İçeriğe atla

Gülşehir

Koordinatlar: 38°44′36″N 34°37′10″E / 38.7433°K 34.6194°D / 38.7433; 34.6194

Gülşehir, Nevşehir iline bağlı bir ilçedir.

Gülşehir
Türkiye'de yeri
Türkiye'de yeri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlNevşehir
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamMehmet Zortul[1]
 • Belediye başkanıErkan Çiftci (MHP)
Yüzölçümü
 • Toplam958 km²
Rakım950 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam21.771
 • Kır
9,389
 • Şehir
12.226
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu50900
İl alan kodu0384
İl plaka kodu50

Tarihçe

Gülşehir Kalesi (Haziran 2016)

Nevşehir'e 20 km uzaklıkta, Kızılırmak'ın güney kenarında yer alan ilçenin antik adı Zoropassos, eski adı ise Arapsundur. Damat İbrahim Paşa'nın Nevşehir'e yaptığı imari, bir başka Osmanlı Sadrazamı Karavezir Mehmet Seyyid Paşa da Gülşehir'e yapmış ve 30 haneli Gülşehir'i bir külliye ile donatmıştır. Külliye cami, medrese ve çeşmeden oluşmaktadır. Gülşehir'e 3 km uzaklıktaki Açıksaray ören yeri, tüf kayalar içine oyulmuş sayısız mekanları, Roma Dönemi kaya mezarları, 9. ve 10. yüzyıla tarihlenen kaya kiliseleri ile önemli bir piskoposluk merkeziydi. Halk arasında Hacı Bektaş Veli Mescidi olarak adlandırılan mekanın mihrabının günümüze kadar korunmuş bir İslami yapı olması açısından dikkat çekmektedir. Kareye yakın planlı mescidin batı kesiminde yüksekçe nişler yer almaktadır.

Gülşehir'in hemen girişinde yer alan ve iki katlı olan Aziz Jean Kilisesi'nin alt katında kilise, şarap mahzenleri, mezarlar, su kanalı ve görevlilere ait mekanlar, üst katında ise İncil'den alınmış sahnelerle süslenmiş bir diğer kilise yer almaktadır. Alt kata ait kilise, tek apsisli, haç planlı, haç kolları ve beşik tonozludur. Merkezi kubbesi çökmüştür. Süsleme açısından direkt ana kaya üzerine kırmızı asi boyası ile stilize hayvan, geometrik ve haç tasvirleri resmedilmiştir. Üst kattaki kilise ise tek apsisli ve beşik tonozludur. Ana apsisteki resimlerin dışında oldukça iyi korunmuş olan kilise siyah bir is tabakası ile kaplıydı. Kilise restorasyonu ve konservasyonu 1995 yılında restoratör Rıdvan İşler tarafından yapıldıktan sonra bugünkü haline gelmiştir.

Nüfus

Yıl Toplam ŞehirKır
Arapsun ilçesi (Aksaray)
1927[4]16.4202.00614.414
Arapsun ilçesi (Niğde)
1935[5]9.4571.7417.716
1940[6]15.1451.65813.487
1945[7]18.5451.76316.782
1950[8]20.0322.08317.949
Gülşehir ilçesi (Nevşehir)
1955[9]21.7552.12619.629
1960[10]24.9402.70122.239
1965[11]26.6083.54923.059
1970[12]30.7964.46226.334
1975[13]34.4956.18828.307
1980[14]31.5935.17226.421
1985[15]32.2905.97026.320
1990[16]34.5268.49926.027
2000[17]31.6649.37722.287
2007[18]26.0518.48417.567
2008[19]25.6548.56917.085
2009[20]25.2698.74116.528
2010[21]24.5038.86615.637
2011[22]24.0628.96115.101
2012[23]23.4378.93214.505
2013[24]22.72212.21910.503
2014[25]22.55812.29610.262
2015[26]22.11812.2229.896
2016[26]21.87112.1289.743
2017[26]21.47612.0339.443
2018[26]21.77112.0409.731
2019[26]21.46811.9949.474
2020[26]21.61512.2269.389

Galeri

İlçenin Kepez diye adlandırılan bir bölgeden çekilmiş olan panoraması.

Kaynakça

  1. ^ "Kaymakam Mehmet Zortul". 15 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "8/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012. 
  4. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  5. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  7. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  10. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  11. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  24. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  25. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 1 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2015. 
  26. ^ a b c d e f

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Siirt</span> Siirt ilinin merkezi olan şehir

Siirt, Siirt ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Nevşehir (il)</span> Türkiyenin İç Anadolu Bölgesinde bir il

Nevşehir, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesinde yer alan bir ildir.

<span class="mw-page-title-main">Yozgat</span> Yozgat ilinin merkezi olan şehir

Yozgat eski ismi Bozok, Yozgat ilinin merkezi olan şehirdir. Yozgat İç Anadolu'nun merkezinde bulunan başkent Ankara'ya 217 kilometre uzaklıktadır. Yozgat il merkezinin 2021 yılı itibarıyla nüfusu 108.024'dür.

