İçeriğe atla

Göyçay Muharebesi

Göyçay Muharebesi
I. Dünya Savaşı
Kafkasya Cephesi
Tarih17-30 Haziran 1918
Bölge
Sonuç Kesin Türk zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu
Azerbaycan Azerbaycan
Bakü Sovyeti
Ermenistan Ermenistan
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Nuri Paşa
Azerbaycan Aliağa Şıhlinski
Osmanlı İmparatorluğu Mürsel Bey
Osmanlı İmparatorluğu Kaymakam Osman Bey
Çatışan birlikler
Osmanlı İmparatorluğu 5'inci Kafkas tümeni
Güçler

Toplam 6.200-6.500

  • 255 subay
  • 5882 piyade
  • 57 makineli tüfek
  • 20 top
10.000'den fazla
16 top

Göyçay Muharebesi veya bazı kaynaklarda geçtiği adı ile Gökçay Muharebesi, I. Dünya Savaşı sırasında Kafkasya'da taarruzda olan Türk müşterek kuvvetleri ile Rus ve Ermeni Bolşevikler arasında gerçekleşmiştir.

Muharebe

30 taburluk bir Bolşevik kuvvetinin 15 Haziran'da Göyçay'a ulaştığını haber alan Osmanlı ordusu, Yarbay Osman Bey komutasındaki 10'uncu Kafkas alayını cepheye sevketti. 17 Haziran'da keşif taarruzuna kalkan 28'inci Türk taburu tedbirsizlik neticesinde pusuya düştü ve yardıma gelen 29'uncu tabur da başarılı olamadı. Geri çekilmek zorunda kalan Türk kuvvetleri 200 civarı kayp vermekle birlikte ikişer top ve makineli tüfeği de Bolşeviklere kaptırdı.

18 Haziran'da Nuri Paşa ve Aliağa Şıhlinski cepheye geldi. 22 Haziran'da da 5'inci tümn Gence'de toplandı ve cephede savunma yapan kuvvetlerine katılmak için hazırlıklara başladı. 26 Haziran'da ise 5'inci Kafkas tümeni taarruz hazırlıklarını tamamlayıp cepheye sevk edildi.

Taarruz

27 Haziran'da Bolşevik taarruzu başladıysa da başarılı olamadı. 28 Haziran'da karşı taarruza kalkan Türk kuvvetleri, müşterek Bolşevik kuvvetlerini Aksu'ya sürmeyi başardı. 30 Haziran'da da düşmanın bütün kuvvetlerini bozup geri çekilmeye zorladı. Aynı zamanda 30 Haziran'da Türk kuvvetlerinin arkasına sarkmayı başaran Ermeni kuvvetleri Göyçay kasabasına girmeye çalıştıysa da gönüllü kuvvetler tarafından mağlup edildi.

Son taarruzla birlikte çok fazla zayiat veren Bolşevik kuvvetleri ise 3 Temmuz'da Aksu-Kürdemir cephesine çekilmiş bulunmaktaydı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Bal, Halil (2014). C. İstanbul: İdil yayıncılık. ss. 194-196. ISBN 9786059996013. 
  • Şimşir, Bilal. "Kafkas İslam Ordusunun İleri Harekatı ve Bakü Savaşları". İRS Tarih Bilinci. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başkomutanlık Meydan Muharebesi</span> Dumlupınar yakınında 30 Ağustos 1922de Türk ve Yunan orduları arasında meydana gelen muharebe

Başkumandanlık Meydan Muharebesi ya da Dumlupınar Meydan Muharebesi, Kütahya'ya bağlı Dumlupınar yakınında 30 Ağustos 1922'de Türk ve Yunan orduları arasında meydana gelen savaştır. Başkumandan Mustafa Kemal Paşa tarafından şahsen yönetildiği için Başkumandanlık Meydan Muharebesi olarak anılır. İstiklal Savaşı'nın kesin bir Türk zaferiyle sonuçlanmasını sağlayan bu çarpışmanın yıl dönümü Türkiye'de ulusal bayram olarak kutlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci İnönü Muharebesi</span> Askeri harekât

