İçeriğe atla

Futsal

Futsal, salon futbolu olarak bilinen ve genel olarak futbola benzese dahi kendine özgü kuralları olan spordur. Beşe beş futbol, halı saha futbolu ve mini futbol ile benzerlikleri var.

Tarihi

Futsalın (salon futbolu) geçmişi 1930 yılına, Uruguay'ın başkenti Montevideo'ya kadar uzanıyor. O tarihte Juan Carlos Cariani, YMCA derneklerindeki gençler için futbolun beşer kişilik bir versiyonunu uyarlıyor.[1] Maçlar hentbol sahası boyutlarındaki açık ve kapalı alanlarda, futsal kortu'nda oynanıyor.

Futsal ismi ise bu oyun için kullanılan uluslararası bir terim. Kökeni İspanyolca ya da Portekizcedeki FUTbol veya FUTebol ve Fransızca veya İspanyolcadaki SALle veya SALa kelimelerinden geliyor.

Futsal, günümüzde FIFA'nın şemsiyesi altında tüm dünyada gelişim kaydediyor.

İlk uluslararası karşılaşmalar 1965 yılında düzenleniyor ve Paraguay Güney Amerika Kupası'nı kazanıyor. 1979 yılına kadar altı Güney Amerika Kupası daha düzenleniyor. Tümünü Brezilya kazanıyor.

Brezilya futsaldaki üstünlüğünü 1980 yılında düzenlenen ilk Panamerikan Kupası'nı, ardından 1984 kupasını kazanarak da gösteriyor.

1983 yılında ABD Futsal Federasyonu Osvaldo Garcia'nın başkanlığında kuruluyor. O zamanlar Minisoccer (Mini Futbol) adıyla anılan oyun sonraları futsal adını alıyor.

Futsal 1989 yılında FIFA şemsiyesi altına girmeden önce, FIFUSA tarafından ilk FIFA Futsal Dünya Kupası düzenleniyor. Yıl 1982, yer Sao Paulo – Brezilya. Turnuvayı Brezilya şampiyon olarak tamamlıyor. 1985 yılında İspanya'da düzenlenen ikinci Futsal Dünya Kupası'nın galibi de Brezilya oluyor. Brezilya'nın bu ezici üstünlüğüne 1988 yılında Avustralya'daki Dünya Kupası'nda Paraguay son veriyor. Bu tarihten sonra oyunlar FIFA'ya bağlanıyor. 1989 yılında Hollanda'da, 1992 yılında Hong Kong'da düzenlenen şampiyonaların galibi alışılageldiği üzere Brezilya oluyor. Dünya Futsal Birliği, FIFA ile futbol adı konusunda yaşanan anlaşmazlığın ardından 1985 yılında futsal adını tescil ettirdi.

Kuralları

Oyun Alanı

Maçların oynanacağı alanın boyutları:

  • boy minimum 26 m, maksimum 42 m
  • en minimum 15 m, maksimum 25 m

Uluslararası karşılaşmalarda:

  • boy minimum 38 m, maksimum 42 m
  • en minimum 18 m, maksimum 25 m

Futsalda saha çizgileri sahaya dahildir. Tüm çizgiler 8 cm kalınlığında olmalıdır.

Orta saha yuvarlağının çapı 3 m'dir.

Kale önlerindeki (futboldaki ceza sahasına denk gelen) alan, kale direklerinden uzaklığı altı metre çaplı çeyrek daireler ve bunları birleştiren 3,16 m'lik bir çizgiden oluşur. Bahis konusu 3,16 m'lik çizgi doğal olarak kale çizgisine paralel ve 6 m uzaklıktadır.[2]

Penaltı noktası kaleden 6 m uzaklıktadır.

İkinci penaltı noktası ise 10 m uzaktadır.

Korner çizgileri 25 cm çaplı çeyrek daireler olarak çizilir.

Yedek oyuncu alanları doğrudan takım 'bench'lerinin önünde ve beşer metre uzunluğundadır. Bu beş metrelik alan, taç çizgisini dikine kesen, 8 cm kalınlığında, 40'ı saha içinde, 40'ı saha dışında kalan 80 cm'lik çizgilerle belirtilir.

Her iki takımın beşer metrelik 'oyuncu değişikliği alanı', orta saha çizgisinden beşer metre uzaklıkta olmalıdır. Böylece "süre hakeminin" görüş alanı açık kalır.

Kale ölçüleri (içten ölçülmek kaydıyla):

  • iki direk arasında 3 m,
  • yerden yüksekliği 2 m,
  • gol çizgisi ile ağ arasındaki mesafe en az 80 cm,
  • kale direklerinin kalınlığı 8 cm

olmalıdır.

Top

  • küre biçimli,
  • deri veya muadili malzemeden,
  • çevresi 62 cm'den küçük veya 64 cm'den büyük olmayan
  • 400gr'dan hafif veya 440gr'dan ağır olmayan
  • 0,4 - 0,6 atmosfer (400-600g/cm²) basınçta

olmalıdır.

Topun maç esnasında zarar görmesi, patlaması vb durumlarda oyun durur ve top değiştirilir. Hakemin izni olmadan top değiştirmek yasaktır.

Oyuncular

Futsal karşılaşmaları, birisi kaleci olmak kaydıyla beşer oyuncudan oluşan takımlarca oynanır.

Maç boyunca FIFA kurallarına göre oyuncu değişikliği yapılabilir. Maksimum yedek oyuncu sayısı yedidir.

Maç süresince oyuncu değişikliğinde sınır yoktur.

