İçeriğe atla

Fulk (Kudüs kralı)

Fulk (V)
Foulques'u tasvir eden 13. yüzyıl boyaması
Kudüs kralı
Hüküm süresi1131–1143
Önce gelenII. Baudouin
Sonra gelenMelisende ve III. Baudouin
Anjou Kontu
Hüküm süresi1109–1129
Önce gelenIV. Foulques
Sonra gelenV. Geoffroy
Doğum1089/92
Angers, Fransa
Ölüm13 Kasım 1143
Akka, Kudüs Krallığı, Haçlı devletleri, Levant
DefinKutsal Kabir Kilisesi, Kudüs
Eş(ler)iErembourg du Maine
Melisende
Çocuk(lar)ıV. Geoffroy
Sibylla (Flanders kontesi)
Matilda (Normandiya düşesi)
II. Elias (Maine kontu)
III. Baudouin
I. Amalrik
HanedanChâteaudun
BabasıIV. Foulques
AnnesiBertrade de Montfort
Foulques'in hükümdarlığında, 1135 yılında Kudüs Krallığı ve Haçlı devletleri

Foulques (Latince: Fulco, Fransızca: Foulque; y. 1089/92 – 13 Kasım 1143), genç Foulques olarak da bilinir, 1109 ile 1129 yılları arasında V. Foulques olarak Anjou Kontu, 1131 ile ölümüne kadar Kudüs Kralıdır. Hükümdarlığında Kudüs Krallığı en geniş topraklarına ulaşmıştır.

Hayatı

Anjou Kontu

Fulk, 1089 ile 1092 arası bir zaman Kont IV. Fulk ile Bertrade de Montfort'un çocuğu olarak Angers'de, doğmuştur. 1092 yılında, kocasını terk edip, Kral I. Philippe ile iki eşli olarak evlenmiştir.

1109 yılında babası ölünce Anjou Kontu oldu. Ertesi yıl, Erembourg du Maine ile evlenerek, Maine Kontluğu üzerindeki Angevin kontrolünü güçlendirdi.

Aslen İngiltere Kralı I. Henry'nin muhalifi ve Fransa Kralı VI. Louis'in destekçisiydi, ancak 1118 ya da 1119'da kızı Matilda'nın Henry'nin oğlu ve vârisi William Adelin ile evlenmesini ayarladığında Henry ile müttefik oldu. Fulk 1119 veya 1120'de Haçlı Seferlerine katıldı ve Tapınak Şövalyeleri'ne (Orderic Vitalis) bağlandı. bir yıl boyunca Kutsal Topraklarda iki şövalye tutarak Tapınakçıları sübvanse etmeye başladıktan sonra, 1121 yılının sonlarında, geri döndü. Çok sonra Henry, 1127 ya da 1128'de ölen kızı Matilda'nın, Fulk'un oğlu Geoffrey ile evlenmesini sağladı.

Haçlı Seferleri ve kral olması

1127'ye kadar Fulk, Kudüs Kralı II. Baudouin'den bir elçi geldiğinde Anjou'ya dönmeye hazırlanıyordu. II. Baudouin'un erkek mirasçısı yoktu, ama kendi yerine kızı Melisende'yi çoktan tayin etmişti. II. Baudouin, kızının tahta geçmesini onu güçlü bir lord ile evlendirerek desteklemek istedi. Fulk zengin bir haçlı ve deneyimli bir askeri komutan ve bir duldu. Alandaki tecrübesi, her zaman savaş durumunda olan bu sınır devleti için paha biçilmezdi.

Bununla birlikte, Fulk Kraliçe'nin eşi olmaktan daha iyi şartlar istedi; Melisende ile birlikte kral olmak istedi. Fulk'un mali ve askeri üstünlüğü ile II. Baudouin kabul etti. Fulk, Anjou Kontluğu koltuğunu oğlu Geoffrey'e bıraktı ve 2 Haziran 1129'da Melisende ile evlendiği Kudüs'e gitti. Daha sonra, Baudouin, Melisende'nin krallıktaki konumunu, 1130'da Fulk'dan olma Melisende'nin oğlu III. Baudouin'i tek koruyucusu yaparak güçlendirdi.

