İçeriğe atla

Göçmen çekirgeler

Göçmen çekirgeler
Oxya yezoensis
dişi (solda) ve erkek (sağda)
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem: Eukaryota
Âlem: Animalia
Alt âlem: Eumetazoa
Şube: Arthropoda
Alt şube: Hexapoda
Sınıf: Insecta
Takım: Orthoptera
Familya: Acrididae
Çöl çekirgesinin (Schistocerca gregaria) iki fazı
göç etmeyen soliter faz (üstte) ve göçücü faz (altta)
Schistocera americana türü çekirgenin nemf hali
Mısır çekirgesi Anacridium aegyptum
1915 Filistin çekirge istilasından bir çekige fotoğrafı

Göçmen çekirgeler, kısa-boynuzlu çekirgelerin ağaca tırmanan fazlarını ve Acrididae familyası içerisinde sınıflandırılan cinslerden oluşan böceklerdir.

Göçmen çekirgelerin kökeni ve aşikar şekilde soyunun tükenmesi -bazıları 15 cm uzunluğuna ulaşabilir- pek açık değildir.[1] Bu türler uygun koşullar altında hızla üreyebilirler ve sonradan sürü haline gelip göç edebilirler. Nemfleri olduğu kadar yetişkinleri de orkestralar oluşturabilir, her iki şekilde de büyük mesafeler katedebilirler, hızlıca tarlalara girip ürünelere zarar verebilirler.

Erkek ve dişiler birbirlerine benzemekle birlikte, karınlarının son kısmına bakılarak ayırt edilebilirler. Dişilerin ayrı ayrı duran ya da tek olarak görünen tırtıklı iki kapakçığı bulunurken, erkeklerin sandal şekilli sivri bir ucu vardır. Bu kapakçıklar yumurtanın saklandığı deliği kazmada yardımcı olurlar.

Tarihte ve literatürde göçmen çekirgeler

İncilde tırmanan göçmen çekirgelerin sekizinci istilasından "Mısır'daki onuncu istila" içerisinde bahsedilir. Atasözü "30:27" "göçmen çekirgelerinin kral olmadığını, hep beraber korolar halinde ilerlediklerini" küçük dört öğütten biri olarak anlatır. Vahiy kitabında (Book of Revelation), akrep kuyruklu ve insan suratlı göçmen çekirgeleri inanmayanlara 5 ay boyunca 50. trampet çaldığında işkence eder. Bir Eski Ahit kitabında günümüzdeki çekirge istilalarından söz edildiği yazılmıştır. İlginç olarak, göçmen çekirgeler dört farklı yolla tarif edilir; "tırmanan göçmen çekirgeleri, kesici, hoplayıcı ve zarar veren göçmen çekirgeleri". Her ne kadar yazılış versiyonunda dört farklı yaratıktan bahsedilse de, çağdaş çeviriler onları göçmen çekirgelerin dört farklı çeşidi olarak tanımlar. Bunlar, göçmen çekirgelerinin yaptığı deri değişimine uyar. Örneğin, burada bahsedilen çekirge, belki de kanatların gelişmediği nemf halindeki "hoplayan" şekli olabilir.

Platon'un Phaidros'unda, Sokrates göçmen çekirgelerin bir vakitler insan olduklarını söyler. İlham perilerinina anası Muses "şarkı"yı ilk defa dünyaya getirdiğinde, güzelliğinden bazı insanlar yemeyi ve içmeyi ölünceye kadar unutmuşlardır. Muses bu talihsiz ruhları "göçmen çekirgelere" dönüştürür ki ömürleri boyunca şarkı söyleyebilsinler...

Laura Ingalls Wilder romanı On the Banks of Plum Creekde çekirgelerce oluşturulan "parlayan bulut" o kadar büyüktür ki; güneşi örterek onun görünmesini engeller. Minnesota'daki ailesinin yakınındaki tarlada bir yılın buğday ürünü bu sürü yüzünden helak olur ve sebze dolu çayırlar kıraçlaşır.

2007 Nobel Edebiyat Ödülünü kazanan İngiliz Yazar Doris Lessing, "A Mild Attack of Locusts" başlıklı kısa hikâyesinde bir göçmen çekirge saldırısını çok canlı bir biçimde anlatır. Hikâye, 26 Şubat 1956'da yayımlanır, Güney Afrika şehirlerinde mevsimin değişimini ve bir çiftçi ailesinin ürünlerini korumak ve ürünlerideki hasarı en aza indirmek için saldırıya nasıl direndiğini tarif eder.

