İçeriğe atla

GNU Affero Genel Kamu Lisansı

GNU Affero Genel Kamu Lisansı
GNU AGPL sürüm 3 belirteksi
YazarÖzgür Yazılım Vakfı
Sürüm3
YayımcıÖzgür Yazılım Vakfı
Yayım tarihi19 Kasım 2007
İlk yayımlanmaMart 2002 (1.0)
DFSG uyumluEvet[1]
FSF onaylıEvet[2]
OSI onaylıEvet
GPL uyumluEvet (GPL s3)[3]
CopyleftEvet[2]
Kod bağdaştırmaSadece GPL s3
Web sitesiwww.gnu.org/licenses/agpl.html

GNU Affero Genel Kamu Lisansı (GNU AGPL ya da AGPL), Özgür Yazılım Vakfı tarafından yayımlanan bir özgür lisans modelidir. GNU Genel Kamu Lisansı ile neredeyse aynı olan AGPL, ağ ortamında kullanılan web hizmetlerini kapsayıcı bir ek madde içerir.[4]

Lisansın en son sürümü (AGPL sürüm 3), 19 Kasım 2007'de yayınlanmıştır.

Tarihçe[4]

2000 yılında, Henry Poole, e-learning ve e-service iş modelleri üzerinde çalışırken Richard Stallman ile GPLv2 için ASP loophole'u tartıştıkları yerde, Amsterdam'da tanışmıştır. 2001 yılında, Poole, Affero Inc.'yi kurdu ve Affero kodlarıyla türev internet servisi kuran şirketler hakkında düzenleme yapabilecek bir lisansa ihtiyaç duydu. Poole, GPLv2 için ASP loophole'a yakın bir lisans için tavsiye almak için Özgür Yazılım Vakfı'ndan Bradley M. Kuhn ve Eben Moglen ile bağlantıya geçmiştir.

2002 Şubat sonlarında, Bradley M. Kuhn, bir programın kendi kaynak kodlarının kopyasını yazdırabileceği fikri üzerine; GPLv2'ye, türev çalışmaların kaynak kodu devam ettirme özelliğinin gerekliliği üzerine bir 2(d) ilavesi yapılmasını önerdi. Bu durum, kaynak kodun tamamlanması ve yerini tutmasını sağlayacaktı. Kuhn, 2(c) bölümünün, GPLv2'deki pek çok gerekliliğe örnek olduğunu iddia etti.

Moglen ve Kuhn, 2(d) kısmı hakkında bir metin hazırlayıp, Poole'a verdiler. Mart 2002'de, Affero Inc. Affero Genel Kamu Lisansı'nı (AGPLv1) Affero projesi ile birlikte kullanılmak üzere yayınladı ve 'servis olarak yazılım' geliştiricileri için yeni bir lisansı geçerli kıldı.

Özgür Yazılım Vakfı, AGPLv1'in özel olarak karşıladığını, GPLv3 içerisinde kapsamak için kafa yormaya başladı ama sonunda, ayrı bir lisans yayınlamaya karar verdiler ki bu lisans, GPLv3 ile özdeş olacak ancak AGPLv1'deki 2(d) kısmının sonuçta karşılamak istediği amaca yakın bir amaç güdecekti. Böylece yeni lisans GNU Affero Genel Kamu Lisansı olarak isimlendirildi. Affero adının korunmasının nedeni ise, Affero'nun AGPLv1 ile tarihi yakınlığından kaynaklanmaktadır. GNU AGPL'in sürüm numarası, GPL'in sürüm numarasıyla eşit olarak verildi ve bugün kullanılan GNU Affero Genel Kamu Lisans'ı AGPLv3 olarak kısaltılmaktadır.

AGPL'in tamamlanmış sürümü, AGPLv3, Özgür Yazılım Vakfı tarafından 19 Kasım 2007'de yayınlanmıştır.

Sürüm Tarafından yayınlandı Üzerine kuruldu
Affero General Public License, version 1Affero, Inc., Mart 2002 GNU Genel Kamu Lisansı, sürüm 2 (GPLv2)
GNU Affero General Public License, version 3Özgür Yazılım Vakfı, Kasım 2007 GNU Genel Kamu Lisansı, sürüm 3 (GPLv3).

