İçeriğe atla

Fujian mutfağı

"Liçi domuz eti" (荔枝肉, lìzhī ròu), Fujian mutfağının bir örneğidir.

Fujian mutfağı (Çince: 福建菜; pinyin: Fújiàn cài; Pe̍h-ōe-jī: Hok-kiàn chhài) ya da Çin'de daha yaygın kullanımda olan kısa ismi ile Min mutfağı (Çince (basitleştirilmiş): 闽菜; Çince (geleneksel): 閩菜; pinyin: Mǐn cài; Pe̍h-ōe-jī: Bân-chhài), Çin'in Fujian Eyaleti'nin bölgesel mutfağıdır. Çin'in "Sekiz Büyük Mutfağı" (八大菜系, Bā Dà Cài Xì)'ndan birini oluşturur.[1]

Fujian mutfağı kapsamına giren üç farklı yöresel mutfak mevcuttur:

  • Fuzhou yöresi: Diğer yörelere göre tadı gayet hafif; tatlı ve ekşi unsurları birbiriyle dengeli şekilde beraber işlenir. Fuzhou, çorbaları için bilinir; fermente balık sosu ve kırmızı maya pirinci çok kullanılır.
  • Güney Fujian yöresi: Tadı Fuzhou yemeklerindekinden biraz daha ağır; Güneydoğu Asya ve Japon mutfaklarından da etkilenmiştir. Şeker ve baharatlar (ör. shacha sosu ve beşli baharat)ın kullanımı daha yaygın. Yavaş pişirilmiş çeşitli çorbaları da var. Bu yörenin yemekleri sık sık daldırma sosları ile beraber servis edilir. Pirinç, domuz eti, dana eti, piliç eti, ördek eti, deniz ürünleri ve birçok farklı sebze çeşidi; hepsi bu yöresel mutfağın ana malzemelerini teşkil eder.
  • Batı Fujian yöresi: Yemeklerinde hardal ve acı biberden kaynaklanan hafif acılı tatları var. Sık kullanılan yemek pişirme yöntemleri buğulama, yağda kızartma ve stir frying. Bu yörenin yemekleri, Fujian'in diğer bölgelerine göre tuzlu ve et, deniz ürünlerinden daha çok kullanılır.

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Cuisine of Fujian ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça

  1. ^ "Çin'deki sekiz büyük mutfak". Çin Uluslararası Radyosu. 30 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hint cevizi</span>

Hint cevizi ya da Muskat (Myristica), portakal ağacına benzeyen, anavatanı Banda Adaları olan bir tropik ağaç cinsi ve baharat olarak kullanılan meyvesi. Hindistan cevizi ile ad benzerliği dışında ilgisi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Türk mutfağı</span> Türk gastronomi geleneğine dahil bütün yiyecek ve içecekler

Türk mutfağı, Türkiye'nin ulusal mutfağıdır. Orta Asya, Selçuklu ve Beylikler ile Osmanlı kültürünün mirasçısı olan Cumhuriyet Dönemi Türk Mutfağı hem Balkan ve Orta Doğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Türk mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Karadeniz mutfağı, Güneydoğu mutfağı, Orta Anadolu mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Çin mutfağı</span>

Çin mutfağı başta Çin olmak üzere Tayvan, Singapur, Malezya, Endonezya gibi Çin kültürünün yaygın olduğu Uzak Doğu ülkelerinden kaynaklanan ve Çin lokantaları sayesinde dünyanın birçok yörelerinde geniş bir biçimde tanınan bir mutfaktır. Çeşit bakımından dünyanın en zengin mutfaklarından biri olan Çin mutfağı Uzakdoğu'da bile Çinlilerin yaşadığı her bölgede büyük farklılıklar gösterir. Ayrıca Uzakdoğu dışındaki Çin lokantalarında hazırlanan yemekler bulundukları ülkelerin kültürlerine uyarlandıkları için Uzakdoğu'dan çok farklı malzemeler kullanırlar ve farklı lezzetler sunarlar. Bunlara rağmen Çin mutfağı bazı ortak özelliklerden yoksun değildir. Sebze ağırlıklı yemekler, yemeklerin wok adı verilen çukur tavalarda pişirilmesi ve yemeklerin sofralarda yemek çubuklarıyla yenmesi Çin mutfağının en çarpıcı özellikleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Tayland mutfağı</span>

Tayland mutfağı Tayland'ın milli mutfağıdır. Birden fazla Güneydoğu Asya geleneğini harmanlamıştır ve hafif hazırlanmış, güçlü aromatik unsurlar ihtiva eden yemekleriyle tanınır. Tayland mutfağında baharatlar çok yaygın kullanılmaktadır. Diğer Asya mutfaklarında olduğu gibi Taylandlı şefler de yemeklerde denge, detay ve çeşitliliğe çok önem verirler. Tayland yemeklerinde, her bir yemekte ya da tüm sofrada, ekşi, tatlı, tuzlu ve acı olmak üzere dört ana lezzetin dengesi gözetilir.

