İçeriğe atla

Güney Samice

Güney Samice
åarjelsaemien gïele
Ana dili olanlarNorveç, İsveç
Konuşan sayısı(600 atıf 1992)[1]
Dil ailesi
Ural dilleri
Yazı sistemiLatin
BölgeselHattfjelldal
Røros
Snåsa
Røyrvik[2]
Tanınmış azınlık dili İsveç[3]
Dil kodları
ISO 639-2sma
ISO 639-3sma
Glottologsout2674[4]
Güney Samice haritası

Güney Samice (åarjelsaemien gïele), çoğunlukla Norveç ve İsveç'in orta kesimlerinde konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık 600 kişi tarafından konuşulmakta olup tehlike altında bir dildir. Norveç'in Hattfjelldal, Røros, Snåsa ve Røyrvik belediyelerinde resmi dil olup İsveç'te de Sami dillerinin bir parçası olarak azınlık dil olarak kabul edilmektedir.

Alfabe

A a B b D d E e F f G g H h I i
Ï ï J j K k L l M m N n O o P p
R r S s T t U u V v Y y Æ æ Ö ö
Å å

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  2. ^ "Samelovens språkregler og forvaltningsområdet for samisk språk". Regjeringen.no (Norveççe). Statsministerens kontor. 12 Ağustos 2014. 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  3. ^ "To which languages does the Charter apply?". European Charter for Regional or Minority Languages. Avrupa Konseyi. s. 5. 27 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  4. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Southern Sámi". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İsveç</span> Kuzey Avrupada bir ülke

İsveç, resmî adıyla İsveç Krallığı, Kuzey Avrupa'daki İskandinavya yarımadasında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşuları batı ve kuzeyden Norveç, doğudan ise Finlandiya'dır. İsveç bunun dışında güneyinde yer alan Öresund Köprüsü ile Danimarka'ya bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Norveç</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Norveç, resmî adıyla Norveç Krallığı, Kuzey Avrupa'da bulunan İskandinav Yarımadası'nın batısında bir ülke. Finlandiya, İsveç ve Rusya ile komşu olan ülkenin batıda Atlas Okyanusu'nun bir kolu olan Norveç Denizi'ne kıyısı vardır. Kıyıları binlerce fiyordla çizilidir.

<span class="mw-page-title-main">Ukraynaca</span> Ukraynanın resmi dili

Ukraynaca, Doğu Slav dillerine ait bir dil. Ukrayna'nın resmî dilidir. Türkçede bu dilin adı için Ukrain/Ukrayn millet adından hareketle Ukraince veya Ukraynca kullanımı da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Boşnakça</span>

Boşnakça, Boşnaklar tarafından kullanılan Sırp-Hırvatçanın standartlaştırılmış bir çeşidi. Boşnakça, resmiyette Bosna Hersek'in ana dili kabul edilen üç dilden birisidir, diğer iki dil ise Hırvatça ve Sırpçadır. Ayrıca Sırbistan, Karadağ, Kuzey Makedonya ve Kosova'da da azınlıkça bilinen bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatarcası</span> Türk dillerinin Kıpçak koluna ait bir dil

Kırım Tatarcası ya da Kırımca, Türk dillerinin Kıpçak koluna ait bir dildir. Ancak bazı Oğuz grubuna ait özelliklere de sahiptir. Romanya'nın Dobruca yöresinde konuşulan şekline Dobruca Tatarcası adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">İskandinavya</span> Avrupanın kuzeyinde bir bölge

İskandinavya, Kuzey Avrupa'da, kendisini oluşturan halklar arasında güçlü tarihi, kültürel ve dilsel bağları olan bir alt bölgedir. İngilizce kullanımında, İskandinavya genellikle Danimarka, Norveç ve İsveç'i ifade eder. Bazen daha geniş anlamda Finlandiya, İzlanda ve Faroe Adaları'nı da kapsayacak şekilde ifade edilebilir. Bu ülkelerin dilleri Fince dışında birbirine benzemektedir. Bu dillere Kuzey Cermen dilleri veya İskandinav dilleri denir. Danimarka Danca, Norveç Norveççe, İsveç İsveççe, İzlanda İzlandaca dillerini kullanmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Laponlar</span> Kuzey İskandinavya, Karelya ve Finlandiyada yaşayan Fin-Ugor toplumu.

Laponlar ya da Samiler, Norveç ve İsveç'in Kuzey Kutup Dairesi içinde kalan bölgelerinde çok eski tarihlerden bu yana yaşamakta olan bir etnik grup. Laponların günümüzdeki sayıları 60.000 kadardır ve %70'i Ural dil ailesine bağlı Sami (Saame) dili olan Laponca konuşur.

<span class="mw-page-title-main">Ural dilleri</span> otuz dokuz dil barındıran ve toplamda 50 milyon insan tarafından konuşulan dil ailesi

Ural dilleri, içinde otuz dokuz dil barındıran ve toplamda 25 milyon insan tarafından konuşulan dil ailesidir. Dünya üzerinde en çok konuşanı olan Ural dilleri, sırasıyla Macarca, Fince, Estonca, Marice ve Udmurtçadır. Yine dünyada içinde belirgin olarak Ural dilleri konuşanı barındıran ülkeler Estonya, Finlandiya, Macaristan, Romanya, Rusya, Sırbistan ve Slovakya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Sami dilleri (Ural)</span>

Laponca veya Sámi dilleri, İsveç-Finlandiya sınırlarında Laponlarca konuşulan bir Ural dilidir.