Oyuncu değişikliği için maçın durmuş olması gerekmemekte ve şu şartlar gereklidir:

  • Çıkan oyuncu sahayı kendi takımına ait 'oyuncu değiştirme alanı'ndan terk etmelidir,
  • Giren oyuncu sahaya kendi takımına ait 'oyuncu değiştirme alanı'ndan girmeli, ancak çıkan oyuncu taç çizgisini tamamen terk edene kadar girmemelidir,
  • Oyuncu değişikliği tamamıyla hakemin iznine tabidir,
  • Yedek oyuncu sahaya girdiği anda değişiklik tamamlanmıştır ve o artık aktif oyuncudur,
  • Kaleci değişikliği de aynı diğer oyuncular gibidir.

Eğer ki girecek oyuncu, çıkan oyuncu alanı tümüyle terk etmeden oyuna girerse:

  • Oyun durur,
  • Çıkan oyuncu alanı tümüyle terk eder,
  • Hatalı giren oyuncu sarı kart görür,
  • Oyun rakip takım lehine endirekt atışla başlar. Başlama noktası oyunun durduğu andaki yeridir.

Eğer oyuna giren veya çıkan oyuncu sahaya kendi "oyuncu değişiklik alanı' dışında bir noktadan girerse:

  • Oyun durur,
  • Oyuncu sarı kart görür,
  • Oyun rakip takım lehine endirekt atışla başlar. Başlama noktası oyunun durduğu andaki yeridir.

Maç esnasında oyundan atılmalar sonucunda bir takım, kaleci dahil üç oyuncudan az sayıya ulaşırsa maç tatil edilir.

Maç esnasında teknik direktörler saha kenarından taktik verebilirler. Ancak hareketleri ile oyuncu ve hakemleri engellememeleri gerekmektedir.

Ekipmanlar

Oyuncular kendileri veya rakipleri için tehlikeli olabilecek hiçbir şey kullanamazlar. Her türlü takı yasaktır.[3]

Temel ekipman:

  • Forma,
  • Şort (eğer termal iç çamaşırı giyiliyorsa şort ile aynı renkte olmalıdır),
  • Çorap,
  • Bacak koruyucu,
  • Canvas veya yumuşak deriden spor ayakkabısı.
  • Formaların arkaları 1'den 15'e kadar numaralanmalıdır.
  • Forma numaraları forma renginin tezatı bir renk olmalıdır.
  • Uluslararası karşılaşmalarda formanın ön tarafında da numaralar daha küçük olarak yer almalıdır.
  • Bacak koruyucu çorap tarafından tümüyle kapatılmalıdır,
  • Lastik, plastik vb uygun bir maddeden olmalıdır
  • Kaleciler uzun eşofman altı giyebilirler,
  • Kaleciler oyuncu ve hakemlerden ayırt edilecek, farklı renkte forma taşımalıdırlar,
  • Kalecinin yerine saha oyuncularından birisinin geçmesi gerekirse, kaleci forması üzerinde mutlaka kendi numarası belirtilmelidir.
  • Bir oyuncu hakem tarafından ekipmanını değiştirmek veya tamamlamak üzere saha dışına gönderilirse, hakemden izin almadan ve ekipmanını kontrol ettirmeden sahaya dönemez.
  • Oyucular formalarının altındaki slogan veya reklam içeren tişörtleri açamazlar. Bunun için bahsekonu slogan veya reklamın organizatör tarafından tasdik edilmiş olması şarttır.
  • Formalar uzun kollu olmalıdır.

Hakem

  • Hakem oyunun tek hakimidir,
  • Avantaj veya cezaya karar verir,
  • Maç ile ilgili kayıt tutar. Maç öncesi, esnası ve sonrasında oyuncular ve teknik kadro ile ilgili disiplin hareketleri ve kayda değer olaylar hakkında rapor hazırlar ve ilgili makama iletir,
  • Eğer yoksa saat hakemliğini de üstlenir,
  • Kurallar çerçevesinde maçı durdurabilir veya tatil edebilir,
  • Oyunculara disiplin uygulamasında bulunabilir,
  • Sahaya yetkisi olmayanların girmesini engeller,
  • Bir oyuncunun ciddi sakatlığı durumunda tedavisi için maçı durdurur,
  • Hafif sakatlıklarda top oyun dışında kalana kadar maçı sürdürür,
  • Hakemin kararı nihaidir.
  • Hakem ve ikinci hakem ciddi bir hatalı karar verdiklerini düşündükleri durumda kararlarını sadece maç yeniden başlamadıysa değiştirebilirler.
  • Hakem ve ikinci hakem aynı anda faul kararı çalarlar ve aralarında itilaf varsa hakemin kararı geçerli olur.
  • Hem hakemin, hem ikinci hakemin oyuncu atma hakları vardır. Aralarında itilaf olmaması halinde hakemin kararı geçerlidir.

İkinci hakem

Maçlarda hakemin karşı tarafında görev yapan ikinci bir hakem bulunur. İkinci hakemin de karar yetkisi vardır (düdük çalabilir). İkinci hakemin asıl görevi hakeme yardımcı olmaktır. Uluslararası karşılaşmalarda ikinci hakemin görev alması mecburidir.

Süre hakemi ve üçüncü hakem

Maçlarda bir süre hakemi ve üçüncü hakem bulunur. Bu ikili orta saha çizgisi hizasında ve yedek kulübelerinin tarafında otururlar.