II. Baudouin'in ölümüyle 1131 yılında Fulk ve Melisende ortak hükümdar oldular. Başlangıçtan itibaren Fulk, tamamen Melisende'den hariç, hükûmetin mutlak kontrolünü aldı. Anjou’dan gelen hemşehrilerini, yerel asillere tercih etti. Kuzeydeki diğer Haçlı devletleri, II. Baudouin’in yaptığı gibi, Fulk’un Kudüs’ün egemenliğini üzerlerine empoze etmeye çalışacağından korkuyor; ancak Fulk, merhum kayınpederinden çok daha az güçlü olduğu için, kuzey ülkeleri otoritesini reddetti. Melisende'nin kız kardeşi Alice, II. Baudouin tarafından Antakya Prensliği'nden sürgün edildi, babasının ölümünden sonra Antakya'yı bir kez daha kontrol altına aldı. 1132'de Fulk'in kuzeye yürümesini önlemek için Pons ve II. Joselin ile müttefik oldu; Fulk ve Pons barış yapmadan önce kısa bir süre savaştı ve yapılan barış ile Alice tekrar sürgüne gönderildi.

Kudüs'te de Fulk, Birinci Haçlı Seferi'nden bu yana orada büyüyen ikinci nesil Kudüs Hristiyanlarını kızdırdı. Bu "yerliler" Kraliçe Melisende'nin kuzeni ve ona fedakarca bir şekilde sadık olan popüler Yafa Kontu Hugh'a odaklandılar. Fulk, Hugh'u rakip olarak gördü ve Hugh’nun kendi üvey oğlu onu sadakatsizlikle suçladığı zaman meselelere yardımcı olmadı. 1134 yılında Hugh'yu ifşa etmek için Foulques onu Melisende'ye sadakatsizlikle suçladı. Hugh bunu kabullenmeyip isyan etti. Hugh kendini Yafa'da güvenceye aldı ve Aşkelon müslümanları ile ittifak yaptı. Foulques tarafından kendisine karşı kurulan orduyu yenmeyi başardı, ancak bu durum devam ettirilemezdi. Patrik, çatışmaya, belki de Melisende'nin emriyle müdahale etti. Foulques barışa razı oldu ve Hugh üç yıl boyunca krallıktan sürgün cezasına çarptırıldı.

Foulques, Anjou'nun mühür kullanan ilk konttur.[1]

Ancak Hugh aleyhinde bir suikast girişiminde bulunuldu. Foulques ya da destekçileri, doğrudan kanıtlar ortaya çıkmamış olsa da, genellikle sorumlu olduklarına inanılıyordu. Skandal, kraliçeyi destekleyen hizbin bir saray darbesiyle hükûmeti devralması için gerekli olan tek şeydi. Yazar ve tarihçi Bernard Hamilton, Foulques'un destekçilerinin sarayda "hayatlarının dehşetine uğradığını" yazmıştır. Dönemin yazar ve tarihçisi Surlu Vilyam, Foulques için "Melisende'nin izni olmadan önemsiz meselelerde bile inisiyatif alma girişiminde bulunmadı" diye yazmıştır. Sonuç olarak, Melisende'nin 1136'dan itibaren hükûmet üzerinde doğrudan ve sorgulanamayan bir kontrolü vardı. 1136'dan önce bir süre Foulques karısıyla uzlaştı ve ikinci çocukları olan olan Amalrik doğdu.

Sınırları güvence altına alınması

Kudüs'ün kuzey sınırı büyük bir endişe kaynağıydı. Foulques, II. Baudouin tarafından Antakya Prensliği'ne naip olarak atanmıştı. Naip olarak, II. Boemondo ile Melisende'ye yeğeni Alice'in kızı ile çocuk Antakyalı Konstans'ı Antakyalı Raymond ile evlendirdi. Ancak Foulques'ın hükümdarlığı döneminde en büyük endişe Musul Atabegi I. İmâdüddin Zengî'nin yükselişiydi.

1137 yılında Foulques, Baarin yakınlarında bir muharebede mağlup oldu fakat Şam Emiri Muinüddin Üner ile müttefiki oldu. Şam, ayrıca Zengî tarafından da tehdit edildi. Foulques, Taberiye Gölü'nün kuzeyindeki Banias kalesini ele geçirdi ve böylece kuzey sınırını güvence altına aldı.

Foulques, krallığın güney sınırını da güçlendirdi. Uşağı Paganus, Lut Gölü'nün doğusundaki Kerek kalesini inşa etti ve krallığın Kızıldeniz'e ulaşmasına yardımcı olmak için Foulques'un Blancalgarde, Ibelin kaleleri vardı ve güneybatıda Mısır kalesi Aşkelon'u boyun eğdirmek için inşa ettiği diğer kaleleri vardı. Bu şehir, Mısırlı Fâtımîlerin Kudüs Krallığına sık sık baskın düzenlediği ve Foulques'un bu tehdidi etkisiz hale getirmeye çalıştığı bir üs oldu.