<span class="mw-page-title-main">İskandinav dilleri</span> Ağırlıklı olarak İskandinavyada konuşulan Kuzey Cermen dili.

İskandinav dilleri veya Nordik diller olarak da bilinen Kuzey Cermen dilleri, Hint-Avrupa dil ailesinin Cermen dilleri koluna bağlı, Kuzey Avrupa'da yaşayan Kuzey Cermenleri tarafından kullanılan bir dil grubu. Danca, İsveççe, Norveççe, İzlandaca ve Faroece, çağdaş Kuzey Cermen dillerini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Bölgesel Diller ve Azınlık Dillerini Koruma Antlaşması</span>

Avrupa Bölgesel Diller ve Azınlık Dillerini Koruma Antlaşması veya orijinal adına göre 148 numaralı Bölge veya Azınlık Dilleri İçin Avrupa Şartı, 1992 yılında Avrupa Konseyi'nde kabul edilen bir Avrupa antlaşmasıdır. Bu antlaşma ile antlaşmayı imzalayan ülkeler, ülkelerinde azınlık durumunda bulunan halkların yerel dillerini korumaya söz vermiş olur.

Eski Norveççe, Orta Çağ süresince Norveç'te konuşulan eski Nors dilinin adıdır. Eski Nors dili terimi, Nors coğrafyasında konuşulan dilin genel adıdır. Bu dili kullanan ülkeler arasında Norveç'in yanı sıra; Danimarka, İzlanda, İsveç, Grönland ve Arktik Okyanusu'ndaki adalar da vardır. Eski Norveççe ise özel olarak Norveç'te konuşulan eski dili ifade eder. Aynı şekilde Eski İzlandaca da özel olarak İzlanda adasındaki dili ifade eder. Birbirine birçok benzerlik gösteren bu diller yeni de kendi coğrafyalarında kendi kültürleriyle etkileşimleri sonucu, bazı farklılıklara sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Talışça</span>

Talışça veya Talişçe, İran ve Azerbaycan'da konuşulan bir Kuzeybatı İran dilidir. Tatça ve Zazaca ile yakından ilişkili dil, İran'ın Hazar Denizi kıyılarındaki Gilan ve Erdebil eyaletleri ile Azerbaycan'ın güney illerinde yaklaşık 220.000 kişi tarafından konuşulmaktadır. Konuşurlar Hazar Denizi'nin batı ve güneybatı kıyı bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Glottolog Talişçeyi Türkiye'de konuşulan Zazaca ile Hazar Denizi'nin güney kıyılarında konuşulan Tatça ve lehçeleri ile birlikte Eski Azerice'den türeyen Azeri dilleri grubu içinde sınıflandırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Inari Samice</span>

Inari Samice (anarâškielâ), Finlandiya'nın kuzeyinde Laponya'da konuşulan bir Sami dilidir. Dil yaklaşık 300 kişi tarafından konuşulmakta olup çoğunluğu orta yaş ve üzerindedir ve Inari'de yaşamaktadırlar. Sadece Finlandiya'da konuşulan tek Sami dilidir. Günümüzde önemli derecede tehlike altında bir dil olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Skolt Samice</span>

Skolt Samice (sääʹmǩiõll), Finlandiya'nın kuzeyinde Laponya'da ve Rusya'da Lovozero Gölü bölgesinde konuşulan bir Sami dilidir.

<span class="mw-page-title-main">İsveç'te azınlık dilleri</span>

İsveç'te en önemli 5 azınlık dili vardır. Bunlar Fince, Meänkieli, Laponca, Romanca ve Yidiş dilidir. İsveççe işaret dilinin yahudi versiyonu da bir azınlık dili sayılır. Ancak buna karşın İsveç'te halkın çoğu resmi dil olan İsveççeyi bilir.

<span class="mw-page-title-main">Ter Samice</span>

Ter Samice, çoğunlukla Rusya'nın Kola Yarımadası'nda konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık iki kişi tarafından konuşulmakta olup neredeyse ölü bir dil olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lule Samice</span>

Lule Samice (julevsámegiella), çoğunlukla Norveç'in Nordland ili ve İsveç'in Lule Nehri çevresinde konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık 650 kişi tarafından konuşulmakta. Norveç'in Hamarøy belediyesinde resmi dil olup İsveç'te de Sami dillerinin bir parçası olarak azınlık dil olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pite Samice</span>

Pite Samice (bidumsámegiella), çoğunlukla İsveç'te Pite Nehri çevresinde ve kısmen Norveç'te konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık 25-50 civarında kişi tarafından konuşulmakta olup tehlike altında bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Ume Samice</span>

Ume Samice (ubmejesámiengiälla), çoğunlukla İsveç'te Ume Nehri çevresinde ve eskiden Norveç'te konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık 100 civarında kişi tarafından konuşulmakta olup tehlike altında bir dildir.