Realizm ya da gerçekçilik, bir estetik ve edebi kavram olarak 19. yüzyıl ortalarında Fransa'da ortaya çıkmıştır. Nasıl ki romantizm klasisizme bir başkaldırı niteliğinde ise gerçekçilik yani realizm, hem klasisizme hem de romantizme bir başkaldırıdır. Amaç, sanatı klasik ve romantik akımların yapaylığından kurtarmak, yenilikçi eserler üretmek ve konularını öncelikle yüksek sınıflar ve temalarla ilgili değil, toplumsal sınıflar ve temalar arasından seçmekti. Realizmin amacı, günlük yaşamın önyargısız, bilimsel bir tutumla incelenmesi ve edebi eserlerin bir bilim insanının klinik bulgularına benzer nesnel bir bakış açısıyla ortaya konmasıdır. Örneğin, realizmin iki güçlü temsilcisi Gustave Flaubert'in Madame Bovary adlı romanı ile Emile Zola'nın Nana adlı romanında cinsellik ve şiddet edebi bir mikroskop altında incelenecek olursa çıplaklığıyla ortaya konulmuştur. Realizm felsefesinin altında güçlü bir felsefi belirlenimcilik yatar. Fransız edebiyatında Flaubert ile Zola'nın yanı sıra Honore de Balzac, Stendhal, Rusya'da Lev Tolstoy, İvan Sergeyeviç Turgenyev, Dostoyevski, İngiltere'de Charles Dickens ve Anthony Trollope, Amerika'da Theodore Dreiser, Ernest Hemingway, John Steinbeck İrlanda'da James Joyce realizmin önemli temsilcileridir. Realizm, 20. yüzyıl romanının gelişimini de önemli ölçüde etkilemiştir.

Fyodor Mihayloviç Dostoyevski (Rusça: Фёдор Миха́йлович Достое́вский,

Karamazov Kardeşler, Rus yazar Dostoyevski'nin romanıdır. Dostoyevski'nin hayatının zirve romanı olarak bilinir. Romanın büyük bir bölümü Staraya Russa'da yazılmıştır. Dostoyevski, oldukça ağır bir dili olan roman için iki yıla yakın zaman harcamış ve 1880 yılının Kasım ayında bitirmiştir. Kitabın yayımlanmasından yaklaşık dört ay sonra yine bu kitap için hazırladığı büyük çaplı bir proje olan Büyük Bir Günahkar'ın Anıları ile uğraşırken ölmüştür.

Suç ve Ceza, Rus yazar Fyodor Dostoyevski tarafından yazılan psikolojik ve dram türündeki romandır. İlk olarak 1866 yılı boyunca Rus Habercisi adlı edebiyat dergisinde on iki ayda yayımlandı. Daha sonra ise tek cilt olarak yayımlandı. Dostoyevski'nin beş yıl süren Sibirya sürgününün dönüşünde yazdığı tam uzunluktaki ikinci romanıdır. Suç ve Ceza, yazarın "olgunluk" döneminin ilk büyük romanı olarak kabul edilir.

Budala, 19. yüzyıl Rus yazarlarından Dostoyevski'nin 1868 yılında yazdığı bir romandır. İlk olarak 1868-1869 yıllarında Russki Vestnik dergisinde tefrika edilmiştir.

Kumarbaz, Dostoyevski'nin gençlik yıllarını, dramatik aşk ve kumar tutkusunu en yalın hali ile kaleme aldığı yapıtlarından biridir. İlk büyük romanı olan ve büyük bir kitleye ulaşan Suç ve Ceza'dan sonra yayınevi ile yaptığı anlaşmaya bağlı kalmak mecburiyeti üzerine, romanın yetişememe telaşı ve en önemlisi iyi bir roman yazmak düşüncesiyle tuttuğu stenograf Anna Grigoryevna'nın yardımı ile yazmış ve kendinden genç olan bu kadınla daha sonra evlenmiştir. Roman 25 günde tamamlanmıştır.

