İçeriğe atla

Görünmezlik pelerini

Alberich sihirli kaskı Tarnhelm’i giyer ve gözden kaybolur; Arthur Rackham’ın Richard Wagner'in Das Rheingold’u için yaptığı illüstrasyon

Görünmezlik pelerini, çeşitli bilimkurgu eserlerinde ve filmlerinde karşılaşılan futuristik bir tema ve günümüzde bilimadamları tarafından üzerinde çalışılan gerçek bir konudur.

Kurguda görünmezlik pelerini

Görünmezlik pelerinleri folklorde görece seyrektir; ‘’Oniki dans eden prenses’’ gibi bazı masallarda geçseler de, daha yaygın olan tipi görünmezlik ‘’şapkası’'dır.[1] Görünmezlik şapkası Yunan mitolojisinde yer almaktadır: Plüton’nun giyeni görünmez yapan bir kask veya şapkaya sahip olduğu söylenmektedir.[2] Perseus mitinin bazı versiyonlarında, Perseus bu şapkayı tanrıça Athena’dan ödünç alır ve uyuyan Medusa’yı öldürmek için yanına gizlice yaklaşmakta kullanır.Benzer bir kask, Tarnhelm, Norveç mitolojisinde vardır. Galler mitolojisinin önemli düzyazılarından biri olan Mabinogi’nin ikinci bölümünde, Caswallawn(tarihi Cassivellaunus) Caradog ap Bran’ı, bir görünmezlik pelerini giyerek öldürür ve diğer resileri Büyük Britanya’nın yönetimine bırakır.[3]

Çok yakın geçmişte, bir görünmezlik pelerini Harry Potter serilerinde kullanılmıştır.Ayrıca Edgar Rice Burroughs 1931 tarihli romanında A Fighting Man of Mars aynı fikri kullanmıştır. Erik the Viking filmindeki bir sahnede baş karakter, sadece pelerinin sahibi olan prensesin ahmak babasının üzerinde işe yaradığını fark etmeden, ödünç aldığı pelerinle daha çok komik bir betimleme yapar.Düşmanları bu tuhaf davranışı ve sahte görünmezlik iddiaları karşısında o kadar şaşırmışlardı ki onunla savaşamayacak kadar sersemlemişlerdi, böylece kolayca yenildiler

Star Wars’da, Star Trek’de ve ayrıca Stargate’de görünen gizlenme aygıtı, bilimkurgusal formda benzer bir kavramı temsil etmektedirler. Bilimkurguda, görünmezlik kavramı bilim fantezi formunda, doğal bilimlere dayanan formlarında göründüğünden daha çok görünmektedir.[4] Ayrıca Zehra Tapunç'un Nano Cezmi kitabında da buna benzer bir görünmezlik ceketinden bahsedilmiştir.

Bilimde görünmezlik pelerinleri

19 Ekim 2006’da İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’nden bilim adamlarının ortak çalışmalarıyla, bakır bir silindiri mikrodalgalar tarafından tespit edilmekten koruyan bir pelerin üretilmiştir.Pelerin metamalzemelerden yapılmıştır.Tasarımcılarının düzeltmeye çalıştığı küçük bir gölge oluştururlar.

Alet sadece iki boyutta ve mikrodalga altında çalışır ve cisimler hala çıplak gözle görülebilmektedir.[5][6]

İlk “görünmezlik pelerini” çalışmasının yapıldığı Duke Üniversitesi'nde elektrik ve bilgisayar mühendisliği profesörü olan David R. Smith şunu söylemiştir:[7]

Herkesin düşündüğü, Harry Potter’ın pelerini veya Star Trek’in görünmezlik aygıtı ile yaptığı, görünmezliği elde edebileceğimiz henüz kesin değil.Gerçekten bir cismi gözden kaybedebilmek için, pelerinin, ışığı oluşturan tüm dalgaboyları veya renklerle eşzamanlı etkileşimde bulunması gerekmektedir.

