İçeriğe atla

Gıyâseddin Tuğluk

Gıyâseddin Tuğluk veya Gazi Malik (ölümü c.1325[1] ) 1320'den 1325'e kadarki Delhi Sultanıydı. Delhi Sultanlığı'ndaki Tuğluk hanedanının ilk padişahıydı. Saltanatı sırasında, Tuğlukabad şehrini kurmuştur. 1325 yılında ölümüyle saltanatı sona erdi. 14. yüzyıl tarihçisi İbn Battuta, padişahın ölümünün kendisine yönelik bir komplo sonucu olduğunu iddia etmiştir[2]

Gıyâseddin Tuğluk'un yerine en büyük oğlu Muhammed bin Tuğluk geçti.[3]

Saltanat

Tuğluk, Tuğluk hanedanını kurdu ve 1320'den 1325'e kadar Delhi Sultanlığı'nda hüküm sürdü.[4] Tuğluk'un Moğollara karşı olan politikası sertti. Ebu Sa'id Bahadur Han'ın gönderdiği elçileri öldürmüş ve Moğol esirleri sert bir şekilde cezalandırmıştı. 1305'te Amroha Muharebesi'nde Moğolları mağlup etti. Tuğluk, Multan'dan Delhi'ye ilerlediğinde Soomro kabilesi isyan etti ve Thatta'yı ele geçirdi.

Kaynakça

  1. ^ Jackson, Peter (16 Ekim 2003). The Delhi Sultanate: A Political and Military History (İngilizce). Cambridge University Press. s. 330. ISBN 978-0-521-54329-3. 
  2. ^ Sen, Sailendra (2013). A Textbook of Medieval Indian History (İngilizce). Primus Books. ss. 89-92. ISBN 978-9-38060-734-4. 
  3. ^ Tughlaq Shahi Kings of Delhi: Chart 22 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Imperial Gazetteer of India, 1909, v. 2, p. 369..
  4. ^ "The COININDIA Coin Galleries: Delhi Sultanate: Tughluqs". 17 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk devletleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste tarih boyunca Türk halkları tarafından kurulmuş özerk cumhuriyet, bağımsız cumhuriyet, beylik, imparatorluk ve hanedanlık hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Lahor</span> Pakistanda bir şehir

Lahor, Pakistan'ın Pencap eyaletinin başkenti ve en büyük şehridir. Karaçi'den sonra Pakistan'ın en büyük ikinci, 13 milyonu aşan nüfusuyla da dünyanın en büyük 26. şehridir. Pencap'ın kuzeydoğu bölgesinde, Ravi Nehri boyunca yer almaktadır. Lahor, Pakistan'ın başlıca sanayi ve ekonomi merkezlerinden biridir. Geniş Pencap bölgesinin tarihi başkenti ve kültür merkezi olmakla birlikte Pakistan'ın sosyal açıdan en liberal, ilerici ve kozmopolit şehirlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Delhi Sultanlığı</span> Türk-Hint devleti

Delhi Sultanlığı ya da Sultanat-ı Hint, 1206-1526 yılları arasında Hindistan'da hüküm sürmüş olan sultanlıktır.

IV. Kılıç Arslan, Türkiye Selçuklu Sultanı ve II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Gurlular</span> Afganistan, Pakistan ve Kuzey Hindistanda kurulmuş devlet

Gurlular, Horasan'da, diğer birçok doğu İran Tacikler'i gibi Sünni Müslüman bir hanedandı. Gurlular'ın kurduğu imparatorluğun merkezi bugün Afganistan sınırları içinde kalan Gur kenti olup toprakları günümüz İran, Afganistan, Pakistan topraklarını, Hindistan'ın kuzey bölgelerini, Türkistan'ın ve günümüz Arap ülkelerinin ise bazı bölümlerinden oluşuyordu.

Celaleddin Firuz Halacı, Delhi sultanı (1290-96).

