İçeriğe atla

Görüntü kirliliği

Marilao, Bulacan, Filipinler
Bir GSM istasyonunu gizlemek için yapay ağaç, Capo Vaticano, Calabria, İtalya.

Görüntü kirliliği (görsel kirlilik), insan faaliyetleri ve çevresini tahrip etmesi ile oluşan çirkin görüntü ve düzensizlikleri ifade eder. Yapay ve doğal çevre içinde bulunan, hafızada negatif simgeler bırakan düzensiz, uyumsuz biçimlemelerin tümüdür. Görsel kirlilik, estetik bir konudur ve birinin manzaraya bakma yeteneğini zayıflatan kirliliğin etkilerini ifade eder.[1] Görsel kirlilik, çoğunlukla doğada bulunan düzensiz oluşumların tümü olarak tanımlanmaktadır.

Görsel kirliliğin en belirgin olduğu yerler şehirlerdir. Bu kirlilik fiziksel bir engel olmamasına rağmen, kişiler üzerinde dolaylı psikolojik etkilere sebep olmaktadır.[2]

Genel görsel kirlilik türleri[1]

İnsanlar genellikle aşağıdaki görsel kirliliklerle muhatap olurlar:

  • Geniş alanlarda görsel kirlilik; kirletilmiş sular ve kıyılar, erozyona uğramış arazi, yanık orman alanları, ışık kirliliği.
  • Kentsel görsel kirlilik; yeşil alan yoksunluğu, hava kirliliği, görüş alanı darlığı, iç içe ve tekdüze yapılaşma, dış cephelerdeki kargaşa, gecekondular, düzensiz trafik, savaş/afet enkazı, düzensiz atıklar, tabela ve levhalardaki gelişigüzellik ve orantısızlık, direkler ve teller, antenler.
  • İç mekanlarda; kötü ışıklandırma, basıklık-darlık, fazla köşeli yapılar, verimsiz düzenlemeler, renk uyumsuzluğu, toplumsal alanlarda kirli malzeme kullanımı, kullanıcının kültür ve zevkine uyumsuz eşya düzeni.
  • İnsan ile ilgili görüntüler; bakımsız ve kirli insan bedeni (yüz, diş, tırnak ve saç), bakımsız ve kirli kıyafetler, uygunsuz hareketler ve kötü davranışlar, yoksulluk istismarı(dilencilik).

Görsel kirliliğin insana etkileri[1]

Görsel kirliliğin olduğu düzensiz yerlerde genel olarak insanlarda bezginlik, hoşnutsuzluk oluşturup konsantrasyonu bozar. Kişisel farklara göre başka sonuçlar da görülebilir:

  • Dikkat dağınıklığı, verimsizlik, isteksizlik, gözlerde yorgunluk.
  • Tekdüzelik nedeniyle uyarılmada azalma, düşünce çeşitliği ve duygusal dönüşümde azalma.
  • Karmaşa nedeniyle, öfke, sinirlilik, uyum güçlüğü, davranış bozukluğu.
  • Devamlı kötü görüntüler ile karşılaşma sonucu Psikosomatik hastalıklarda artış, yaşam sevincini yitirme ve kötümserlik.
  • İstenmeyen manzaralar sonucu baş dönmesi, bulantı, ruhsal travma.

Görsel kirliliği etkileyen kirlilik türleri[1]

  • Hava kirliliği: Binaların dış cephesi, duvarları ve çatısı hava kirliliğinden etkilenmektedir. Anıtlar, tarihi binalar ve heykeller hava kirliliğine bağlı olarak renklerini kaybetmekte ve kirli görünmektedir. Asit yağmurları bu yapılara zarar vermektedir. Hava kirliliğin oluşturduğu siyah sis tabakası görsel kirlilik oluşturmaktadır.
  • Renk kirliliği: İnsanın görüş alanındaki nesne ve yüzeylerin renkleri arasındaki uyumsuzluğu ifade eder. Görme alanındaki renkler uyumlu seçilmediğinde renksel hoşnutsuzluk ve rahatsızlık oluşur. Londra ve Varşova'da bina dış cephe renkleri kamu otoritesi kontrolündedir. Türkiye'de ise Bodrum'da bina dış cephelerin beyaz olmasına karar verilmiştir.[3]
  • Işık kirliliği: Cadde, sokak ve yol aydınlatmaları ışık kirliliğinin ana nedenidir. Ayrıca, yerleşim yerleri, tatil beldeleri, parklar, spor alanları, dış cephe aydınlatmaları, reklam panoları, güvenlik aydınlatmaları diğer ışık kirliliği nedenleridir.

