İçeriğe atla

Güvenlik korucusu

Güvenlik Korucusu
Kuruluş26 Mart 1985—günümüz
Merkez(ler)Ankara
Etkin bölgeler
Büyüklük54 bin (Kasım 2019 itibarıyla)[1]
Rakip(ler) PKK
İnternet sitesiicisleri.gov.tr/illeridaresi/korucular-daire-baskanligi

Güvenlik Korucusu diğer adıyla Köy Korucusu, 26 Mart 1985 tarihinde 442 sayılı Köy Kanununun 74. maddesinde yapılan değişiklikle muhtarın teklifi, kaymakamın kabulü ile gönüllü ya da valiliğin teklifi ve İçişleri Bakanı'nın onayı ile geçici olarak görev yapılan ve köy koruculuğu adıyla oluşturulan paramiliter kurum. İdari bakımdan kaymakamların, mesleki bakımdan ise Jandarma Bölük Komutanı'nın emir ve komutası altındadırlar.

2019 yılının Kasım ayı rakamlarına göre Türkiye'de 26 ilde toplam 54 bin güvenlik korucusu bulunuyor.[1] 2016 yılında çıkarılan kanun hükmünde kararname ile geçici köy korucularının adı "güvenlik korucusu" olarak değiştirildi.[2]

Kanun

Köy Kanunu'nun 74. maddesine göre "köy muhtarı ve ihtiyar meclisi mahsul zamanlarında çapulcular ve eşkiya türemiş ise yağmadan köy halkını korumak için köylünün eli silah tutanlarından lüzumu kadarını 'gönüllü korucu ayırarak bunların isimlerini bir kağıda yazıp kaymakama götürür. Kaymakamın müsaadesi olursa bu gönüllü korucular asıl korucularla beraber yağmacılara ve eşkiyaya karşı köy ve köylüyü korurlar".[3]

Korucular ve suç

Korucuların Doğu ve Güneydoğu’daki köylerin boşaltılmasında, siyasi ve faili meçhul cinayetlerin işlenmesinde rol oynadıkları kaydedilmiştir.[4][][]

Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre, 1985'ten 1997'e kadar görevde ihmal sebebiyle 20 bin 319, yardım ve yataklık, adam öldürme, dolandırıcılık, kadın kaçırmak, ırza geçmek, uyuşturucu madde, silah ve muhimmat kaçakçılığı, büyük ve küçük baş hayvan çalmak, mesken masuniyeti ihlali, köy ve aşiretler arası çatışmaya girmek, terör, asayişe müessir, zabıtanın takibini gerektiren ve kaçakçılık olayları kapsamına giren suçları işleyen 3 bin 498; Toplam 23 bin 817 geçici köy korucusunun görevine son verildi.[5] İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre, 1985'ten Mart 2009'a kadar 123.476 kişi "geçici köy korucusu" olarak görev yaptı ve bunlardan 38.945'i hakkında adli veya idari işlem yapıldığı için görevine son verildi.[6] İnsan Hakları Derneği'nin koruculuk sistemine yönelik raporuna göre 1990'dan bu yana 183 kişi köy korucuları tarafından öldürüldü, 259 kişi yaralandı.[7]

Mayıs 2009'da Mardin'in Mazıdağı ilçesi Bilge köyünde 7’si çocuk 44 kişinin öldürüldüğü katliamın zanlısı Mehmet Çelebi, 17 yıl koruculuk yaptığını ve iki faili meçhul cinayete tanıklık ettiğini dile getirdi.[8] Çelebi'nin ihbarıyla tutuklanan köy korucusu Burhan Çelebi'nin, 5 Ağustos 1994'te öldürülen Davut Karçi’yi tasarlayarak öldürmek suçundan ömür boyu hapis istemiyle yargılanmasına başlandı,[9] ancak dava zaman aşımından düştü.[10]

