İçeriğe atla

Güveç (yemek)

Güveç
Kuzu güveç
Ülke(ler)Türkiye
TürüEt yemeği
TipiGüveç
Servis türüSıcak
Güveçlerinin kara fırında pişirildiğini ilan eden bir lokanta panosu, Ankara.

Güveç, Türk mutfağında güveç içinde pişirilen yemeklerin genel adı.[1]

Türleri

Karides güveç.

Türk mutfağında birçok güveç çeşidi vardır. Sebzeli ve etli güveçlerin yanı sıra karides güveç gibi deniz ürünlerinden oluşan bir güveç, ayrıca güveç pilavı ve yine güveç içerisinde pişirilen piti gibi yemekler bulunmaktadır. Özellikle Kayseri, Sivas, Çorum, Kütahya (Gediz), Aydın, Afyon, Konya, Balıkesir (Bigadiç) ve Beypazarı bölgelerinde güveç yemekleri yaygındır.

Bazı güveç türleri:

Güveç yemekleri Balkan ülkeleri mutfaklarında da yaygındır. Örneğin Yunan mutfağında giouvetsi adını alır.

Yörelere Göre Çeşitleri

Emirdağ Güveci

Emirdağ Güveci ağzı kapalı toprak çömlekte odun ateşiyle ısıtılan taş fırında pişirilen sulu bir et yemeğidir. Emirdağ Güveci sırsız çömlekte pişirilir. Ana malzemesi kuzu etidir. Etin yanı sıra yeşilbiber, patlıcan, domates ve sarımsak da kullanılır. Sebze içeriği pişmiş yemeğin yaklaşık % 25’ini oluşturur. Kullanılacak sarımsak, kabuklarından ayrılmadan yemeğe katılır. Patlıcan tercihen kullanılır. Diğer yörelerde yapılan güveçlere göre daha sulu bir yemek olduğundan, yemekte kullanılan domatesin suyunun yeterli olmaması durumunda, kontrollü bir şekilde su eklenmesi gerekebilir. Emirdağ Güveci etin ve sebzelerin pişirilmesi şeklinde iki aşamalı bir pişirme metoduna sahiptir.

Emirdağ Güveci Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[2][3]

Gediz Güveci

Gediz Güveci oğlak veya erkeç eti, su, tuz, kuru soğan ve salça kullanılarak yapılır. Emirdağ Güveci 10.11.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[4]

Tavşanlı Güveci / Tavşanlı Göveci

Malzemeleri;keçi eti, dana eti, domates, biber, karabiber, pul biber, kemik suyu, salça ve tuzdur.Tavşanlı Güveci / Tavşanlı Göveci 27.05.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[5]

Bolvadin Fırın Eti

Bolvadin Fırın Eti malzemeleri; kuşbaşı doğranmış dana veya düve eti, soğan, sivri biber, sarımsak ve domatestir. Bolvadin Fırın Eti güveç kap içinde ve meşe odunu ile yakılan 280-300 °C sıcaklıktaki taş fırında 5-6 saat pişirilir. Bolvadin Fırın Eti 24.02.2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[6]

Kaynakça

  1. ^ Paula Wolfert (27 Ekim 2009). Mediterranean Clay Pot Cooking: Traditional and Modern Recipes to Savor and Share. Houghton Mifflin Harcourt. ss. 133-. ISBN 0-544-17883-1. 
  2. ^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/1846[]
  3. ^ https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/4991b7a6-8c15-49c2-a078-f36347f7c305.pdf[]
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
  5. ^ "Tavşanlı Güveci / Tavşanlı Göveci". Türk Patent ve Marka Kurumu. 2 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2022. 
  6. ^ "Bolvadin Fırın Eti". Türk Patent ve Marka Kurumu. 4 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tarhana çorbası</span>

Tarhana çorbası, Anadolu, Balkanlar ve Orta Asya gibi geniş bir coğrafyada çeşitli yapım şekilleriyle görülen çorba çeşididir. Önemli bölümü yoğurttan oluşan Tarhana çorbası besleyici olduğu kadar kuru toz şeklinde olduğu için uzun süre saklanabilir.Mecmuâ-i Fevâid, Ali Eşref Dede'nin Yemek Risalesi, Melceü’t-Tabbâhînde tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lahmacun</span> Türk yemeği

Lahmacun, açılmış hamurun üzerine kıyma, maydanoz, soğan, sarımsak, karabiber ve isot gibi baharatlarla hazırlanan malzeme sürüldükten sonra taş fırında pişirilmesiyle yapılan Orta Doğu mutfağında bir çeşit içli pidedir. İngilizcede zaman zaman Türk pizzası, veya Ermeni pizzası, olarak adlandırılsa da Orta Doğu kökenli bir yemektir. Pizzadan farklı olarak peynir kullanılmaz ve hamur daha incedir. Lahmacun; Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Lübnan, Suriye, İsrail ve dünyadaki Türk topluluklarında popüler bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Keşkek</span> Türkiyenin çeşitli yörelerinde yapılan geleneksel yemek

Anadolu'nun yörelere göre farklılık gösteren, genellikle düğün ve bayramlarda yapılan, temel olarak yarma buğday ve etten oluşan geleneksel bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Kâğıt kebabı</span>

Kâğıt kebabı hazırlanan kebabın yanmaz kâğıdın içine konulmak suretiyle bir miktar daha pişirilmesiyle yapılır. Kâğıt kebabın lezzetli olması için yağsız kuzu etinin ince dilimler hâlinde kesilmesi ve uzun süre hafif ateşte pişirilmesi gerekir. Kâğıt kebabın kalitesini pişirilme süresi belirler. Kâğıt ne kadar yanmaz olursa olsun fırında fazla kalmamalıdır. Kâğıt bir süre sonra kokusunu yemeğe vermeye başlar.

