İçeriğe atla

Gürcü Nusret

Kahveci Gürcü Nusret
Diğer ad(ları)Tahtî
Doğum15 Temmuz 1846(1846-07-15)
Hasköy, İstanbul
Ölüm1906
Sinop
AlanıResim, Şiir

Gürcü Nusret (d. 15 Temmuz 1846, Hasköy, İstanbul - ö. 1906, Sinop), Osmanlı dönemi halk ressamı ve halk şairidir. Cezaevine düşmüş şairlerin şiirlerinden oluşan Zindan Şiirleri adlı antolojisiyle tanınır. Kahvehane işlettiği için Kahveci Gürcü Nusret olarak da bilinir.[1]

Gürcü Nusret, hünkâr hamamcısı olarak bilinen Gürcü Mevlud Ağa ile Meryem Dudu'nun oğludur. Osmanlı sarayında yetişmiş Gürcü esirlerden olduğu tahmin edilen Mevlud Ağa, Hasköy iskelesinde kahvehane işletiyordu. Nusret'in “Kahveci” lakabıyla anılmasına vesile olan kahvehane babasından kalmıştır. Hasköy Nalınlı Hoca Mektebi'nde eğitime başlayan Gürcü Nusret, Mekteb-i Eyyam Rüsdiyesi'nde okurken yaptığı resimlerle dikkati çekmiştir. On yedi yaşındayken babasının ölümü üzerine eğitimine son vermiş, Hasköy'de tulumbacı olarak çalışmaya başlamıştır. Bu sırada tulumbacılıkla ilgili şiirler ve maniler yazmıştır. Bir kabadayı olarak da tanınan Gürcü Nusret, Hasköy tulumbacıların ikinci reisliğine yükseldiği sırada, 1873 yılında işlediği cinayetten dolayı müebbet hapse mahkûm edilip Rodos zindanına gönderilmiştir. 1876 yılında İstabul'da nakledilmiş ve uzun süre buradaki zindanda yatmıştır. 1894 yılında zindandaki bir olaydan sorumlu tutulmuş ve Sinop zindanına gönderilmiştir. 1906 yılında burada ölmüştür.[2]

Gürcü Nusret, yazdığı şiirlerde “Tahtî” mahlasını kullanmıştır. Bir tür antoloji olan Zindan Şiirleri'nde kendisiyle birlikte 23 şairin hayat hikâyeleri ile şiirlerini toplamıştır. Diğer şairler "Bahtî", "Giryanî", "Zindanî", "Zencirî", Maşukî" ve "Üryanî" gibi mahlaslar kullanmıştır. Bu eserindeki bazı şiirler şarkı sözleri olarak derlenip bestelenmiştir.[3] Gürcü Nusret, tulumbacıların ve hapiste birlikte yattığı kişilerin resimlerini yapmış, resimlerinde kara kalem ve suluboya kullanmıştır. Ayrıca hapishanede bir büyücü Bektaşi babasının yazdırdığı tılsımları resmetmiştir.[2][4] Gürcü Nusret'in bazı resimleri kopyalanmış ve Reşad Ekrem Koçu'un yönetiminde hazırlanan İstanbul Ansiklopedisi'nde yayımlanmıştır.[5][6][7]

Kaynakça

  1. ^ Reşad Ekrem Koçu, İstanbul Tulumbacıları, İstanbul, 2016, s. 275-281, ISBN 978-605-09-3341-3
  2. ^ a b Murat Kasap, Osmanlı Gürcüleri, İstanbul, 2010, s. 301.
  3. ^ ""Lan N'oldu" ve diğerleri". 11 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024. 
  4. ^ Reşad Ekrem Koçu, İstanbul Tulumbacıları, İstanbul, 2016, 275-281, ISBN 978-605-09-3341-3
  5. ^ ""Başka Kaydı Yok" - saltonline-org" (PDF). 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Eylül 2024. 
  6. ^ İstanbul Ansiklopedisi, 1966, 8. Cilt, s. 4593
  7. ^ İstanbul Ansiklopedisi, 1968, 9. Cilt, s. 4796

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Hamdi Tanpınar</span> Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçii

Ahmet Hamdi Tanpınar ; Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçi ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Süreya</span> Türk şair, yazar ve çevirmen (1931–1990)

Cemal Süreya, kimlik adıyla Cemalettin Seber, Türk şair, yazar ve çevirmen. Türk şiirinde modernist bir hareket olan İkinci Yeni şiirinin öncü şairlerinden biridir. İlk şiir denemelerini ortaokulda eskizlerle, lisede aruzla yapsa da asıl şiir çalışmaları üniversite yıllarında başlamıştır. Üvercinka (1958), Göçebe (1965), Beni Öp Sonra Doğur Beni (1973), Uçurumda Açan (1984), Sıcak Nal (1988), Güz Bitigi (1988) ve Sevda Sözleri (1990) adlarındaki şiir kitaplarının yanı sıra deneme, eleştiri, günlük ve antoloji türlerinde de yazmıştır. Eserlerinde en sık işlediği temalar aşk, kadın, yalnızlık, sosyal ve siyasal eleştiriler, ölüm, tanrı düşüncesi, portreler ve manzum poetikadır. Ayrıca Fransızcadan kırka yakın kitabı Türkçeye çevirmiştir. Onüç Günün Mektupları (1990) dışında hiçbir yazısı veya şiiri, dergi ve gazetede yayımlanmadan kitaba dönüşmemiştir. Sosyalist bir dünya görüşüne sahip olan Süreya, Papirüs dergisini çıkarmış ve bu dergide edebî görüşlerini açıklamasının yanı sıra dergiyi bir aydın olarak fikirlerini ortaya koymak için araç olarak kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bedri Rahmi Eyüboğlu</span> Türk ressam, şair ve yazar

Bedri Rahmi Eyüboğlu Türk ressam, yazar ve şairdir.

