İçeriğe atla

Güneş enerji kulesi

İspanya Sevilla yakınlarındaki 11MW'lık PS10.

Güneş enerji kuleleri ('Merkezi Kule' veya 'Heliostat' enerji santrali veya güç kulesi olarak da bilinir) güneş ışınlarını bir kuleye odaklayarak enerji üretir. Bu tip santraller, Heliostat adı verilen bir dizi aynayı kullanarak kollektör adı verilen kuleye güneş ışınlarını odaklar.

İlk dizaynlar odaklanmış ışınları suyu ısıtmak için kullanıp, ortaya çıkan buharı bir türbini çalıştırmak için kullanıyordu. Fakat teknoloji ilerledikçe, su yerine sodyum kullanan santraller ortaya çıktı. Bu değişikliğin sebebi, sodyumun yüksek enerji saklayabilme özelliğidir. Böylece güneş olmadığı halde enerji üretimi mümkündür.

Heliostat enerji santral örnekleri

THEMIS Güneş Enerji Kulesi, Pyrénées-Orientales, Fransa

Mojave çölündeki 10 MW büyüklüğündeki Solar One ve Solar Two heliostat projeleri yürürlüğe girmiştir. İspanya’da, 15 MW gücündeki Solar Tres Power Tower projesi bu örneklerden ilham alarak yürürlüğe giriyor. Yakın geçmişte, İspanya 11 MW ve 20 MW büyüklüğünde[1] iki güneş enerji kulesini tamamladı. Güney Afrika’da, Upington yakınlarındaki bir bölge, 4000 ila 5000 heliostat kapasiteli yeni bir güneş enerji santrali için seçildi.[2][3]

BrightSource Energy, Mart 2008’de 900 MW civarında elektrik vadeden Pacific Gas and Electric Company ile bir dizi enerji anlaşması yaptı.BU anlaşma, günümüzde bir kullanıcının talep ettiği en yüksek güneş enerji miktarıdır.[4] BrightSource bu talebi karşılamak için, şu anda Güney Kaliforniya eyaletinde düzinelerce güneş enerji kuleleri inşa etmektedir.

BrightSource Energy, Haziran 2008’de Solar Enerji Geliştirme Merkezi’ni (SEDC) İsrail’in Negev Çölü’ne yönlendirdi. Bu bölge, diğer adıyla Rotem Endüstri Bölgesi, 60 metre yüksekliğinde bir kuleye güneş ışınlarını odaklayan 1600 Heliostat’a ev sahipliği yapıyor. Konsantre edilen enerji, kulenin tepesini 550 C’ye kadar ısıtmak için kullanılıyor. Elde edilen buhar daha sonra türbinleri döndürerek enerji üretiyor.[5]

Maliyet

Solar Two, Barstow, CA

Amerika Birleşik Devletleri’nin ‘’’Yenilenebilir Enerji Laboratuvarları’’’ 2020’ye kadar güneş enerji kulelerinden üretilen elektriğin maliyetinin kWh başına 5.47 sente düşeceğini açıkladı.[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Spain plugs in largest solar-tower power plant". CNET News. 28 Nisan 2009. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2009. 
  2. ^ "100 MW Solar Thermal Electric Project in South Africa". 16 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2009. 
  3. ^ http://www.sabregen.co.za 25 Mayıs 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi Eskom Website
  4. ^ "BrightSource Energy signs whopper solar contract with PG&E". CNET News. 31 Mart 2008. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2008. 
  5. ^ "BrightSource / Luz II Dedicate Negev Solar Energy Development Center". Cleantech Investing in Israel. 12 Haziran 2008. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2008. 
  6. ^ "Assessment of Parabolic Trough and Power Tower Solar Technology Cost and Performance Forecasts". 27 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Türkiye'de her yıl yaklaşık 300 TWsa elektrik üretilmektedir. Burada en önemli santraller listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer enerji santrali</span> Nükleer reaktör yardımıyla elde edilen enerjiyi dağıtan merkez

Nükleer santral (NPP) veya atom santrali (APS), ısı kaynağının nükleer reaktör olduğu termik santraldir. Termik santrallerde tipik olduğu gibi, ısı, elektrik üreten jeneratöre bağlı buhar türbinini çalıştıran buhar üretmek için kullanılır. Eylül 2023 itibarıyla Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, dünya çapında 32 ülkede faaliyette olan 410 nükleer santral ve inşa halinde olan 57 nükleer santral olduğunu bildirdi.