Larry McMurtry tarafından yazılan Lonesome Dove, geçişleri birkaç saat süren, çayırların etrafında oluşan kümelerle tamamının soyulduğunu, hatta kovboyun elbiselerinin bile parçalandığı bir çekirge sürüsünün yolunda olan inek sürüsü deneyimlerini anlatır.

Deneylerde model organizma olarak göçmen çekirgeler

Göçmen çekirgeler, biyolojinin bazı alanlarında, hareket nöropsikolojisi, özellikle koklamayla ilgili alanlarda "model organizma" olarak kullanılırlar. Bilim adamlarının canlıların kokuyu alma sürecindeki yollarda detaylı bilgiyi bulduğu canlılardan biridir. Elektrofizyolojik deneyler için hazırlamalarındaki dayanıklılık ve yetiştirilmelerindeki kolaylıklar nedeniyle yukarıdaki amaçlar için uygunlardır.

Sürü davranışı ve neslin tükenmesi

Cambridge Üniversitesindeki araştırmalar kalabalık şekilde sonuçlanan sürülenme davranışını tanımlamıştır. Göçmen çekirgelerin arka bacaklarındaki arttırılmış dokunma uyarısıyla tetiklenen sürüye dönüşüm şekli, sadece dört saatlik bir periyotta her dakikada gerçekleşen bazı temaslarla ile teşvik edilir.[2] En büyük sürülerin, milyarlarca göçmen çekirgelerinden oluştuğu ve yüzlerce milkareyi kapladığı düşünülmektedir.

Rocky dağı göçmen çekirgesinin soyunun tükenmesi oldukça şaşırtıcı olmuştur. Yakın zamandaki araştırmalar, tarım alanlarının gelişimine destek olan Rocky dağlarındaki vadilerde bulunan bu böceklerin üreme alanlarının, büyük altın madenciliği akımı sırasında[1] yer altındaki yumurtalarının tahribatıyla yok olduğunu ileri sürmektedir.[3] Böcek bilimci Jeffrey A. Lockwood, bu değişiklikleri incelemiş ve kitabı Locust: The Devastating Rise and Mysterious Disappearance of the Insect that Shaped the American Frontier'de detaylandırmıştır.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b Encarta Reference Library Premium 2005 DVD. Article - Rocky Mountain Locust.
  2. ^ Mechanosensory-induced behavioural gregarization in the desert locust Schistocerca gregaria
  3. ^ Ryckman, Lisa Levitt (22 Haziran 1999). "The Great Locust Mystery". Rocky Mountain News. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tarım</span> bitki ve hayvan evcilleştirme bilimi.

Tarım veya ziraat, bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretilmesi, bunların kalite ve verimlerinin yükseltilmesi, bu ürünlerin uygun koşullarda muhafazası, işlenip değerlendirilmesi ve pazarlanmasını ele alan bilim dalıdır. Diğer bir ifade ile insan besini olabilecek ve ekonomik değeri olan her türlü bitkisel-Hayvansal ürünün bakım, besleme, yetiştirme, koruma ve mekanizasyon faaliyetlerinin tamamı ile durgun sularda veya özel alanlarda yapılan balıkçılık faaliyetlerinin tümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Böcek</span> eklembacaklılar sınıfı

Böcekler eklem bacaklılar (Arthropoda) şubesinin sınıfı ve tür ve takson bakımından en kalabalık hayvan sınıfıdır. 1.000.000'dan fazla olan tür sayılarıyla Dünya'daki en fazla türe sahip canlılardır. Dünya'nın hemen hemen her yerinde bulunur ve bazen çok yoğun popülasyonlarda görülebilirler. Her yıl birkaç bin böcek türü tanımlanmaktadır. Toplam tür sayısının 2.000.000 ila 30.000.000 kadar olduğu tahmin edilmektedir. Tür, cins, familya gibi taksonomik kategoriler bakımından 6-10.000.000 sayıya ulaşırlar ve Dünya'daki hayvanların %90 kadarını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Rachel Carson</span> Amerikalı biyolog

Rachel Louise Carson, yayımladığı Sessiz Bahar isimli kitabı ile dünyada çevresel hareketi başlatan Amerikalı ve DDT adlı bir böcek ilacının zararlı olduğunu kanıtlayan çevre dostu bir bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Serçe</span> Ötücü Kuş

Serçe, Passeridae familyasını oluşturan, insanlara yakın çevrelerde yaşayan, göçücü olmayan, konik gagalı kuş türlerine verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Çekirge</span>

Çekirge, düz kanatlılar (Orthoptera) takımından Caelifera alt takımının sıçrayıcı böceklerine verilen genel ad.