Kaynakça

  1. ^ a b "Türkiye Son 3 Yılda Korucu Sayısını 54 Bine Çıkardı". amerikaninsesi.com. 13 Kasım 2019. 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2020. 
  2. ^ Maltaş, Rauf (1 Kasım 2016). "İsim değişikliği korucuları sevindirdi". Anadolu Ajansı. 30 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2018. 
  3. ^ Köy Kanunu 8 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. En son 21 Eylül 2015 tarihinde erişildi.
  4. ^ "Çeyrek asırlık problem: Koruculuk"[] Aksiyon. 11 Mayıs 2009. En son 21 Eylül 2015 tarihinde erişildi.
  5. ^ "Bucak'ın korucularına 1.2 milyar" 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Milliyet. 14 Ocak 1997. En son 21 Eylül 2015 tarihinde erişildi.
  6. ^ "Koruculuk kalkacak mı?" 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. NTV. 10 Kasım 2009. En son 21 Eylül 2015 tarihinde erişildi.
  7. ^ "İHD'nin koruculuk raporu: 19 yılda 183 ölü". Bianet. 9 Mayıs 2009. En son 21 Eylül 2015 tarihinde erişildi.
  8. ^ "Bilge Köyü katliamı sanığından 'faili meçhul' itirafı" 12 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Radikal. 9 Mayıs 2012. En son 21 Eylül 2015 tarihinde erişildi.
  9. ^ "16 yıllık faili meçhul cinayeti ihbar mektubu çözdü" 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Milliyet. 1 Mart 2010. En son 21 Eylül 2015 tarihinde erişildi.
  10. ^ "Korucu davası zaman aşımından düştü"[]. Zaman. 31 Aralık 2010. En son 21 Eylül 2015 tarihinde erişildi.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Muammer Güler</span> Eski Türkiye İçişleri Bakanı (2013)

Muammer Güler, Türk bürokrat ve siyasetçi, Eski İstanbul Valisi ve Eski Türkiye İçişleri Bakanı. Recep Tayyip Erdoğan tarafından kurulan 61. Türkiye Hükûmeti'nde yapılan bir kabine revizyonu ile Ocak 2013-Aralık 2013 tarihleri arasında İçişleri Bakanı olarak yer alan Güler, 2010-2011 yılları arasında KDGM Müsteşarlığı görevini üstlenmiştir. Bu görevinden önce 2003-2010 yılları arasında İstanbul Valiliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">JİTEM</span> Türk askeri istihbarat birimi

JİTEM ya da Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele Grup Komutanlığı, İçişleri Bakanlığı'nın onayı olmadan ve Genelkurmay Başkanlığı'ndan görüş alınmadan Jandarma Genel Komutanlığı'nın kendi inisiyatifiyle kurulan ve terörle mücadele kapsamında faaliyet yürüten bir oluşumdur.

Nuri Okutan Türk bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Sebahattin Öztürk</span> Türk bürokrat

Sebahattin Öztürk, Türk bürokrat, eski Türkiye İçişleri Bakanı.

<i>Tek Türkiye</i>

Tek Türkiye, 2007-2011 yılları arasında Samanyolu TV'de yayımlanan aksiyon ve dram türündeki Türk televizyon dizisi. 4 sezondan oluşan dizi, 149. bölümüyle final yaparak sona erdi.

Güçlükonak Katliamı, 15 Ocak 1996 tarihinde Şırnak'ın Güçlükonak ilçesinde 11 köylünün bir minibüs içerisinde kurşunlanıp, yakılmasıyla sonuçlanmış katliam.

Cemal Temizöz,, Türk asker, Temizöz davası diye de anılan Cizre faili meçhul cinayetler davası sanığı. 1993'te Cizre'de "terörle mücadele görünümü altında korucu, itirafçı ve uzman çavuşlardan grup oluşturduğu, grubun süreç içinde asli görevinden ayrılarak, terör örgütü PKK'ya yardım ettiğinin değerlendirildiği ya da özel sebeplerden dolayı gözaltına aldıkları kişileri sorguladığı" iddiasıyla yargılandı ve beraat etti.

Çekiç Harekâtı, 1997 yılının Mayıs ayında başlayan ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin PKK'ya yönelik gerçekleştirdiği askerî operasyondur. TSK'nın Kuzey Irak'a yaptığı 200.000 asker ve korucunun katıldığı en kapsamlı operasyonlardan biridir.