<span class="mw-page-title-main">Yenilenebilir enerji</span> Bir enerji türü

Yenilenebilir enerji, güneş ışığı, rüzgar, yağmur, gelgitler, dalgalar ve jeotermal ısı gibi karbon nötr doğal kaynaklardan elde edilebilen ve insan zaman ölçeğinde doğal olarak yenilenen kaynaklardan elde edilebilen enerjiye denir. Bu kaynaklar güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, dalga enerjisi, jeotermal enerji, hidrolik enerjisi, biyokütle enerjisi olarak sıralanabilir. Bu tür bir enerji kaynağı, yenilenmekte olduklarından çok daha hızlı kullanılan fosil yakıtların tam tersidir.

<span class="mw-page-title-main">Güneş enerjisi</span> Güneşten gelen, çeşitli teknolojilerde kullanılan parlak ışık ve ısı

Güneş enerjisi, kaynağı Güneş olan ısı ve parlak ışıktır. Güneş'in çekirdeğinde yer alan füzyon süreci ile açığa çıkan ışınım enerjisidir. Güneşteki hidrojen gazının helyuma dönüşmesi füzyon sürecinden kaynaklanır. Güneş'in yüzeyinde güneş radyasyonunun yoğunluğu yaklaşık 6,33 x 107 W/m2dir. Dünya atmosferinin dışında Güneş ışınımının şiddeti, aşağı yukarı sabit ve 1370 W/m2 (Watt/m2) değerindedir; ancak yeryüzünde 0-1100 W/m2 değerleri arasında değişim gösterir. Bu enerjinin Dünya'ya gelen küçük bir bölümü dahi, insanlığın mevcut enerji tüketiminden kat kat fazladır. Güneş enerjisinden yararlanma konusundaki çalışmalar özellikle 1970'lerden sonra hız kazanmış, Güneş enerjisi sistemleri teknolojik olarak ilerleme ve maliyet bakımından düşme göstermiş, Güneş enerjisi çevresel olarak temiz bir birincil enerji kaynağı olarak kendini kabul ettirmiştir.

Bu listede dünya çapında, ticari elektrik üretme maksatlı bütün nükleer santraller vardır. Askeri, deney, araştırma, gemi vb. özel santraller kapsam dışıdır. Listeye, hâlen hizmette bulunanların yanı sıra hizmetten çıkan ve inşaatı sürenler de dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Yoğunlaştırmalı güneş enerjisi</span>

Yek-odaklı güneş enerjisi santralleri veya Konsantre güneş enerjisi sistemleri, aynalar ve bu aynalara bağlı güneşi izleme sistemleri vasıtasıyla geniş bir alana düşen güneş ışınlarını nispeten küçük bir alana yansıtma esasına dayanır. Küçük bir alana odaklandırılan güneş ışınları, klasik enerji santrallerinde ısı kaynağı olarak ya da güneş panellerine düşürülerek elektrik enerjisi kaynağı olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Rüzgâr gücü</span> Rüzgârdan elektrik enerjisi üretimi

Rüzgâr gücü, elektrik üretmek için rüzgâr türbinleri, mekaniksel güç için yel değirmeni, su veya kuyu pompalama için rüzgâr pompaları veya gemileri yürütmek için yelkenler kullanarak rüzgârın kullanışlı formundaki rüzgâr enerjisinin sonucudur.

Elektrik santralinin net kapasite faktörü (KF), santralin belli bir periyotta ürettiği toplam enerjinin tam kapasitede üretebileceği enerjiye bölümüdür. Kapasite faktörü kullanılan yakıt türüne ve santralin tasarımına bağlı olarak aşırı derecede değişir. Kapasite faktörü, uygunluk faktörü veya verimlilik ile karıştırılmamalıdır.