<span class="mw-page-title-main">Göçmen kuşlar</span> Kuşların mevsimsel göçü

Göçmen kuşlar farklı mevsimleri farklı coğrafyalarda geçiren kuş türlerinden oluşan bir gruptur. Her sene dünyaca 50 milyar kuşun göç ettiği tahmin edilir. Bunlardan yaklaşık 5 milyarı Avrupa ile Afrika arasında göç eder.

<i>Toros kurbağası</i> endemik tür

Toros kurbağası, Ranidae familyasından ortalama boyları 6 cm ile 7.5 cm arasında değişen Türkiye'de endemik bir kurbağa türüdür. Ayrıca dünyada ötmeyen tek kurbağa türü de toros kurbağasıdır. Yalnızca Orta Toroslar'da bulunan Bolkar Dağlarındaki Çiniligöl ve Karagöl'de yaşadığı sanılırken, 2007 yılında yapılan bir araştırma ile bu dağın yaklaşık 3000 m. yüksekliğinde Eğrigöl mevkiinde de yaşamakta olduğu ilk kez tespit edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Karga</span> Kuş türü

Karga, kargagiller (Corvidae) familyasından Corvus cinsini oluşturan, orta boylu, güçlü ayakları ve düz iri gagaları olan siyah ve zeki ötücü kuşlar.

<span class="mw-page-title-main">Kurt</span> Avrasya ve Kuzey Amerikaya özgü memeli

Kurt veya bozkurt, Avrasya ve Kuzey Amerika'ya özgü ve Canis cinsinden iri bir memelidir. Otuzdan fazla Canis lupus alt türü tanınmakta ve bozkurt denildiğinde günlük konuşma dilinde evcilleştirilmemiş ve yabani alt türler anlaşılmaktadır. Ortalama ağırlığı erkeklerde 40 kg, dişilerde de 37 kg olan kurtlar, köpekgiller (Canidae) familyasının yaşayan en iri üyeleridir. Boyları 105 ila 160 cm arasında değişirken omuz yükseklikleri de 80 ila 85 cm arasındadır. Kurtlar diğer Canis türlerinden daha az sivri kulakları ve ağız ile burunlarıyla olduğu kadar daha uzun kuyrukları ve daha kısa gövdeleri ile de ayırt edilir. Yine de kır kurdu ile altın çakal gibi daha küçük Canis türleri ile yakın akraba oldukları için birlikte üreyerek doğurgan melezler ortaya çıkarabilir. Kurdun çizgili kürkleri genellikle beyaz, kahverengi, gri ve siyah alacalıdır ancak Arktik bölgelerde yaşayan alt türleri hemen hemen tamamen beyaz kürklü olabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ren geyiği</span>

Ren geyiği, geyikgiller (Cervidae) familyasından arktik ve subarktik bölgelerinde yaşayan bir geyik türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sığırcık</span> Ötücü bir kuş türü

Sığırcık ya da bayağı sığırcık ; ötücü kuşlar (Passeri) takımından, sığırcıkgiller (Sturnidae) familyasına ait bir kuş türüdür. Yaklaşık 20 cm uzunluğunda ve metalik parıltılı parlak siyah tüylere sahip olan sığırcığın tüy örtüsünde, yılın bazı dönemlerinde beyaz benekler görülür. Genç bireylerin tüy örtüleri, erişkin bireylerinkinden daha kahverengi tonlardadır. Bacakları pembe olan türün gagası kışları siyah yazları ise sarı renklidir. Özellikle toplu tüneme durumlarında gürültücü olan bu kuşun şakıması, müzikal bir tonda olmasa da çeşitlilik arz eder. Türün taklitçilik yetisine, çeşitli edebi eserlerde atıflar verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Balıkçılgiller</span>