<span class="mw-page-title-main">Firuz Şah Tuğluk</span>

Firuz Şah Tuğluk, 1351-88 arasında Delhi Sultanlığı'nın yöneten Tuğluklu hükümdarı.

Hindistan'ın Moğollar tarafından istilası, 1221 – 1327 yılları arasında Hindistan yarımadasına düzenlenen çok sayıdaki Moğol İmparatorluğu istilalarını anlatır. Moğollar Kaşmir bölgesine boyun eğdirseler de Delhi Sultanlığına karşı yapılan saldırılar başarısız olur.

<span class="mw-page-title-main">Alaeddin Halaci</span> Türk Delhi Sultanı

Alaeddin Halaci, aslı adı Ali Gurshap Delhi Sultanlığı'nda iktidarda olan Halaci Hanedanına mensup Türk sultan. Hanedanın en güçlü hükümdarı sayılır. 1296 – 1316 yılları arasında hüküm sürmüştür. Moğolları Hindistan'a sokmayarak birçok defa Moğollara karşı zafer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Darfur Sultanlığı</span>

Darfur Sultanlığı — günümüz Sudan'da sömürge öncesi bir devleti. 1603'ten 24 Ekim 1874'e kadar vardı, Sudanlı savaş ağası Rabih üz-Zübeyr tarafından fethedildi ve yine 1898'den 1916'ya ne zaman İngilizler tarafından fethedildi ve Britanya-Mısır Sudan'ına entegre edildi.

<span class="mw-page-title-main">Tuğluk Hanedanı</span>

Tuğluk Hanedanı, Hindistan'daki Delhi Sultanlığı'nı yöneten Türk kökenli hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Geledi Sultanlığı</span>

Geledi Sultanlığı Gobroon Hanedanı olarak da bilinen, 17. yüzyıl sonları ve 19. yüzyıl boyunca Afrika Boynuzu'nun bazı kısımlarını yöneten bir Somali krallığıydı. Saltanat, Gobroon Hanedanı tarafından yönetildi. Ajuran Sultanlığı'nın çeşitli vasallarını yenen ve Gobroon Hanesi'ni kuran Geledi askeri İbrahim Adeer tarafından kuruldu. Hanedanı Sultan ardışık saltanatları altında doruk noktasına ulaştı Mahamud İbrahim Geledi ordu kurdu ve başarıyla püskürtüldü Oromo işgalini ve Sultan Yusuf Mahamud İbrahim'i başarıyla Geledi ekonomisini modernize edilerek sırasında Geledi gücünü konsolide, Bardera Fethi 1843 yılında, ve Umman İmparatorluğu'nun hükümdarı Said bin Sultan'dan haraç almaya devam edecekti. Geledi Sultanlarının güçlü bölgesel bağları vardı ve Swahili sahilinde Pate ve Witu Sultanlığı ile ittifaklar kurdular. Ticaret ve Geledi gücü, güçlü Sultan Ahmed Yusuf'un 1878'deki ölümüne kadar güçlü kalmaya devam edecekti. Saltanat nihayet 1908'de İtalyan Somaliland'ına dahil edildi ve 1910'da Osman Ahmed'in ölümüyle sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Timurlu fetihleri</span> Timurluların savaşları ve seferleri

Timurlu fetihleri veya Timurlu savaşları, 14. yüzyılın yedinci on yılında Timur'un Çağatay Hanlığı üzerindeki kontrolü ile başlamış ve 15. yüzyılın başında Timur'un ölümüyle sona ermiştir. Timur, savaşlarının büyük ölçekliliği ve bu savaşlarda genel olarak yenilmemesi nedeniyle, tüm zamanların en başarılı askeri komutanlarından biri olarak kabul edilmiştir. Bu savaşlar, Timur'un Orta Asya, İran, Kafkaslar ve Levant ile Güney Asya ve Doğu Avrupa'nın belirli bölgeleri üzerindeki üstünlük kurması ve Timur İmparatorluğu'nun kuruluşu ile sonuçlanmıştır. Tarihçiler, seferlerin o sıradaki dünya nüfusunun yaklaşık %5'ini oluşturan 17 milyon insanın ölümüne neden olduğunu tahmin etmektedir.

