İçeriğe atla

Güney Geçiş Konseyi

GGK'nin Resmi Arması

Güney Geçiş Konseyi (GGK; Arapça: المجلس الانتقالي الجنوبي al-Majlis al-Intiqālī l-Janūbiyy) Güney Yemen'de ayrılıkçı bir organizasyon. GGK'deki 26 üyenin arasında 5 güney valiliğin valileri ve 2 hükûmet bakanı vardır. Güney Hareketi'nin bir fraksiyonu tarafından kurulmuştur. 2007'de eski başbakan Ali Abdullah Salih tarafından kurulan Güney Hareketi, 1990 öncesinde olduğu gibi Yemen'in güneyinin ülkenin geri kalanından ayrılması için çağrıda bulunup bunun için çalışmıştır.

11 Mayıs 2017'de ilan edilen konseyin başında başkan olarak Aden'in eski valisi Aidarus al-Zoubaidi ve başkan yardımcısı olarak eski devlet bakanı Hani Bin Breik vardır. Konseyin kuruluşu 11 Mayıs'tan bir hafta önce Tarihi Aden Deklarasyonu ile onaylandı. GGK Yemen'in güneyindeki çoğu bölgenin kendi yönetimi altında olduğunu iddia ediyor.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yemen</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Yemen, resmî adıyla Yemen Cumhuriyeti, Orta Doğu'da yer alan bir ülke. Kuzeyinde Suudi Arabistan, kuzeydoğusunda Umman ile komşudur. Batısını Eritre ve Cibuti, güneybatısını Somali çevreler. Yemen; 555.000 km2 yüz ölçümüne sahiptir ve 1.200 km uzunluğunda sahil şeridiyle Arap Yarımadası'nın güney ucunda yer almaktadır. Güneyinde Hint Okyanusu'nun uzantısı Aden Körfezi, kuzeyinde Kızıldeniz, güneybatısında ise bu ikisini ayıran Babülmendep Boğazı bulunmaktadır. Yemen'in Umman Denizi ile Kızıldeniz'de en büyükleri Haniş ve Sokotra olmak üzere 200'e yakın adası bulunmaktadır. En büyük şehri ve başkenti San'a'dır. 2022 yılı itibarıyla Yemen'in nüfusunun yaklaşık 31 milyon olduğu tahmin edilmektedir. Yemen; Arap Birliği, Birleşmiş Milletler, Bağlantısızlar Hareketi ve İslam İşbirliği Teşkilatı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen bayrağı</span> Ulusal bayrak

Yemen bayrağı, Kuzey ve Güney Yemen'in birleştiği gün olan 22 Mayıs 1990 tarihinde kabul edilmiş ve yeni devletin simgesi hâline getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Yemen</span> Eski bir sosyalist devlet

Yemen Halk Cumhuriyeti (1967-1970), sonra Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti (1970-1990), 1967-1990 arasında bugünkü Yemen'in güneyinde var olmuş sosyalist devlet. 22 Mayıs 1990'da Kuzey Yemen'le birleşerek Yemen Cumhuriyeti adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi</span> Basra Körfezine kıyısı bulunan altı Arap ülkesinin oluşturduğu ülkeler topluluğu

Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi, kısaca Körfez İşbirliği Konseyi resmi adı ile Arapça: مجلس التعاون لدول الخليج العربیه, Basra Körfezi'ne kıyısı bulunan altı Arap ülkesinin ekonomik, siyasal ve sosyal hedefler ile bir araya gelmesiyle oluşturduğu bir ülkeler topluluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Abdurabbu Mansur el-Hadi</span> Yemen eski devlet başkanı

Abdurabbu Mansur el-Hadi, 27 Şubat 2012 - 7 Nisan 2022 tarihleri arası Yemen'in eski devlet başkanı. 3 Ekim 1994 yılında Yemen'in devlet başkanı Yardımcısı olmuştur. Yemen devlet başkanı Ali Abdullah Salih'in başkanlık sarayında bir saldırıda yaralanmasından sonra 2011 Yemen protestoları sırasında 4 Haziran 2011 günü Cumhurbaşkanı Vekili olarak atandı.