1137 ve 1142 yıllarında, Bizans imparatoru II. İoannis, Haçlı devletleri üzerinde Bizans kontrolü sağlamaya çalışmak amacıyla Suriye'ye geldi. İoannis'in etkileyici ordusu eşliğinde Kudüs'e hac yapma niyeti Foulques'u alarma geçirdi, İoannis'e krallığının zayıf olduğunu ve büyük bir ordunun geçişini destekleyemeceğini belirten bir mektup yazdı. Bu ılımlı yanıt, İoannis'i niyetinden caydırdı ve haccı erteledi. İoannis, niyetlendiği Kudüs'e gidemeden önce öldü.[2]

Ölümü

1143'te kral ve kraliçe Akka'deyken, Foulques av kazasında öldü.[3] Atı tökezledi, düştü ve Fulk'un kafatası eyer tarafından ezildi, Surlu Vilyam'ın anlattığı üzere "ve beyni hem kulak hem de burun deliklerinden dışarı attı". Ölümünden önce üç gün bilinçsizce yattığı Akka'ya geri taşındı. Kudüs'te Kutsal Kabir Kilisesi'ne gömüldü. Evliliklerinde çatışmalar başlamış olsa da, Melisende halk huzurunda olduğu kadar özel olarak da onun yasını tuttu. Foulques'un soyu, ilk karısından Geoffrey ve ikinci karısı Melisende'den III. Baudouin ve I. Amalrik tarafından sürdürülmüştür.

Mirası

Tasviri

Surlu Vilyam'a göre, Foulques "Davud gibi huysuz bir adamdı ... sadık ve kibar, sevimli ve kibardı ... askeri işlerde sabır ve bilgelik dolu deneyimli bir savaşçıydı". En önemli eksikliği isimleri ve yüzleri hatırlayamamasıydı.

Surlu Vilyam, Foulques'u yetenekli bir asker ve yetenekli bir politikacı olarak nitelendirir, ancak Foulques'un, haçlı devletlerin kuzeyindeki savunmasına yeterince katılmadığını gözlemler. İbnü'l Kalanisi (onu "Anjou Kontu" olarak Arapça El-Kund Anjur olarak tanımlar), "yargılamasında sağlam olmadığı veya idaresinde başarılı olmadığı" şeklinde tanımlamıştır. Zengiler, İkinci Haçlı Seferi'ne neden olan, 1144'te Edessa Kontluğu'nun düşmesiyle doruğa çıkan Haçlı devletler üzerindeki yürüyüşlerine devam ettiler (bkz. Edessa Kuşatması).

Ailesi

1110 yılında Maine kontu I. Elias'ın kızı Erembourg du Maine (ö.1126) ile evlendi. Dört çocukları oldu:

  1. V. Geoffroy (1113 - 1151), Matilda ile evlendi. Çocukları arasında İngiltere kralı II. Henry de vardır.
  2. Sibylla (Flanders kontesi) (1112 - 1165, Bethlehem), 1123 yılında William Clito (boşanma 1124) ile evlendi, 1134 yılında Flanders kontu Thierry d'Alsace ile evlendi.
  3. Matilda (Normandiya düşesi) (1106 - 1154, Fontevrault), William Adelin ile evlendi; 1120 yılında Beyaz Gemi felaketinde ölümünden sonra, Fontevraud Manastırı'nda rahibe oldu.
  4. II. Elias (Maine kontu) (ö.1151)

İkinci karısı Kudüs kraliçesi Melisende'ydi. İki çocukları oldu:

  1. III. Baudouin
  2. I. Amalrik

Kaynakça

Özel
  1. ^ Brigitte Bedos Rezak, "Women, Seals, and Power in Medieval France, 1150–1350", Women and Power in the Middle Ages, ed. Mary Erler and Maryanne Kowaleski (University of Georgia Press, 1988), p. 63.
  2. ^ Runciman, (1952) A History of the Crusades, Vol. II: The Kingdom of Jerusalem, Cambridge University Press. pp. 212-213, 222-224
  3. ^ Tignor Holmes, Urban (1977). "Life among the Europeans in Palestine and Syria in the Twelfth and Thirteenth Centuries". Setton, Kenneth M.; Hazard, Harry W. (Ed.). A History of the Crusades, Volume IV: The Art and Architecture of the Crusader States (İngilizce). Madison ve Londra: University of Wisconsin Press. s. 19. ISBN 0-299-06820-X. 
Genel
  • Orderic Vitalis
  • Roburtus de Monte
  • Surlu Vilyam
  • Runciman, Steven (1952). A History of the Crusades, Volume II: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. 
  • Medieval Women, edited by Derek Baker, the Ecclesiastical History Society, 1978
  • Payne, Robert. The Dream and the Tomb, 1984
  • The Damascus Chronicle of Crusades, trans. H.A.R. Gibb, 1932.

