İçeriğe atla

Gürdal Duyar

Gürdal Duyar
Doğum20 Ağustos 1935
İstanbul, Türkiye
Ölüm18 Nisan 2004 (68 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı
UyrukTürk
YakınlarıNeşe Aybey (kardeşi)
AlanıHeykel
Sanat eğitimiİstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi
İmzası

Gürdal Duyar (d. 20 Ağustos 1935, İstanbul- ö. 18 Nisan 2004, İstanbul), Türk heykeltıraş.

Atatürk'ü konu alan anıt heykelciliği ve çevresindeki renkli kişileri işlediği büstler ile tanınmış bir sanatçıdır.

Abdi İpekçi anıtı - İstanbul

Yaşamı

1935 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. İstanbul Haydarpaşa Lisesi'nin orta bölümünü bitirdikten sonra İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (İDGSA) Heykel Bölümü'nün liseye denk düzey sınıflarında sanat eğitimine başladı.[1] Akademide önce Alman heykeltıraş Rudolf Belling'in yanında, daha sonra da Ali Hadi Bara atölyesinde çalıştı. 1959'da okuldan mezun oldu ve yaşamına serbest sanatçı olarak devam etti.

Mezuniyetinden sonra bir süre Fransa, Belçika ve İsviçre'de ikamet eden Duyar, heykel çalışmaları, mimari üstüne araştırmalar yaptı, heykeltıraş Leon Perrain'le çalışarak taş işçiliğini geliştirdi.[2]

1962 yılında Düzce Belediyesi'nin isteğiyle yaptığı 1.50 metrelik Atatürk büstünü yaptı.[2] 1973 yılında Cumhuriyetin 50 yılı onuruna heykel yapması için seçilen 20 heykeltıraştan birisi oldu. Karaköy Meydanı için yaptığı Güzel İstanbul Heykeli dönemin kimi politikacıları tarafından müstehcen bulunarak çeşitli tartışmalara neden oldu. Heykel, Yıldız Parkı'na taşındı.[3]

1976 yılında yaptığı Kayseri Meydanı için yaptığı ve Türk Kurtuluş Savaşı'nı anlatan Atatürk Anıtı da klasik eğilimlerin dışına çıktığı bir eserdir ve dikilmesi engellenmiştir.

Günümüzde M. T.A. Enstitüsü (Ankara) bahçesindeki Atatürk ve Madencilik adı heykel kompozisyonu da, klasik anıt heykelciliğine tepki duyan bir anlayıştan kaynaklanır.[1]

Duyar'ın eserleri arasında Uşak, Burhaniye ve İskenderun Atatürk anıtları, İstanbul Abdi İpekçi Caddesi'ndeki Abdi İpekçi Barış Anıtı, Beşiktaş Vişnezade Parkı'ndaki Necati Cumalı Heykeli, ünlü öykücü Sait Faik Abasıyanık'ın Burgazada'da müze haline dönüştürülen evinin önündeki büstü, Akatlar Sanatçılar Parkı'ndaki Kemal Sunal, Barış Manço, Sadri Alışık ve Bedia Muvahhit gibi tanınmış sanatçıların büstleri de yer alıyor.[4]

18 Nisan 2004'te akciğer kanserinden öldü. Cenazesi, Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.

Kaynakça

  1. ^ a b "Gürdal Duyar, Edebiyatsanat.com sitesi, Erişim tairhi: 28.05.2012". 22 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012. 
  2. ^ a b "Sennur Sezer, Gürdal Duyar için, Evrensel.net, 22.04.2004". 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012. 
  3. ^ Guzel İstanbul/Gürdal Duyar, Müstehcen Diye Kaldırıldı, Hürriyet Gazetesi, 19.12.008[]
  4. ^ "Refik Durbaş, Gürdal Duyar'ın Vedası, Sabah Gazetesi, 21.04.2011". 27 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Heykel</span> taş, tunç, bakır, kil, alçı vb. maddelerden yontularak, kalıba dökülerek veya yoğrulup pişirilerek biçimlendirilen eser, yontu

Heykel ya da yontu, sanatsal bakış açısıyla meydana getirilmiş üç boyutlu formlara denir. Heykel temelde mekânın kapsanması, kavranması ve mekân ile ilişki kurulması ile ilgilenir.