Bununla birlikte, bir grup Amerikalı bilim insanı tarafında yapılan yeni çalışmalar pelerinin Harry Potter'daki görünmezlik pelerinine çok benzer olacağını, fakat hücreler etraflarındaki ışığı bükeceklerinden gölge oluşmayacağını söylemektedir[].Tasarım, saç fırçası şeklinde bir koninin üzerine ışığı pelerinin etrafından geçmeye zorlamak için belirli açı ve uzunluklarda yerleştirilen küçük metal iğneler gerektirmektedir.Bu da koninin içindeki her şeyin kaybolmasını sağlar, çünkü ışık artık üzerlerinden yansımamaktadır.Purdue'da elektrik ve bilgisayar mühendisi olan baş araştırmacı profesör Vladimir Shalaev "Bu oldukça kurgusal görünüyor, farkındayım, fakat fiziğin yasalarıyla tamamen örtüşüyor," demiş ve eklemiş "İdeal olarak, eğer onu yaparsak kesinlikle Harry Potter’ın görünmezlik pelerini gibi olacaktır. Ağır olmayacak çünkü üzerinde çok az miktarda metal olacaktır.”

NanoLetters dergisinin 15 Haziran 2011 tarihli sayısında yer alan California Üniversitesi araştırmacıları tarafından geliştirilen Quasi Konformal Haritalama tekniği ile nanoölçek boyutlarında bir obje görülebilir spektrumda görünmezlik pelerini ile gizlenebildi. Daha önce radyo dalgaları ve mikro dalgaları için görünmezlik pelerini kullanılabilirken insan gözünün görebildiği aralıklarda objeleri saklayamıyordu. Bu çalışma bu açıdan önemli oldu.[8]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Maria Tatar, The Annotated Brothers Grimm, p 332 W. W. Norton & company, London, New York, 2004 ISBN 0-393-05848-4
  2. ^ Edith Hamilton, Mythology, p 29, ISBN 0-451-62702-4
  3. ^ Gantz, Jeffrey (translator) (1987). The Mabinogion, p. 80. New York: Penguin. ISBN 0-14-044322-3.
  4. ^ John Clute and Peter Nicholls, The Encyclopedia of Science Fiction, "Invisibility", p 625 ISBN 0-312-13486-X
  5. ^ [1] 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Disappear into thin air? Scientists take step toward invisibility.
  6. ^ http://news.nationalgeographic.com/news/2006/10/061019-invisible-cloak.html 11 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., First Invisibility Cloak Tested Successfully, Scientists Say
  7. ^ http://home.nestor.minsk.by/computers/news/2006/10/2003.html 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Invisibility Cloak Demonstrated!
  8. ^ http://www.kuark.org/2011/06/gorunmezlik-pelerini/ 21 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Görünmezlik Pelerini | KBT Bilim

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Astronomi</span> kökenleri, evrimleri, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile gök cisimlerini açıklamaya çalışmak üzere gözleyen bilim dalı

Astronomi, gök bilimi ya da gökbilim gök cisimlerinin kökenlerini, evrimlerini, fiziksel ve kimyasal özelliklerini açıklamaya çalışan doğa bilimi dalıdır. Astronominin sınırlı ve özel bir alanı olan gök mekaniği ile karıştırılmaması gerekir. Astronomi daha açık bir deyişle, yörüngesel cisimleri ve Dünya atmosferinin dışında gerçekleşen, yıldızlar, gezegenler, kuyrukluyıldızlar, kutup ışıkları, gökadalar ve kozmik mikrodalga arkaalan ışınımı gibi gözlemlenebilir tüm olay ve olguları inceleyen bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Optik</span> fizik biliminin bir alt dalı

Optik, ışık hareketlerini, özelliklerini, ışığın diğer maddelerle etkileşimini inceleyen; fiziğin ışığın ölçümünü ve sınıflandırması ile uğraşan bir alt dalı. Optik, genellikle gözle görülebilen ışık dalgalarının ve gözle görülemeyen morötesi ve kızılötesi ışık dalgalarının hareketini inceler. Çünkü ışık bir elektromanyetik dalgadır ve diğer elektromanyetik dalga türleri ile benzer özellikler gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Elektromanyetik radyasyon</span>

Elektromanyetik radyasyon, elektromanyetik ışınım, elektromanyetik dalga ya da elektromıknatıssal ışın bir vakum veya maddede kendi kendine yayılan dalgalar formunu alan bir olgudur. Elektromanyetik dalgalar, yüklü bir parçacığın ivmeli hareketi sonucu oluşan, birbirine dik elektrik ve manyetik alan bileşeni bulunan ve bu iki alanın oluşturduğu düzleme dik doğrultuda yayılan, yayılmaları için ortam gerekmeyen, boşlukta c ile yayılan enine dalgalardır. Elektromanyetik dalgalar, frekansına göre değişik tiplerde sınıflandırılmıştır. Bu tipler sırasıyla :

<span class="mw-page-title-main">Elektromanyetizma</span> elektrikle yüklü parçacıklar arasındaki etkileşime neden olan fiziksel kuvvet

Elektromanyetizma, elektrikle yüklü parçacıklar arasındaki etkileşime neden olan fiziksel kuvvet'tir. Bu etkileşimin gerçekleştiği alanlar, elektromanyetik alan olarak tanımlanır. Doğadaki dört temel kuvvetten biri, elektromanyetizmadır. Diğer üçü; güçlü etkileşim, zayıf etkileşim ve kütleçekim kuvvetidir.

