İçeriğe atla

GAZ

Koordinatlar: 56°14′47.20″K 43°53′23.58″D / 56.2464444°K 43.8898833°D / 56.2464444; 43.8898833
GAZ
Ülke RusyaRusya
Kurulduğu Yıl 1932
İsmi Nereden Geliyor Gorkovsky Avtomobilny Zavod kısaltması
Kurucusu Nijniy Novgorod
Amblemin Anlamı Nijniy Novgorod kentinin armasından almaktadır.
Ana giriş

GAZ (Rusça: Горьковский автомобильный завод / ГАЗ Tur. Gorkovskiy Otomobil Fabrikası) - Rusya merkezli, otomobil işletmesi, binek araba, hafif kamyon ve minibüs üreten büyük üreticisidir. Fabrika 1932 yılında V. M. Molotov ad. Nijniy Novgorod Otomobil Fabrikası isimle kuruldu. Sovyetler Birliği döneminden beri ülkenin en büyük ve en önemli otomotiv firmasıdır. 1994 yılında özelleştirilen firma, Pavlovo Otobüs (PAZ), KAvZ, LiAZ, Yaroslavl Motor Fabrikası (YaMZ) ve UMZ firmaları ile beraber GAZ Group'un yan kuruluşudur. Merkezi Nijni Novgorod'dadır.

Tarih

Firmanın ortaya çıkışı ve savaş öncesi yıllar

31 Mayıs 1929 tarihinde Ulusal Ekonominin Üst Meclisi[1] ve Ford Motor Şirketi organizasyonun teknik yardımı ve binek arabaların ve kamyonların kitlesel üretimin kurmasına ihaleye girmişler. Ana üretim modelleri Ford-A ve Ford-AA seçildi.

Nijniy Novgorod otomobil fabrikası (Rus.: Нижегородский автомобильный завод / Nijegorodskij Avtomobilnyj Zavod, НАЗ - NAZ) 1 Ocak 1932 tarihinde açıldı ve aynı yılda onun konveyerden 1,5 tonluk kamyon NAZ-AA (1933 yılından itibaren - GAZ-AA) indi. Aynı yıllın Aralık ayında binek araba GAZ-A'nın 5 kişilik «fayton» karoser ile üretimi başladı.

İlk otomobillerin Ford Motors parça şemasından yapılmasına rağmen, şemalar başlangıçtan Amerikan asıl örneklerden farklıydı: kavrama pleytinin karteri ve direksiyon kutusu güçlendirilmiştir, radiyator şekli değistirilmiştir, inçli demir leblebleri milimetrelik demir lebleblerle değiştirilmiş. Ford patentleri kendi öz arama ve eklemelerle birleştirmesiyle, GAZ tasarımcıları GAZ-AA temeli üzerinde büyük bir aile orijinal üretim modellerin ve türevlerin oluşturdu:

  • 1933 yılında - 17 kişilik otobüs GAZ-03-30, Gorkovski otobüs fabrikasında (Rus.: Горьковий завод автобусов / Gorkovski Zavod Avtobusov (ГЗА / GZA, eski. «Гудок Октября» / Gudok Oktebrya)) üretilirdi;
  • 1933 yılında - GAZ-A bazinda GAZ-4 kamyoneti ve ara sıra sedan GAZ-3, GAZ-6 üretilirdi.
  • 1934 yılında - 2 tonluk uç dingili (6×4) kamyon GAZ-AAA ve 1,2 tonluk damperli kamyon GAZ-410;
  • 1938 yılında - modernize edilen GAZ-MM, gaz jeneratörlü 1 tonluk GAZ-42 kamyonu, yarı çelik tırtıllı GAZ-60 kamyonu ve hijenik karavanı GAZ-55 GZA fabrikasında üretilirdi;

17 Nisan 1935 yılında montaj hattından 100000'ci arabası indi, GAZ-A. Böylece GAZ ülkede ilk 100000 araba üreten otomotiv fabrikası olur.