Mâlvâ Sultanları Listesi, Hindistan Yarımadası'ndaki Mâlvâ Sultanlığı (1401-1561/2) hükümdarlarının listesi. Saltanat, Delhi Sultanlığı'nın bir Türk-Afgan valisi olan Dilâver Han tarafından kuruldu. 1437'de Dilâver Han'ın Guri hanedanının yerini Türk Halaç hanedanı aldı.

<span class="mw-page-title-main">Seyyid Hanedanı</span>

Seyyid hanedanı, 1414-1451 yılları arasında hüküm süren Hindistan'daki Delhi Sultanlığı'nın dördüncü hanedanıydı. Tuğluk ve Timurlular'ın Multan valisi Hızır Han tarafından kuruldu. Tuğluk Hanedanı'nın yerini aldılar ve Sultanlığı Timurlular'a bağlı bir Vasal devlet olarak yönettiler. 1451’de Alaeddin Alem Şah, Sultanlığı Ludî Hanedanı'na devretti.

<span class="mw-page-title-main">Hızır Han (Seyyid Hanedanı)</span>

Timur'un işgalinden ve Tuğluk hanedanının yıkılmasından kısa bir süre sonra Hızır Han, kuzey Hindistan'da Delhi Sultanlığı'nın Seyyid hanedanını kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Memlûk Hanedanı (Delhi)</span>

Memlûk Hanedanı, Delhi Sultanlığı'nı 1206-1290 yılları arasında yöneten ilk hanedan. Delhi Sultanlığı'nı 1526'ya kadar birbirinden bağımsız beş hanedan yönetti. Memlük hanedanı kurulmadan önce Kutbüddin Aybeg, Gurlular'ın bir komutanı olarak 1192'den 1206'ya kadar görev yaptı. Bu dönemde, Ganj ovasına akınlar düzenledi ve yeni bölgeleri hakimiyet altına aldı.

Kırklar Meclisi ; Meclis-i Çihilgânî, Bendegân-ı Türk Çihilgânî, Çihilgân, Çehelganî, Ümerâ-yı Çihilgâni olarak da bilinir. Sultanın isteklerine göre Delhi Sultanlığı'nı yöneten, 40 Türk Memlûk’lu emir (bey) ve melik (vali) den oluşan bir konseydi. Ancak sayıları her zaman 40 değildi. Berenî Târîh-i Fîrûzşâhî adlı eserinde, 25 kişiden bahsediyor. Hindistan yarımadasının Müslüman tarihinde düzenli bir yasama organıydı. Devletin başı olarak; hükümet, askeri ve yargı sisteminde tüm yetki Sultana verilmişti. Ancak etkin bir yönetim için Sultanın yardıma ihtiyacı vardı.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed bin Tuğluk</span>

Muhammed bin Tuğluk, tahtın veliahtı olduğu sırada Cavna Han olarak bilinen, Deli Sultan lakabıyla da tanınan; Delhi Sultanlığı’nın on sekizinci padişahıdır. Şubat 1325'ten 1351 yılındaki ölümüne kadar hüküm sürdü.Tuğluk hanedanının kurucusu Gıyâseddin Tuğluk’un en büyük oğluydu. 1321'de genç Muhammed, babası tarafından Kakatiya hanedanına karşı yürütülen askeri bir sefere katılmak üzere Deccan Platosu’na gönderildi. 1323'te Warangal’daki Kakatiya başkentini başarıyla kuşattı. Kral Prataparudra'ya karşı kazanılan bu zafer Kakatiya hanedanının sonunu getirdi.

Nasiruddin Mahmud Şah Delhi Memluk hanedanlığının sekizinci padişahıydı. Saray tarihçisi Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî tarafından yazılan Tabakat-i Nasiri ona ithaf edilmiştir. Kayınpederi Gıyaseddin Balaban, hükümdarlığı sırasında devlet işlerini yürüttü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.