeni bir terimdir. TUI'de bilgisayar grafikleri metin kipinde görüntülenir. Gelişmiş bir TUI, GUI'ler gibi tüm ekran alanını kullanabilir ve fare ve diğer girişleri kabul edebilir.

Windows API ya da WinAPI, Microsoft'un Microsoft Windows işletim sistemlerinde bulunan çekirdek uygulama programlama arayüzü kümesidir (API). Windows API adı, genellikle kendi adlarıyla atıfta bulunulan birçok farklı platform uygulamasına atıfta bulunur. Neredeyse tüm Windows programları Windows API ile etkileşime girer. Windows NT işletim sistemi satırlarında, az sayıda Native API'yi kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Pyqt</span>

PyQt, bir Python eklentisi olarak uygulanan, platformlar arası GUI araç seti Qt'nin bir Python bağlantısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Anaconda (kurulum yazılımı)</span>

Anaconda, Linux dağıtımları için tasarlanmış ücretsiz ve açık kaynaklı bir sistem yükleyicisidir.

Burada, sayısal analiz veya veri analizi için kullanılmak üzere tasarlanmış önemli son kullanıcı bilgisayar uygulamaları listelenmiştir:

<span class="mw-page-title-main">Ispmanager</span>

Ispmanager ticari bir web sunucusu ve web sitesi kontrol panelidir. Komut satırı veya manuel ayarlar kullanmadan hizmetlerle çalışmaya izin verir. Ürün çok çeşitli işlevleri destekler ve WCAG ile tasarlanmış görsel bir arayüze sahiptir. Ispmanager, Linux dağıtımlarına dayalı sunucuları destekler ve hem fiziksel sunuculara hem de sanal makinelere (VPS/VDS) kurulabilir.