I. İnönü Muharebesi, 6 Ocak 1921 tarihinde iki koldan taarruza geçen Yunan kuvvetleriyle İnönü mevzilerinde savunmada olan Ankara Hükümeti kuvvetleri arasında yapılan muharebedir. 6 Ocak 1921 tarihine kadar Uşak ve Bursa bölgesinde hazırlıklarını sürdüren Yunanlar, Türk-Batı Cephesi birliklerinin Çerkez Ethem Kuvvetlerinin Tenkili harekâtı ile meşgul olmasından da faydalanarak, İnönü-Eskişehir istikametinde taarruza başladılar. 6-9 Ocak 1921 tarihleri arasındaki muharebeler, örtme ve emniyet kuvvetleri harekâtı şeklinde cereyan etti. İnönü mevzilerindeki muharebeler 10 Ocak 1921 tarihinde başlamış, Yunan kuvvetlerinin taarruz çıkış hatlarına çekildiği 11 Ocak 1921 tarihine kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">İkinci İnönü Muharebesi</span> 23 Mart-1 Nisan 1921 tarihinde Türk ve Yunan orduları arasında Eskişehir’de gerçekleşmiş savaş

İkinci İnönü Muharebesi, 23 Mart-1 Nisan 1921 tarihleri arasında İnönü yakınlarında gerçekleşen muharebe.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı cepheleri</span> 29 Ekim 1914 ve 30 Ekim 1918 tarihleri arasında Osmanlı İmparatorluğunun savaştığı cepheler

Osmanlı cepheleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'nda çarpıştığı cephelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya Cephesi</span> Osmanlı Cephesi

Kafkasya Cephesi, I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu'nun 2. ve 3. orduları ile Rus İmparatorluğu Kafkas Ordusu'nun karşı karşıya geldikleri cephe. Kafkasya Cephesi, savaş sırasında Doğu Anadolu Bölgesi içlerine kadar genişlemiş, Trabzon, Bitlis, Muş ve Van şehirlerine kadar yayılmıştır. Kara harbi, Karadeniz Bölgesinde bulunan Osmanlı İmparatorluğu deniz gücü ve Rus donanması tarafından desteklenmiştir.

Drastamat Kanayan, daha çok "Dro" lakâbı ile tanınan Ermeni isyancı, eşkıyâ; daha sonra asker ve siyâsetçi.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti</span> ilk Azerbaycan cumhuriyeti (28 Mayıs 1918-28 Nisan 1920)

Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti veya kısaca Azerbaycan Cumhuriyeti, Doğu Kafkasya'da yerleşmiş ve yüzölçümü 147.629 km2 olan, Müslüman ve Türk toplumlarında kurulan ilk laik ve demokratik devlet. Nüfusu 2 milyon kişiye ulaşan cumhuriyetin sınırları kuzeyde Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti, kuzeybatıda Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, batıda Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve güneyde İran'la belirlenmiştir. Azerbaycan'da en büyük şehir olan Bakü'nün Bolşevik Bakü Sovyeti'nin kontrolünde olması nedeniyle, AHC'nin geçici başkenti Gence olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mürsel Bakü</span> Türk asker

Mürsel Bakü, I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda önemli görevler üstlenmiş, Bakü ve İzmir şehirlerini düşman işgalinden kurtarmış, sonrasında bir dönem milletvekilliği yapmış Kafkasya asıllı Türk askeri. 9 Eylül 1922 sabahı, 1. Süvari Tümeni'nin komutanı olarak İzmir'e ilk giren Türk paşasıdır.

Üçüncü Kirte Muharebesi I. Dünya Savaşı sırasındaki Çanakkale Savaşı’nda, İtilaf kuvvetleri’nin Kirte Köyü ve hemen gerisindeki Alçıtepe’yi ele geçirmek için giriştikleri üçüncü taarruzlarıdır. Seddülbahir Cephesi'ne 25 Nisan 1915 tarihinde çıkartılan kuvvetlerin hedefi, Alçıtepe'nin ele geçirilmesiydi. Bu hedef için girişilen birinci ve İkinci taarruzlarının başarılı olmaması üzerine uygulamaya konmuştur.

İkinci Kerevizdere Muharebesi veya Kanlı Dere Muharebesi, Çanakkale Savaşı'nda, Seddülbahir Cephesi'nin merkez ve sağ kanadında İngiliz ve Fransız birliklerince girişilen taarruzlarla birlikte 12 Temmuz 1915 tarihinde başlayan, 13 Temmuz 1915 günü sonlanan muharebedir. İngilizler tarafından "Kanlı Dere Muharebesi," Fransızlar tarafından ise "5. Kerevizdere Muharebesi" olarak adlandırılır. Müttefik taarruzu, daha önce Zığındere Muharebesi ile ileri çıkan sol kanat ile geride kalan sağ kanadı ve orta kesimi aynı hizaya getirmek amacıyla, Osmanlı mevzilerini ele geçirmeyi hedeflemiştir. Cephenin sağ kanadını oluşturan Fransız bölgesinde hedeflere ulaşılmış, İngiliz kesiminde ise ufak bir alanda başarı sağlanabilmiştir.