Pınarcık Katliamı, 20 Haziran 1987 tarihinde, Mardin'in Ömerli ilçesine bağlı Pınarcık köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 16'sı çocuk, 6'sı kadın 30 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK üstlenmiştir.

Ortabağ katliamı, 22 Ocak 1987 tarihinde, Hakkari'in Uludere ilçesine bağlı Ortabağ köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 4'ü çocuk 2'si kadın 8 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği ve 15 sivilin yaralandığı bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uludere Olayı</span> Kürt sivillere karşı yapılan hava saldırısı

Uludere Olayı, Roboski Katliamı, Uludere Katliamı veya Uludere Operasyonu, 28 Aralık 2011 gecesi, Şırnak'ın Uludere ilçesine bağlı Ortasu köyünde Türk Hava Kuvvetlerinin F-16 savaş uçaklarıyla yaptığı bombardıman sonucunda 34 sivil kişinin ölmesi olayı. Olayda ölenlerin 28'i Encü ailesine mensuptu, Servet Encü yaralı olarak kurtuldu. Türk resmî makamları, ölenlerin Irak'tan Türkiye'ye mazot ve sigara getiren Kürt vatandaşların oluşturduğu bir kaçakçı kafilesi olduğunu açıkladı.

Çevrimli katliamı 11 Haziran 1990'da Şırnak'ın Güçlükonak ilçesinin Çevrimli köyüne PKK militanları tarafından gerçekleştirilen katliam. Katliamda 12'si çocuk, 7'si kadın 27 kişi öldü, 6 kişi yaralandı. PKK'lılar ile çıkan çatışmada 4 korucu ve 1 PKK'lı öldü.

<span class="mw-page-title-main">Selami Altınok</span> Türk politikacı

Selami Altınok, Türk bürokrat ve siyasetçi. Sırasıyla çeşitli Türkiye ilçelerinde kaymakam, Aksaray valisi, İstanbul emniyet müdürü, 63. Türkiye Hükûmetinde içişleri bakanı, içişleri bakanlığı müsteşarı ve emniyet genel müdürü olarak görev yapmıştır. TBMM 27 ve 28. dönem AK Parti Erzurum milletvekilidir.

Ahmet Çınar, Türk bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Garı Saldırısı</span> IŞİDin gerçekleştirdiği bombalı intihar saldırısı

Ankara Garı saldırısı ya da Ankara Garı Katliamı, 10 Ekim 2015'te yerel saatle 10:04 civarında Ankara ilinin Altındağ ilçesinin Ulus semtindeki Ankara Garı kavşağında düzenlenen bombalı intihar saldırısıdır. 109 kişinin ölmesi ile modern Türkiye tarihindeki en ölümcül intihar saldırısı olmuştur. Saldırı sonrası RTÜK tarafından yayın kuruluşlarına geçici yayın yasağı getirildi ve internet servis sağlayıcıları tarafından bazı sosyal medya sitelerine erişim engeli uygulandı.

Bilge köyü katliamı ya da Mardin nişan töreni katliamı, köy korucusu Mehmet Çelebi tarafından 4 Mayıs 2009'da Mardin'in Mazıdağı ilçesine bağlı Bilge köyünde en az kırk dört kişinin öldüğü bir nişan töreninde yapılmış bir katliamdır. Saldırı, en az iki maskeli saldırgan tarafından el bombaları ve otomatik silahlar kullanılarak gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Davut Gül</span> Türk bürokrat ve İstanbul Valisi

Davut Gül, Türk bürokrat ve mevcut İstanbul Valisi.

Türker Öksüz, Türk bürokrat, Burdur Valisi. 27 Ekim 2018'de Kars Valisi olarak atanmıştır. Ayhan Bilgen'in görevden alınması sonucunda 2 Ekim 2020 tarihinde Kars belediye başkanı olarak atanmıştır.

Taşdelen köyü katliamı, 22 Şubat 1987 tarihinde, Hakkari'nin Uludere ilçesine bağlı Taşdelen köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 14 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği bir katliamdır.