İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
Macintosh, kısaca Mac olarak bilinen ve adını McIntosh Amerikan 1949 ses firmasından alan patent sorunu yaşamamak için Macintosh olarak yazılan, kişisel bilgisayar üreten Apple Computer Inc.'in bir ürünüdür. Ürün yelpazesi 1984 yılında başlamış ve piyasada fare ve grafik arayüz kullanan ilk başarılı bilgisayar serilerinden biri olmuştur. Bu başarıdan dolayı, 1986 yılından itibaren şirketin Lisa, Apple II, Apple III gibi yelpazeleri sonlandırılıp tüm bilgisayarları Macintosh serisi altında toplanmıştır.
Ekran yakalama görüntüsü, çeşitli programlar vasıtası ile ekranda o andaki görüntünün anlık fotoğrafının çekilmesidir. Görüntü yakalama film ve benzeri hareketli görüntülerden gerçekleştirilebilir. Ancak aynı zamanda ekranın video çıkışını kesen bir kamera veya bir cihaz tarafından yapılan bir yakalama olabilir. Çeşitli programlar vasıtası ile yapılabilir Görüntü o andaki bilgisayar ekranındaki resminin kaydedilmesi için print screen klavye tuşu ile de yapılabilir. Herhangi bir anda bu tuşa basılıp daha sonra Windows işletim sisteminde bulunan paint veya word gibi bir programda resim dosyası olarak düzen yapıştır menüsünden eklenerek kullanılabilir.
Paint, Microsoft Windows'un ilk çıkışından itibaren hemen hemen her sürümünde bulunan basit bir çizge (grafik) çizim yazılımıdır. Genellikle MS Paint veya Microsoft Paint adıyla anılır. Bu yazılım, Windows bitmap, JPEG, GIF, PNG ve TIFF dosya türlerini açabilir ve bu türlerde dosyayı kaydedebilir. Renkli kipi ve siyah-beyaz kipi vardır ama gri ton kipi yoktur.
Steam Machine, oyun konsolu benzeri bir deneyim sağlamak için Valve'ın SteamOS'sini çalıştırmak üzere tasarlanmış bir dizi önceden oluşturulmuş küçük form faktörlü oyun bilgisayarıydı. Birkaç bilgisayar satıcısı, kendi Steam makineleri sürümlerini perakende satış için geliştirmek üzere Valve ile anlaştı ve Valve'ın gereksinimlerine ek olarak Microsoft Windows ile çift önyükleme seçenekleri ve bilgisayarı yükseltme yeteneği gibi ek seçenekler sundu. Tüketiciler, Steam OS'de yer alan Valve'ın aynı adı taşıyan popüler Steam mağazası aracılığıyla Steam Makineleri dijital olarak video oyunları satın alabilirler.
Canlı USB, önyüklenebilen tam bir işletim sistemi içeren taşınabilir bir USB'ye bağlı harici veri depolama aygıtıdır. Terim, USB flash sürücüleri anımsatır, ancak sırasıyla "canlı HDD" ve "canlı SSD" olarak adlandırılsalar da, harici bir sabit disk sürücüsünü veya yarıiletken sürücüyü kapsayabilir. Canlı CD'lerden sonraki evrimsel adımdır, ancak yazılabilir depolamanın ek avantajıyla, önyüklenen işletim sisteminde özelleştirmelere izin verir. Canlı USB'ler, sistem yönetimi, veri kurtarma veya test sürüşü için gömülü sistemlerde kullanılabilir ve USB cihazına ayarları kalıcı olarak kaydedebilir ve yazılım paketlerini yükleyebilir.
Mission Control Apple tarafından geliştirilen ve Mac OS X Lion'da tanıtılan birçok pencere uygulamasıdır. MacOS işletim sisteminin bir özelliğidir. Spaces uygulamasının yerini aldı. İlk kez 23 Haziran 2003 tarihinde Apple Dünya Geliçtiricileri Konferansı'nda Exposé ismi ile Mac OS X Panther'ın bir özelliği olarak önizleme yapıldı. Görev Kontrolü, bir kullanıcının hızlıca bir açık pencereyi bulmasına, tüm pencereleri hızla gizlemesine ve masaüstünü göstermesine ve birden fazla monitörde veya sanal masaüstünde pencereleri yönetmesine olanak tanır. Dashboard, Exposé ve Spaces birlikte toplandı ve 2011 yılında Mac OS X Lion sürümüyle "Mission Control" olarak yeniden adlandırıldı.
Çöp Kutusu hesaplamada, bir dosya yöneticisinde kullanıcı tarafından silinmiş, ancak dosya sisteminden kalıcı olarak silinmemiş dosyalar için geçici bir saklama alanıdır. Tipik olarak, bir geri dönüşüm kutusu, kullanıcıya silinen dosyalara göz atmasına, yanlışlıkla silinen dosyaların silinmesini kaldırmasına veya silmesine olanak tanımak üzere, kullanıcıya kalıcı olarak özel bir dosya dizini olarak sunulur.
Görev Görünümü, Windows 10'da tanıtılan bir görev değiştirici ve sanal masaüstü sistemidir ve Windows 10 için ilk yeni özellikler arasındadır. Görev Görünümü, bir kullanıcıya hızlıca bir açık pencereyi bulmasına, tüm pencereleri hızla gizlemesine ve masaüstünü göstermesine ve birden fazla monitörde veya sanal masaüstünde pencereleri yönetmesine olanak tanır. Görev çubuğundaki Görev Görüntüleme düğmesini tıklatarak veya ekranın sol tarafından hızlıca kaydırarak tüm açık pencereleri görüntüler ve kullanıcıların arasında geçiş yapmalarına veya çoklu çalışma alanları arasında geçiş yapmalarına izin verir. Bu, macOS işletim sistemindeki Dashboard özelliğine benzer. İlk kez 30 Eylül 2014 tarihinde San Francisco şehir merkezinde bir Windows 10 basın etkinliğinde önizlendi.
