İçeriğe atla

Güzel Tutsak

Güzel Tutsak
La belle captive
"Güzel Tutsak" (La belle captive) filminin sinema afişi
YönetmenAlain Robbe-Grillet
YapımcıAnatole Dauman
SenaristAlain Robbe-Grillet
Franck Verpillat
OyuncularDaniel Mesguich
Cyrielle Clair
Gabrielle Lazure
Görüntü yönetmeniHenri Alekan
KurguBob Wade
StüdyoArgos Films
FR3
CinsiSinema filmi
TürüDeneysel, avangart, sürrealist, fantezi, gizem, korku, dram
RenkRenkli (Eastmancolor)
Yapım yılı1983, Fransa Fransa
Çıkış tarih(ler)iŞubat 1983, Berlin Film Festivali
Nisan 2005, 24. İstanbul Film Festivali
Süre90 dakika
DilFransızca
Diğer adlarıGüzel Tutsak (Türkiye)
Die schöne Gefangene (Almanya)
The Beautiful Prisoner (İngilizce ad)

Güzel Tutsak, 1983 Fransa yapımı gerçeküstücü avangart filmdir. Özgün adı La belle captive olan film 2-17 Nisan 2005 tarihleri arasında düzenlenen 24. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de gösterilmişti.[1] Sinema eleştirmeni Rekin Teksoy Sinema Tarihi adlı kitabında filmin Türkçe adını Güzel Esire olarak not düşmüştür. Ancak bu adın Türkiye'deki gösterim adı değil, özgün adının çevirisi olduğu anlaşılmaktadır.[2]

Filmin yönetmeni, 1950'lerde Fransa'da filizlenen Yeni Roman (Nouveau Roman) akımının kurucularından Alain Robbe-Grillet'dir. Senaryosunu da yine Alain Robbe-Grillet'nin Franck Verpillat'la birlikte yazdıkları filmin görüntülerini Henri Alekan çekmiştir. Alain Resnais'nin 1961'de yönettiği Geçen Yıl Marienbad'da filmi için yazdığı senaryonun büyük ilgi görmesi üzerine yönetmenliğe başlayan Alain Robbe-Grillet'nin ilk filmi olan L'Immortelle (Ölümsüz Kadın, 1963)'nin konusu İstanbul'da geçiyordu ve çekimleri Türkiye'de yapılan filmde Sezer Sezin, Ulvi Uraz gibi Türk oyuncular da rol almışlardı. "Güzel Tutsak" ise Grillet'nin 8. filmidir. Grillet zaten topu topu 10 film yönetmiş, çoğunun senaryolarını da kendisi yazmıştı.

İlk gösterimi Şubat 1983'te Berlin Film Festivali'nde yapılan film bu yarışmada Altın Ayı ödülüne aday gösterilmiş ama kazanamamıştı.[3] Nisan 2005'te 24. İstanbul Film Festivali'nde yönetmenin diğer üç filmiyle (Bu filmler Ölümsüz Kadın, Avrupa Ekspresi ve Cennet ve Sonrası'dır) birlikte gösterilmiş, bu festivalde Alain Robbe-Grillet'ye yaşam boyu başarı ödülü verilmişti.

Çözümsüz bir bilmeceyi andıran karmaşık ve gizemli yapısıyla bu film de yönetmenin önceki filmleri gibi sözcükler yerine görüntülerle yazılmış bir edebiyat metni (sine roman) izlenimi vermektedir. Bu filmde de erotizme neredeyse mazoşizme yakın bir duyarsızlıkla yer verilmiş, yine burjuva psikolojisi hedef alınmıştır.[2]

Filmin iki kahramanı Walter (Daniel Mesguich) ve Marie-Ange (Gabrielle Lazure)'ın villanın yatak odasında tutsak olarak kaldıklarında yaşadıkları tutkulu ilişiki sırasında ekrana gelen görüntüler Belçikalı gerçeküstücü ressam René Magritte'in düş temalarını işlediği tuhaf tablolarını andırır. Zaten Magritte'in birkaç tablosu filmde birkaç kez bir leitmotiv olarak seyircinin karşısına çıkar.[4][5]