Kirte Bağları Muharebesi Seddülbahir Cephesi'nde girişilen, Osmanlı kuvvetlerinin dikkatini yarımadanın güneyine çekmeyi amaçlayan bir yanıltma taarruzudur. 1915 yılının Ağustos ayı başında, Arıburnu Cephesi'nde bir taarruz harekâtı ve Suvla Koyu Çıkarması planlanmıştı. Müttefiklerin söz konusu taarruzu, bir anlamda bu harekâtları örtme amacı taşımaktadır. Kirte Bağları Muharebesi, 6 Ağustos 1915 günü Müttefik taarruzuyla başlamış olup çatışmalar 13 Ağustos 1915 tarihine kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

II. Dünya Savaşı'nda Doğu Cephesi (Almanca: Die Ostfront 1941-1945, der Rußlandfeldzug 1941-1945 veya der Ostfeldzug 1941-1945 Rusça: Великая Отечественная война Avrupalı Mihver Devletleri ve Finlandiya'nın Sovyetler Birliği, Polonya ve diğer Müttefik Devletlere karşı verdikleri savaşı anlatır. Nazi propagandası savaşa Bolşevizme karşı haçlı seferi anlamı yüklemiş, Sovyetlere karşı savaşmak üzere Avrupa'nın neredeyse tamamından gönüllüleri Waffen SS birliklerine dahil etmiştir. Savaş 22 Haziran 1941 - 9 Mayıs 1945 tarihleri arasında orta, doğu, kuzeydoğu ve güneydoğu Avrupa topraklarında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kars Muharebesi</span>

Kars Muharebesi, 30 Ekim 1920'de Ankara Hükûmeti ile Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti arasında yapılan savaştır. Doğu Cephesi Komutanı Kâzım Karabekir komutasındaki Türk Ordusu'nun Kars'ı geri almasıyla sonuçlanmıştır.

İkinci Anafartalar Muharebesi, Çanakkale Savaşı'nda son müttefik taarruzudur. Türk resmi tarihinde 21 Ağustos günü müttefik kuvvetlerce girişilen ve Çanakkale Savaşı’nın son büyük çatışması olan muharebeler, İkinci Anafartalar Muharebesi olarak geçer. İngiliz resmi tarihinde ise iki ayrı stratejik hedefe, iki ayrı cephe kuvvetlerince girişilen iki ayrı muharebedir. Her iki operasyon da Osmanlı tarafı açısından Anafartalar Grup Komutanı Kurmay Albay Mustafa Kemal’in mevzilerine yönelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Muharebesi (1918)</span> 1. Dünya Savaşı sırasında Rus ve Türk orduları arasında geçen savaş

Bakü Muharebesi, 1918 yılında Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerle takviye edilen ve Kafkas İslam Ordusu adı verilen Osmanlı Ordusu'nun Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu, Merkezi Hazar Diktatörlüğü ve Beyaz Ordu karşısında Bakü'yü almak için giriştiği muharebe.

<span class="mw-page-title-main">Zivin Muharebesi</span>

Zivin Muharebesi 25-26 Haziran 1877 tarihinde, Rus İmparatorluğu ile Osmanlı Devleti arasında gerçekleşen ve Osmanlı zaferi ile sonuçlanan muharebedir.

Salyan Muharebesi; Temmuz 1918'de, Türk kuvvetleri ile Bolşevik kuvvetleri arasında gerçekleşmiş ve Türk kuvvetlerin Kura Nehri'nin Hazar'a döküldüğü noktayı ele geçirmesiyle sonuçlanmıştır.

Bu sayfada 1918 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşanan olaylar yer alır.

Karamaryan Muharebesi ya da Qaraməryəm Muharebesi, Stepan Şaumyan liderliğindeki Bakü Halk Komiserleri Sovyeti ile Nuri Killigil liderliğindeki Kafkas İslam Ordusu arasında gerçekleşmiştir.