Günpınar Şelalesi

Günpınar Şelalesi


Genel Bilgiler
Konum	Darende, Malatya, Türkiye
Koordinatlar	38°33′36″K 37°25′12″D / 38.56000°K 37.42000°D / 38.56000; 37.42000
Akarsu	Tohma Çayı
Yükseklik	25 m (82 ft)
En derin noktası	1,5 m (4,9 ft)
Tür	3
Debi	1 m³/s (35 cu ft/s)
Wikimedia Commons
Günpınar Şelalesi Türkiye haritasında göster Günpınar Şelalesi Günpınar Şelalesi Malatya haritasında göster

Günpınar Şelalesi (Gürpınar Şelalesi) Malatya ili Darende ilçesi sınırlarında, Tohma Çayı'nın kolu Şuhul Deresi üzerindeki şelaledir.

Şelalenin adı eskiden yakınında bulunan köye atfen Aşudu Şelalesi olarak kullanılıyordu. Köy adı Gürpınar şeklinde değiştirilince Gürpınar Şelalesi, daha sonra Günpınar'a dönüştürüldüğünde ise Günpınar Şelalesi haline gelmiştir.^[1]

Şelale fay hattına bağlı eğim kırıklığı üzerinde gelişmiştir. Şelaleyi oluşturan Şuhul Deresi kaynağını Hezanlı Dağı'ndan alır. Şelalenin 2 km batısındaki karstik kaynaklar dereyi oluşturur. Dere 2 km uzunluğunda, 60 m kenar yüksekliği olan kanyondan geçer, kanyonun sonunda şelale oluşur. Üç basamaklı olan şelale 25 m yüksekten düşmektedir. Birinci düşüş 13 m yüksekten gerçekleşir. İkinci düşme güneye dönük 70°'lik açıyla 4 m'den gerçekleşir. Güneye doğru hafif dönüşlü 90° açıyla ve 8 m yüksekten üçüncü düşme oluşur. Üç basamaklı olmasıyla Gürlevik Şelalesi'ne benzerlik gösterir. Debisi 1 m³/sn'dir. Şelale sularının düştüğü yerde 1,5 m derinlik ve 2,5 m çapa sahip dev kazanı oluşmuştur. Eskiden debisi daha yüksek olan akarsudan Darende'ye içme suyu verildiğinden akımda azalma olmuştur. Şelaleden 10 km sonra Şuhul Deresi Tohma Çayı'na karışır.^[1]

Şuhul Çayı karstik kaynaklarla beslendiğinden suları berraktır. Aynı nedenle debi fazla değişiklik göstermez, ilkbahar aylarında kar erimelerine bağlı olarak belli bir artış olur.

Malatya'ya 118 km uzaklığında, Darende'nin 8 km batısında bulunur. E24 Kayseri-Malatya yolundan 5 km'lik asfalt yolla ulaşılır. Günpınar Şelalesi ile Tohma Çayı Kanyonu Darende ilçesinin önemli turizm alanını oluşturur.

Ayrıca bakınız

Türkiye'deki şelaleler listesi

Kaynakça

^ ^a ^b ARINÇ, Doç. Dr. Kenan (2002). "Rekreasyonel açıdan değerlendirilmesi gereken bir yöre; Gürpınar Çağlayanı ve çevresi (Şuhul vadisi/Darende)". Türk Coğrafya Dergisi, s:39. Eksik ya da boş |url= (yardım);

İlgili Araştırma Makaleleri

Yahyalı, İç Anadolu Bölgesi'nde Kayseri iline bağlı ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Şelale</span>

Şelale, çavlan ya da çağlayan, akarsu yatağının, dike yakın bir biçimde âniden düştüğü, suların yüksekten dökülerek aktığı kısmına şelale denir. Çağlayan terimi daha çok küçük akarsuyun yüksek olmayan yerden dökülmesiyle oluşur, küçük şelale de denilir. Bazı kaynaklar su miktarı ve yüksekliğe bakmadan çağlayanı şelale ile eş anlamlı kullanmaktadır. Su miktarı fazla olması durumunda şelale veya çavlan denilir.

