İçeriğe atla

Güneş litanisi

III. Thutmose'nin mezarında (KV34) güneş litanisi

Güneş litanisi ya da Re'nin litanisi, Antik Mısır'da özellikle Yeni Krallık döneminde karşılaşılan dini bir metin ve bu metin ile ilişkilendirilmiş tasvirleri barındıran ruhani bir ayindir. Krallar Vadisi'nde bulunan mezarlarda sık sık dekorasyon olarak karşılaşılan güneş litanisi, iki parçadan oluşur. Metnin tamamında toplam 75 kez güneş tanrısı Re'ye yakarışlar vardır. Metnin ikinci kısmında genel olarak yine aynı tanrının 74 farklı biçimde tasvir edilişi gösterilir.

Güneş litanisine ait en eski tasvirler Vezir Useramun ve III. Thutmose'nin mezarında bulunurken, I. Seti'den itibaren hemen hemen her kral mezarı güneş litanisi ile süslenmiştir.

Ayrıca bakınız

Literatür

  • Erik Hornung: Die Unterweltsbücher der Ägypter. Unveränderter fotomechanischer Nachdruck des 1989 in 3. Auflage in der „Bibliothek der Alten Welt“ erschienenen Bandes. Artemis-Verlag, Zürich/ München 1992, ISBN 3-7608-1061-6, S. 483–484.

İlgili Araştırma Makaleleri

Amon, Hermopolitan Ogdoad'ın bir üyesi olarak görünen önemli bir eski Mısır tanrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Horus</span> Antik Mısır mitolojisinde gök tanrısı

Horus, Antik Mısır mitolojisinde gök tanrısıdır. Osiris ve İsis'in oğludur. Horus, şahin başlı tasvir edilir, bazı tasvirlerde firavunlar İsis'in kucağında sembolize edilmiştir. Bunun sebebi firavunların dünya üzerindeki Horus olduğuna inanılmasındandır. Firavunlar kendilerini Horus'un yeryüzündeki cisimleşmiş hâlleri olarak gördükleri için Horus, Antik Mısır'ın en önemli tanrılarından biridir. Firavunlar, Horus'un ismini kendi isimlerinden biri olarak alırlardı. Aynı zamanda Firavunlar Ra'nın takipçisiydiler, bu yüzden Horus aynı zamanda Güneş ile de ilişkilendirilirdi. Güneş tanrısı olarak gösterilmesi yanında Osiris'in oğluydu. Mısır'ın farklı bölgelerinde farklı Horus varyasyonları konusundaki ihtilafı çözmek için en az on beş farklı Horus formu kullanılmıştır. Bu formlar ait oldukları soy ağacına bağlı olarak güneş ve Osiris tipi olmak üzere iki kategoriye ayrılabilir. Eğer İsis'in oğlu olduğu söyleniyorsa, Osiris tipi; yoksa güneş tipi kabul edilmektedir. Güneş tipi Horus, Atum, Ra, Geb ya da Nut çeşitli tanrıların oğlu olarak adlandırılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Anıt mezar</span>

Anıt mezar, anıt kabir veya diğer adıyla mozole; büyük, etkileyici ve gösterişli mezar anıtı.

Utu, Akadca Şamaş adıyla da bilinen eski Mezopotamya Güneş tanrısıdır. Her gün dünyada olan biten her şeyi gördüğüne inanıldı ve adaletten ve gezginlerin korunmasından sorumluydu. İlahi bir yargıç olarak, yeraltı dünyasıyla ilişkilendirilebilirdi. Ek olarak, tipik olarak hava tanrısı Adad ile birlikte kehanet tanrısı olarak hizmet edebilirdi. Evrensel olarak birincil tanrılardan biri olarak kabul edilirken, özellikle Sippar ve Larsa'da saygı görüyordu.

<span class="mw-page-title-main">Gordion</span>

Gordion, Frigya'nın tarihî başkenti olan antik kent. Sakarya Nehri ile Porsuk Çayı'nın birleştiği noktanın yukarısında kurulu bulunan kent günümüzde Ankara'ya 94 kilometre uzaklıkta, Polatlı'nın 29 kilometre kuzeybatısında yer alan Yassıhüyük'te bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Krallar Vadisi</span>

Krallar Vadisi ya da Firavunlar Vadisi, Mısır'da bulunan MÖ 16. yüzyıldan 11. yüzyıla kadar yaklaşık 500 yıllık bir süre boyunca 18. ve 20. Hanedanlık döneminde Yeni Krallık'ın firavunları ve dönemin ileri gelenleri için inşa edilen mezarların bulunduğu vadidir. Vadi, Luksor'un batı tarafında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Monumentum Ancyranum</span> Res Gestae Divi Augustinin Ankarada bulunan kopyası

Monumentum Ancyranum veya Ankara Anıtı; Res Gestae Divi Augusti'nin Ankara'daki Augustus Tapınağı'nın duvarlarına kazınmış olan ve metnin dünya üzerinde bilinen en eksiksiz kopyasıdır. İlk Roma İmparatoru olan Augustus'un yaptığı işleri anlatan yazıt, 14 Ekim 1972 tarihinde tapınakla birlikte tescillenerek birinci derece kültür varlığı ilan edilmiştir. Orijinali kayıp olmakla birlikte; diğer kopyaları Isparta'daki Antiokheia ve Apollonia antik kentlerinde bulunmuştur.