Süre hakemi kronometre bulundurur. Karşılaşma esnasında:

  • Maç başladığında kronometreyi çalıştırır,
  • Top oyun dışında iken süreyi durdurur,
  • Oyunun başlaması ile birlikte çalıştırır,
  • Bir dakika molasını kontrol eder,
  • İki dakika cezasını kontrol eder,
  • Devre sonu, maç sonu, ekstra süre sonu, mola sonu gibi olaylarda düdük çalarak veya muadili bir ses sinyali ile hakemi uyarır,
  • Molaları takip eder,
  • Takımların her devredeki ilk beş faulünü takip eder ve beş faul sayısı dolduğunda bildirir.

Üçüncü hakem, süre hakemine yardımcı olur.

  • Takımların her devredeki ilk beş faulunu kaydeder,
  • Oyundaki duraklamaları ve nedenlerini kaydeder,
  • Gol atan oyuncuların numaralarını kaydeder,
  • Oyundan çıkarılan (atılan) oyuncuların isim ve numaralarını kaydeder,
  • Oyunla ilgili diğer olayları kaydeder

Süre hakeminin görev yapamayacak durumda olması halinde onun görevini 3.hakem üstlenir. Hakem veya ikinci hakemin sakatlık nedeniyle göreve devam edememeleri durumunda onların yerinide alabilir.

Maç süresi

Maç birbirine eşit yirmişer dakikalık iki devreden oluşur. Her iki devrenin sonunda maç penaltı atışı için veya beş faul hakkını doldurmuş takım aleyhine serbest atış için uzatılır.

Takımların her birinin, her devre için birer dakika mola kullanma hakları vardır.

Mola için:

  • Takım koçu süre hakemine mola talebi bildirmelidir,
  • Mola sadece top molayı isteyen takımın hakimiyetinde iken alınabilir,
  • Süre hakemi, oyun durduğunda düdük veya muadili bir sinyalle hakeme molayı bildirir,
  • Mola süresince oyuncular sahadan ayrılamazlar, eğer takım koçu taktik verecekse taç çizgisi kenarında verebilir, ama o sahaya giremez, oyuncular çıkamaz,

Devre arası süresi 15 dakikadan uzun olamaz.

Eğer karşılaşmada süre hakemi yoksa, takım koçu veya kaptanı mola talebini hakemden isteyebilir.

Ekstra uzatma gerektiren durumlarda, uzatmada mola kullanılamaz.

Oyunun başlaması ve yeniden başlaması

Maçın başında kura atışı yapılır. Atışı kazanan kaleyi seçer, kaybeden başlangıç vuruşunu yapar.

İkinci devre başında kaleler değiştirilir, maç başında atışı kazanmış olan takım ikinci devre başında topu kullanır.

Başlama vuruşu:

  • Maçın başında,
  • Golden sonra,
  • İkinci devrenin başında,
  • Gerektiğinde uzatma süresi başında kullanılır.

Başlama vuruşundan doğrudan gol yapılamaz.

Başlama vuruşunda:

  • Oyuncular kendi yarı alanlarında olmalıdır,
  • Başlama vuruşunu yapmayan takım oyuncuları toptan en az üç metre uzakta olmalıdır,
  • Başlama vuruş noktası orta sahanın merkezidir,
  • Başlama vuruşu hakemin sinyali ile yapılır,
  • Topa vurulduğu anda oyun başlar,
  • Başlama vuruşunu yapan oyuncu, topa bir başkası dokunmadan ikinci kez oynayamaz

Eğer oynarsa:

  • Takımı aleyhine endirekt vuruş verilir

Hava atışı

Taç, aut, gol vb topun saha çizgilerini terk etmediği durumlarda oyunun durması gerektiğinde karşılaşma oyunun durduğu yerden hava (hakem) atışı ile başlatılır.

  • Eğer top yere değmeden bir oyuncu tarafından oynanırsa,
  • Eğer top yere değdikten sonra, hiçbir oyuncuya değmeden saha çizgilerini terk ederse atış tekrarlanır.

Özel durumlar:

  • Savunmacı takım, kendi ceza alanı içinde kazandığı serbest atışı ceza alanının dilediği yerinden kullanabilir.
  • Hücumdaki takımın rakip ceza sahası içinde kazandığı endirekt vuruşlarda, atış en yakın yerden, ceza sahası çizgisi üzerinden kullanılır.

Topun içeride ve dışarıda olması

Top

  • Sahayı çevreleyen çizgileri tamamen terk ederse,
  • Oyun hakem tarafından durdurulursa,
  • Tavana değerse,

oyun dışına çıkar.

Bunun dışında,

  • Kale direğinden dönmesi,
  • Saha içinde olmaları kaydıyla hakemlere çarpmaları durumları dahil, top oyundadır.

Topun tavana değerek oyun dışı kalması durumunda oyun rakip takım tarafından, topun son oynandığı yerden başlatılır.

Gol yapma

Kurallarda aksi belirtilen durumlar haricinde, topun tamamının kale direkleri arasından gol çizgisini geçmesi halinde gol olur. Ancak topun, hücum eden takım oyuncuları tarafından el veya kol ile oynanmamış olması gerekir.

Maçta en çok gol kaydeden takım galip gelir. Eğer iki takım da gol kaydına muvaffak olamaz veya eşit sayıda gol kaydederlerse maç berabere biter.

Beraberlik halinde, düzenlenen turnuva kurallarına göre uzatma süresi oynanabilir ve / veya penaltı atışlarına gidilebilir.

