Gözalan, Şenkaya
| Gözalan | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Gözalan Gözalan'ın Erzurum 'daki konumu | |
Koordinatlar: 40°38′27″N 42°15′41″E / 40.64078°K 42.26137°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Şenkaya |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Rakım | 1611 m |
| Nüfus | 245 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25360 |
Gözalan, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir..
Tarihçe
Mahallenin eski adı Ekesori (ეკესორი) veya Ekesor'dur. Nitekim 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Ekesor (اكیصور) diye geçer.[5]
Ekesor köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köy, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre Gürcistan Vilayeti içinde Penek livasının Penek nahiyesine bağlıydı. Nüfusu 15 Hristiyan haneden oluşuyordu. Hane reislerinin adlarına ve baba adlarına bakınca, köyün nüfusunun çoğunluğunun Gürcülerden oluştuğu anlaşılmaktadır. Ekesor'da buğday, arpa, darı tarımı ve şarapçılık ile arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu.[6]
Ekesor köyü, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Çarlık Rusya'sına bırakıldı. Rus idaresinde Ekazor (Эказоръ) biçiminde kaydedilmiş olan köy Oltu sancağının Oltu kazasına bağlıydı. 1886 nüfus sayımında köydeki 13 hanede, 47'si erkek ve 42'si kadın olmak üzere 89 kişi yaşıyordu. Nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir.[7] Ekesor veya Ekazor köyünün nüfusu 1896 yılında 100 kişi, 1906 yılında ise 137 kişi olarak tespit edilmiştir.[8]
Ekesor köyü 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Hekesor (هیكەصور) adıyla kaydedilmiştir. Bu tarihte köy Erzurum vilayetinin Oltu kazasının Kosor nahiyesine bağlıydı.[9] Hekesor, 1940 genel nüfus sayımında Oltu kazasında Kömürlü nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 222 kişiden oluşuyordu.[10] 1946 yılında Şenkaya kazası kurulunca, Kömürlü nahiyesi ve Ekesor köyü bu ilçeye bağlandı. Ekesor veya Hekesor Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Gözalan olarak değiştirilmiştir.[11] Gözalan köyünde 1965 yılında 406 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde sadece 84 kişi okuma yazma biliyordu.[12]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum'da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Şenkaya Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[13]
Coğrafya
Mahalle, Erzurum il merkezine 158 km, Şenkaya ilçe merkezine 29 km uzaklıktadır.[14] Mahalle, Şenkaya'nın kuzeybatısında olup, D.060 numaralı Erzurum-Ardahan (Oltu-Göle) devlet yoluna, 3,9 km.lik bir köy yoluyla bağlıdır.[15]
Nüfus
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 245[2] |
| 2021 | 238[2] |
| 2020 | 252[2] |
| 2019 | 260[2] |
| 2018 | 256[2] |
| 2017 | 270[2] |
| 2016 | 276[2] |
| 2015 | 296[2] |
| 2014 | 304[2] |
| 2013 | 321[2] |
| 2012 | 331[3] |
| 2011 | 329[3] |
| 2010 | 323[3] |
| 2009 | 323[3] |
| 2008 | 323[3] |
| 2007 | 285[3] |
| 2000 | 377[3] |
| 1990 | 486[16] |
| 1985 | 583[17] |
| 1965 | 406[18] |
Kaynakça
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Şenkaya Gözalan Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 26 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Gozalan, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 26 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; III. cilt (1958): s. 569". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 354; III. cilt (1958): s. 569". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 732". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 119, ISBN 9786052100271.
- ^ "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 248.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 673". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 262.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Gözalan Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ "Gözalan to Paşalı". Gözalan to Paşalı. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