<span class="mw-page-title-main">Quanzhou</span>

Quanzhou ya da eski adıyla Zeytun, Çin'in Fujian eyaletinde bulunan bir il düzeyi şehirdir. Şehir, güney batıda Xiamen eyalet altı şehri, batıda Zhangzhou ve Longyan, kuzeydoğuda Putian ve Fuzhou ve kuzeybatıda Sanming il düzeyi şehirleri ile komşu olup ayrıca Tayvan Boğazı'na da kıyısı bulunmaktadır. Yüzölçümü 11,218.91 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 8,128,533'tür.

Min ya da Miin, 70 milyondan fazla kişi tarafından konuşulan Çin dilidir. Güneydoğu Çin Fujian eyaletinin yanı sıra Guangdong 'da, Hainan'da, Zhejiang'in güneyindeki üç ilde, Ningbo'nun dışındaki Zhoushan takımadasında, Liyang'daki bazı kasabalarda, Jiangsu-Jiangyin şehrinde ve Tayvan'da yaşayan Fujianli göçmenler tarafından konuşulur. Dilin ismi Fujian'deki Min Irmağı'ndan türetilmiştir. Min lehçelerinin diğer Çin dilleriyle karşılıklı anlaşılabilirliği yoktur.

Hokkien ya da Has Minnan (閩南語/閩南話), güneydoğu Çin, Tayvan ve güneydoğu Asya'da ve diğer denizaşırı Çinliler tarafından konuşulan bir Güney Min lehçe grubu. Hokkien'in kökenleri, Min Çincesinin konuşulduğu Fujian eyaletinin güneyindedir. Güney Min'in ana akım değişkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Pe̍h-ōe-jī</span>

Pe̍h-ōe-jī, Kilise Romanizasyonu olarak da bilinir, başta Tayvan Hokkieni ve Amoy Hokkieni olmak üzere Güney Min Çincesinin farklı çeşitlerini yazmak için kullanılan bir ortografi. 19. yüzyılda Güneydoğu Asya'daki Çin diasporası üyeleri arasında çalışan Batılı misyonerler tarafından yaratılan ve Xiamen ile Tainan yerleşemlerinde çalışan misyonerler tarafından geliştirilen sistem, dilin konuşulduğu şeklini yazılı olarak göstermek için Latin alfabesini ve çeşitli diyakritik işaretler kullanır. İlk başta Fujian eyaletinde başarılı olan POJ sistemi, en çok Tayvan'da yaygın oldu ve 20. yüzyılın yarısında POJ sisteminde okur yazar 100.000'den fazla kişi vardı. Tayvan'ın ilk gazetesi Tayvan Kilise Haberleri dahil olmak üzere bu yazı sistemiyle yazılan çok sayıda hem dini hem de seküler madde yayımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin İslam mutfağı</span>

Çin İslam mutfağı, Hui halkının yanı sıra Çin'deki Donşianlar, Salarlar ve Bao'anlar ile Orta Asya'daki Dunganlar gibi diğer Müslüman halklarının mutfağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Siçuan mutfağı</span>

Siçuan mutfağı ya da kısa ismiyle Chuan mutfağı, bazı kaynaklarda Szechuan mutfağı olarak da geçer. Çin'in Siçuan eyaletinin yöresel Çin mutfağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kanton mutfağı</span>

Kanton mutfağı veya Yue mutfağı, bazı kaynaklarda Guangdong mutfağı olarak da geçer; başta eyalet başkenti Guanco olmak üzere Çin'in Guangdong eyaletinin yöresel mutfağıdır. Çin'in "Sekiz Büyük Mutfağı" 'ndan birini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Şanghay mutfağı</span>