Almanya'da yenilenebilir enerjiden üretilen elektriğin oranı, 2000 yılında ulusal toplamda yüzde 6.3'ten, 2009 yılında yüzde 16.1'e yükselmiştir. 2009 yılında, Almanya'nın yenilenebilir enerji sektörüne toplamda 20 milyar Avro'yu bulan miktarda yatırım yapıldı. Resmi rakamlara göre, özellikle ufak ve orta boy işletmelerde, 2009 yılı itibarıyla 300.500 kişi Almanya'nın yenilenebilir enerji sektöründe çalışıyor. Bu istihdamın yaklaşık üçte ikisi, Yenilenebilir Enerji Kaynakları Yasası'na dayanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de güneş enerjisi</span> güneşten gelen ısı ve elektrik enerjisi

Enerji Bakanlığı'nca hazırlanan Türkiye'nin Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlasına (GEPA) göre yıllık toplam güneşlenme süresi 2.737 saat, yıllık toplam gelen güneş enerjisi 1.527 kWh/m².yıl olduğu tespit edilmiştir. Türkiye'nin toplam güneş enerjisi kurulu gücü 9.319 MW'dır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de yenilenebilir enerji</span>

Türkiye'de yenilenebilir enerjinin resmi alt yapı kazanması 2005'te çıkartılan Yenilenebilir Enerji Kanunu (YEK)'e dayanmaktadır, ayrıca AB'ye uyum kapsamında 2011-2020 yıllarını kapsayan Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı (YEEP) yürürlüğe girmiştir. Plana göre 2023'te Türkiye'de üretilen elektriğin %22'si hidroelektrikten ve %16'sı diğer yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilmesi hedeflendi YEEP'e göre ulaştırma sektörünün %10'u yenilenebilir enerjiden yararlanması planlandı. 2023 yılı sonu verilerine göre yenilenebilir enerji kurulu gücü 59 bin 236 megavat oldu. 2023 yılında yenilenebilir enerjinin kurulu güçteki payı %56, üretimdeki payı ise %42 oldu.

<span class="mw-page-title-main">Elektrik üretimi</span>

Elektrik üretimi, elektrik ve diğer kaynaklardan birincil enerji üretme sürecidir. Elektrik üretiminin temel ilkeleri İngiliz bilim insanı Michael Faraday tarafından 1820'lerde ve 1830'ların başında keşfedildi. Onun temel yöntemi bugün hâlâ kullanılmaktadır: Elektrik, bakır gibi iletken bir telin manyetik bir alan içinde hareket ettirilmesi ile üretilir. Elektrik jeneratörü, bir mıknatıs içinde dönen sarılı iletken tellerin bulunduğu ve bu tellerin mıknatıs içinde dönmesiyle elektrik akımı üreten bir makinedir. Evlerimizde, işyerlerimizde, endüstride gereksinim duyduğumuz büyük miktardaki elektrik enerjisini elde etmek için, elektrik jeneratörlerini döndürecek büyük güç santrallarına ihtiyaç duyarız. Çoğu güç santrali, jeneratörü döndürmek için ısı üretiminde bulunurlar. Fosil yakıtlı santrallar ısı üretimi için doğal gaz, kömür ve petrol yakarlar. Nükleer santrallar da uranyum yakıtını parçalayarak ısı üretirler. Ancak bütün bu değişik tip santrallar ürettikleri ısıyı, suyu buhar haline dönüştürmek için kullanırlar. Oluşan buhar ise elektrik jeneratörüne bağlı olan türbine verilir. Su buharı, türbin şaftı üzerinde bulunan binlerce kanatçık üzerinden geçerken daha önce üretilen ısıdan almış olduğu enerjiyi kullanarak, türbin şaftını döndürür. İşte bu dönme, jeneratörün elektrik üretmek için gereksinim duyduğu mekanik harekettir. Jeneratörde oluşan elektrik ise iletim hatları denilen iletken teller ile kullanılacağı yere gönderilir. Türbinden çıkan, enerjisi diğer bir deyişle basınç ve sıcaklığı azalmış buhar ise yoğunlaştırıcı (kondenser) denilen bölümde soğutulup su haline dönüştürüldükten sonra, tekrar kullanılmak üzere santralın ısı üretilen bölümüne geri gönderilir. Yoğunlaştırıcıda soğutma işini sağlayabilmek için deniz, göl veya ırmaklarda bulunan su kullanılır. Su kaynaklarından uzak bölgelerde ise santralın hemen yanında bulunan ve uzaktan bakıldığı zaman geniş dev bacalara benzeyen soğutma kuleleri kullanılır. Bu kulelerin üzerinde görülen beyaz duman ise su buharıdır.