<span class="mw-page-title-main">Babagannuş</span> Soğuk meze

Babagannuş veya Abugannuş Levant mutfağına özgü soğuk meze.

<span class="mw-page-title-main">İçli köfte</span> dışı bulgur içi kıyma dolgulu olan, kızartılmış veya haşlanmış topak

İçli köfte ya da oruk, bulgurun hamur hâline getirilerek içinin doldurulması suretiyle yapılan, Orta Doğu mutfağında bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Patlıcan çığırtması</span> kızartılmış patlıcan yemeği

Patlıcan çığırtması, Bergama yöresinde yapılan zeytinyağlı bir yemektir. Patlıcan kızarırken çıkan sesten dolayı bu ad verilmiştir. Malzemeleri patlıcan, yeşil biber, sarımsak, domates, zeytinyağı ve tuzdur. Bergama çığırtması 09.05.2024 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve İzmir adına coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuru fasulye</span> Türk mutfağına ait meşhur bir sulu yemek

Kuru fasulye, Türk mutfağında pişmiş bir fasulye yemeğidir. Beyaz fasulye ve zeytinyağı ile yapılır ve çoğunlukla soğan ve domates salçası kullanılır. Yemeğe tercihen sebze veya et de eklenebilir. Kuru fasulye pirinç pilavı veya bulgur pilavı ile birlikte servis edilir. Suyuna ekmek banarak tüketilebilir. Türkiye'nin milli yemeği olarak da kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Türlü</span> Türk mutfağından yemek

Türlü Türk mutfağının bir sulu sebze yemeğidir. Patlıcan, patates, fasulye, soğan, domates ve yeşil biber ile hazırlanır. İsteğe bağlı kuşbaşı da eklenebilir. Azeri dilinde bu yemeğin adı əcəbsəndəl.

Puçuko, taze fasulyenin kurutulmasıyla yapılan bir çeşit kurutulmuş taze fasulye yemeğidir.Artvin iline özgü bir yemektir. Artvin ile özdeşleşen puçuko, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve 2017 yılında coğrafi işaret belgesi almıştır. Genellikle kışın tüketilen puçukonun Laz mutfağında da önemli bir yeri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tas kebabı</span> Türk mutfağından sulu et yemeği

Tas kebap veya tas kebabı, Türk mutfağında yer alan etli bir sulu yemektir. Macar yemeği gulaş ile karşılaştırılabilir. Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tas kebabı tarifi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Fellah köftesi</span>

Fellah köftesi; Gliko, Kürt köftesi, Arap köftesi, sarımsaklı köfte, bulgur köftesi, Küpkürt veya zeyitli köfte adlarıyla bilinen, bulgurdan yapılan bir köftedir. Erzurum, Van ve Antep yöresel mutfağında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Medfûne</span>

Medfûne ya da meftune Diyarbakır yemeklerinde yer alır. Badılcan denen patlıcandan yapılmıştır. Diyarbakır lezzetlerinden olup ve bazıncandan ma'mûl bu isimle meşhûrdur " Medfûne'nin tarifi 1764 tarihli Risale'de(Yemek Risalesi ) bu tanımlamayla başlıyor.

<span class="mw-page-title-main">Asma yaprağı sarması</span> asma yaprağı pirinç veya kıyma ile doldurularak yapılan yemekler

Asma yaprağı sarması veya Asma yaprağı dolması, asma yaprağının içerisine bulgur ya da pirinç başta olmak üzere yöresine göre değişen diğer iç malzemeleri konarak yapılan bir yemektir. Zeytinyağlı sarma ya da kıymalı sarma şeklinde farklı çeşitleri vardır. Malzemeler karıştırılarak harmanlanır. Daha sonra salamura asma yaprağıyla sarılır. Üzerine limon suyu sıkılarak ya da yoğurt konularak yenir.

<span class="mw-page-title-main">Kuru dolma</span>

Kuru dolma, kurutulmuş sebzelerin içerisine bulgur ya da pirinç başta olmak üzere yöresine göre değişen diğer iç malzemeleri konarak yapılan bir yemektir. Zeytinyağlı kuru dolma ya da kıymalı kuru dolma şeklinde farklı çeşitleri vardır.

Şımşıpe,Şırnak mutfağında yer alan, bir çeşit karışık dolma ve sarma yemeğidir. Malzemeleri koyun eti kıyması, pirinç, tuz, karabiber, sıvı yağ, biber, pancar yaprağı, ebegümeci yaprağı, asma yaprağı, soğan, dolma kabağı, patlıcan, dolma biber, domates, sumak, maydanoz, salçadır. Şımşıpe 22.12.2017 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Patlıcan dolması</span>

Patlıcan dolması, patlıcan içerisine bulgur ya da pirinç başta olmak üzere yöresine göre değişen diğer iç malzemeleri konarak yapılan bir yemektir. Zeytinyağlı patlıcan dolması ya da kıymalı patlıcan dolma sı şeklinde farklı çeşitleri vardır.

Ramazan kebabı , bir çeşit kebaptır.

Doğrama, bir çeşit sebze yemeğidir.

Pehli bir çeşit et yemeğidir.