Konusu

Walter (Daniel Mesguich), amacı pek de açık olmayan gizemli bir 'organizasyon'un ajanıdır ve bir süredir kendisine görev verilmemiştir. Bir gece can sıkıntısıyla içki içtiği barda güzel ve esrarengiz bir kadınla (Gabrielle Lazure) dans eder, ama henüz adını bile öğrenemediği bu kadın (sonradan adının Marie-Ange olduğunu öğrenecektir) ortaya çıktığı gibi aniden ortadan kaybolur. Aynı gece gizemli patroniçesi Sara (Cyrielle Clair)'dan aldığı ani emirle küçük bir zarfı Corinthe Kontu Henri'ye teslim etmek üzere arabasıyla yola çıkan Walter, tenha bir yolda giderken yerde bilinçsizce yatan, elleri arkasından zincirle bağlanmış yaralı bir kadına rastlar ve onun barda dans ettiği kadın olduğunu anlayarak arabasına alır ve ışıklarını gördüğü yakınlardaki bir villaya gelerek hastaneye telefon etmek ister. Bu gizemli villada smokin giymiş birbirinden tuhaf adamlar bir parti vermektedirler. Partidekiler ikisini bir odaya kapatırlar ve kapıyı üstlerinden kilitlerler. Walter ve elleri anlaşılmaz bir biçimde kendiliğinden çözülen Marie-Ange bu odada tuhaf bir biçimde seks yaparlar. Walter sabah uyanınca Marie-Ange'nın gitmiş olduğunu görür ve boynunda da vampir ısırığına benzeyen, kanayan bir yara oluştuğunu fark eder. Görevine geri dönen Walter zarfı teslim etmeye gittiğinde kontun kalp krizinden ölmüş olduğunu görür.

Walter tekrar bara gittiğinde, barmen (Gilles Arbona) kızın Walter'la dans ettiğini hatırlamaz. Dans ettiği bu kadın yoksa bir hayalet midir? Barmenden Marie-Ange'ın ispritizmayla uğraşan bir profesörün kızı olduğunu ve yedi yıl önce bir deniz kazasında ölmüş olduğunu öğrenir. O sırada bara gelen tuhaf görünüşlü polis müfettişi Francis (Daniel Emilfork) kızın kaybolması olayında Walter'ın baş şüpheli olduğunu söyler. Walter sonra partinin verildiği villaya gider ama villa terkedilmiş ve harap bir haldedir.

Walter olan biteni anlamaya çalışırken gerçek dünya ve hayâl dünyası arasında sürekli gidip gelir. Gerçeklerle halüsinasyonlar adeta birbirlerinin içine geçmiştir. Hayâl benzeri sahneler tıpkı Belçikalı gerçeküstücü ressam René Magritte'in düş temalarını işlediği tuhaf tablolarını andırır. Filmde klasik bir hikâye anlatımı da yoktur. Birçok şey seyircinin hayal gücüne ve yorumuna bırakılmıştır.

Oyuncu kadrosu

Gerçeküstücü Belçikalı ressam René Magritte'in bu filmle aynı adı taşıyan (La belle captive) bir yağlı boya tablosu da vardır ve tablodaki mizansenin benzerleri zaman zaman filmde karşımıza çıkar, tıpkı filmden alınmış bu ekran görüntüsünde olduğu gibi.
Oyuncu Rolü
Daniel MesguichWalter Raim
Cyrielle ClairSara Zeitgeist
Gabrielle LazureMarie-Ange van de Reeves
Daniel EmilforkMüfettiş Francis
François ChaumetteDr. Morgentodt
Gilles ArbonaBarmen
Arielle DombasleHisterik kadın
Jean-Claude LeguayBisikletli
Nancy Van SlykeGarson
Denis FouquerayUşak

Müziği

Filmde fon müziği olarak klasik müziklere yer verilmiştir. Bunlardan en önemlisi Franz Schubert'in bestelediği "Le quinzième quatuor (Streichquartett Nr. 15 op. 161. D. 887)" dir ve Alban Berg Quartet'i tarafından seslendirilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "24. Uluslararası İstanbul Film Festivali". www.iksv.org. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2010. []
  2. ^ a b Teksoy, Rekin (2005). Rekin Teksoy'un Sinema Tarihi. Oğlak Yayıncılık. ss. sayfa 415.  Türkçe isim için referans
  3. ^ "La Belle Captive/awards" (İngilizce). www.imdb.com. 20 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2010. 
  4. ^ "La Belle Captive" (İngilizce). allmovie.com. 9 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2010. 
  5. ^ ""Trying to make sense out of this film is like waiting for a dwarf to grow."" (İngilizce). sover.net. 19 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2010. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ömer Kavur</span> Türk film yönetmeni (1944-2005)

Ömer Celâl Kavur, Türk film yönetmeni, yapımcısı ve senaristtir.