Dış bağlantılar

Önce gelen
IV. Foulques
Anjou kontu
1106–1129 		Sonra gelen
V. Geoffroy
Önce gelen
I. Elias
Maine kontu
1110–1126
Ermengarde ile birlikte
Önce gelen
II. Baudouin
Kudüs kralı
1131–1143 ile birlikte
Birlikte: Melisende		Sonra gelen
Melisende
III. Baudouin

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kudüs Krallığı</span> Birinci Haçlı Seferinden sonra Katolikler tarafından Kudüs ve çevresinde kurulan bir devlet (1099–1291)

Kudüs Latin Krallığı veya Kudüs Haçlı Krallığı, 1099'da I. Haçlı Seferi'nden sonra Katolikler tarafından Kenan'da kurulmuştur. Batı Avrupa krallıklarıyla yakın bağlantıları vardı ama küçük bir krallıktı ve finansal ve askeri destekten yoksundu. En geniş sınırlarına ulaştığında Lübnan'dan Sina Yarımadası'na kadar uzanıyordu. Başlangıçta Müslümanlarda korku oluşturmuştu ama sonradan "Cihad" kavramının oluşmasıyla birlikte topraklarını kaybetmeye başlamıştır. Kudüs'ün 1187'de Selahaddin Eyyubi tarafından alınmasıyla toprakları Akdeniz kenarında küçük bir kıyı şeridine dönüşmüştür ve Memlüklerin Akka'yı 1291'de almasıyla tarihe karışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lüzinyanlı Guy</span> Fransız yazar (1150-1194)

Lüzinyanlı Guy ya da Guy de Lusignan, Evlilik yoluyla bir Haçlı devleti olan Kudüs Krallığı'nın başına geçen, Selahaddin Eyyübi'nin ordularıyla yaptığı Hıttin Savaşı'nı kaybederek Kudüs'ün Haçlıların elinden çıkarak tekrar Eyyubilerin eline geçmesine neden olan bir Fransız Haçlı şövalyesidir.

<span class="mw-page-title-main">III. Baudouin</span>

III. Baudouin 1143 ve 1162 yılları arasında Kudüs merkezli Kudüs kralı idi. Melisende ve V. Foulques'ın en büyük oğulları ve II. Baudouin'in torunuydu.

<span class="mw-page-title-main">I. Amalrik</span> 1163–1174 yılları arasındaki Kudüs kralı

I. Amalrik, 1162–1174 arasında Kudüs kralı.

<span class="mw-page-title-main">IV. Baudouin</span> Kudüs Krallığı hükümdarı (1174–1185)

IV. Baudouin veya lakabıyla Cüzzamlı kral, 1174'ten 1185'e kadar Kudüs'ün kralıydı. Cüzzam hastalığına rağmen gösterdiği irade ve Kudüs Krallığı'na bağlılığı nedeniyle çağdaşları ve daha sonraki tarihçiler tarafından takdir edildi. Yetkin danışmanlar seçen Baudouin, gelişen bir Haçlı devletini yönetti ve onu Müslüman hükümdar Selahaddin'den korumayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">Maria Komnini (Kudüs kraliçesi)</span> Kudüs Kraliçesi

Maria Komnini ya da Comnena, Kudüs kralı I. Amalrik'in ikinci karısıdır. Kıbrıs dükü İoannis Dukas Komninos ile soyu antik Ermeni krallarına dayanan Maria Taronitissa'nın kızıdır. Kız kardeşi Antakya prensi III. Boemondo ile evlenmiştir. Erkek kardeşi Aleksios 1185 yılında kısa bir süre Bizans İmparatorluğu tacı için hak iddia etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Theodora Komnini (Kudüs kraliçesi)</span> Kudüs Kraliçesi

Theodora Komnini ya da Comnena, Bizans İmparatoru I. Manuil'un yeğeni, Kudüs Kralı III. Baudouin'in eşi.

<span class="mw-page-title-main">II. Baudouin</span>

II. Baudouin Bourglu (diğer adı Baudouin Bourglu veya Baudouin Bourcqlu. Doğumda: Baudouin de Rethel., 1100-1118 yılları arasında ikinci Edessa kontu ve 1118 - 21 Ağustos 1131 yılları arasında Kudüs Kralı.

Urfa kuşatması ya da Edessa kuşatması 28 Kasımdan 24 Aralık 1144'e kadar sürdü ve sonuç olarak haçlı Urfa Kontluğu, Musul ve Halep atabeyi; I. İmâdüddin Zengî'nin eline geçti.