<span class="mw-page-title-main">Abdi İpekçi</span> Türk yazar ve gazeteci

Abdi İpekçi, Türk gazeteci, yazar ve insan hakları aktivistiydi. Türkiye'nin önde gelen günlük gazetelerinden biri olan ve o dönemde merkez sol bir siyasi duruşa sahip Milliyet'in genel yayın yönetmeniyken öldürüldü.

Rahmi Aksungur, Türk heykeltıraş, akademisyendir.

Metin Yurdanur, heykel sanatçısı, heykeltıraş

<span class="mw-page-title-main">Ali Hadi Bara</span> Türk heykeltiraş

Ali Hadi Bara, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Pietro Canonica</span> İtalyan heykeltıraş (1869-1959)

Pietro Canonica, İtalyan heykeltıraş, ressam ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">Abdi İpekçi Caddesi</span>

Abdi İpekçi Caddesi İstanbul'un Şişli ilçesinde yer alan, üzerinde lüks giyim mağazalarının yer aldığı bir caddedir.

<span class="mw-page-title-main">Tankut Öktem</span> Türk heykeltıraş

Tankut Öktem, Türk heykeltıraştır.

<span class="mw-page-title-main">Haluk Tezonar</span> Türk heykeltıraş

Haluk Tezonar, Türk heykeltıraş. En çok Atatürk anıtı yapan heykeltıraşlar arasında yer alır.

Heinrich Krippel, Türkiye'de gerçekleştirdiği anıt heykeller ile tanınan Avusturyalı heykeltıraş, ressam, bakır oymacısı ve illüstratördür.

Cumhuriyet dönemi Ankara'sında açılan ilk anıt namazgah tepedeki Etnografya Müzesi önüne yerleştirilen Atlı Atatürk Anıtıdır, anıt 29 Ekim 1927 yılında açılmış, bu anıtı Zafer Meydanındaki Mareşal Atatürk Anıtı ve Ulus Zafer Anıtı izlemiştir.

Sabiha Ziya Hanım, Türk ressam ve heykeltıraş. Sanayi-i Nefise Mektebi'nin heykel bölümünden mezun olan ilk kadın sanatçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Anka Özkan</span> Türk heykeltıraş

Hüseyin Anka Özkan,, Türk heykeltıraş.

Mustafa Nusret Suman, Türk heykeltıraş ve ressam. Portre ve anıt heykelciliğinde eserler vermiş bir sanatçıdır. Son yapıtı, bir dönem Ankara'nın simgesi olan Hitit Güneş Kursu Anıtı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kenan Yontunç</span> Türk heykeltıraş

Prof. Ahmet Kenan Yontunç, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Nijat Sirel</span> Türk heykeltıraş

Ali Nijat Sirel, Türk heykeltıraştır.

<span class="mw-page-title-main">Abdi İpekçi Barış Anıtı</span> Abdi İpekçi adına yaplmış barış anıtı

Abdi İpekçi Barış Anıtı 1979 yılında öldürülen Milliyet gazetesi Sorumlu müdürü Abdi İpekçi'yi anmak için 2000 senesinde Şişli Belediyesi tarafından yaptırılmıştır. Anıt, İpekçi'nin öldürüldüğü yerde, Abdi İpekçi Caddesi'nde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güzel İstanbul Heykeli</span>

Güzel İstanbul heykeli, sanatçı Gürdal Duyar'ın, Beşiktaş, İstanbul'daki Yıldız Parkı'nda bulunan eseri.

<i>Eller</i> (heykel) Ankarada bir heykel

Eller; Türk heykeltıraş Metin Yurdanur tarafından yapılmış olan bir heykeldir. 1970'li yılların sonuna doğru dönemin Ankara Belediye Başkanı Ali Dinçer tarafından başlatılan kamusal alanda serbest heykel uygulamalarının bir parçası olarak 1979'da yapılan heykel, Abdi İpekçi Parkı'nda bulunur. Sanatçı, "Ellerin, beynin ve gözün bir parçası olduğunu düşünüyorum." diyerek bu eserinde çalışan, üreten ve yaratan elleri betimlediğini vurgulamıştır.

Burhaniye Atatürk Anıtı, Gürdal Duyar tarafından Edremit için yapılan bir Bronz Atatürk heykelidir. Türk Kurtuluş Savaşı sırasındaki Kuva-i Milliye hikâyesini anlatır.