<i>Tatlı Hayat</i> (film, 1960) Federico Fellini’nin yönettiği 1960 yapımı film

Tatlı Hayat, yönetmenliğini Federico Fellini'nin üstlendiği 1960 yapımı Fransız-İtalyan filmi.

<span class="mw-page-title-main">Luis Buñuel</span> İspanyol yönetmen ve senarist

Luis Buñuel Portolés, sürrealist İspanyol yönetmen ve senarist. Otoriteler tarafından sinema tarihinin en etkili yönetmenlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

<i>Kızgın Güneş</i> (film, 1960) Film

Kızgın Güneş, 1960 Fransa-İtalya ortak yapımı psikolojik gerilim filmidir. Fransızca özgün adı Plein Soleil olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Purple Noon adı ile gösterilmiştir. Film Türkiye'de ilk kez 3 Eylül 1961'de gösterime girmiş, 2002 yılında da 21. Uluslararası İstanbul Film Festivali kapsamında yapılan "Beyazperdede Bir İlah" başlıklı Alain Delon toplu gösterisinde aktörün diğer sekiz filmiyle birlikte gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alain Robbe-Grillet</span> Fransız film yönetmeni ve yazar (1922 – 2008)

Alain Robbe-Grillet, Fransız yönetmen, yazar ve senarist.

<i>Koleksiyoncu Kadın</i>

Koleksiyoncu Kadın 1967 Fransa yapımı filmdir.Özgün adı La Collectionneuse dür.İngilizce konuşulan ülkelerde The Collector adı ile gösterime sunulmuştu. Eric Rohmer 'in senaryosunu yazıp yönettiği filmin görüntü yönetmenliğini Néstor Almendros üstlenmiştir. Önemli rollerinde Patrick Bauchau,Haydée Politoff, Daniel Pommereulle, Alain Jouffroy, Mijanou Bardot ve Annik Morice rol almışlardır. Filmin üç başrol oyuncusu Patrick Bauchau,Haydée Politoff ve Daniel Pommereulle aynı zamanda senaryoda Rohmer'e yardımcı olmuşlar ve filmin diyaloglarını yazmışlardır. Eric Rohmer 'in "Altı Ahlak Hikayesi" serisini oluşturan 6 filminden üçüncüsü ve ilk uzun metrajlı olanıdır.Filmin özgün ismi Türkçede Koleksiyoncu anlamına gelmektedir.Serinin diğer filmleri ile bir bütünlük oluşturan bu film egemen ahlak anlayışı karşısında bireyin davranışlarını kadın-erkek ilişkileri açısından inceler.

<i>Gündüz Safası</i> (roman)

Gündüz Safası, Fransız gazeteci yazar Joseph Kessel'in 1928 yılında yayımladığı romanının adıdır. Özgün adı Belle de Jour olan kitap, Türkiye'de ilk kez 1955 yılında Varlık Yayınları tarafından, ardından da 1989 yılında da Milliyet Yayınları tarafından Gündüz Safası adlarıyla, son olarak 1995'te de E Yayınları tarafından Gündüz Güzeli adıyla yayımlanmıştır. Varlık ve Milliyet'ten çıkan kitapların Türkçe çevirisi İhsan Akay'a aitken E Yayınlarından çıkan kitabın çevirisini Samih Tiryakioğlu yapmıştır.

<i>Dişi Köpek</i> (film, 1931)

Dişi Köpek 1931 Fransa yapımı, şiirsel gerçekçi psikolojik dramatik filmdir. Özgün adı La Chienne olan filmin uluslararası İngilizce adları Bitch ve Isn't Life a Bitch?'tir. Hayli tartışma yaratmış olan bu psikolojik dram içeriği nedeniyle uzun yıllar ABD'de gösterim şansı bulamadı. Film çevrildikten ancak 44 yıl sonra 27 Eylül 1975'te New York Film Festivali'nde gösterilebildi. Bu nedenle son yıllara kadar bu İngilizce isimler kullanılamadı.

