İçeriğe atla

Gülfem Hatun

Gülfem Hatun'un Üsküdar'da bulunan mezarı, İstanbul

Gülfem Hatun (Osmanlı Türkçesi: كلفم خاتون)(ö. 1561 veya 1562, İstanbul),[1][2] Osmanlı Padişahı I. Süleyman'ın eşi. Cariye kökenlidir.[1][3]

Yılmaz Öztuna'ya göre Gülfem Hatun, 1511 yılında Süleyman ile evlenen ikinci eşidir.[2] 1521'de Şehzade Mehmet'le aynı sene doğan oğlu yine aynı yıl 12 Ekim 1521'de çiçek hastalığından ölen Şehzade Murad'ın annesinin de Gülfem Hatun olduğunu belirtir.[4] Leslie Pierce'e göre Gülfem Hatun'un oğlu hastalık sebebiyle öldükten sonra üst düzey bir harem yöneticisi veya kethüda kadın olarak görevlendirildiğine dair harem kayıtları vardır.[5]

Gülfem Hatun'un, Süleyman'ın Hürrem Sultan'ın ardından üçüncü eşi olduğunu söyleyen Çağatay Uluçay ise,[3] 1561 veya 1562 yılında, Süleyman'ın emriyle öldürüldüğünü de ifade eder.[1] Bu iddia; mezar taşında yazan "şehide-i saide" ("kutlu şehit") ifadesinden kaynaklansa da çeşitli sebepler sonucu ölenlerin mezar taşlarında da şehit ifadesine rastlanmaktadır.[3]

Yapımı 1561'de tamamlanan ve tamamen kendi birikimleriyle yaptırdığı Üsküdar'daki Gülfem Hatun Camii ile mektep ve türbesine; 34 oda, 11 ev, 6 dükkân, 1 bahçe ve fırın vakfetmiştir.[3] Ancak 1930'daki yol yapım çalışmalarında türbe ve mektep yıkılmıştır.[3] Gülfem Hatun'un mezarı ise, günümüzde minaresiz ve sade bir çatıyla örtülü olan caminin bahçesinde yer almaktadır.[3]

Popüler kültürdeki yeri

Kaynakça

  1. ^ a b c Uluçay, Çağatay (1985). Padişahların kadınları ve kızları. Türk Tarih Kurumu. ss. sf. 37-38. 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2012. 
  2. ^ a b Öztuna, Yılmaz (1989). Kanûni Sultan Süleyman. Kültür ve Turizm Bakanlığı. ss. sf. 9. ISBN 9751703743. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2012. 
  3. ^ a b c d e f Sakaoğlu, Necdet (Nisan 2012). Süleyman, Hurrem ve Diğerleri: Bir Dönemin Gerçek Hikayesi. ss. sf. 28-29. 
  4. ^ Öztuna, Yılmaz (1989). Kanûni Sultan Süleyman. Kültür ve Turizm Bakanlığı. ss. sf. 11. ISBN 9751703743. 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2012. 
  5. ^ Leslie Pierce (2019). Hürrem Sultan. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. s. 89. ISBN 9786052959169. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hürrem Sultan</span> Osmanlı padişahı I. Süleymanın nikâhlı eşi II. Selimin validesi Kadınlar Saltanatını başlatan sultandır

Hürrem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu'nun onuncu padişahı ve 89. İslam Halifesi I. Süleyman'ın nikâhlı eşi, sonraki padişah II. Selim ile Şehzade Mehmed, Mihrimah Sultan, Şehzade Abdullah, Şehzade Bayezid ve Şehzade Cihangir'in annesi, Haseki Sultan.

<span class="mw-page-title-main">I. Süleyman</span> 10. Osmanlı padişahı (1520–1566)

I. Süleyman, Osmanlı İmparatorluğu'nun onuncu padişahı ve 89. İslam halifesidir. Batı'da Muhteşem Süleyman, Doğu'da ise adaletli yönetimine atfen Kanûnî Sultan Süleyman olarak da bilinmektedir. 1520'den 1566'daki ölümüne kadar, yaklaşık 46 yıl boyunca padişahlık yapan ve 13 kez sefere çıkan I. Süleyman, saltanatının toplam 10 yıl 1 ayını seferlerde geçirmiştir. Süleyman böylece imparatorluğun hem en uzun süre hüküm süren hem en çok sefere çıkan hem de en uzun süre sefer yapan Osmanlı Sultanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Safiye Sultan</span> III.Murad Hanın Hasekisi ve III.Mehmed Hanın validesi. Valide Sultan (1595 - 1603)

Safiye Sultan veya Melike Safiye Sultan, Osmanlı Padişahı III. Murad'ın eşi ve Sultan III. Mehmed'in annesi.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Pesend Hanım</span> II. Abdülhamidin eşi