Şanghay mutfağı, Hu mutfağı olarak da bilinir, Çin Şanghay şehrinin yöresel mutfağıdır. Şanghay mutfağı en dar anlamıyla sadece Benbang mutfağı nı, yani kökenleri Şanghay'dan kaynaklanan yemekleri, kapsar, fakat Şanghay yerlilerinin tüketim ve yemek hazırlama alışkanlıkları yüzyıllardır birçok farklı bölge ve kültürün etkisi altında değişim geçirmiş ve içine yeni unsurlar almıştır. Özellikle Şanghay'ın etrafındaki Jiangsu ve Zhejiang eyaletlerinin mutfaklarının Şanghay mutfağı üzerinde büyük etkisi olmuştur; bu açıdan Şanghay mutfağının Jiangsu ve Zhejiang mutfakları ile birçok ortak özelliği mevcuttur. Özellikle 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Dünya'nın birçok farklı yerinden gelen insanın Şanghay'a göç etmesiyle "Doğu Batı ile buluşuyor" ruhunu taşıyan Haipai kültürü da ortaya çıktı ve bu kültür daha genel açıdan Şanghay kültürünün bir parçası oldu; bu kültürün etkileri ayrıca Şanghay mutfağına kadar uzanır. Haipai kültürü yoluyla Şanghay mutfağına girmiş bu yabancı kökenli yemekler Haipai mutfağı kapsamına girer.

<span class="mw-page-title-main">Jiangsu mutfağı</span>

Jiangsu mutfağı ya da Su mutfağı, Çin'in Jiangsu eyaletinin bölgesel mutfağıdır. Çin'in "Sekiz Büyük Mutfağı" 'ndan birini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Zhejiang mutfağı</span>

Zhejiang mutfağı ya da Zhe mutfağı, Çin'in Zhejiang eyaletinin bölgesel mutfağıdır. Çin'in "Sekiz Büyük Mutfağı" 'ndan birini oluşturur. Zhejiang mutfağı genel olarak yağlı değildir; tadı taze ve yumuşak, kokusu da ağır değildir.

<span class="mw-page-title-main">Şantung mutfağı</span>

Şantung mutfağı ya da Çin'de daha yaygın kullanımda olan kısa ismi ile Lu mutfağı, Çin'in Şantung Eyaleti'nin bölgesel mutfağıdır. Çin'in "Sekiz Büyük Mutfağı" 'ndan birini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Hunan mutfağı</span>

Hunan mutfağı ya da Çin'de daha yaygın kullanımda olan kısa ismi ile Xiang mutfağı, Çin'in Hunan Eyaleti'nin bölgesel mutfağıdır. Çin'in "Sekiz Büyük Mutfağı" 'ndan birini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Anhui mutfağı</span>

Anhui mutfağı ya da Çin'de daha yaygın kullanımda olan kısa ismi ile Hui mutfağı, Çin'in Anhui Eyaleti'nin bölgesel mutfağıdır. Çin'in "Sekiz Büyük Mutfağı" 'ndan birini oluşturur. Bu mutfağın temeli, günümüz Anhui'in güneyindeki tarihî Huizhou bölgesinden kaynaklanır.

<span class="mw-page-title-main">Sincan mutfağı</span>

Sincan mutfağı, başta Uygurların mutfağı olmak üzere Çin'e bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşayan çeşitli etnik grupların yemeklerini ve yemek pişirme yöntemlerini içerir. Çin'in diğer bölgelerine göç etmiş Sincanlıların çok olmasından dolayı Sincan mutfağını servis eden lokantalar Çin'in birçok yerinde bulunabilir.

Chiapas mutfağı, aynı adı taşıyan Meksika eyaletindeki bir yemek pişirme tarzıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hongshao rou</span>

Hongshao rou, Çin mutfağında klasik bir domuz etli yemektir. Domuz göbeği, yemeğin esasını oluşturur ve zencefil, sarımsak, aromatik baharatlar, acı biber, şeker, yıldız anason, açık ve koyu soya sosları ve pirinç şarabıyla pişirilir. Etin yağı ve derisi jelatinimsi, yumuşak ve ağızda eriyen bir şekil alana kadar pişirilir ve sosu genellikle koyu, tatlı ve biraz yapışkandır. Bu ağızda erime özelliği, pişirme aşamasında suyun çekilmesi ve koyulaşmasından kaynaklanır. Genellikle buğulanmış pirinç ve koyu yeşil sebzelerle, sık sık da tatillerde servis edilir. Yemeğin sularını emmek için sık sık çok haşlanmış tavuk yumurtasıyla da servis edilir.