Muhammed Salim Basendva, 10 Aralık 2011 yılından bu yana Yemen eski Başbakanı olan Yemenli bir politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Aden'in Fethi</span>

Aden'in Fethi, 1547 yılında yerel Arap şeyhlerinin eline düşen Aden'in Portekiz İmparatorluğu'nun eline geçme tehlikesine karşı, 26 Şubat 1548'de Osmanlı İmparatorluğu tarafından tekrar ele geçirilişi.

<span class="mw-page-title-main">Halid Baha</span>

Halid Mahfuz Baha, Yemenli diplomat ve eski petrol ve mineral bakanı ve Yemen'in eski başbakanı. Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih'in istifası ve daha fazla kan dökülmesini önlemesini isteyerek ve Mart 2011 yılından bu yana Yemen devrimini destekleyerek aktif olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yemen'de Husi Darbesi</span>

Yemen'de Husi Darbesi, 2014 yılının Eylül ayında başlayan çatışmalar sonrasında, 2015 yılının Ocak ayında başkent Sana'a'da hükûmetin ve cumhurbaşkanının istifa etmek zorunda kalmasıyla sonuçlanan çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Yemen Mütevekkilî Krallığı</span> 1918 ve 1970 yılları arasında Arap Yarımadasında var olmuş bir krallık

Yemen Mütevekkilî Krallığı, ilk dönem adıyla Yemen Zeydi Emirliği veya bilindik isimleriyle Yemen Krallığı ve Kuzey Yemen, kısaca ise Yemen ; İmam Yahya önderliğindeki Zeydîlerce Osmanlı İmparatorluğu'nun Yemen'den çekilmesinden sonra 1918 yılında kurulan ve 1970'e dek varlığını sürdürmüş devlet. Orta Doğu'da yer alan Yemen Krallığı 195,000 km2 yüzölçümüne sahipti. Kuzeyinde Suudi Arabistan, güneyinde İngiliz hamiliğinde Güney Yemen yer alıyordu. Krallığın başkenti 1918'den 1948'e kadar günümüzde Yemen'in başkenti olan San'a, 1948'den 1962'ye kadar Taiz, para birimi ise Yemen riyaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Güney Arabistan Protektorası</span> eskiden var olmuş bir ülke

Güney Arabistan Protektorası, Arap Yarımadası'nın güney ucunda Birleşik Krallık'ın altında dört devletten oluşan bir protektoraydı. 1963 yılında eski Aden Protektorası yerine kurulmuş olup 1967 yılında Güney Arabistan Federasyonu ile birleşerek Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Arap Emirlikleri Federasyonu</span>

Güney Arap Emirlikleri Federasyonu, Güney Yemen'e dönüşecek olan İngiliz Aden Protektorası içinde bir devlet örgütüydü. Altı devletten oluşan federasyon, 11 Şubat 1959'da İngiliz Aden Kolonisi'nde kuruldu. Federasyon ile İngiltere, İngiliz mali ve askeri yardım planlarını detaylandıran bir “Dostluk ve Koruma Antlaşması” imzaladılar. Daha sonra dokuz devlet daha eklendi ve 4 Nisan 1962'de Güney Arabistan Federasyonu adını aldı. Buna 18 Ocak 1963'te Aden Kolonisi de katıldı.