Yazılım örnekleri

AGPL ile lisanslı yazılımlardan birkaçı aşağıda sıralanmıştır. AGPL lisanslı ile çıkarılan ilk yazılım "Stet", 21 Kasım 2007'de yayınlanmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "ftp.debian.org: Is AGPLv3 DFSG-free?". Debian Projesi. 28 Kasım 2008. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2008. 
  2. ^ a b List of free-software licences on the FSF website 15 Ağustos 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: “We recommend that developers consider using the GNU AGPL for any software which will commonly be run over a network
  3. ^ "AGPL s3 lisansının 13. bölümü". GNU Tasarısı. 3 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2016. 
  4. ^ a b AliIsingor, Latenahi (8 Aralık 2010). "Web Arşivlerinde PardusWiki". 8 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2011. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Özgür yazılım</span> belirli kullanıcı kullanım, kopyalama, değiştirme, yeniden dağıtma özgürlüğünün (değiştirilmiş dahil) mevcut olduğu yazılım

Özgür yazılım, kullanıcısına yazılımı herhangi bir amaç için çalıştırma, inceleme, değiştirme ve dağıtma özgürlükleri tanıyan yazılım türüdür. Tersi, özel mülk yazılımdır.

<span class="mw-page-title-main">GNU</span> bilgisayar işletim sistemi

GNU; çekirdeği, sistem araçlarını, açıcılarını, kütüphanelerini ve son kullanıcı yazılımlarını içeren, GNU Tasarısı kapsamında geliştirilen bir işletim sistemidir. İsminin açılımı "GNU's Not Unix" dir. Bu ismi almasındaki sebep de tasarımının Unix'e benzerken kendisinin özgür yazılım olması ve herhangi bir UNIX kodunu içermemesidir.

<span class="mw-page-title-main">GNU Genel Kamu Lisansı</span>

GNU Genel Kamu Lisansı yaygın kullanılan bir özgür yazılım lisansı. İlk sürümü 1989 yılında Richard Stallman tarafından GNU Tasarısı için kaleme alınmıştır. Üçüncü ve son sürüm ise Richard Stallman'ın yöneticisi olduğu Özgür Yazılım Vakfı (FSF), Eben Moglen ve Yazılım Özgürlüğü Hukuk Merkezi tarafından kaleme alındı ve özgür yazılım topluluklarının çeşitli itiraz ve katkılarıyla son hâlini aldı.

<span class="mw-page-title-main">GNU Özgür Belgeleme Lisansı</span>

GNU Özgür Belgeleme Lisansı, GNU projesi için Özgür Yazılım Vakfı (FSF) tarafından tasarlanmış bir lisans modelidir. GNU GPL'nin açık içerik karşılığıdır. Lisansın mevcut son sürümü 1.3 olup, resmi metni www.gnu.org/copyleft/fdl.html adresinde bulunabilir.

Özgür Yazılım Vakfı, özgür yazılım hareketini ve GNU projesini desteklemek amacıyla 4 Ekim 1985 tarihinde Richard Stallman tarafından kurulmuş, kâr amacı gütmeyen bir sivil toplum kuruluşudur. FSF, dört temel yazılım özgürlüğünü savunmakta ve bu özgürlüklerin copyleft lisanslar aracılığıyla korunmasını tercih etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Açık kaynak</span> ücretsiz dağıtım ve ürüne erişim hakkında felsefe

Açık kaynak, kaynak kodun; kopyalanması, değiştirilebilmesi ve yeniden dağıtım için serbestçe kullanıma sunulmasıdır. Açık kaynak yalnızca kaynak koda erişim anlamına gelmez. Kodların başkaları tarafından herhangi bir telif ücreti ödemeden kullanılabilmesi, değiştirilmesi ve yeniden dağıtımı gibi çeşitli haklar vermesi gerekir. Bunun için ürün, açık kaynak tanımına uyan bir lisans kullanmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Açık kaynak yazılım</span> açık kaynak lisansıyla yayınlanmış programlama kodu

Açık kaynak yazılım ya da açık kaynak kodlu yazılım, telif hakkı sahibinin kullanıcılara yazılımı ve kaynak kodunu herhangi bir amaç için kullanma, inceleme, değiştirme ve dağıtma haklarını verdiği bir lisans kapsamında yayınlanan bilgisayar yazılımıdır. Kullandıkları lisans gereğince isteyen kişi ve grupların yazılımı kendi kişisel ihtiyaçlarına uyarlamalarına ve sonunda değişikliği benzer tercihlere sahip kullanıcılar için bir çatal olarak yayınlamalarına olanak tanır.

<span class="mw-page-title-main">MIT Lisansı</span>

MIT Lisansı, 1988 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü tarafından hazırlanmış, en yaygın kullanılan özgür yazılım lisanslarından biridir.

PHP Lisansı, PHP programlama dili tarafından kullanılan yazılım lisansıdır. Özgür Yazılım Vakfı ve Özgür Yazılım Hareketi bu lisansın GPL'le uyuşmadığına inanmaktadır. Bunun nedeni, PHP teriminin kullanımındaki kısıtlamalardır.