Kaynakça

  1. ^ a b c d ÖNDER, Serpil; KONAKLI, Nurgül (2002). "GÖRSEL KİRLİLİK VE KONYA KENTİ ÖRNEĞİNDE İNCELENMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". S. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi. 4 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2019. 
  2. ^ İZ BÖLÜKOĞLU, Doç. Hülya (2003). "GÖRSEL KİRLİLİK VE SANAT EĞİTİMİ". dergipark.org.tr. Erişim tarihi: 4 Eylül 2019. 
  3. ^ "Bodrum Evlerinin Rengi Beyaz Olacak". yapi.com.tr. 26 Haziran 2006. 29 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Bina otomasyonu, bir binanın HVAC, elektrik, aydınlatma, gölgeleme, Erişim Kontrolü, Güvenlik Sistemleri ve Bina Yönetim Sistemi (BYS) veya Bina Otomasyon Sistemi gibi birbiriyle ilişkili diğer sistemlerin otomatik merkezi kontrolüdür. Bina otomasyonunun temel amacı, kullanıcı konforunu artırmak, bina sistemlerinin verimli çalışmasını sağlamak, enerji tüketimini azaltmak, işletme ve bakım maliyetlerini azaltmak ve güvenliği artırmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Gökkuşağı</span> meteorolojik olay

Gökkuşağı, güneş ışınlarının yağmur damlalarında veya sis bulutlarında yansıması ve kırılmasıyla meydana gelen ve ışık tayfı renklerinin bir yay şeklinde göründüğü meteorolojik bir olaydır. Gökkuşağındaki renkler bir spektrum oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Düalite</span>

Düalite, Türkçede “ikilik”, “ikilem”, “ikileme”, “ikili denge” gibi çeşitli biçimlerde kullanılmakta olup, doğadaki, evrendeki karşıtlık ve birbirini tamamlayıcılık ilkesini ifade eden genel bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Altice Arena</span>

Altice Arena, Portekiz'in başkenti Lizbon'da bulunan gösteri, konser ve spor merkezidir. Arena, Portekiz ve Avrupa'daki en yüksek kapalı alandır. İlk olarak Expo’98 için planlanmıştır. Açıldığı yıl olan 1998'den beri pek çok konser ve aktiviye ev sahipliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sis</span> atmosferik olay

Sis, yatay görüş mesafesini 1 km'nin altına düşüren bir hava olayıdır. Stratüs bulutlarının yerde veya yere yakın seviyede oluşması olarak da bilinir. Hava içindeki su buharının yoğuşması veya donarak kristalleşmesi sonucu ortaya çıkan çok küçük su damlacıkları veya buz kristallerinden meydana gelir. Görüşü fazla düşürmeyen hafif sise pus denir.

<span class="mw-page-title-main">Barok mimari</span> mimari bir akım

Barok mimari, 16. ve 18. yüzyıllarda gelişen ve müzik, resim ve edebiyat alanından sonra mimaride de kendine önemli ölçüde yer edinen akımdır. İtalyan kiliselerinde gücünü tanrı ve mitoloji taslaklarından alan ve işlemeli duvarlar, görkemli bahçelerle donatılmış mimari yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çevre kirliliği</span> Doğa sorunu

Çevre kirliliği, çevrenin doğal olmayan bir şekilde insan eliyle doğallığının bozulmasıdır. Bu ekosistemi bozma eylemleri; kirlenme şeklinde tabir edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Haydar Aliyev Uluslararası Havalimanı</span>

Haydar Aliyev Uluslararası Havalimanı, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'nün 20 km kuzeydoğusunda yer alan uluslararası bir havalimanıdır. Bütün Kafkasya bölgesinin en büyük ve en işlek havalimanıdır ve uçuş merkezdir. Ulusal bayrak taşıyıcısı Azerbaycan Hava Yolları'nın ana operasyon merkezidir. 10 Mart 2004'te havalimanına eski Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in adı verilmiş ve IATA kodu değiştirilmiştir. Kuzey ve güney olmak üzere iki yolcu terminali ve bir kargo terminali bulunmaktadır. Ayrıca hemen yakınında bir kamyon-tır otoparkı ve otel vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tyndall etkisi</span>

Tyndall efekti, ışığın kolloid içindeki parçacıklardan ya da aerosollerdeki, süspansiyonlardaki ve emülsiyonlardaki küçük parçacıklardan saçılmasıdır. Adını 19. yüzyıl fizikçisi olan John Tyndall'dan alır. Dağılan ışık yoğunluğunun frekansın dördüncü kuvvetine bağlı olması ile Rayleigh dağılımına benzer. Bu yüzden mavi ışık kırmızı ışığa göre daha güçlü bir şekilde saçılıma uğrar. Günlük hayattan bir örnek, yanan motor yağının parçacıkları oluşturduğu motosikletlerden çıkan dumanın mavi renkte görülmesidir ayrıca CD'ler ya da sabun köpüklerinin ışığı kırıp renkli görülmesinin sebebi yine Tyndall efektidir.