<i>Geçen Yıl Marienbadda</i>

Geçen Yıl Marienbad'da 1961 Fransa-İtalya ortak yapımı gerçeküstü deneysel filmdir. Özgün adı L'Année Dernière à Marienbad olan film Birleşik Krallık'ta Last Year in Marienbad, ABD'de de Last Year at Marienbad adlarıyla gösterime sunulmuştur. Film, Nisan 2005'te 24. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nazan Kesal</span> Türk tiyatrocu ve dizi oyuncusu, yönetmen

Nazan Kesal, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, tiyatro ve film yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Henri Alekan</span> Fransız görüntü yönetmeni (1909 – 2001)

Henri Alekan, Fransız görüntü yönetmeni.

<i>Cüceler de Başta Küçüktü</i>

Cüceler de Başta Küçüktü, 1970 Batı Almanya yapımı gerçeküstücü deneysel filmdir. Özgün adı Auch Zwerge haben klein angefangen olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Even Dwarfs Started Small adıyla gösterilmiştir.

<i>Güzel ve Çirkin</i> (film, 1991) 1991 yapımı Amerikan animasyon filmi

Güzel ve Çirkin, Walt Disney Feature Animation tarafından üretilen 1991 yapımı Amerikan animasyon filmidir. Olan filmin dağıtımını Walt Disney Pictures yapmıştır. Film, Fransız romancı Jeanne-Marie Le Prince de Beaumont'un, güzel, genç bir kız ile canavara dönüşmüş bir prensi konu alan masalına dayanır. Ayrıca, filmdeki çeşitli öğeler, 1946 yapımı Güzel ile Hayvan filminden ilham alınarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Louis Trintignant</span> Fransız oyuncu (1930 – 2022)

Jean-Louis Xavier Trintignant, Fransız oyuncudur. İlk tiyatro çıkışını 1951 yılında yaptı ve savaş sonrası dönemin en iyi Fransız dramatik aktörlerinden biri olarak kabul edildi. Avrupa sinemasının birçok klasik filminde rol aldı ve Roger Vadim, Costa-Gavras, Claude Lelouch, Claude Chabrol, Bernardo Bertolucci, Éric Rohmer, François Truffaut, Krzysztof Kieślowski ve Michael Haneke dahil olmak üzere birçok önde gelen auteur yönetmenle çalıştı.

<i>Cennet ve Sonrası</i>

Cennet ve Sonrası, 1970 Fransa-Çekoslovakya ortak yapımı gerçeküstücü dramatik filmdir. Özgün adı L'éden et après olan film ortak yapımcı ülke Çekoslovakya'da Eden a potom (Çekçe) ve Eden a co dialej (Slovakça) adlarıyla gösterilmişti. Filmin ABD'deki gösterim adı ise Eden and After'dır. Film Türkiye'de Nisan 2005'te 24. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde gösterilmiştir.

<i>Milanoda Mucize</i>

Milano'da Mucize, 1951 İtalya yapımı fantastik güldürü filmidir. Özgün adı Miracolo a Milano olan filmin uluslararası İngilizce adı Miracle in Milan'dır. Film için bazı Türkçe kaynaklarda Milano Mucizesi ve Milano'da Bir Mucize adları da kullanılmıştır, Film, Mart 1993'teki 12. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde ve Nisan 2002'deki 21. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de gösterilmiştir.

<i>Orfe</i> (film)

Orfe, 1950 Fransa yapımı fantastik dramatik filmdir.

<i>Amcam</i>

Amcam, Jacques Tati'nin yönettiği 1958 Fransa - İtalya ortak yapımı komedi filmidir. Film Türkiye'de son olarak 10. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde yönetmenin diğer filmleriyle birlikte gösterilmiştir.

18. Cannes Film Festivali 3 - 16 Mayıs 1965 tarihleri arasında yapıldı. Olivia de Havilland, jürinin ilk kadın başkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Delphine Seyrig</span> Fransız film yönetmeni ve sinema oyuncusu (1932 – 1990)

Delphine Claire Beltiane Seyrig, Lübnan doğumlu Fransız oyuncu ve film yönetmenidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.