Fauller ve kötü hareketler

Serbest Vuruşlar:

Eğer bir oyuncu şu hareketlerden birisini yaparsa:

  • Rakibe vurur veya vurmaya teşebbüs ederse,
  • Rakibe çelme takar veya çelmeye teşebbüs ederse,
  • Rakibin üstüne atlarsa,
  • Omuz dahil aşırı şarjda bulunursa,
  • Rakibe saldırır veya saldırmaya teşebbüs ederse,
  • Rakibi iterse,
  • Rakibi tutarsa,
  • Rakibe tükürürse
  • Kayarak rakibe müdahale ederse,
  • Aşırı güç kullanırsa,
  • Topla kasten elle oynarsa,

serbest vuruş verilir. Oyun hareketin olduğu yerden başlatılır.

Penaltı Atışı:

Yukarıdaki hareketlerden birisi, bir oyuncu tarafından kendi ceza alanı içinde yapılırsa penaltı atışı ile cezalandırılır.

Endirekt Vuruşlar:

  • Kaleci, kontrolündeki topu verdikten sonra, yarı alan çizgisinin ötesinde paslaşılmadan veya rakip bir oyuncuya değmeden geri alırsa,
  • Kaleci, takım arkadaşından bilinçli olarak kendisine paslanan topu eline alırsa,
  • Kaleci, topun oyuna sokuluş vuruşunda direkt gelen topu eline alırsa,
  • Kaleci, topu kendi yarı alanında el veya ayakla dört saniyeden daha uzun tutarsa veya kontrol ederse
  • Bir oyuncu tehlikeli şekilde oynarsa (hakem takdirine bağlı),
  • Kalecinin topu atmasını engellerse,

endirekt vuruş kararı verilir.

Sarı ve kırmızı kartlar sadece oyuncu veya yedek oyunculara gösterilebilir.

Sarı kartlar oyuncunun şu hareketlerinde gösterilir:

  • Sportmenlik dışı hareketlerde,
  • Söz veya hareketle itiraz ederse,
  • Kurallara ısrarla aykırı davranıyorsa,
  • Oyunun başlamasını geciktiriyorsa,
  • Korner, başlama vuruşu, serbest atış gibi durumlarda gerekli mesafeye açılmıyorsa,
  • Sahaya hakemin izini olmadan girerse veya değişiklik prosedürünü ihlal ederse,
  • Sahayı hakemin izni olmadan terk ederse

Kırmızı kartlar oyuncunun şu hareketlerinde gösterilir:

  • Ciddi faullu oyunda,
  • Şiddet gösterirse,
  • Rakibe veya bir başkasına tükürürse,
  • Rakibin golüne veya mutlak gol pozisyonuna elle oynayarak engel olursa,
  • Net gol pozisyonuna faullu hareket ile engel olursa,
  • Saldırgan veya küçümseyen dil ve hareketlerinde,
  • Aynı maçta ikinci uyarıyı (sarı kartı) alırsa

Kırmızı kart görmüş bir oyuncu oyun alanını ve yedek bankını terk etmelidir.

Bir oyuncu kırmızı kartla oyundan atıldıktan iki dakika sonra, eğer o ana kadar gol olmadıysa, bir başka oyuncu yerine girer.

  • Eğer oyun beşe dört sürüyor ve beş kişi oynayan takım iki dakika süresi bitmeden gol atarsa, iki dakikanın tamamlanması beklenmez. Yedek oyuncu, golden sonra atılan oyuncunun yerine girebilir.
  • Eğer her iki takım da oyunu dörder kişi ile sürdürüyorlarsa ve gol olursa, oyun aynı şekilde devam eder.
  • Eğer beş veya dört kişiye karşı üç kişi oynuyorsa ve oyuncu sayısı fazla olan takım gol atarsa, üç kişilik takıma golden sonra bir oyuncu eklenir.
  • Eğer her iki takım da üçer kişi ile oynuyorlarsa ve gol atılırsa maç aynı şekilde devam eder.
  • Eğer eksik sayıda oyuncusu olan takım gol atarsa oyun aynı şekilde devam eder.

Bir oyuncu topu, önceden yarı saha çizgisini geçmiş veya rakip tarafından oynanmış olmak kaydıyla, kafa, göğüs veya diziyle kalecisine pas olarak verebilir. Ancak hakem bu hareketin kurala karşı hile olduğuna kanaat getirirse sportmenlik dışı davranış olarak değerlendirilir. Bu durumda hareketi yapan oyuncu uyarılır, sarı kart görür ve aleyhine endirekt serbest vuruşa karar verilir.

Rakibin güvenliğini tehlikeye atacak müdahaleler ciddi faullü oyun olarak değerlendirilir.

Aldatmaya yönelik her hareket hakem tarafından sportmenlik dışı davranış olarak değerlendirilir.

Bir oyucunun gol sevincini formasını çıkartarak kutlaması sportmenlik dışı davranış olarak değerlendirilir.

Serbest atışlar

Serbest atışlar direk veya endirek olabilir. Her iki atışta da top atış esnasında sabit durmalı, atışı kullanan oyuncu bir başkası dokunmadan topa ikinci kez dokunmamalıdır.

Direk serbest atışta doğrudan gol yapılabilir. Endirek serbest atışta ise top ikinci bir oyuncuya değmedikçe gol olmaz.

Her iki durumda da atış esnasında tüm rakip oyuncular toptan en az beş metre uzakta olmalıdırlar. Eğer atış, atışı kullanacak takımın ceza alanı içindeyse tüm rakip oyuncular ceza alanı dışında durmalıdırlar. Top ceza alanını terk ettiğinde oyunda olur.

Eğer atış esnasında rakip oyuncu gerekli mesafaye açılmamışsa atış tekrarlanır.