Balıkçılgiller (Ardeidae), pelikansılar takımına ait, tatlısu ya da tuzlusu kıyılarında yaşayan uzun bacaklı kuşları kapsayan bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Leylekgiller</span> Bir kuş familyası

Leylekgiller ya da Ciconiidae, kendilerine özgü Ciconiiformes takımında sınıflandırılan, sulak alanlarda yaşayan, leylek diye bilinen kuşları kapsayan bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Kılkuyruk</span> Yüzücü bir ördek türü

Kılkuyruk, ördekgiller (Anatidae) familyasından bir yüzücü ördek türü. Daha önceleri Dafila acuta olarak isimlendirilmiştir. Asya ve Avrupa'nın kuzey bölgelerinden Kanada ve Alaska'nın ortalarına kadar ve Amerika'nın orta-batı bölgelerinde bulunur. Bu tür, kışları bulunduğu bölgelerden daha güneye, Ekvator'a kadar gidebilen güçlü göçmen kuşlardır. Üreme zamanları dışında toplu olarak yaşar, göç ederken diğer kuş türleriyle büyük sürüler oluşturur. Bu kadar geniş alana dağılmış olan bu kuş türünün coğrafi dağılıma bağlı alt türleri olmaması sıra dışı bir durumdur.

<span class="mw-page-title-main">Birlikte evrim</span>

Birlikte evrim veya eş evrim, biyolojide iki veya daha fazla canlı türünün, birbirlerinin evrimini karşılıklı olarak etkilemesidir. Daha kapsamlı olarak tanımlamak gerekirse, "biyolojik bir canlının veya organik bir nesnenin, ilişkili olduğu diğer organik obje veya objelerin değişmesi ile kendisinde de değişimlerin baş göstermesidir".

<span class="mw-page-title-main">Sudan karaya geçiş</span>

Sudan karaya çıkış, evrimsel biyolojide tamamıyla su yaşamına adapte olmuş sucul canlıların aşamalı olarak kara hayatına uyum sağlamaları, canlılığın karalara çıkarak yeni yaşam alanları keşfetmeleri ve bu kara parçalarında koloniler kurmaya başladıkları süreci tanımlayan terim. Sudan karaya çıkış, örneğin tekhücreliler, mantarlar, bitkiler, omurgasızlar ve omurgalılarda olduğu gibi birbirinden bağımsız bir şekilde gelişmiş ve birden çok olayda tekrarlanmış bir süreçtir.

<span class="mw-page-title-main">Sürü davranışı</span>

Sürü davranışı benzer boyutlarda olan ve bir araya kümelenmiş hayvanların aynı yerde gezmeleri ya da kitle halinde hareket etmeleri ya da aynı yöne doğru göç etmeleri ile sergilenen toplu bir davranıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tukan</span> kuş familyası

Tukan, Ramphastidae familyasında sınıflandırılan Neotropikal biyocoğrafik bölgesinde yaşayan kuşlara verilen ortak ad. Tukanların en yakın akrabaları Capitonidae familyasıdır. Parlak renkli tüylerinin yanı sıra genellikle gagaları da renklidir. Beş cins altında kırktan fazla türü tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan çayır engereği</span>

Tuna çayır engereği olarak da adlandırılan Macaristan çayır engereği,, Vipera ursinii'nin sekiz alt türünden biridir. Çoğunlukla Macaristan'da bulunabilen son derece nadir zehirli bir engerek türüdür. Macar çayır engereği, tüm Pannonian Havzası'nda nesli tükenmekte olan türdür. İlk kez 1893'te Macar zoolog Lajos Méhelÿ tarafından bilimsel olarak kaydedildi. 2004 yılında, tüm Macar nüfusunun 500 bireyden az olduğu tahmin ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Mandibula (böcek ağız parçası)</span>

Böcek mandibulaları, böceğin ağzına yakın bir çift uzantıdır ve üç çift ağız uzantısının en öndeki kısmıdır. Genel olarak böceğin beslenirken yiyeceğini kavramasında, ezmesinde, kesmesinde veya kendini savunma amacıyla diğer canlılara karşı kullanılır. Evrimsel olarak bacaklardan oluşmuş gibi görünen böcek mandibulaları, çene altı kemerlerinden oluşmuş gibi görünen ve dikey olarak hareket eden omurgalıların çenelerinin aksine yatay düzlemde hareket eder.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.