<span class="mw-page-title-main">Renk sıcaklığı</span>

Renk sıcaklığı, kaynağına yakın bir renk tonu üreten kara cismin sıcaklığıdır. Aydınlatma, fotoğrafçılık, görüntüleme, yayımcılık ve imalatta farklı amaçlarla kullanılmaktadır. Mutlak sıcaklık birimi olan kelvin cinsinden ifade edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">II. Evkaf Apartmanı</span>

II. Evkaf Apartmanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir apartmandır. Ulus'taki İstiklal Caddesi üzerinde bulunur. Mimar Kemaleddin tarafından tasarlanan ve 1930 yılında inşaatı tamamlanan yapı, günümüzde Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü binası olarak kullanılmaktadır. Ayrıca; Ankara Devlet Tiyatrosu'na bağlı olarak hizmet veren sahnelerden Küçük Tiyatro ve Oda Tiyatrosu'na da ev sahipliği yapmaktadır.

Kokuşma, ölmüş hayvan bedeninin ayrışmasının yedi aşamasından biridir. Geniş anlamda, dokular arasındaki uyumsuzlukla ve çoğu organın sıvılaşmasıyla sonuçlanan bir süreç içinde, protein yapılarının bozulmasıdır. Organik maddelerin bakterilerle veya mantarlarla ayrışmasından kaynaklanır ve zararlı kokuların oluşumuyla sonuçlanır.

<span class="mw-page-title-main">Gökyüzü parlaklığı</span>

Gökyüzü parlaklığı; gökyüzünün görsel parlaklığı, ışığı nasıl yansıttığı ve yaydığı. Gökyüzünün gece tamamen karanlık olmadığı gerçeği kolaylıkla gözlemlenebilir. Eğer ışık kaynakları gökyüzünden uzaklaştırılsaydı, gökyüzü tamamen kirli gözükürdü. Gökyüzüne doğru olan cisimlerin silüetleri mümkün olmazdı.

<span class="mw-page-title-main">Konak Sahnesi</span>

İzmir Devlet Tiyatrosu Konak Sahnesi, 1927 yılında İzmir'de inşa edilen ve Bahribaba, Mithatpaşa Caddesi, Sabancı Kültür Merkezi ile Ordu Evi arasında bulunan tiyatro binası.

<span class="mw-page-title-main">Işık kirliliği</span> Fazladan abartılmış ışık kaynağı

Işık kirliliği, ışığın canlıları rahatsız edecek şekilde yanlış kullanılmasıdır. Yanlış yönde, yanlış miktarda, yanlış yerde, aydınlatılması gerekmeyen yerde ışık kullanımı hem ekonomik kayıp hem de rahatsız edici bir durumdur.

<i>Parazit</i> (film, 2019) Bong Joon Ho’nun yönettiği Güney Kore filmi

Parazit, yönetmenliği ve senaristliği Bong Joon-ho tarafından yapılan 2019 çıkışlı Güney Kore kara komedi, gerilim filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Çankırı Müzesi</span>

Çankırı Müzesi, Türkiye'nin Çankırı ilinde yer alan bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Cinnah 19</span> Ankarada bir apartman

Cinnah 19; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir apartmandır.

Biyofilik tasarım , doğal malzemeler, doğal havalandırma, doğal aydınlatma doğadan ilham alan şekil ve formları modern yapılı çevreye dahil etmeyi içeren yapı tasarım ilkeleridir. Bu unsurların, sağlıklı olma özellikleri ile bireysel ve toplumsal yaşanabilirliği artırdığı görüşüne dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Antik Yunan mimarisi</span>

Antik Yunan mimarisi, Yunanca konuşan insanların, Yunan anakarası, Mora, Ege Adaları ile Anadolu ve İtalya'daki kolonilerde MÖ 9. Yüzyıl ile MS 1. Yüzyıl arasında geliştirdiği mimari tarzdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.