Manavgat, antik adıyla Melas, Toroslar'da doğarak Antalya'da Akdeniz'e dökülen nehir. Uzunluğu 93 km'dir. Batı Toros sıradağları arasından doğan kolların birleşmesiyle oluşur. Güney batıya yönelerek dar ve dik yamaçlı kanyonlar arasından geçer, ünlü Manavgat Şelalesi'ni meydana getirir ve Manavgat ilçe merkezinin doğusunda alüvyal bir kıyı ovasından denize dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Darende</span> Malatyanın ilçesi

Darende, Malatya ilinin bir ilçesi. İlçe merkezi, Malatya kentinin 74 km kuzeybatısında, Sivas kentinin 140 km güneyinde, ve Kayseri kentinin 117 km doğusunda yer alır. Batısı ve kuzeyinde Sivas, doğusunda Hekimhan, güneyinde Akçadağ, Elbistan, kuzeybatısında Gürün, kuzeyinde Kuluncak ve Kangal ilçeleri bulunmaktadır.

Kurşunlu Şelalesi, Antalya-Isparta karayolunun 24. km'nden sola dönülerek 7 km devam edildiğinde ulaşılan bir şelaledir.

<span class="mw-page-title-main">Ballıkayalar</span> tabiat parkı

Ballıkayalar, Kocaeli'nin Gebze ilçesi Tavşanlı köyü yakınlarında kayalık kanyon vadidir. Tabiat parkı statüsündedir.

Dalaman çayı, Gölhisar ilçesinin güneyindeki Yeşilgöl dağlarından doğar, Çameli, Acıpayam, Ortaca ve Dalaman ilçe sınırlarını çizerek, Akdeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Köprüçay</span> Akdeniz Bölgesinde nehir

Köprüçay, eskiden Eurimedon, Isparta Sütçüler yakınlarında Toros dağlarından doğan, dar ve derin kanyonlardan geçerek Serik yakınlarında Akdeniz'e dökülün akarsu. Antik zamanlarda adı Eurymedon'dur. Köprü Çayı'n; havza alanı 2.357 km², yıllık debisi 3065 hm³, uzunluğu 178 km, ağız yüksekliği 0 m (Akdeniz), kaynak rakımı 2.151 m'dir.

Hacılar şelalesi, Ankara ilinin Çubuk ilçesinde ilçe merkezine 20 km uzaklıkta Hacılar köyündedir. Şelale Avcıova köyünden gelen akarsu üzerinde köy sınırları içerisindeki sıçan deresi diye bilinen bölgede kendiliğinden oluşmuştur, şelalenin yüksekliği yaklaşık 8 metre civarındadır debisi saniyede 16 - 20 litredir ve yaz kış azalmamaktadır. Suyun pH'si 7,68 olup içilebilir özelliktedir. Çevresi eşsiz doğal güzelliklere sahiptir ve etrafında yerleşim yoktur. Çok güzel bir piknik alanı mevcuttur hafta sonları asfaltlı yolu ile köye gelebilir ünlü şelaleyi gezebilir ve içerisinde çeşmesi ve tuvaleti bulunan piknik alanında aile ile ferah ve nezih bir ortamda piknik yapılabilir.

Saklıkent Millî Parkı veya yaygın adıyla Saklıkent Kanyonu, Antalya-Muğla sınırını çizen Eşen Çayı'nın kolu olan Karaçay'ın oluşturduğu kanyondur. Muğla'nın Seydikemer ilçesi sınırları içerisindedir. Suyun kolayca aşındırabileceği Kalkerli arazide, fay çatlaklarının da yardımıyla sarp ve derin bir kanyon oluşmuştur.Uzunluğu 18 km, yüksekliği 200 m'dir. En dar yeri 2 metreye kadar düşer. Eşen Çayı'nın bir kolu olan Karaçay'ın debisi Kanyon çıkışında 14–17 m³/sn'dir.

Anamur Çayı , Mersin ili, Anamur ilçesinde bulunan akarsu. Toros Dağları'ndan yeraltı akarsuyu olarak doğar, 35 km sonra Anamur merkezden Akdeniz'e dökülür.