Sermet Muhtar, Türk yazar, gazeteci ve karikatürist.

<span class="mw-page-title-main">Abdülhak Hamit Tarhan</span> Türk şair, oyun yazarı, diplomat, milletvekili

Abdülhak Hamit Tarhan, Türk şair, oyun yazarı ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Anemas Zindanları</span> Abdullah ne demek kasim

Bizans döneminin en büyük saraylarından biri olan Blakhernai Sarayı'nın bir parçası olan Anemas Zindanları, Haliç'e yakın eski sur duvarlarına bitişik olarak inşa edilmiş, 14 hücre odasından ve bu odaların altındaki iki katlı bodrumdan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Şükûfe Nihal</span> Türk şair

Şükûfe Nihal Başar, Türk şair, öğretmen, eylemci ve aktivisttir.

<span class="mw-page-title-main">Serdar Ferhat Paşa</span> 43. Osmanlı sadrazamı

Serdar Ferhat Paşa, III. Murad saltanatı döneminde 1 Ağustos 1591-4 Nisan 1592 tarihleri arasında yaklaşık sekiz ay, 16 Şubat 1595-7 Temmuz 1595 tarihleri arasında da yaklaşık dört ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muallim Naci</span> Türk tanzimat dönemi yazarı ve şairi

Muallim Naci, Türk yazar, şair, öğretmen ve eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Âkif Ersoy</span> Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçi

Mehmed Ragîf, daha sonra Mehmet Âkif Ersoy, Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Cenap Şahabettin</span> Türk şair, anı yazarı ve hekim (1870 - 1934)

Cenap Şahabeddin, Türk şâir ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Namık Kemal</span> Osmanlı yazar ve gazeteci

Namık Kemal, Türk milliyetçiliğine esin kaynağı olmuş, Genç Osmanlı hareketine bağlı yazar, gazeteci, devlet adamı ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Arif</span> Türk şair ve gazeteci

Ahmed Arif, Türk şair ve gazetecidir.

<span class="mw-page-title-main">Türk edebiyatı</span> Türkçe yazılmış edebî eserler

Türk edebiyatı, Türk yazını veya Türk literatürü; Türkçe olarak üretilmiş sözlü ve yazılı metinlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kul Himmet</span>

Kul Himmet, 16. yüzyılda yaşamış bir halk ozanıdır. Mezarı, doğduğu yer olan Tokat iline bağlı Almus ilçesinin Görümlü (Varzıl) köyündedir. Alevi-Bektaşi mezhebinin Erdebil Tekkesi'ne bağlı Safeviye kolundan olduğu öne sürülür. Yaşadığı dönemde, Pir Sultan Abdal ve Şah Hatayi'yle adı anılmıştır ve Yedi Ulu Ozan'dan biridir. İnancından dolayı çileli bir hayat geçirdiği, zindanlarda yattığı söylenir. Ölümüyle ilgili kesin bilgiler olmamakla beraber, Pir Sultan Abdal’ın 1560'ta asılmasından sonra uzun süre kaçak yaşayıp köyünde vefat ettiği sanılmaktadır. Sevgi, barış, dostluk temelli nefesler söylemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vasfi Mahir Kocatürk</span>

Vasfi Mahir Kocatürk. Türk şair, oyun yazarı, öğretmen, edebiyat araştırmacısı, politikacı.

Mehmet Ali Ayni, Türk bürokrat.

Keçecizade İzzet Molla, 18. ve 19. yüzyılın dîvan şairlerinden olup divan şiirinin XIX. yüzyıldaki son temsilcilerindendir.

Kayıkçı Laz Daniyal, Üsküdarlı Vâsıf Hoca ve Tophane katiplerinden Üsküdarlı Âşık Razî'nin hakkında destan yazdığı kayıkçı ve tulumbacıdır. Destanlar, yaşlı, zengin ve dul bir kadının Laz Daniyal'a aşık olmasını konu alır.

<span class="mw-page-title-main">Laz Dimitri</span>

Laz Dimitri veya Trabzonlu Laz Dimitri, Üsküdarlı Vasıf Hoca'nın hakkında destan yazdığı kayıkçı ve tulumbacıdır. Destan, Laz Dimitri'nin şabb-ı emred Yani'yi öldürmesini konu alır. Destanın ilgi çeken yanlarından biri, bu dönemde eşcinsel ilişkilerin yaygın ve normal karşılandığını göstermesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.