<span class="mw-page-title-main">Nanoteknoloji</span> Maddenin atomik kontrolü

Nanoteknoloji, maddenin atomik, moleküler ayrıca supramoleküler seviyede kontrolüdür.

<span class="mw-page-title-main">Hogwarts</span> kurgusal okul

Hogwarts Cadılık ve Büyücülük Okulu, İngiliz yazar J.K. Rowling tarafından kaleme alınan Harry Potter serisinde 11 ila 17 yaşındaki öğrencilere cadılık ve büyücülük eğitimi veren kurgusal yatılı okul.

<span class="mw-page-title-main">Harry Potter (karakter)</span> kurgusal kahraman

Harry James Potter J.K. Rowling tarafından yazılmış Harry Potter serisinin baş karakteri olan kurgusal kahraman. James Potter ve Lily Evans'ın tek çocuğudur. Avada Kedavra lanetinden sağ kurtulan tek kişidir. Daha sonra Dursley ailesi tarafından büyütülmüştür. Hogwarts'a gitmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cadılık</span>

Cadı, birçok din ve mitolojide kötü amaçlara hizmet ettiğine ve doğaüstü güçleri olduğuna inanılan kişidir. Popüler kültürde siyah pelerinli, sivri başlıklı, süpürgesiyle uçan bir kadın figürü resmedilir. Türkiye'de farklı ağızlarda "cazı", "cazi" ya da "cazi kari" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Zümrüdüanka Yoldaşlığı</span> Gizli örgüt

Zümrüdüanka Yoldaşlığı, J.K. Rowling tarafından yazılmış olan Harry Potter serisinin kurgusal gizli bir örgütüdür. Lord Voldemort ve onun takipçileri olan Ölüm Yiyenler'e karşı mücadele eden, serinin beşinci kitabı olan Harry Potter ve Zümrüdüanka Yoldaşlığı'na da adını veren yoldaşlık Albus Dumbledore tarafından kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">William Herschel</span> Alman asıllı İngiliz astronom ve besteci (1738-1822)

Sir William Herschel, KH, FRS, Almanca: Friedrich Wilhelm Herschel Almanya doğumlu, İngiliz astronom, teleskop üreticisi ve bestecidir. Hannover, Almanya'da doğmuştur. On dokuz yaşında İngiltere'ye göç edene kadar, Hanover Askeri Bandosu bünyesinde çalışmıştır. Güneş Sistemindeki 7. gezegen olan Uranüs'ü, Uranüs'ün iki büyük uydusu Titania ve Oberon'u ve Satürn'ün iki uydusu olan Enceladus ve Mimas'ı, kızılötesi radyasyonu keşfetmesi ve yazdığı 24 adet senfoni sayesinde ünlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kuasar</span> Gazca zengin, çok yüksek enerjili astronomik cisim

Kuasar, kütlesi milyonlarca ila on milyarlarca güneş kütlesi arasında değişen, bir gaz diski ile çevrili bir süper kütleli kara delik tarafından desteklenen son derece parlak bir aktif galaksi çekirdeğidir (AGN). Kara deliğe doğru düşen diskteki gaz sürtünme nedeniyle ısınır ve elektromanyetik radyasyon şeklinde enerji açığa çıkarır. Kuasarların ışıma enerjisi muazzamdır; en güçlü kuasarlar, Samanyolu gibi bir galaksiden binlerce kat daha fazla parlaklığa sahiptir.

Harry Potter evrenine ait büyülü nesnelerin listesi. Tüm nesneler J. K. Rowling'in yazdığı kitaplarda adı ve işlevi ile anlatılmaktadır. Harry Potter evrenine ait bu nesneler çeşitli zamanlarda farklı işlevler için kullanılmıştır. İletişim ve ulaşım amaçlı olarak kullanılanlardan efsanevi eserlere, şaka nesnelerinden spesifik olarak ve bir kere kullanılmış olan nesnelere kadar farklı alanlarda ve amaçlarda belli başlı ve kayda değer olanlar listelenmiştir. Bazı nesneler dizi boyunca devamlı kullanıldığı gibi bazı nesneler sadece bir defa kullanılmış veya bahsedilmiştir. Burada nesneler işlevleri ve türlerine göre kategorize edilmiş olup bunlar seride yazar tarafından bu şekilde sınıflandırılmış olmayabilir.