Eğer atışı kullanan oyuncu, top ikinci bir oyuncuya değmeden topla bir kez daha oynarsa rakip takım lehine endirek serbest vuruş olur. Eğer atışı kullancak takım atışı dört saniye içinde kullanmazsa rakip takım lehine endirek serbest vuruş olur.

Direk atışta, hakem kararı verildiğinde bir koluyla atış yönünü işaret eder.

Endirek atışta, hakem kararı verdiğinde bir kolunu havaya kaldırır ve top atış sonrasında ikinci bir oyuncuya değene kadar havada tutar. Serbest atışlar direk veya endirek olabilir.

Her iki atışta da top atış esnasında sabit durmalı, atışı kullanan oyuncu bir başkası dokunmadan topa ikinci kez dokunmamalıdır.

Direk serbest atışta doğrudan gol yapılabilir. Endirek serbest atışta ise top ikinci bir oyuncuya değmedikçe gol olmaz.

Her iki durumda da atış esnasında tüm rakip oyuncular toptan en az beş metre uzakta olmalıdırlar. Eğer atış, atışı kullanacak takımın ceza alanı içindeyse tüm rakip oyuncular ceza alanı dışında durmalıdırlar. Top ceza alanını terk ettiğinde oyunda olur.

Eğer atış esnasında rakip oyuncu gerekli mesafaye açılmamışsa atış tekrarlanır.

Eğer atışı kullanan oyuncu, top ikinci bir oyuncuya değmeden topla bir kez daha oynarsa rakip takım lehine endirek serbest vuruş olur. Eğer atışı kullancak takım atışı dört saniye içinde kullanmazsa rakip takım lehine endirek serbest vuruş olur.

Direk atışta, hakem kararı verildiğinde bir koluyla atış yönünü işaret eder. Endirek atışta, hakem kararı verdiğinde bir kolunu havaya kaldırır ve top atış sonrasında ikinci bir oyuncuya değene kadar havada tutar.

Takım faulleri

Her takımın her iki devrede yaptıkları ilk beş faul kaydedilir. Eğer bir takım beş faul hakkını doldurmadıysa ve bariz gol şansı yoksa hakem faullerde avantaj kuralını uygulayabilir.

Hakem avantaj uygularsa, oyun durduğu anda, takım faulunu belirtmek için süre hakemi ve üçüncü hakeme faul işaretini vermelidir.

Her iki yarıda da ilk beş takım faulünde:

  • Rakip oyuncular baraj kurabilir,
  • Rakip oyuncular top oyuna girene kadar en az beş metre uzakta durmalıdırlar,
  • Direk serbest atışlarda gol kaydedilebilir

Her iki yarıda da altıncı takım faulünden itibaren:

  • Atışta baraj kurulamaz,
  • Atışı kullancak oyuncu net bir şekilde belirtilir,
  • Kaleci toptan en az beş metre uzakta ve kendi ceza alanı içinde olamlıdır,
  • Tüm diğer oyuncular atışın kullanılacağı yerden kale çizgisine paralel çizildiği varsayılan kurgusal bir hattın gerisinde durmalıdır. Hepsinin toptan uzaklığı en az beş metre olmalı, atışı kullancak oyuncuyu rahatsız etmemeli ve top oyuna girene kadar kurgusal hattın ötesine geçmemelidirler.

Atış prosedürü:

  • Atışı kullancak oyuncu gol amaçlı bir vuruş kullanmalı, topu bir başka oyuncuya pas olarak kullanmamalıdır.
  • Atış kullanıldıktan sonra, top savunmacı kaleciden veya direkten dönmedikçe bir başka oyuncu topa dokunamaz.
  • Eğer altıncı (ve üstündeki) faul rakip yarı sahada veya kendi yarı sahasının orta alan çizgisi ve ikinci penaltı noktası hizası arasında yapılmışsa, atış ikinci penaltı noktasından kullanılır.
  • Eğer altıncı (ve üstündeki) faul kendi yarı sahasında, ikinci penaltı noktası ile kale çizgisi arasında yapılmışsa, atışı kullanacak takım, atışı faulün yapıldığı yer veya ikinci penaltı noktasından kullanmakta serbesttir.
  • Her iki yarının sonunda veya uzatma süresindeki direk atışlarda, atışın kullanılması için süre kullandırılır. Atış kullanılmadan maç bitirilemez.

Atış esnasında aleyhinde atış kullanılan takım oyuncuları kurallara uyumazsa:

  • Gol olmadıysa atış tekrarlanır,
  • Gol olduysa geçerli sayılır

Atış esnasında atış kullanan takım oyuncuları kurallara uyumazsa:

  • Gol olması halinde atış tekrarlanır,
  • Gol olmaması durumunda maç rakip takım lehine endirek serbest vuruşla başlar.

Her iki takım oyuncuları da kurallara uymazsa:

  • Atış tekrarlanır

Penaltı

Serbest atışı gerektiren durumlardan birisi ceza alanı içinde yapılırsa penaltı olur.

Penaltıdan direk gol yapılabilir.

Her iki yarının sonunda veya uzatma dakikalarında penaltının kullanılmasına izin verilir, maç bitirilmez.

Top penaltı noktasına konur.

Penaltıyı kullanacak oyuncu açıkça belirtilir.

Kaleci topa vurulana kadar kale çizgisi üzerinde kalmalıdır.

Diğer oyuncular ceza alanı dışında, toptan en az beş metre uzakta ve penaltı noktası hizasında olmalıdırlar.

Atışı kullanan oyuncu, top bir başkası tarafından oynanana kadar topla ikinci kez oynayamaz. Top, vurulduğu anda oyundadır.