<span class="mw-page-title-main">Kırıkkale</span> Kırıkkale ilinin merkezi olan şehir

Kırıkkale, Kırıkkale ilinin merkezi olan şehirdir. 1941 yılında belediye statüsüne kavuşmuştur. Kırık köyü arazileri üzerine kurulmuş, gelişmiş ve büyümüştür. 1920'lerde Mühimmat Fabrikasının temellerinin atılması, DDY buradan geçmesi gibi unsurlar şehrin oluşmasında önemli rol oynamıştır. Mühimmat Fabrikasının üretime geçmesiyle şehir göç almaya başlamış ve 12 hanelik Kırık köyü, 1929 yılında bucak yapılarak "Kırıkkale" biçiminde kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ürgüp</span> Nevşehirin ilçesi

Ürgüp, Nevşehir İlinin 20 km doğusunda olan ilçesidir ve Kapadokya bölgesinin önemli merkezlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Avanos</span> Nevşehirin ilçesi

Avanos, Nevşehir İline bağlı bir ilçedir. Nevşehir'in 18 km kuzeyinde olan yerleşiminin, dönemlerine göre adları Hititler döneminde "Zuwinasa", Asurlular döneminde "Nenansa", Bizanslılar döneminde "Venessa" ve Selçuklular döneminde de "Evenüz"dür. Osmanlı dönemindeyse "Uvenez, Evenez, Avanoz" olarak adlandırılmış zamanla da Avanos'a dönmüştür. Çok sayıda çanak çömlek atölyesi bulunan ilçede seramik yapım geleneği Hititlerden beri süregelmektedir.Merkez bucağına bağlı 3, Özkonak bucağına bağlı 10 ve Topaklı bucağına bağlı 5 köyü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Derinkuyu</span> Nevşehirin ilçesi

Derinkuyu, Nevşehir ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hacıbektaş</span> Nevşehirin ilçesi

Hacıbektaş, Nevşehir ilinin bir ilçesidir. Kapadokya'nın önemli merkezlerinden biridir. Doğuda Avanos, batıda Mucur, güneyde Gülşehir, kuzeyde Kozaklı ilçeleriyle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Nevşehir</span> Nevşehir ilinin merkezi olan şehir

Nevşehir, Nevşehir ilinin merkezi olan şehirdir. Antik ismi Nissa ve Yunancada "Yeni Şehir" anlamına gelen Neapolis'tir. Selçuklu döneminde fethedilip ismi Muşkara olmuştur. Lale Devri'nin ünlü sadrazamı Damat İbrahim Paşa burada doğmuş ve döneminde şehri imar edip hanlar, camiler, hamamlar gibi yapıların inşasına öncülük ederek bölgenin kalkınmasında önemli bir etkide bulunmuştur. Adını değiştirerek Farsçada "Yeni Şehir" anlamına gelen Nevşehir adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Urla</span> İzmirin ilçesi

Urla, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Güzelbahçe ve Seferihisar, batısında Çeşme, kuzeybatısında Karaburun ve Ege Denizi, kuzeyinde İzmir Körfezi ve güneyinde Ege Denizi bulunmaktadır. Nüfusu TÜİK 2020 yılı verilerine göre 69.550'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ermenek</span> Karaman ilçesi

Ermenek, Karaman iline bağlı bir ilçedir. Kentin tarihteki adı Yunanca: Γερμανικόπολις Germenikopolis`tir. Kimi zamanlarda Ermenak olarak da anılan ilçe, Karamanoğulları Beyliği'ne başkentlik de yapmış olan ve nüfusunu Avşar Türkmenlerinin oluşturduğu önemli bir yerleşim iken, bu beyliğin yıkılması ve ardından gelen Osmanlı dönemiyle birlikte, Adana Eyaleti'ne bağlı İçel Sancağı'nın "Paşa Hassı" olarak yönetilmiştir. 1845 Yılında Konya Vilayeti'ne bağlı sancak merkezi olmuş, 1910 yılında ilçe yapılmış, önce Konya'ya sonra Mersin'e bağlanmıştır. Cumhuriyetin ilanı ile beraber yeniden Konya'ya bağlanmış, 1989'da Karaman'ın il olmasıyla Karaman'a bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Araç, Kastamonu</span> Kastamonu iline bağlı bir ilçe

Araç, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı</span> Ağrı ilinin merkezi olan şehir

Ağrı veya eskiden Karakilise, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan Ağrı ilinin merkezi olan şehir. Ayrıca tarihte birden fazla isim değişikliği yaşamıştır. Karakilise, Ararat, Karaköse ve son olarak Ağrı Dağı'ndan esinlenilerek Ağrı ismi verilmiştir. Bu şehrin rakımı 1.632 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nevşehir'in ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Nevşehir ilinin ilçeleri şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Mucur, Kırşehir</span> Kırşehirin ilçesi

Mucur, Kırşehir ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ayvacık, Çanakkale</span> Çanakkale ilçesi

Ayvacık, Çanakkale ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Lice</span> Diyarbakırın ilçesi

Lice, Diyarbakır iline bağlı bir ilçedir. Diyarbakır'ın kuzeydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eruh</span> Siirtin ilçesi

Eruh, Siirt ilinin bir ilçesidir. Nüfusu 19.084 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Şirvan, Siirt</span> Siirtin ilçesi

Şirvan, Siirt ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tutak</span> Ağrı ilinin ilçesi

Tutak, Ağrı iline bağlı bir ilçedir.