Aşağıdaki karakterler Harry Potter serisindeki Hogwarts Cadılık ve Büyücülük Okulu'nun çalışanları, sakinleri ve kurucularıdır.

J. K. Rowling tarafından yazılmış olan Harry Potter serisi kitaplarında geçen büyüler listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Perdeleme teorileri</span>

Pelerinleme teorileri bilim ve araştırma üzerine dayalı bir elektromanyetik görünmezlik pelerini yaratma fikrine dayanır. Şu andaki çeşitleri arasında metamalzeme pelerinleme, olay pelerinleme, dipolar saçılma iptali, ışık tünelleme iletimi, sensörler ve aktif kaynaklar ve akustik metamalzemeler yer alır.

Aşağıdaki liste J. K. Rowling tarafından yazılan Harry Potter serisinin yardımcı karakterleri listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kara cisim ışınımı</span> opak ve fiziksel yansıma gerçekleştirmeyen siyah cisimden yayılan ve sabit tutulan tekdüze ısı

Siyah cisim ışıması içinde elektromanyetik ışıma ya da çevresinde termodinamik dengeyi sağlayan ya da siyah cisim tarafından yayılan ve sabit tutulan tekdüze ısıdır. Işıma çok özel bir spektruma ve sadece cismin sıcaklığına bağlı olan bir yoğunluğa sahiptir. Termal ışıma, birçok sıradan obje tarafından kendiliğinden yayılan bir siyah cisim ışıması sayılabilecek türden bir ışımadır. Tamamen yalıtılmış bir termal denge ortamı siyah cisim ışımasını kapsar ve bir boşluk boyunca kendi duvarını yaratarak yayılır, boşluğun etkisi göz ardı edilebilecek kadar küçüktür. Siyah cisim oda sıcaklığında siyah görünür, yaydığı enerjinin çoğu kızılötesidir ve insan gözü ile fark edilemez. Daha yüksek sıcaklıklarda, siyah cisimlerin özkütleleri artarken renkleri de soluk kırmızıdan kör edecek şekilde parlaklığı olan mavi-beyaza dönüşür. Gezegenler ve yıldızlar kendi sistemleri ve siyah cisimler ile termal dengede olmamalarına rağmen, yaydıkları enerji siyah cisim ışımasına en yakın olaydır. Kara delikler siyah cisim olarak sayılabilirler ve kütlelerine bağlı bir sıcaklıkta siyah cisim ışıması yaptıklarına inanılır . Siyah Cisim terimi, ilk olarak Gustav Kirchhoff tarafından 1860 yılında kullanılmıştır.

Fizikte, hayat çizgisi bir objenin 4 boyutlu uzayda işlediği yola denir. Objenin geçmiş mekanını her an takip etmeye de bu ad verilir. Hayat çizgisi yörüngeden ayrı bir kavramdır. Bu kavramlar zaman boyutuyla ayrılır. Ve genelde yörüngelerden daha geniş bir alanı temsil ederler, diğerlerine oranla özel göreliliğin gerçek doğasını ortaya çıkarırlar. Bu fikir Hermann Minkowski tarafından ortaya atılmıştır.Bu terim, genelde Görelilik Teorisinde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Görünmezlik</span>

Görünmezlik, bir nesnenin görülememe durumudur. Bu durumdaki bir nesnenin görünmez olduğu söylenir. Terim genellikle nesnelerin büyülü veya teknolojik yollarla görülemediği fantezi / bilimkurgularında kullanılır; ancak etkileri gerçek dünyada, özellikle fizik ve algısal psikoloji derslerinde de gösterilebilir.

<span class="mw-page-title-main">John Pendry</span>

Sir John Pendry, İngiliz fizikçi. Imperial College London'da teorik katı hâl fiziği anabilim dalında profesörlük yapan Pendry, metamalzemeler ve perdeleme teorileri üzerine yaptığı çalışmalar ile tanınmaktadır. 2004 yılında Sir unvanını alan fizikçi, 2014 yılında nano-optik alanına olan katkılarından dolayı Norveç Bilimler Akademisi tarafından Kavli Nanobilim Ödülü'ne layık görülmüştür.