<span class="mw-page-title-main">Apache Lisansı</span>

Apache Lisansı, Apache Yazılım Vakfı (ASF) tarafından yayımlanan bir özgür yazılım lisansıdır. Apache Lisansı telif hakkı koruma ve feragat uyarısı gerektirmektedir ancak copyleft bir lisans değildir. Lisans, özgür ve açık kaynak kodlu yazılımın geliştirilmesi için kaynak kodlarının kullanımına izin vermektedir.

Mozilla Kamu Lisansı, açık kaynak koda dayanan bir özgür yazılım lisans modelidir. 1.0 sürümü Netscape'de hukukçu olarak çalışan Mitchell Baker tarafından 1998'de yazıldı. Daha güçlü bir özgür yazılım vurgusuna sahip olan güncel 1.1 sürümüyse Mozilla Vakfı hukukçularınca kaleme alındı.

<span class="mw-page-title-main">GNU Projesi</span> Özgür yazılım projesi

GNU Tasarısı, toplu işbirliğini temel alan bir özgür yazılım tasarısıdır. Richard Stallman tarafından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde 27 Eylül 1983 tarihinde kamuoyuna duyurulmuştur. Tasarının hedefi işbirliği yoluyla özgür yazılımlar geliştirip dağıtarak bilgisayar kullanıcılarının bilgisayarlarını ve benzeri araçlarını kendi istekleri doğrultusunda özgürce kullanmalarını sağlamaktır. Bu tasarının temelinde kullanıcıların yazılımı çalıştırma, paylaşma, inceleme ve değiştirme konularında özgür olmaları yatar. GNU yazılımları bu özgürlükleri dağıtıldıkları lisans ile yasal olarak güvence altına alır, dolayısıyla GNU yazılımları özgür yazılımlardır.

Debian Özgür Yazılım Yönergeleri, Debian Projesinin bir yazılım lisansının özgür yazılım lisansı olup olmadığını belirlemek için kullandığı bir dizi yönergedir. Bir yazılım parçasının Debian'a dahil edilip edilemeyeceğini belirlemek için kullanılır. DFSG, Debian Sosyal Sözleşmesinin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Zlib Lisansı</span>

zlib lisansı, zlib kütüphanesinin kullandığı hoşgörülü bir özgür yazılım lisansı. Lisans başka yazılım kütüphaneleri tarafından da kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">LibreCAD</span>

LibreCAD, 2B teknik çizimler için özgür bir bilgisayar destekli tasarım (CAD) uygulaması. Linux, Mac OS X, Unix ve Microsoft Windows işletim sistemleri üzerinde çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Copyleft</span>

Copyleft, insanlara özgün çalışmayı diledikleri gibi kopyalama, değiştirme ve yeniden dağıtma hakları veren bununla birlikte eserin özgün ve değiştirilmiş halinin yine aynı haklarla dağıtılmasını zorunlu tutan yasal bir tekniktir. Bir özgür yazılımın özgün hali ve değiştirilmiş türevlerinin özel mülke dönüşmesini önlemek yani daima özgür kalmasını sağlamak için kullanılır. Bu bakımdan copyleft özgür lisanslar copyleft olmayan özgür lisanslara göre daha koruyucu niteliktedir. Copyleft lisanslar başta bilgisayar yazılımları olmak üzere belgeler, sanat eserleri, bilimsel keşifler ve hatta belirli patentlere kadar uzanan çalışmalar için kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Yazılım kategorileri</span>

Yazılım kategorileri, yazılım gruplarıdır. Yazılımın bu kategoriler açısından anlaşılmasını sağlamaktadırlar. Farklı sınıflandırma şemaları, yazılımların farklı yönlerini dikkate alır.

<span class="mw-page-title-main">Özgür lisans</span> özgür içerik veya özgür yazılım için kullanılan lisans türü

Özgür lisans bir kişiye başka bir kişinin özgün çalışmasını yeniden kullanma hakkı tanıyan bir sözleşmedir. İçerik bu tür bir lisanslama yöntemiyle telif hakkı ihlaline yol açmadan kullanılabilir. GNU Genel Kamu Lisansı, Creative Commons lisansı, BSD lisansı ve MIT Lisansı özgür lisanslara örnek olarak verilebilir.

IBM Kamu Lisansı (IPL), IBM tarafından yazılan ve zaman zaman kullanılan özgür ve açık kaynak kodlu yazılım lisansıdır. Özgür Yazılım Vakfı (FSF) tarafından onaylanmıştır ve Açık Kaynak Girişimi tarafından "açık kaynak lisansı" olarak tanımlanmaktadır.