Savunmacı takımdan bir oyuncu kuralları ihlal ederse:

  • Gol olmamışsa penaltı atışı tekrarlanır,
  • Gol ise geçerli sayılır

Atışı kullanan takım oyuncularından birisi kuralları ihlal ederse:

  • Gol ise atış tekrarlanır,
  • Gol değilse rakip takım lehine endirek vuruş kararı verilir.

Her iki takım oyuncuları da kuralları ihlal ederse:

  • Atış tekrarlanır

Taç

Taç atışı ayakla kullanılır.

Taçtan doğrudan gol olmaz.

Taç, top yerden veya havadan taç çizgisini tümüyle geçerse veya tavana çarparsa olur

Taç atışı topun çıktığı yerden veya (tavana çarptıysa) rakibin son oynadığı yerden kullanılır.

Atış her yöne doğru kullanılabilir.

Rakip oyuncular toptan en az beş metre uzakta olmalıdırlar.

Atış en çok dört saniye içinde kullanılmalıdır.

Atışı kullanan oyuncu ikinci biri oyuncu topa dokunmadıkça topla oynayamaz. Aksi takdirde rakip takım lehine endirek serbest vuruş verilir.

Top atış kullanıldığı andan itibaren oyundadır.

  • Taç atışı düzgün yapılmazsa,
  • Doğru yerden kullanılmazsa,

tekrarlanır.

Aut atışı

Aut atışından doğrudan gol olmaz.

Atış kaleci tarafından ceza alanı içinde herhangi bir noktadan kullanılır.

Top oyuna girene kadar rakip oyuncular ceza alanı dışında kalmalıdırlar.

İkinci bir oyuncu topla oynamadan, kaleci topla ikinci kez oynayamaz. Top ceza alanını terk ettiği anda oyundadır.

Top ceza alanını terk etmezse atış tekrarlanır.

Bir başka oyuncu topla temas etmeden, kaleci bir kez daha topla oynarsa aleyhine endirek atış kararı verilir.

Kaleci topun kontrolünü aldıktan sonra dört saniye içinde atış kullanılmazsa aleyhine endirek vuruş kararı verilir.

Korner

Kornerden rakip takıma doğrudan gol yapılabilir.

Atışta:

  • Top korner noktasına konur,
  • Rakip oyuncular en az beş metre uzakta durmalıdırlar,
  • Top, oynandığı anda oyundadır,
  • İkinci bir oyuncu değmedikçe, atışı kullanan oyuncu topa ikinci kez değemez. Aksi takdirde rakip takım lehine endirek vuruş kararı verilir,
  • Dört saniye içinde kullanılmazsa rakip takım lehine endirek vuruş kararı verilir.

Dünya Sıralaması

Erkek takım sıralaması

19 Eylül 2011 ELO sıralamasına göre en iyi 25 Takım:[4]

# Takım Puan
1 İspanya İspanya 1978
2 Brezilya Brezilya 1958
3 İtalya İtalya 1744
4 Rusya Rusya 1654
5 Portekiz Portekiz 1652
6 İran İran 1612
7 Arjantin Arjantin 1522
8 Ukrayna Ukrayna 1475
9 Paraguay Paraguay 1422
10 Japonya Japonya 1383
11 Sırbistan Sırbistan 1358
12 Tayland Tayland 1348
13 Azerbaycan Azerbaycan 1346
13 Çekya Çek Cumhuriyeti 1346
15 Hırvatistan Hırvatistan 1326
16 RomanyaRomanya 1317
17 Belarus Belarus 1305
18 Özbekistan Özbekistan 1300
19 SlovenyaSlovenya 1280
20 Slovakya Slovakya 1278
21 Kolombiya Kolombiya 1251
22 Libya Libya 1248
23 Hollanda Hollanda 1242
24 Kosta Rika Kosta Rika 1232
25 Guatemala Guatemala 1222

27 Eylül 2011 itibarıyla, ELO sıralamasına göre en iyi 25 Takım:

# Takım Puan
1 İspanya İspanya 2332
2 Brezilya Brezilya 2330
3 Portekiz Portekiz 2243
4 İtalya İtalya 2238
5 Rusya Rusya 2226
6 İran İran 2213
7 Arjantin Arjantin 2191
8 Ukrayna Ukrayna 2128
9 Paraguay Paraguay 2122
10 Kolombiya Kolombiya 2120
11 Uruguay Uruguay 2108
12 Sırbistan Sırbistan 2073
13 Japonya Japonya 2065
14 Slovakya Slovakya 2064
15 Çekya Çek Cumhuriyeti 2063
16 Azerbaycan Azerbaycan 2062
17 Hırvatistan Hırvatistan 2058
18 SlovenyaSlovenya 2037
19 Guatemala Guatemala 2025
20 Hollanda Hollanda 2011
21 Belarus Belarus 2011
22 RomanyaRomanya 2009
23 Amerika Birleşik Devletleri ABD 2000
24 MacaristanMacaristan 1977
25 Kosta Rika Kosta Rika 1968

Bayan takım sıralaması

27 Eylül 2011 ELO sistemine göre en iyi 10 takım:

# Takım Puan
1 Brezilya Brezilya 2242
2 İspanya İspanya 2158
3 Portekiz Portekiz 2108
4 Rusya Rusya 1989
5 Ukrayna Ukrayna 1976
6 Kolombiya Kolombiya 1957
7 Japonya Japonya 1872
8 Hollanda Hollanda 1843
9 Avustralya Avustralya 1826
10 Guatemala Guatemala 1802

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Futbol</span> çim veya toprak zeminde, on birer oyuncudan oluşan iki taraf arasında topla oynanan takım sporu

Futbol, on birer oyuncudan oluşan iki takım arasında, kendine özgü küresel bir topla oynanan takım sporudur. 21. yüzyıl itibarıyla 200'ün üzerinde ülkede 250 milyonu aşkın oyuncu tarafından oynanmakta olup dünyadaki en popüler spordur.