<span class="mw-page-title-main">Sibylla (Kudüs)</span> Kudüs ve Akka kraliçesi (1186–1190)

Kudüslü Sibylla (Fransızca: Sibylle de Jérusalem; :Sibylla, Queen of Jerusalem; yak. 1160, Kudüs – 1190, Akka. 1186 ve 1190 yılları arasında eşi kral Lüzinyalı Guy ile birlikte ortak Kudüs ve Akka Krallığı kraliçesi idi. 7. Kudüs kralı I. Amalrik ile Courtenaylı Agnes'in en büyük kızı; 8. Kudüs kralı Cüzzamlı IV. Baudouin'in kız kardeşi; 9. Kudüs kralı V. Baudouin'in annesi ve Akka merkezli 11. Kudüs kraliçesi Kudüslü İsabella'nın aynı babadan üvey kız kardeşidir.

Ba'rin Muharebesi, 1137'de Kudüs Kralı Foulques tarafından kumanda edilen bir güç Musul ve Halep atabeği Nureddin Zengi tarafından hezimete uğrayıp dağıldı. Bu yenilgi haçlı Ba'rin Kalesinin daimi kaybına neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">II. Joselin</span>

II. Joselin, Urfa Kontluğu'n dördüncü ve son kontu.

<span class="mw-page-title-main">I. İsabella (Kudüs)</span>

I. İsabella, 1190/1192 – 5 Nisan 1205 yıllarında Akka merkezli Kudüs Krallığı'nın kraliçesi idi. Krallığı, eşleriyle birlikte yönetti.

<span class="mw-page-title-main">II. Raymond (Trablus kontu)</span> Trablus kontu

II. Raymond

<span class="mw-page-title-main">Şam Kuşatması (1148)</span>

Şam Kuşatması, İkinci Haçlı Seferi sırasında 24 ile 29 Temmuz günleri arasında gerçekleşmiştir. Mutlak haçlı yenilgisiyle sona erdi ve haçlı seferinin parçalanmasına yol açtı. Papa III. Eugenius ve Bernard de Clairvaux'ın İkinci Haçlı Seferi çağrısına yanıt olarak Kutsal Topraklar'a yürüyen iki ana Hristiyan güce, Fransa kralı VII. Louis ve Almanya kralı III. Konrad komuta etti. Her ikisi de takip eden aylarda Anadolu boyunca yürüyüşleri sırasında felaket ile karşılaştılar ve ordularının çoğu yok edildi. Haçlı seferinin asıl odağı Urfa idi, fakat Kral III. Baldwin ve Tapınak Şövalyeleri'nin tercihi Şam'dı. Akka Konsili'nde Fransa, Almanya ve Kudüs Krallığı'nın önde gelenleri Haçlıların Şam'a yönelmesine karar verdiler.

İbelinli Barisan Kudüs Haçlı Krallığı'nda önemli bir şahsiyetti ve İbelin Hanedanı'nın kurucusuydu. İsmi "Balian" olarak yazılmıştır, bazen Yaşlı Balian, Yaşlı Barisan veya I. Balian olarak bilinir. Barisan, 1138-1150 yılları arasında Remle'nin lorduydu.

<span class="mw-page-title-main">Yafa ve Aşkelon Kontluğu</span>

Yafa ve Aşkelon Kontluğu, Kudüs Krallığı'nın başlıca Haçlı devleti olmasının en büyük etkenini oluşturan dört büyük kontluktan biriydi.

Kudüslü Ioveta, Kudüs'ün bir prensesi ve Bethany Rahibelerinin başrahibesiydi. Adı, Joveta, Jovita, Jowita, Yvette, Iveta, Ivetta ve hatta Juditta dahil olmak üzere çeşitli biçimlerde görünür.

<span class="mw-page-title-main">Philippe de Milly</span> Fransız şövalye ve Tapınak Şövalyeleri büyük üstadı (1120-1171den sonra)

Philippe de Milly, aynı zamanda Nabluslu Philippe olarak da bilinir, Kudüs Krallığı'nda bir baron ve Tapınak Şövalyeleri'nin yedinci Büyük Üstadıdır. Kısa bir süreliğine Kutsal Topraklarda ozan Peire Bremon lo Tort'u görevlendirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Thierry (Flandre kontu)</span> Flandra kontu (1100-1168)

Theoderik, yaygın olarak Alsaslı Thierry olarak bilinir, 1128'den 1168'e kadar Flandra'nın on beşinci kontudur. Levant ve Afrika'daki dört sefer geçmişiyle, haçlı seferlerine bağlılık konusunda ender ve seçkin bir sicile sahiptir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.