İnsancıklar, 19. yüzyıl Rus yazarlarından Dostoyevski'nin ilk romanı (1846). İlk Rus toplumsal romanı sayılır. Romanın ana teması diğer Dostoyevski romanlarında olduğu gibi "acıma"dır. Eserin ortaya çıkışı ilginçtir:

İkiz, Öteki veya Öteki Ben 'Bir Petersburg Şiiri', Fyodor Dostoyevski'nin 1846 yılında yayımlanan novellasıdır.

Ölüler Evinden Anılar, Fyodor Dostoyevski'nin 1862 yılında yayımlanan romanıdır.

Beyaz Geceler, 1848 yılında yayımlanmış, 19. yüzyıl Rus yazarlarından Fyodor Dostoyevski'nin kısa öyküsüdür.

Yeraltından Notlar, Dostoyevski'nin yazdığı, eserden uyarlanan 2 saat 15 dakika süren seyirlik bir oyundur.

Delikanlı, Fyodor Dostoyevski'nin 1875 yılında yazdığı romanıdır.

Yufka Yürekli, 1848 yılında yayımlanmış, 19. yüzyıl Rus yazarlarından Fyodor Dostoyevski'nin bir kısa hikâyesidir.
Ebedi Koca Rus yazar Fyodor Dostoyevski'nin yazdığı, ilk kez 1870 yılında Zarya dergisinde yayınlanmış romandır. Novella'nın konusu Velçaninov ile merhum eski sevgilisinin kocası Trusotki arasındaki karmaşık ilişki üzerine kurulmuştur.

Ev Sahibesi, Rus yazar Fyodor Dostoyevski'nin 1847'de yazdığı bir novella. Sankt-Peterburg'da geçen eserde soyutlanmış genç bir adam olan Vasiliy Mihayloviç Ordinov'u ve Ordinov'un habis bir falcı veya mistik olarak algıladığı kederli bir eşin karısı olan Katerina'ya olan takıntılı sevgisi anlatılmaktadır. Hikâye, Rus folkloründen izler taşımakta ve otobiyografik göndermeler içermektedir. Yayımlandığı dönemde Ev Sahibesi hem olumlu hem olumsuz tepkiler alırken günümüzde Dostoyevski'nin külliyatında eşsiz olarak görülmektedir. Novellanın ilk kısmı Ekim 1847'de, ikinci kısmıysa aynı yılın kasımında Rus edebiyat dergisi Otechestvennye Zapiski'de yayımlandı.

"Bobok" Fyodor Dostoevsky'nin 1873'te ilk kez bir Yazarın Günlüğü'nde yayımlanan kısa öyküsüdür. Başlık Rusçadan "küçük fasulye" olarak çevrilebilir ve hikâye bağlamında anlamsız ya da saçmalıkla eş anlamlı olarak kabul edilir.

Saint Petersburg'daki Kuznechny Lane 5 / 2'de yer alan FM Dostoyevski Edebiyat Anıt Müzesi (Государственный Литературно-мемориальный музей Ф.
"Uysal Bir Ruh", Fyodor Dostoyevski'nin Kasım 1876'da yazdığı kısa öyküdür. Bir tefeci ile dükkânına sık sık gelen bir kız arasındaki ilişkiyi anlatır. Hikâye, Dostoyevski'nin Nisan 1876'da okuduğu, bir terzi intiharı hakkındaki haberden esinlenilmiştir.

Apollinaria Prokofyevna Suslova ; Yaygın olarak Polina Suslova olarak bilinir. Rusya'nın ilk kadın doktoru olan Nadejda Suslova kız kardeşi ve yazar Fyodor Dostoyevski'nin metresi olarak bilinen Rus hikaye yazarıydı. Dostoyevski'nin romanlarındaki birçok kadın karakterin prototipi olarak kabul edilir; Kumarbaz'daki Polina, Budala'daki Nastasya Filipovna, Suç ve Ceza'daki Katerina Ivanovna Marmeladova, Ecinniler'deki Lizaveta Nikolaevna ve Karamazov Kardeşler'de hem Katerina hem de Grushenka. Suslova sıklıkla femme fatale olarak tasvir edilmiştir. Fyodor Dostoyevski onu zamanının en dikkat çekici kadınlarından biri olarak nitelendirdi.