<span class="mw-page-title-main">Basketbol</span> bir spor çeşidi, türü

Basketbol ya da Sepettopu, elle idare edilen bir topla oynanan popüler bir takım oyunu ve spor dalı. Profesyonel basketbolda beşer kişilik iki takım, yerden yüksekliği Avrupa standartlarına göre 3,05 metre olan ve pota adı verilen, yere paralel konumdaki bir çemberden topu geçirerek, rakibinden daha fazla sayı yapmak suretiyle, on ikişer, onar veya sekizer dakikalık dört periyottan oluşan maçı kazanmaya çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Hentbol</span> topla oynanan takım sporu

Hentbol, altısı saha içinde, biri kalede olmak üzere yedi oyuncuyla oynanan bir takım sporudur. Oyun süresi otuz dakikalık iki devreden oluşur. İlk yıllarında futbol stadyumlarında 11 kişilik takımlar halinde çim üzerinde oynanan hentbol, 1950'lerden sonra yaygın bir salon sporu haline dönüşmüştür. Saha hentbolu, plaj hentbolu ve tekerlekli sandalye hentbolu türleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Ofsayt</span> futbol kuralı

Ofsayt, [Offside] Genel Sekreteri Urs Lins imzasıyla ülke federasyonlarına gönderilen 968 nolu sirkülere göre; kendisine pas atılan oyuncunun ayağının, kafasının veya vücudunun herhangi bir bölümünün, pas atıldığı anda kale çizgisine toptan ve sondan ikinci rakipten daha yakın olduğu anlamına gelmektedir. Ofsayt belirlenirken pası atan oyuncunun pas dokunuşunu yaptığı ilk an esas alınır. Topun ayaktan çıktığı anda top kale çizgisine sondan ikinci rakipten daha yakınsa "Son adam" tabiri top için geçerli olur ve bu durumda pası alan oyuncunun ofsayt sayılması için kale çizgisine sondan ikinci rakipten değil, toptan daha yakın olması gerekir. Top ile kale çizgisi arasında hiç rakip olmasa bile "Son adam" tabiri yine top için geçerli olur. Topun ayaktan çıktığı anda pası alan oyuncu kendi yarı alanında ise, oyuncu hiçbir şekilde ofsaytta sayılmaz, ofsayt kuralı yalnızca rakip yarı alanında geçerlidir. Kollar bu tanıma katılmamıştır. Futbol baş, vücut ve ayaklarla oynanan bir oyundur ve sadece bu bölgeler rakibin kale çizgisine yakınsa orada potansiyel bir avantaj vardır. Yalnızca kollar rakibin ilerisindeyse, kazanılacak bir avantaj yoktur şeklinde yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kale vuruşu</span>

Kale vuruşu, futbolda oyunu başlatmanın bir metodudur. Kale vuruşu ya da başka bir deyişle aut atışıyla top karşı takımın kalesine girerse gol geçerli sayılır, ancak top kale vuruşunu kullanan takımın kendi kalesine girerse gol sayılmaz, rakip takım köşe vuruşuyla oyunu tekrar başlatır.

<span class="mw-page-title-main">Penaltı vuruşu</span> futbolda bir tür direkt serbest vuruş

Penaltı vuruşu, bir oyuncunun yalnızca rakip takımın kalecisi tarafından savunulan kaleye tek bir atış yapmasına izin verilen, federasyon futbolunda oyunu yeniden başlatma yöntemidir. Bir oyuncunun kendi ceza sahasında direkt serbest vuruşla cezalandırılabilecek bir faul yapması veya topa el ile dokunması durumunda hakem tarafından verilir. Şut, kale çizgisine 11 m uzaklıkta olan ve taç çizgileri arasında ortalanmış olan penaltı noktasından yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Taç atışı</span> top sahayı terk ettiğinde , elle topu oyuna sokmak

Taç atışı, futbolda topun, sahanın yan çizgilerinden dışarı çıkmasının ardından oyunun tekrar başlaması yöntemi. Top iki elle tutulup, baş arkası ve üstünden, ayakların yerden kesilmemesi koşuluyla atış yapılır. Top saha dışına çıkmadan önce son olarak hangi takım oyuncusuna temas ettiyse, taç atışını rakip takım kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ampute futbol</span> Pozitif ayrımcılık bağlamında gerçekleştirilen top oyunu

Ampute futbol, yedişer kişilik takımlarla oynanan ve ampute oyuncuların mücadele ettiği futbol türü. Oyuncuların tek bir bacağı ampute edilmişken, kalecilerin üst kısmında amputasyon bulunmaktadır. Oyuncular, maç sırasında koltuk değneği kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya futbolu</span>

Avustralya futbolu, aynı zamanda genellikle futbol ya da Aussie kuralları, günlük konuşma dilinde footy ve tarih bilimi dilinde Avustralasya futbolu ya da Viktorya futbolu olarak geçer, 2 takım ve 18 sporcu arasında açık havada geniş oval şekilli bir çim sahada oynanan bir futbol sporu.