Maral Şelalesi, Artvin ili, Borçka ilçesinde Karçal Dağları'nda Maral Deresi üzerindeki şelale. Şelale tek bir eğim kırıklığından, 63 m yüksekten düşer. Şelale adını, eski adı Mindieti olan Maralköy'den alır. Günümüzde Camili Biyosfer Rezervi alanında bulunmaktadır.

Tohma Çayı, Sivas ilinden doğup, Malatya topraklarında Karakaya Barajına dökülen, Fırat Nehri'nin önemli bir kolu olan akarsu. Çay, Tohma adlı iki büyük kolun birleşmesiyle oluşur. Şarkışla'da Dikkulak (Karatonus) Dağları'ndan doğan Kangal Tohması, Havuz Suyu'nu alır. Tahtalı Dağları'ndan doğan Gürün Tohması, Gürün ilçe sınırlarında Sazcağız ve Gökpınar derelerini alır. Malatya topraklarında her ikisi birleşirler.

<span class="mw-page-title-main">Muradiye Şelalesi</span> Şelale

Adını Bağdat seferine çıkan Sultan IV. Murat'tan alır. Şelalenin yüksekliği 18 m'dir. Sadece şelalenin güzelliğinden değil, çevresinde oluşan bitki örtüsü ile de ilgi çeker. Muradiye ilçe merkezinin 8 km kadar kuzeyinde bulunur. Çaldıran Ovasında birleşen sulardan oluşan Bendimahi Çayı dar ve derin Gönderme Boğazı içinden akarak Muradiye ovasına ulaşır. Gönderme Boğazı genç volkanik kayaçlar üzerinde oluşmuştur. Boğaz vadi içerisinde Bendbaşı mevkiinde çağlayan oluşur.

Tomara Şelalesi, Gümüşhane ili, Şiran ilçesi sınırlarında bulunan şelaledir. Kelkit Çayının kolu olan Tomara Çayının vadisinde yer alır. Adını çevrede yetişen tek yıllık Tomara (kaldirik) bitkisinden alır.

Göksun Çayı, Kahramanmaraş ili sınırlarındaki akarsu. Ceyhan Nehri'nin koludur. Göksun'un kuzeyinden gelen Mehmetbey karstik kaynağının oluşturduğu Törbüzek Deresi ile Binboğa Dağları'ndan doğan Kömürsuyu Deresi birleşmesiyle oluşur. Uzunluğu 115 km olan çay Yazıdere köyü yakınlarında Ceyhan Nehri'ne dökülür.

Güzeldere Şelalesi Tabiat Parkı, Düzce ili, Gölyaka ilçesi, Güzeldere köyü sınırlarında, 22,76 ha alanda, 2011 yılında ilan edilen tabiat parkıdır.

Halgent Şelalesi, Gümüşhane ili, merkez Eskibağlar mahallesinde bulunan şelale. Lagos Deresi üzerinde, denizden 1300 m yükseklikte olan şelale, 30 m yüksekten düşmektedir.

Engil (Dönemeç) Çayı, Van ili sınırlarından doğup, Van Gölü'ne GD yönünden dökülen akarsu. Başkale çevresinden İspiriz Dağları (3688 m) ve Norduz Yaylası'ndan kaynaklarını alır. Doğu-batı akışıyla Zernek Barajı'na dökülür, buradan çıktıktan sonra Havasor Ovası'na geçer, Gevaş ilçe merkezinin kuzeyinden Van Gölü'ne dökülür. Akarsuyun adı, Zernek Barajı'ndan önce Hoşap Çayı dır.

Karasu Şelalesi, Osmaniye ili, Düziçi ilçesinde Amanos Dağları)'nın en kuzeyinde bulunan Düldül Dağı eteklerinden doğan Sabun Çayı üzerindeki şelaledir. Şelale tek bir eğim kırıklığından, 10 m yüksekten düşer. Şelale adını, eski adı, mevcut akar su zeminin siyaha yakın yeşil yosun örtüsünden kaynaklanan akarsuyun renginden alır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.