1932-1945 dönemi üretim

GAZ, ilk başta Model A ve Model AA araçlarında Ford markasını kullanmaya devam etti. GAZ, Model A'dan GAZ-4 kamyonet modelini üretti. Model A'nın üretimi 1936 yılında durduruldu ve Ford'un sözleşmesine bağlı olarak yepyeni bir aracın üretimine başladı. GAZ M-1, Ford'un V8 otomobilinin kopyasıydı. Ford döneminde üretilen araçlarda 3.3 litrelik 4 silindirli bir motor kullanıldı.

GAZ, 1938 yılında ise bir ilki gerçekleştirdi ve dünyada ilk defa bir sedan otomobile 4 tekerlekten çekiş uyguladı. GAZ 61-73, 3.3 litre Ford 4 silindirli motoru kullanıyordu. Ve motor gücü, kilitli diferansiyelleri ile birlikte 4 tekerleğe aktarılıyordu.

Modeller

Hafif Otomobiller

GAZ-A Moskova Politeknik Müzesi'nin ulaşım fuarı.
«Volga» GAZ-31105
Yeni hafif otomobil Volga Siber
GAZ Seri hafif otomobiller
ModelÜretim Yıllı
GAZ-A1932—1936
GAZ-М11936—1942
GAZ-11-731940—1942, 1945—1948
GAZ-М20 «Pobeda»1946—1958
GAZ-12 «ZİM»1950—1960
GAZ-21 «Volga»1956—1970
GAZ-22 «Volga»1962—1970
GAZ-23 «Volga»1962—1970
GAZ-13 «Çayka»1959—1981
GAZ-24 «Volga»1968—1985
GAZ-24-02 «Volga»1972—1986
GAZ-24-24 «Volga»1971—1986
GAZ-14 «Çayka»1977—1989
GAZ-24-10 «Volga»1985—1992
GAZ-24-34 «Volga»1986—1991
GAZ-3102 «Volga»1981—2009
GAZ-3101 «Volga»1984—1991
GAZ-31029 «Volga»1992—1997
GAZ-31022 «Volga»1992—1998
GAZ-3105 «Volga»1992—1996
GAZ-3110 «Volga»1997—2004
GAZ-310221 «Volga»1997—2008
GAZ-3111 «Volga»2001—2003, 2005
GAZ-31105 «Volga»2004—2009
GAZ-311055 «Volga»2005—2009
Volga Siber2008 yılından

Tır Araçlar

GAZ 67B, Tolyatti Teknik Müzesi.
GAZ seri tır araçlar
ModelÜretim Yıllı
GAZ-AA1932—1938
GAZ-ААА1936—1943
GAZ-MM1938—1947
GAZ-511946—1975
GAZ-631948—1968
GAZ-521961—1989
GAZ-531961—1992
GAZ-661964—1999
GAZ-33071989—2009
GAZ-33061993—1995
GAZ-3302 «Gazelle»1994 yılından
GAZ-33091995 yılından
GAZ-2705 «Gazelle»1995 yılından
GAZ-3308 «Sadko»1999 yılından
GAZ-3310 «Valday»2004 yılından

Arazi araçlar

GAZ-69 ve UAZ-69 isimlerle üretilirdi.
Seri arazi araçlar GAZ
ModelÜretim Yıllı
GAZ-611941—1945
GAZ-641941—1943
GAZ-671943—1944
GAZ-67B1944—1953
GAZ-691953—1955
GAZ-69А1954—1956
GAZ-46 MAV1953—1958
GAZ-M721955—1958
GAZ-3937 «Vodnik»1997 yılından
GAZ-2330 «Tigr»2005 yılından
GAZ-2975 «Tigr»2005 yılından

Otobüsler

Gazelle Business
GAZ seri otobüsler
ModelÜretim Yıllı
GAZ-03-301933—1941, 1945—1950
GAZ-05-1931936—1945
GAZ-551938—1945
GZA-6511949
GZA-6531950
GAZ-3221 «Gazelle»1996 yıllıdan
GAZ-22171 «Sobol»1998 yıllıdan
GAZ-2217 «Sobol Barguzin»1999 yıllıdan
Gazelle Business2010 yıllıdan