<span class="mw-page-title-main">Direkt serbest vuruş</span>

Direkt serbest vuruş, futbolda savunma durumundaki takımın topa ceza sahası dışında elle dokunması veya bir oyuncuya faul yapması sonucunda kullanılan faul atışı.

<span class="mw-page-title-main">1974 FIFA Dünya Kupası finali</span>

1974 FIFA Dünya Kupası finali, Batı Almanya ile Hollanda millî takımları arasında yapılmıştır ve Batı Almanya 2-1'lik skorla maçı kazanarak kupayı ikinci defa kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kaleci (futbol)</span>

Kaleci, futbolda yer alan bir pozisyondur. Spordaki en özelleştirilmiş mevkiidir. Kalecinin asıl görevi rakip takımın gol atmasını engellemektir. Bu, kalecinin topu yakalamak veya kale çizgisinden daha uzağa yönlendirmek için topun yörüngesine doğru hareket etmesiyle gerçekleştirilir. Ceza sahası içinde kalecilerin ellerini kullanmalarına izin verilir, bu da onlara sahada topu elle kontrol etme hakkını verir. Kaleci, takım arkadaşlarından ve rakipten farklı renkte bir forma giymektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hakem (basketbol)</span> basketbol maçlarında kurallarının uygulanmasından sorumlu olan kişi

Hakem, Basketbol müsabakasında resmi kuralların uygulanması ve oyun düzeninin korunmasıyla sorumlu olan kişidir. Oyun süresini, skoru takip eden diğer hakemlerde saha içindeki hakemler gibi bu görevlerle sorumludurlar. Basketbol oyunu hızlı olması ve anlık karar alınmasını gerektirdiği için yönetilmesi zor sporlardan birisi olarak kabul edilmektedir.

Endirekt serbest vuruş veya çift vuruş, futbol maçlarında bir takımın oyuncusuna faul yapıldığı zaman o oyuncunun takım arkadaşıyla birlikte topun arkasında durup takım arkadaşı topa dokunduktan sonra yayın yakınında ise şut, dışında ise genellikle pas veya orta açabilir. Bu oynayan futbolcuya bağlı olan bir karardır. Endirekt serbest vuruşlarda direkt olarak kaleye gönderilen top kale çizgisini geçerse gol değeri kazanmaz ve rakip takım oyuna kale atışıyla başlar. Gol değeri kazanması için topun, vuruş kullanıldıktan sonra rakip oyuncu ya da takım arkadaşı fark etmeksizin en az bir oyuncuya temas etmesi gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Futbol sahası</span> doğal veya yapay çimle kaplı, futbol maçlarının oynandığı dikdörtgen şeklindeki alan

Futbol sahası, doğal veya yapay çimle kaplı, futbol maçlarının oynandığı dikdörtgen şeklindeki alandır. Boyutları ve standartları, futbol kurallarının birinci kuralında belirtilmektedir.

Faul, futbol maçlarında oyuncular tarafından yapılan ve hakem tarafından kurallara aykırı olarak tanımlanan hareketler. Futbol kurallarının 12. maddesinde "fauller ve fena hareketler" başlığıyla ele alınmış, yapılan hareketin faul olarak tanımlanması için aşağıdaki şartları sağlaması gerekmektedir:

<span class="mw-page-title-main">Topun oyunda ve oyun dışı olması</span>

Topun oyunda ve oyun dışı olması, futbolda, topun hangi durumlarda oyunda hangi durumlarda oyun dışında olduğunu belirten futbol kurallarının dokuzuncu kuraldır.

<span class="mw-page-title-main">Başlama vuruşu</span>

Başlama vuruşu, futbolda oyuna başlama yöntemlerinden birisi. Futbol maçlarını oluşturan her iki devrenin başlangıcında, atılan gol sonrasında ve eğer oynanıyorsa her iki uzatma devresinin sonunda, oyuna başlama amacıyla yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Ceza kartı</span>

Ceza kartı, bazı sporlarda oyuncuları, antrenörleri veya takımdaki diğer görevlileri uyarma ve cezalandırma amacıyla kullanılan kartlardır. Genel olarak müsabakaların hakemleri tarafından, ihlali gerçekleştiren kişiye gösterilir. Kartı eline alan hakem, ihlali gerçekleştiren kişiye bakarak kartı havaya kaldırır. Kartın rengi veya şekli, ihlalin durumu ve büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilir.

Seri penaltı vuruşları, genelde eliminasyon sisteminde oynanan futbol maçlarında normal süre ve uzatmaların beraberlikle sonuçlanması durumunda maçın galibini belirlemek için iki takımın sırayla beşer penaltı kullanmaları, sonucun tayin edilememesi halinde ise penaltı vuruşlarına eşitliğin bozuluncaya kadar seri bir şekilde devam edildiği futbol kuralı. Penaltı vuruşlarında, penaltıyı kullanacak ilk beş oyuncu liste ile belirlenir. Bu oyuncuların kullandıkları vuruşlardan sonra eşitlik bozulmazsa penaltı vuruşları takımdaki diğer oyuncuların vuruşlarıyla devam eder. Maç içerisinde kırmızı kart gören ve oyundan alınan oyuncular penaltı vuruşu kullanamazlar. Eğer tüm oyuncular penaltı kullanmış ve eşitlik yine bozulmamışsa, vuruşlar tekrar en baştan sırayla başlar. Seri penaltı vuruşlarında atıcının yalnızca bir vuruş hakkı vardır. Vuruşunu yaptıktan sonra atıcı topa ikinci defa vuruş yapamaz. Top ilk vuruşun aksiyonu ile kale çizgisini geçerse gol kararı uygulanır.