Azerbaycan'daki elektrik santrallerin listesi

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki kömür yakıtlı elektrik santralleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'deki kömür yakıtlı elektrik santralleri listesi, Türkiye'de kömürden elektrik enerjisi üreten bütün tesisleri listelemektedir. Türkiye'de 2020'den bu yana elektrik üreten bütün kömür yakıtlı termik santraller aşağıda listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ugljevik Enerji Santrali</span>

Ugljevik Enerji Santrali, Bosna-Hersek'in Ugljevik kentinde bulunan yakıtı kömür olan bir elektrik santralidir. Elektroprivreda Republike Srpske'nin ortaklığıyla enerji santrali Rudnik i termoelektrana Ugljevik'e aittir ve Rudnik i termoelektrana Ugljevik tarafından işletilmektedir. RiTE Ugljevik, entegre bir kömür madenciliği ve enerji üretim şirketidir.

Sırbistan'da enerji, Sırbistan'daki enerji ve elektrik üretimi, tüketimi ve ithalatını açıklar.

<span class="mw-page-title-main">İsrail'de enerji</span>

İsrail'deki enerjinin çoğu fosil yakıtlardan geliyor. Ülkenin toplam birincil enerji talebi, toplam birincil enerji üretiminden önemli ölçüde daha yüksektir ve enerji ihtiyaçlarını karşılamak için büyük ölçüde ithalata dayanmaktadır. 2016 yılında toplam birincil enerji tüketimi 1.037 katrilyon İngiliz ısı birimi (304.000 TWh) veya 26.2 TEP.

Itaipu Barajı Brezilya ile Paraguay arasındaki sınırda bulunan Paraná Nehri üzerinde bulunan bir hidroelektrik barajdır. Barajın inşasına ilk olarak Arjantin itiraz etmiş, ancak müzakereler ve Arjantin-Brezilya entegrasyonu ile anlaşmazlığın çözümü sağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'da yenilenebilir enerji</span>

Macaristan, Avrupa Birliği üyesidir ve bu nedenle yenilenebilir enerji payını artırmaya yönelik AB stratejisinde yer almaktadır. Avrupa Birliği, 2009 Yenilenebilir Enerji Direktifinde, birlik üyeleri için 2020 yılına kadar %20 yenilenebilir enerji hedefine ulaşmayı öngördü. 2030'a kadar rüzgar, AB'nin elektriğinin ortalama %26-35'ini üretmeli ve önlenen yakıt maliyetlerinde Avrupa'ya yılda 56 milyar € tasarruf sağlamalıdır. Macaristan'ın ulusal yazarları, 2020 yılına kadar brüt enerji tüketiminde %14,7 yenilenebilir enerji olduğunu ve %13'lük üst hedefin 1,7 yüzde puan aşılacağını tahmin etmişti. Macaristan, yenilenebilir enerjide sadece %11 orana sahip olmasıyla 2020'de elektrik talebinde en düşük tahmini yenilenebilir enerji penetrasyonuna sahip AB ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Greenway CSP Mersin Güneş Kulesi</span> Mersinde bir güneş enerjisi santrali

Greenway CSP Mersin Güneş Kulesi, Türkiye'nin Mersin ilinde bulunan ve 60 metre yüksekliğe sahip bir Yek-odaklı güneş enerjisi santralıdır. Doğal sirkülasyonlu doğrudan buhar üretim kazanı 550 °C ve 55 bar basınçta çalışır. Alıcı dört buharlaştırıcı ve bir süper ısıtıcıya sahiptir ve 135 °'de açılıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.