"Forever", The WB kanalında yayınlanan, Joss Whedon tarafından oluşturulan bir fantastik dizi olan Buffy the Vampire Slayer televizyon dizisinin beşinci sezonunun on yedinci bölümü.

<span class="mw-page-title-main">Felix ve Regula</span>

Felix ve Regula Zürih şehrinin 3 koruyucu azizinden ikisi. Katolik kilisesi tarafından aziz ilan edilmişlerdir. Erken dönem Orta Çağ'ına ait bir efsaneye göre Hristiyanlara karşı zulüm uygulayan Roma imparatoru Diocletianus tarafından öldürülmüş ve şehit olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Anchiale</span>

Karaduvar ya da eski ismiyle Anchiale, Türkiye'nin Mersin şehrinde yer alan antik bir şehirdir.

Antik Mısır Edebiyatı, Antik Mısır'da milattan önce 2800 yılından milattan sonra 300 yılına kadar icra edilen, Eski, Orta ve Yeni Mısır dili ile demotik metinlerle günümüze aktarılan, bilge öğretiler ve otobiyografik metinler içeren bir edebiyattır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Krallık</span> Antik Mısır tarihinde dönem (MÖ 1550-MÖ 1077)

Yeni Krallık; Antik Mısır'da MÖ 1550 yılından MÖ 1070 yılına kadar olan süre içerisinde 18. hanedan, 19. hanedan ve 20. hanedan olmak üzere üç hanedana ev sahipliği yapmış tarihsel dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">Meryem İncili</span> Hristiyanlar tarafından kutsal yazı olarak kabul edilmemiş incil

Meryem İncili, 1896'da keşfedilmiş olup muhtemelen milattan sonra 160 yıllarında Gnostisizm etkisi altında yazılmış apokrif bir metindir.

<span class="mw-page-title-main">Kapılar Kitabı</span>

Kapılar Kitabı, Antik Mısır medeniyetinden günümüze ulaşmayı başarmış, yeraltı dünyasını konu edinen bir kitaptır. Kitap ilk olarak 18. Hanedan'ın son dönemlerinde çalkantılı Amarna Dönemi sonrası tarihsel kayıtlara geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Atum</span> Mısır tanrısı

Atum veya Atum-Ra, Mısır mitolojisinde diğer her şeyin kendisinden türediği ilksel Tanrı'dır.

Yeni Ahit'in el yazmalarını kalitelerine ve metin türüne göre sınıflandırmak amacıyla Kurt ve Barbara Aland Der Text des Neuen Testaments eserlerinde beş kategori önerdiler. Bilimde papirüslerin bu sınıflandırılması kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Papirüs 7</span>

Papirüs 7 Yunanca Kutsal Yazıların Grekçede yazılan eski bir kopyasıdır. Bu el yazmasının Grekçe metni Luka İncili'nin 4. bölümünden iki ayet içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Papirüs 8</span>

Papirüs 8 Yunanca Kutsal Yazıların Grekçede yazılan eski bir kopyasıdır. Bu el yazmasının Grekçe metni Elçilerin İşleri kitabının 4-6 bölümlerinden birkaç ayet içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Papirüs 27</span>

Papirüs 27 Yunanca Kutsal Yazıların Grekçede yazılan eski bir kopyasıdır. P. Oxyrhynchus 1355 ismi altında da tanınır. Böylece Oxyrhynchus Papirüsler Koleksiyonu'na aittir. Bu el yazması Pavlus'un Romalılara yazdığı mektubunun birçok ayeti içermektedir. Papirüs şu anda Cambridge'deki (İngiltere) Üniversite kütüphanesinde saklanır.

Ankhkheperure-Merit-Neferkheperure/Waenre/Aten Neferneferuaten Onsekizinci Hanedanlık döneminde Amarna Dönemi'nin sonlarına doğru hüküm süren bir kadın firavuna atıfta bulunmak için kullanılan bir isimdir. Cinsiyeti, adında ve sıfatında bulunan kadınsı izlerle doğrulanır. Kendinden önceki firavun Smenkhare de Ankhkheperure ön adını kullandığı için Neferneferauten'e ait kalıntılarda karmaşa yaşanır. Ancak daha sonra Neferneferauten'in kartuşlarında Ankhkheperure'nin yanında Neferneferatuen'i de kullanmasıyla, kalıntılar bir önceki firavun Smenkhare'den ayırt edilmiş oldu. Meritaten ya da daha büyük olasılıkla firavun Akhenaton'un eşi Nefertiti olduğu ileri sürülür. Eğer bu kişi tek firavun olarak hüküm süren Nefertiti ise, Mısırbilimci ve arkeolog Dr. Zahi Hawass tarafından, Amarna'nın düşüşü ve başkentin geleneksel Thebes şehrine geri taşınmasıyla onun saltanatının damgasını vurduğu teorisi öne sürülmüştür.