Yemen Merkez Bankası, Yemen'in merkez bankasıdır. Bankanın merkezi Aden'dedir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen'deki siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu maddede, Yemen'de resmî olarak faaliyet gösteren siyasi partiler listelenmektedir. Yemen, Genel Halk Kongresi'nin (GHK) iktidara sahip olduğu baskın parti devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen arması</span> Ulusal arma

Yemen arması, 1990 yılından beri Yemen Cumhuriyeti tarafından kullanılan resmî devlet arması. Yemen'in arması arap ülkelerindeki gibi altın Selahaddin Kartalı ve Yemen Mütevekkilî Krallığı'nın hanedan kalkanı kullanılmıştır.Selahaddin Kartalı'nın göğsünde kahve bitkisini ve Marib Barajı'nı tasvir eden bir kalkan bulunur. Parşömen üzerinde ülkenin adı yazılıdır .Kartalın sağındaki ve solundaki Yemen bayrağını taşır.

<span class="mw-page-title-main">Yemen cumhurbaşkanı</span> Yemen devlet başkanı

Yemen Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Yemen devlet başkanıdır. Yemen Anayasası'na göre, cumhurbaşkanı aynı zamanda Silahlı Kuvvetler Yüksek Komutanı ve Yemen Hükûmeti yürütme erkinin başıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi</span> Yemenin yürütme organı

Cumhurbaşkanlığı Liderlik Konseyi, Yemen İç Savaşı'na "kapsamlı bir siyasi çözüm" bulmak amacıyla 7 Nisan 2022 tarihinde Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulan ve Yemen'in uluslararası alanda tanınan hükûmetinin yürütme organıdır. Reşad el-Uleymi başkanlığındaki konseyin sekiz üyesi bulunuyor. Cumhurbaşkanı ve cumhurbaşkanı yardımcısının tüm yetkileri bu konseye devredilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Yemen İsyanı</span>

Güney Yemen İsyanı, Yemen hükûmeti'nin 27 Nisan 2009'dan beri devam eden Yemen Krizi'nin bir parçası olarak güney Yemen'deki hükûmet karşıtı protestoculara ve saldırganlara karşı mücadele verdiği isyan hareketidir. Ayaklanmadan güneyde yer alan ayrılıkçı hareket içerisindeki unsurlar sorumlu tutulsa da, grubun liderleri bağımsızlık hedeflerine barışçıl yollarla ulaşılacağını savunmakta olup, saldırıların hükûmetin kışkırtıcı eylemlerine yanıt olarak sıradan vatandaşlardan geldiğini iddia etmektedir. İsyan, Husi toplulukları tarafından yönetilen ülkenin kuzeyindeki Şii isyanından doğmuştur. Güneyli liderler, birleşmenin ardından 1994'te bir ayrılığa düştüler. Birçok taraf mevcut ayrılık hareketine katılmaktadır. Güneyli ayrılıkçı isyancılar, esas olarak eski Güney Yemen bölgesinde ve aynı zamanda bağımsız güney devletinin bir parçası olmayan Ed-Dali'de faaliyet göstermektedir. BAE, Başkan Abdurabbu Mansur el-Hadi liderliğindeki Yemen hükûmetine destek veren Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonun bir üyesi olmasına rağmen Birleşik Arap Emirlikleri, isyancılara destek vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Nasır Muhammed</span>

Ali Nasir Muhammed Al-Husani, 1980 ve 1986 yılları arasında Yemen Sosyalist Partisi Genel Sekreteri olarak görev yapmış Güney Yemen'in eski başbakanı. Güney Yemen'in iki kez cumhurbaşkanı ve bir kez başbakan oldu. 2 Ağustos 1971'den 14 Şubat 1985'e kadar başbakan ve 26 Haziran 1978'den Salim Rubai Ali'yi devirip idam ettikten sonra 27 Aralık 1978'e kadar Başkanlık Konseyi başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Ali Salem el Beidh</span>

Ali Salem al-Beidh, Güney Yemen'de Yemen Sosyalist Partisi (YSP) Genel Sekreteri ve 1990'daki birleşmenin ardından Yemen Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak görev yapmış Yemenli bir siyasetçidir. 1993'te birleşme hükûmetinden ayrılarak 1994'te Yemen'de iç savaşa yol açmış ve ardından Umman'a sürgüne gitmiştir. Al Hirak olarak bilinen Güney bağımsızlık hareketinin lideridir.