İçeriğe atla

Gölgeli yunus

Gölgeli yunus
Ortalama bir insan ile boyut karşılaştırması
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Cetacea (Balinalar)
Alt takım: Odontoceti (Dişli balinalar)
Familya: Delphinidae
(Yunusgiller)
Cins: Lagenorhynchus
Tür: L. obscurus
Lagenorhynchus obscurus
Gray, 1828

Gölgeli yunus
doğal yaşam alanı

Gölgeli yunus (Lagenorhynchus obscurus), yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biri. Güney Yarımküre'nin kıyısularında yaşayan gölgeli yunus oldukça akrobatiktir ve insanlara sokulmayı çok sever. İlk olarak 1828'de John Edward Gray tarafından tanımlanmıştır. Pasifik beyaz yanlı yunusu ile genetik açıdan çok yakından akrabadır ancak günümüzde geçerli olan bilimsel görüşlere göre ayrı türler olarak sınıflandırılmışlardır.

Özellikleri

Gölgeli yunus, diğer yunuslarla kıyaslandığında boyut olarak küçük ile orta arasında sınıflandırılabilir. Değişik popülasyonlar arasında boyutlar açısından önemli farklar görülmektedir. En büyük gölgeli yunuslarla Peru açıklarında karşılaşılmıştır. Buradaki yunusların boyu 2,10 m.'ye, ağırlığı da 100 kg.'a ulaşmıştır. Yunusun sırtı koyu gri ya da siyahtır ve sırt yüzgeci belirgin bir şekilde iki renklidir. Sırt yüzgecinin ön kısmı siyahtır ve arkaya doğru daha açık renkte grimsi beyaza doğru değişir. Gölgeli yunusların ön taraflarında uzun açık gri renkli bir bölge bulunur ve bu bölge kısa, koyu gri ağızlarına kadar uzanır. Boğazları ve karınları beyaz renklidir. Sırt yüzgeçlerinden kuyruklarına doğru uzanan iki beyaz çizgi bulunur. Beyaz alanların arasında yer alan, kendine özgü diken şeklindeki koyu renkli bölge bu yunus türünün kolayca tanınmasını sağlar. Bunun dışında, gölgeli yunuslar denizde iken diğer yunus türleri ile karıştırılabilirler.

Nüfus ve dağılımı

Gölgeli yunusların sayısı bilinmemektedir ancak otoriteler türün hayatta kalması için şu anda endişe duymamaktadırlar. Gölgeli yunus, Şili, Arjantin, Malvinas Adaları, Namibya ve Güney Afrika'nın batı kıyıları ile Yeni Zelanda'nın tüm çevresindeki kıyısularında yaşar. Ayrıca Tazmanya, New South Wales ve Güney Atlantik Okyanusu'nda bulunan bazı küçük adaların çevresinde de gölgeli yunus popülasyonları bulunmaktadır. Patagonya açıklarında 1990'ların ortasında havadan yapılan bir araştırma sonucunda bu bölgede 7.000'den fazla gölgeli yunusa rastlanmıştır. Gölgeli yunuslar çok uzun mesafeler yüzebilmektedir, örneğin bir yunusun 1.440 km gittiği tespit edilmiştir ancak belirli bir göç yapmamaktadırlar.

Resimler

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yunusgiller</span> balina familyası

Yunusgiller (Delphinidae), balinalar (Cetacea) takımına dahil olan dişli balinalar (Odontoceti) alt takımının bütün okyanus yunusları üyelerini içeren bir familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı yunus</span>

Bayağı yunus, yunusgiller (Delphinidae) familyasının tipik cinsi Delphinus'u oluşturan iki yunus türünün ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Amazon nehir yunusu</span>

Amazon nehir yunusu ya da diğer adlarıyla Boto, Pembe nehir yunusu Amazon Nehri ve Orinoco Nehri sistemlerinde bulunan bir tatlısu nehir yunusudur. Nehir yunuslarının en büyüğü olan bu tür, aynı yaşam alanı içinde bulunan ancak gerçek bir nehir yunusu türü olmayan Tucuxi ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şili yunusu</span>

Şili yunusu, Cephalorhynchus cinsinde bulunan dört yunus türünden biridir. Yunus yalnızca Şili sahillerinde ve Arjantin'in güney ucunda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Alaca yunus</span>