Fatma Pesend Hanım Sultan II. Abdülhamid'in eşi.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Bayezid (I. Süleyman'ın oğlu)</span> l.Süleymanın eşi Hürrem Sultandan olan oğlu

Şehzade Bayezid, I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olma üçüncü şehzadesidir. Kütahya, Konya ve Karaman sancak beyliklerinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mahfiruz Hatice Sultan</span> I.Ahmed Hanın Hasekisi ve Genç Osmanın validesi Valide Sultan (1618 - 1620)

Hadice Mâhirûze, Hadice Mâhfirûze, Mâh-i Feyrûz ya da Mahfiruz Hatice Sultan, Osmanlı Padişahı II. Osman'ın annesi ve Sultan I. Ahmed'in ilk hasekisi ve eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Mihrimah Sultan (I. Süleyman'ın kızı)</span> prenses

Mihrimah Sultan, Osmanlı padişahı I. Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın kızı.

<i>Hürrem Sultan</i> (dizi)

Hürrem Sultan, Medyapım imzalı, 2003 yılında Star TV'de yayımlanan, başrollerinde Gülben Ergen ve Ali Sürmeli'nin yer aldığı tarihî türdeki mini Türk televizyon dizisi.

<span class="mw-page-title-main">Mahidevran Sultan</span> Osmanlı padişahı l. Süleymanın eşi

Mahidevran Sultan, Osmanlı Padişahı I. Süleyman'ın eşi, Şehzade Mustafa'nın annesidir.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Mehmed (I. Süleyman'ın oğlu)</span> Osmanlı Padişahı l.Süleymanın eşi Hürrem Sultandan olan oğlu

Şehzade Mehmed, I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olan ilk oğludur. 6 Kasım 1543 yılında Manisa Sarayı'nda ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Kadınlar saltanatı</span>

Kadınlar saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nda haseki sultanların veya valide sultanların veya hanım sultanların devlet yönetimine müdahale etmeleri, zaman zaman bizzat devleti yönettikleri döneme verilmiş olan bir addır. Kanuni Sultan Süleyman, döneminde başlamış olup 1656 yılında Köprülü Mehmet Paşa'nın sadrazam oluşuna kadar devam etmiştir.

Fülâne Hatun, Osmanlı Padişahı I. Süleyman'ın üçüncü eşidir. Gülfem Hatun ile aynı zamanlarda yaşamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Mustafa</span> Osmanlı padişahı I. Süleymanın oğlu

Şehzade Mustafa veya Mustafa Çelebi, Kanuni Sultan Süleyman ve Mahidevran Sultan’ın oğludur. 1533'ten 1541'e kadar Manisa, 1541'den 1553'e kadar ise Amasya valisi olarak görev yapmıştır. 1553 yılında, babasının emriyle idam edilmiştir.

Şehzade Cihangir, Osmanlı Padişahı I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olan beşinci oğlu. Babası I. Süleyman, hastalığı sebebiyle Şehzade Cihangir'i sancağa çıkarmayıp yanında tutmuştur. Az sayıda sefere katılmıştır. Şehzade Cihangir ruhen, duygusal bir karakter; fiziksel olarak da zayıf bir yapıya sahip idi. Doğuştan kambur olarak dünyaya gelen Cihangir için babası Sultan Süleyman, cihanı sırtında taşıyan anlamına gelen Cihangir ismini vermiştir.

Raziye Sultan Osmanlı Padişahı I. Süleyman kızı. Tarihçiler I. Süleyman'ın Mihrimah Sultan'dan başka kızı olmadığını düşünseler de yeni çıkan belgelerle bunun doğru olmadığı kanıtlanmıştır. Tasasız Raziye olarak da bilinir. Kabri Kanuni Sultan Süleyman'ın süt kardeşi Yahya Efendi Türbesi'nde yer almaktadır.

Şehzade Abdullah, Osmanlı Padişahı I. Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olan ikinci oğlu.

Ayşe Sultan, I.Ahmet'in ve Kösem Sultan'ın kızıdır. I. Mustafa'nın yeğenı, Genç Osman'ın üvey kardeşi, IV. Murad ile İbrahim'in ablası ve Avcı Mehmed'in halasıdır.

Çerkes Bitu Mustafa Paşa veya Bitu-Murza İdaroviç Çerkassky, Kabardey Çerkes Hükümdarı İdar İnarmasokoviç'in en büyük oğlu, Sultan I. Süleyman'ın kayınbiraderi ve Mahidevran Sultan'ın anne-baba bir ağabeyidir.

Şehzade Selim, III. Mehmed'in ve olasılıkla Handan Sultan'ın oğlu.

Güveyi Sinan Paşa, beylerbeyi ve kaptan-ı deryalık görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.