MSConfig, Microsoft Windows işletim sisteminde yer alan bir yapılandırma menüsüdür. Başlangıçta çalışacak yazılımı, aygıt sürücülerini ve Windows hizmetlerini devre dışı bırakabilir, yeniden etkinleştirebilir veya önyükleme parametrelerini değiştirebilirsiniz.
Apple Magic Mouse 2015 yılında durduruluncaya kadar Apple tarafından üretilen ve satılan multi-touch bir faredir. İlk önce 20 Ekim 2009'da satıldı. Magic Mouse, çoklu dokunmatik özelliklere sahip ilk tüketici faredir. Apple Mighty Mouse'un yerine geldi. iPhone, iPad, iPod Touch ve çoklu dokunmatik trackpad'leri takiben Magic Mouse, masa üstü bilgisayarlarla etkileşim kurmak için farenin üst yüzeyinde kaydırma gibi hareketlerin kullanılmasını sağlıyor. Bluetooth ile bağlanır ve iki AA pil ile çalışır. Apple kutusunda iki tane şarj edilemeyen pil içerir. Selefi Mighty Mouse gibi Magic Mouse da sağ tıklama yeteneğine sahiptir. 15 Ekim 2015 yılında Apple Magic Mouse 2 yerine geldi.
Microsoft tarafından üretilen ve satılan bir işletim sistemi satırı olan Windows NT'nin mimarisi, kullanıcı modu ve çekirdek modu olmak üzere iki ana bileşenden oluşan katmanlı bir tasarımdır. Tek işlemcili ve simetrik çok işlemcili (SMP) tabanlı bilgisayarlarla çalışmak üzere tasarlanmış, önleyici, yeniden gelen bir işletim sistemidir. Giriş/çıkış isteklerini işlemek için, I / O istek paketlerini (IRP'ler) ve zaman uyumsuz G / Ç'yi kullanan paket odaklı G / Ç kullanırlar. Windows XP'den başlayarak, Microsoft Windows'un 64 bit sürümleri hazırlanmaya başladı; Bundan önce, bu işletim sistemleri yalnızca 32-bit sürümlerde mevcuttu.
Boot Camp Asistanı, Apple'ın Intel tabanlı macOS işletim sistemine sahip bilgisayarlara Windows işletim sistemi yüklenebilmesi için geliştirdiği, çoklu önyükleme yapmaya yarayan bir yazılımdır.
Siyah ekran hatası, sistemin kapanmasına neden olabilecek kritik bir sistem hatasıyla karşılaştıktan sonra Microsoft Windows işletim sistemlerinin bazı sürümlerinde görülebilen önemli bir sistem hatasıdır.
Çoklu önyükleme(multi-booting), tek bir bilgisayara birden çok işletim sistemi kurma ve hangisinin ön yükleneceğini(booting) seçebilme eylemidir. Çift önyükleme(dual-booting) terimi, özellikle iki işletim sisteminin ortak yapılandırmasını ifade eder. Çoklu önyükleme, özel bir ön yükleyici(booting) gerektirebilir.
Çoklu önyükleme (multi-booting), tek bir bilgisayara birden çok işletim sistemi kurma ve hangisinin ön yükleneceğini(booting) seçebilme eylemidir. Çift önyükleme (dual-booting) terimi, özellikle iki işletim sisteminin ortak yapılandırmasını ifade eder. Çoklu önyükleme, özel bir ön yükleyici gerektirebilir.
rEFInd, UEFI ve EFI tabanlı makineler için bir önyükleme yöneticisidir. Tek bir kalıcı aygıta kurulu birden çok işletim sistemini başlatmak için kullanılabilir. Ayrıca UEFI uygulamalarını başlatmak için bir yol sağlar.
Bilgisayar biliminde süper kullanıcı, sistem yönetimi için kullanılan özel bir kullanıcı hesabıdır. İşletim sistemine (OS) bağlı olarak bu hesabın adı root, admin veya supervisor olabilir. Bazı durumlarda hesabın adı belirleyici faktör değildir. Unix benzeri sistemlerde, örneğin kullanıcı tanımlayıcısı (UID) sıfır olan kullanıcı, hesabın adına bakılmaksızın süper kullanıcıdır. Rol tabanlı güvenlik modeli uygulayan sistemlerde, süper kullanıcı rolüne sahip herhangi bir kullanıcı, süper kullanıcı hesabının tüm eylemlerini gerçekleştirebilir. En az ayrıcalık ilkesi, süper kullanıcı hesabının sınırsız, sistem çapında değişiklikler yapma kabiliyetine sahip olmasından dolayı çoğu kullanıcının ve uygulamanın işlerini gerçekleştirmek için sıradan bir hesap altında çalışmasını önerir.
Windows Konsolu, Microsoft Windows'daki konsol uygulamaları için altyapıdır. Bir Windows Konsolu örneğinin bir ekran arabelleği ve bir giriş arabelleği vardır. Konsol uygulamalarının bir pencere içinde veya donanım metin modunda çalışmasına olanak tanır. Kullanıcı, Şablon:Keypress tuş kombinasyonunu kullanarak ikisi arasında geçiş yapabilir. Metin modu Windows Vista ve sonraki sürümlerde kullanılamaz. Ancak Windows 10'dan başlayarak yerel tam ekran modu kullanılabilir.