Savaş araçlar

BTR 40
BTR-80
GAZ Savaş araçları
ModelÜretim Yıllı
BAİ-М
BА-61936—1938
BА-101938—1941
BA-201936—1942
BA-641942—1945
BTR-401950—1960
BTR-601960—1987
BTR-70
BTR-801984 yılından
BTR-90 «Rostok»1994 yılından
BRDM-11957—1966
BRDM-21963—1989

Paletli taşıyıcılar

GAZ-34039
GAZ paletli taşıyıcılar
ModelÜretim Yıllı
GAZ-47
GAZ-73
GAZ-34039
GAZ-34039K İrbis
GAZ-3409 Bobr

Kaynak notları

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Hyundai Motor Company, Güney Kore merkezli çok uluslu otomotiv firması. Korece Hyundai kelimesinin Türkçe karşılığı çağdaş, modern anlamındadır. Kia Motors (33,88 %), Genesis Motors, Hyundai Motor Group'un kuruluşudur. Hyundai, aralarında inşaat müteahhitliği, otomobil, gemi yapımı, sigortacılık, elektronik, lojistik de bulunan pek çok alanda etkinlik göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aleko</span>

Moskviç-2141 ve 2142 veya ticari adıyla Moskviç Aleko, Moskviç tarafından 1986-2002 yılları arasında üretilen orta sınıf otomobil modelidir. Araç, önceki Moskviç modellerinin yerini almış olup büyük ölçüde Fransız Simca modellerine dayanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Türk otomotiv sanayii</span>

Türkiye’de ilk otomobil üretme girişimi 1929’da Ford tarafından İstanbul serbest bölgede denenmiş montaj hattı kurulmuş fakat 1930’lu yıllardaki ekonomik kriz ortamı içinde gelişim gösteremeden sona ermiştir.

BelAZ Dünyanın en büyüklerinden biri ve BDT'da ise madencilik ekipmanlarında üreticilerinden biri. Şirket 30-360 ton arası yük kapasiteli damperli kamyon taş ocaklarındaki üretim döngüsü için teknik, madencilik, buldozerler, forkliftler,havaalanı yarı römorklü kamyon ürettir.

Ulyanovsky avtomobilny zavod, Ulyanovsk, Rusya merkezli, 1941 yılında kurulmuş, Sollers otomotiv holding grubun üyesi. Rusya’nın dört çekerli arabaların üreticisi: arazi aracı, hafif kamyon, minibüs, SUV ve otobüs üretimi yapan firma.

<span class="mw-page-title-main">Anadol A8-16</span>

Anadol A8-16, Anadol tarafından 1981-1984 yılları arasında üretilen orta sınıf otomobil modelidir.

<span class="mw-page-title-main">Kamaz</span>

KAMAZ - Rusya'nın otomobil üreticisi, Rusya ve Bağımsız Devletler Topluluğu’nun en büyük ağır kamyon, traktör, otobüs (NEFAZ) dizel motor ve parçaları üreten işletme kompleksi, bulunur.

<span class="mw-page-title-main">İjAvto</span>

«İzhAvto» - Rusya'nın İjevsk şehrinde otomobil fabrikası. Tam adı Açık Anonim Şirketi «İjevsk Otomobil Fabrikası». Kısaltmış firma ismi OAO «İzhAvto»

<span class="mw-page-title-main">Coupe kamyonet</span> binek otomobilden türetilme açık kasalı kamyonet tasarımı

Coupe kamyonet kısaca "ute", binek otomobilden türetilme açık kasalı kamyonet tasarımına verilen isimdir. Binek otomobile en yakın ticari araçlardır.

SEAZ, Sovyet Rus otomobil üreticisi, 2010 yılına kadar OKA arabaları üretimi üzerine uzmanlaşmıştı. 2011 yılı itibarıyla araba üretimi durduruldu, sadece OKA otomobil markası için parçaları üretmektedir. Serpukhov kentinde bulunur.