Alaca yunus, yunusgiller (Delphinidae) familyasından Cephalorhynchus cinsindeki dört yunus türünden biri.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz başlı yunus</span>

Beyaz başlı yunus, Cephalorhynchus cinsinde bulunan dört tür arasında en çok bilinen yunus türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Benguela yunusu</span>

Benguela yunusu ya da Heaviside yunusu Cephalorhynchus cinsindeki dört yunus türünden biridir. Namibya kıyısında ve Güney Afrika'nın batı kıyısında bulunur. Haviside yunusu ve Güney Afrika yunusu diye de bilinir.

<i>Cephalorhynchus</i>

Cephalorhynchus, yunusgiller (Delphinidae) familyasından ve dört türü barındıran bir yunus cinsidir. Bu cinste şu türler bulunur;

  • Alaca yunus
  • Benguela yunusu
  • Beyaz başlı yunus
  • Şili yunusu
<span class="mw-page-title-main">Atlantik benekli yunusu</span>

Atlantik benekli yunusu, Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir. Kuzey Atlas Okyanusu'nda Gulf Stream'de bulunur. Bu türün yaşlı üyelerinin gövdeleri üzerinde oldukça ayırtedici benekler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik dönücü yunusu</span>

Atlantik dönücü yunusu Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir ve Atlas Okyanusu'nda bulunur. Aynı zamanda Clymene yunusu, miğfer yunusu ve kısa burunlu dönücü yunus adları da verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dönücü yunus</span> Suda Yaşayan Memeli Hayvan

Dönücü yunus, dünya üstündeki tüm tropikal sularda açık denizde görülen küçük bir yunustur. Sudan dışarı sıçradıklarında kendi boy eksenleri çevresinde dönerek yaptıkları akrobatik hareketlerle tanınmıştır. Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir. Uzun burunlu dönücü yunus ve pantropik dönücü yunusu diye de adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Pantropik benekli yunusu</span> Memeli türü

Pantropik benekli yunusu Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir ve dünya üzerindeki tüm ılıman ve tropik okyanuslarda bulunur. Bu yunus türü ton balığı avlama yöntemleriyle milyonlarcası öldürülünce soyu tükenme tehdidi altına girmiştir. 1980'lerde Doğu Büyük Okyanus'ta yunuslara zarar vermeyen ton balığı avlama yöntemleri kullanılmaya başlanmıştır. Bu yunus türüne ayrıca dar ağızlı yunus da denmektedir.

<i>Lagenorhynchus</i>

Lagenorhynchus Yunusgiller (Delphinidae) familyasından bir yunus cinsidir ve altı yunus türü barındırır:

<span class="mw-page-title-main">Atlantik beyaz yanlı yunusu</span>

Atlantik beyaz yanlı yunusu Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir ve Kuzey Atlas Okyanusu'nun ılık ve serin sularında bulunur. Belirgin bir renge sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Pürüzlü dişli yunus</span> Memeli türü

Pürüzlü dişli yunus, Steno cinsinde bulunan tek yunus türüdür. Oldukça büyük olan bu yunusa derin ılık ve tropikal sularda rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Sarawak yunusu</span>

Sarawak yunusu ya da Fraser yunusu Pasifik Okyanusu'nun derin sularında ve kısmen Hint Okyanusu ile Atlantik Okyanusu'nda yaşayan, Yunusgiller familyasından bir yunustur.

<span class="mw-page-title-main">Boz yunus</span>

Boz yunus, gri yunus ya da Risso yunusu, Grampus cinsinde yer alan tek yunus türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Siyah çeneli yunus</span> Bir Memeli Türü

Siyah çeneli yunus ya da Peale yunusu, yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir. Bu küçük yunus türü Güney Amerika'nın en güneyinde yer alan Ateş Toprakları'nın çevresindeki sularda yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Kum saati yunusu</span>

Kum saati yunusu, yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir. Bu küçük yunus türü Antarktika ve çevresindeki sularda yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik beyaz yanlı yunusu</span>

Pasifik beyaz yanlı yunusu, yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biridir. Çok hareketli olan bu yunus türü Kuzey Pasifik Okyanusu'nun serin ve ılık sularında bulunur.