PAZ - Rusya'da küçük ve orta sınıf otobüslerin üreticisidir. GAZ Group'un yan kuruluşudur. Pavlovo kentinde bulunur.

Zavod imeni İ. A. Lihaçyova, Sovyet ve Rus kamyon ve ağır araç üreticisidir. Şirketin merkezi Moskova'da yer almaktadır.

MAZ, Belarus merkezli bir ağır vasıta üreticisidir. BelAZ ile beraber en büyük Belarus şirketidir. Şirket SSCB döneminde 16 Temmuz 1944 yılında kurulmuş olup kamyon, otobüs, troleybüs, tır, yarı treyler ve vinç üretimi gerçekleştirmektedir. 21,000'lik çalışan sayısı ile ülkenin en büyük işverenidir.

<span class="mw-page-title-main">Moskviç</span> 1929-2002 arasında satış yapmış Rusya merkezli otomobil şirketi

Moskviç, Sovyetler Birliği ve daha sonra Rusya merkezli bir otomotiv şirketiydi. Şirket, 1929 yılında kurulmuş olup 1939 yılında AZLK adını aldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardında özelleştirildiyse de şirket 2002 yılında iflas etti. 1998 yılında, tesisin topraklarının ve atölyelerinin bir kısmı Moskova ve Renault hükûmetinin ortak otomotiv şirketine devredildi. Başlangıçta, şirket Avtoframos olarak adlandırıldı, daha sonra Reno Rusya'nın kontrolü altına girdi. 1998'den 2022'ye kadar Renault ve Nissan markalarının otomobillerini üretiyordu. Mayıs 2022'de Reno Rusya'nın varlıkları Moskova hükûmetinin mülkiyetine geçti. Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, fabrikada «Moskvich" markası altında otomobil üretmeyi planladığını açıkladı. 23 Kasım 2022'de, Çin crossover JAC JS4'ÜN yeniden etiketlenmiş bir versiyonunu temsil eden «Moskvich 3» crossover'ın üretiminin başladığı açıklandı.

Kutaisi Otomobil Fabrikası, Gürcistan merkezli bir kamyon üreticisiydi. Şirket, Nisan 1945 tarihinde Sovyetler Birliği döneminde kurulmuş olup tır üretimi yapmaktaydı. Şirketin merkezi Kutaisi'de yer almaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">LuAZ</span>

LuAZ, Ukrayna merkezli bir otomobil üreticisidir. Şirket, 1955 yılında Sovyetler Birliği döneminde kurulmuş olup amfibiyen araç üretimi yapmaktaydı. Şirketin merkezi Lutsk'ta yer almaktadır.

Kaunas Otobüs Fabrikası, Litvanya merkezli bir otobüs üreticisiydi. Şirket, 1929 yılında tarihinde kurulmuş olup otobüs üretimi yapmaktaydı. Şirketin merkezi Kaunas'ta yer almaktaydı.

Sovyetler Birliği'ndeki otomotiv endüstrisi, 1929'dan 1991'e kadar Sovyetler Birliği içerisinde varlık göstermişti. Endüstri 1920'lerin sonu ve 1930'ların başında, ilk beş yıllık plan sırasında büyük araba üretim fabrikalarının kurulması ve Moskova'daki AMO fabrikasının yeniden düzenlenmesi ile başladı ve 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar devam etti.

<span class="mw-page-title-main">GAZ Valday</span>

GAZ-3310 Valday, 2004'ün sonlarından 2015'e kadar Rusya'daki Gorki Otomobil Fabrikası tarafından üretilen bir kamyondur. Valday, GAZelle hafif ticari aracı ile benzerlik gösterse de GAZelle'in aksine C sınıfı sürücü belgesi gerektirir.

Kuzey Kore'de otomotiv endüstrisi, ulusal ekonominin bir dalı olup Güney Kore'deki otomotiv endüstrisinden çok daha düşük bir üretim sayısına sahiptir. Kuzey Kore'de motorlu araç üretimi askeri ve endüstriyel hedeflere odaklanmıştır ve çok az vatandaş özel araçlara sahiptir.